είναι ενα τραγουδι του Μαρκου https://www.youtube.com/watch?v=qiCt9vfAl0g ''Δε παυει πια το στομα σου ‘’ τίτλος
σε καποια σημεια λεει ο Μαρκος ‘‘τι μου φωνάζεις κι όλο λες και μʼ έκανες ρεζίλι,
που μʼ έκανες και τα `χασα σαν τον Αγιό Βασίλη’’ .Εδω ειναι που δε καταλαβαινω εγω τι σημαινει ‘‘τα χασα σαν τον Αγιο Βασιλη.’’
Διαφορα χαζα ερωτηματα του τυπου (μη προσβαλλουμε και τα θεια) : εχασε στα χαρτια/ζαρια ο Αη Βασιλης, είδε καποια αιθερια υπαρξη και τα ‘‘χασε’’ , μηπως εχασε κατι με τη γενικη εννοια.Τελοσπαντων αν αν αν ισχυει/δεν ισχυει κατι απο ολα αυτα ποια η εξηγηση? ΕΚΤΟΣ και αν χρησιμοποιησε τη συγκεκριμενη φραση για να την αναγκη της ομοιοκαταληξιας στο στιχο ετσι απλα χωρις εξηγηση.Αν γνωριζει καποιος ας μου πει.
Ευχαριστω εκ των προτερων
Καλο καλοκαιρι να χουμε ολοι μας.
Θα συμφωνήσω απόλυτα με την Ελένη και θα προσθέσω, ούτε για πρώτη ούτε για δεύτερη φορά, ότι τέτοιες ομοιοκαταληξίες, ακόμα και με επί τούτου γλωσσοπλασία στη λαϊκή στιχουργική έχουν γίνει ούτε μία, ούτε δύο αλλά χιλιάδες φορές.
Και μία προτροπή προς τους νεότερους ερευνητές ή εν δυνάμει ερευνητές: Δεν είναι απαραίτητο να ψάχνουμε per mare, per terra για κάποια, έστω και χαζή εξήγηση στη λαϊκή στιχουργική. Τις περισσότερες φορές, τα πράγματα είναι πολύ απλούστερα απʼ ό,τι νομίζουμε.
Φίλε έχουν δίκιο στα παραπάνω. Πολλά είναι τα τραγούδια που δε βγάζουν νόημα κάποια στιχάκια. Ενδεικτικά ο Μπάτης λέει κάποια περίεργα. Ήταν μια μικρή παράδοση του μουρμούρικου τραγουδιού, το να βγαίνει ρίμα απλά για τον χαβά. Και ενίοτε χωρίς νόημα συγκεκριμένο. Π.χ. το ρεζίλι, ο Μάρκος το έχει κάνει ρίμα και με το πασά και το βεζίρη. Τώρα από κει και πέρα, θα μπορούσε ο Μάρκος να ξέρει κάποια λαική δοξασία για τον αγιοβασίλη που δεν ξέρουμε εμείς, αλλά δεν είναι του στυλ του. Μάλλον απλά ριμάρει.
Κατά τη γνώμη μου το «μ’ έκανες ρεζίλι στον πασά και στον βεζίρη», όσο κι αν οι λέξεις διαλέχτηκαν πρώτα για τη ρίμα κι ύστερα για το νόημα, είναι δυνατός στίχος. Το άλλο με τον αγιοβασίλη μοιάζει να είναι μια χαζομαρίτσα της στιγμής, που είναι περίεργο πώς πέρασε σε δίσκο. Διερωτώμαι μήπως περνάγαν επίτηδες, για πλάκα, τέτοιες χαζομαρίτσες. Σαν να έκλειναν το μάτι στην παρέα που ήταν μπροστά όταν αυτή η παιδαριώδης ρίμα πρωτοειπώθηκε ζωντανά.
Δε θα το απέκλεια. Όχι επειδή είναι ο Μάρκος (συμφωνώ ότι δεν είναι το στιλ του), αλλά επειδή μου παραφαίνεται άσχετο για να είναι …αληθινά άσχετο.
Διαφωνώ με την απλουστευτική λογική.
Ο Άγιος Βασίλειος είναι γνωστό ότι είχε έντονη φιλανθρωπική δραστηριότητα και ότι απαρνήθηκε/δώρισε την μεγάλη περιουσία του.
Τα 'χασα “σαν τον Αγιο Βασίλη” πάει να πει “ΟΛΑ”, “δεν έμεινε τίποτα”, όπως ο Άγιος Βασίλειος.
Ολόκληρο το τραγούδι, από τον τίτλο ακόμα αλλά και από τους στίχους, αναφέρεται σε φωνές και λόγια που εκστομίζονται εκατέρωθεν.
Πουθενά δεν γίνεται λόγος για χρήματα ή περιουσία, ώστε να υπάρξει συσχέτιση με την περίπτωση του Αγ. Βασιλείου ο οποίος είχε δωρίσει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του στην εκκλησία και στους φτωχούς και ο οποίος μάλιστα δεν έχασε την περιουσία του, οικειοθελώς την παραχώρησε.
Εξάλλου, αυτή τη λεπτομέρεια της ζωής του Αγ. Βασιλείου θεωρώ δύσκολο να την γνώριζε ο Μάρκος ο οποίος δεν ήταν ιδιαίτερα θρησκευόμενος.
Και ως καθολικός, μάλιστα, σχεδόν το αποκλείω να είχε ασχοληθεί με τη ζωή ενός της ορθόδοξης εκκλησίας.
Τά ’ χασε ο Μάρκος από τις βαριές κουβέντες που ξεστόμισε η γυναίκα εναντίον του (την πρώτη του υπαινίσσεται, μάλλον;)
Τείνω περισσότερο, λοιπόν, στην περίπτωση της βολικής ομοιοκαταληξίας.
Το μονο που ξέρουν οι πιο πολλοί Ελένη για τον Αγιο Βασίλη ,είναι τα δώρα που φέρνει και μοιράζει…Μόνο λεπτομέρεια δεν ειναι αυτο για μένα…Και βέβαια ψάχνει να βρεί ο Μάρκος λέξεις για την ομοιοκαταληξία…Αλλά σε αυτην την περίπτωση υπάρχει νόημα κρυμένο μέσα στα λόγια του!!
Μπάμπη, είμαι σχεδόν 1.000 % σίγουρος ότι ο Μάρκος αγνοούσε αυτή τη δραστηριότητα του Βασιλείου του Μεγάλου. Όχι επειδή ήταν καθολικός και ο Μέγας Βασίλειος είναι ουσιαστικά άγνωστος στους καθολικούς, αλλά και όποιον μη μεμυημένο στα της Ορθοδόξου Εκκλησίας Έλληνα ρωτήσεις, πέρα απʼ το ότι ο Άη Βασίλης έρχεται από την Καισάρεια και φέρνει* και δώρα, άλλες λεπτομέρειες μάλλον δεν θα ξέρει για τον άνδρα. Και μην ξεχνάμε ότι κατά Μάρκον, ο Αγιοβασίλης τά ΄χασε μόνον όταν (δεν τα δώρησε στους φτωχούς μεν, αλλά) η δικιά του του φώναζε, του ΄λεγε και τον έκανε και ρεζίλι, κάτι που βεβαίως ο Μέγας Βασίλειος δεν εβίωσε.
αν όμως μπήτε σε καινούργια διερεύνηση των στιχουργικών ανησυχιών Μάρκου ή άλλων, δεν θα συμπράξω….
*έφερνε, δηλαδή, γιατί σήμερα πιά τα φέρνει ο ίδιος ο Χριστούλης, ανήμερα.
— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 00:18 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 00:13 —
Βρε βρε, γράφοντας πάτησα τελικά έντερ πριν δώ τα της Ελένης και του Κώστα. Και με την Ελένη μεν συμφωνώ, αφού τελικά περίπου τα ίδια λέμε, για εσένα όμως Κώστα μου ισχύει αυτό που δηλώνω με τα ψιλά γράμματα. Γιαυτό και δεν θα σου ζητήσω να αναλύσεις βαθύτερα το νόημα που κρύβεται στα (δήθεν απλοϊκά) λόγια του Μάρκου.
εγώ που είμαι άθεος, έμαθα από τη γιαγιά μου το βίο του Αγίου Βασιλείου όταν ήμουν μικρός. Όπως και πολλούς άλλους βίους Αγίων, οι (οποίοι σήμερα μου χρησιμεύουν μόνο στο να εμπλουτίζω τα καντήλια που κατεβάζω).
Ο Μάρκος δεν ζούσε στο Βατικανό, στην Ελλάδα ζούσε. Μπορεί να γνώριζε αυτό το στοιχείο.
Μέχρι εδώ από μένα, χαιρετισμούς σε όλους και καλό καλοκαίρι, τα λεμ…ονόπουλος.
Κοίτα να δεις! Κι εγώ απʼ τη γιαγιά μου έμαθα για τον Αηβασίλη ( με την επισήμανση όμως ότι η δική μου ήταν πολύ «διαβασμένη», μήπως ήταν κι η δική σου;), κι εγώ κατέληξα (όχι άθεος, αλλά) άθρησκος…. Ας τον αφήσουμε πάντως το Μάρκο στην ησυχία του και, σωστά, καλό καλοκαίρι!
Μωρέ, κάτι έλεγε η γιαγιά μου και για το νόμισμα της βασιλόπιτας, σε συνδυασμό με τα χρυσαφικά των εύπορων Καϊζερλήδων, που τους τα ΄κλεψαν αλλά ο Βασίλειος τα βρήκε, λέει, όμως δεν θυμάμαι όλη την ιστορία….
Να μην ξεχνάμε ότι πληροφορίες που σε μερικούς ανθρώπους είναι γνωστές μόνο αν είναι διαβασμένοι, για άλλους -ιδίως παλιότερα- ήταν αυτονόητο κοινό κτήμα, κι ας ήταν «αμόρφωτοι». Ιδίως μάλιστα τότε.
Το τι από την πραγματική ιστορία του Μ. Βασιλείου έχει περάσει σε λαϊκές παραδόσεις δεν το ξέρω…
Οι γιαγιάδες μας όχι μόνο προσπάθησαν να μάς γαλουχήσουν με τα χριστιανικά ιδεώδη, Μπάμπη μου και Νίκο, αλλά εμένα τουλάχιστον μου άφησαν και βιβλία με το βίο αγίων, οσίων και δεν συμμαζεύεται.
Ξεσκονίζοντας λοιπόν το βίο του Βασιλείου, το μόνο που βρήκα (και που θυμάται αμυδρά και ο Νίκος) είναι το εξής:
Ο Ιουλιανός είχε φορολογήσει (χρήματα, χρυσαφικά) την επαρχία της Καισάρειας, στο μεταξύ όμως σκοτώθηκε σε μάχη, με αποτέλεσμα να μείνουν αδιάθετα όσα συγκεντρώθηκαν.
Τότε ο Βασίλειος έδωσε εντολή από τα μαζεμένα χρυσαφικά τα μισά να δοθούν στους φτωχούς, ένα μέρος κράτησε για τις ανάγκες ιδρυμάτων και τα υπόλοιπα τα μοίρασε στους κατοίκους με ένα πρωτότυπο τρόπο: έδωσε εντολή να ζυμώσουν ψωμιά και σε κάθε ψωμί, έβαλε από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό μέσα, κατόπιν τα μοίρασε στα σπίτια, έτσι τρώγοντας οι κάτοικοι τα ψωμιά όλο και κάτι έβρισκαν μέσα.
Έτσι, γεννήθηκε το έθιμο της βασιλόπιτας.
Αυτό μόνο βρήκα και τίποτε άλλο.
Αν και θεωρώ απίθανο ο Μάρκος στο καθολικό περιβάλλον της Σύρας όπου μεγάλωσε (γιατί για το περιβάλλον του Πειραιά, το αποκλείω :)) να άκουγε για βίους αγίων ορθόδοξης εκκλησίας, αλλά έστω και αυτό να ισχύει, δεν υπήρχε κάτι ιδιαίτερο με χρήματα ή τιμαλφή που να σχετίζεται με τον άγιο και να τον άφησε έκπληκτο, αν δεχτούμε αυτή την εκδοχή.
Αλλά, το σημαντικότερο, δεν κολλάει με τα συμφραζόμενα του στίχου.
Δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά, στους στίχους, σε χρήματα και περιουσίες.
Μόνο σε σκληρά λόγια και κατηγορίες που έκαναν το Μάρκο να τα χάσει από την κακία, την αδικία κ.λπ.
Παιδιά ριμάρει δε ριμάρει απλά, ότι νόημα θέλει δίνει ο καθένας. Και όσο και να νομίζουμε τι ήξερε και τι όχι ο Βαμβακάρης, είναι πολύ πιθανό να πέσουμε και έξω. Ελένη το περιβάλλον του Πειραιά όπως και ο υπόκοσμος, δεν ήταν απομακρυσμένα από το ποίμνιο. Μάλλον ήταν και πιο θρήσκο το σκηνικό από όσο υπολογίζουμε…
Οπότε τόσο το ότι δεν έχει κάποιο νόημα, όσο και το ότι ο Μάρκος ήξερε μια δοξασία, είναι από άποψη πιθανότητας ίδια. Και το ότι μπορεί να κλέψαν κάποια εκκλησία με το όνομα αυτό εκείνη την εποχή και να το ήξερε, παίζει. Λέμε τώρα.
Μπράβο Ελένη, ακριβώς έτσι έχει η ιστορία όπως την είχα ακούσει κι εγώ (και μετέπειτα ξεχάσει).
Όμως, ρε παιδί μου, είσαι αυτοκράτορας. Επιβάλλεις κάποιους φόρους, προς όφελος (υποτίθεται….) του κράτους, όχι προσωπικό. Πεθαίνεις «νομίμως». Αντικαθίστασαι και πάλι νομίμως. Οι φόροι, δεν θα εισπραχθούν; Είπα – ξείπα;
Ήταν μια έκτακτη φορολογία προς τους κατοίκους της Καππαδοκίας (που μια επαρχία της ήταν και η Καισάρεια),
για την αντιμετώπιση των αναγκών περσικής εκστρατείας.
Η έκτακτη αυτή φορολογία επιβλήθηκε από τον Ιουλιανό, που ήταν έπαρχος της περιοχής και ηγείτο αυτής της εκστρατείας.
Σκοτώθηκε όμως ο Ιουλιανός και έπαψε να υπάρχει η συγκεκριμένη ανάγκη συνέχισης της έκτακτης φορολογίας,
μια και ο διάδοχός του, Ιοβιανός, συνθηκολόγησε με τους Πέρσες.
Έτσι, χρήματα και τιμαλφή έμειναν αδιάθετα και ο Βασίλειος έδωσε τη λύση που είπαμε.
Ο Μάρκος ως παιδί συμμετείχε ενεργά στις χορωδίες της εκκλησίας του στην Σύρο.Σίγουρα εκκλησιάζονταν ως παιδί.Ο άγιος Βασίλειος δεν είναι μόνον ορθόδοξος άγιος,-ας μην έχουμε τέτοιες πλάνες-,αλλά όλων των χριστιανικών δογμάτων,και είναι και πολύ δημοφιλής,και ως άγιος ,και ως όνομα σε βαφτίσεις.( Η Αγγλικανική και η Καθολική εκκλησία τιμούν την μνήμη του στις 2 Ιανουαρίου, ενώ η Λουθηρανική και η Επισκοπελιανή, στις 14 Ιουνίου.) Στον Πειραιά τώρα,μπορεί να είχαμε υπόκοσμο,μαγκιές ,μαχαιρώματα,και άλλα πολλά,ο κόσμος όμως ήταν θρησκευόμενος,και μάλιστα μετά τον ερχομό των μικρασιατών προσφύγων,οι εκκλησίες είχαν πολύ κόσμο.Δεν θεωρώ ισχυρό το επιχείρημα ότι ο Μάρκος δεν είχε ακούσει για τον άγιο Βασίλειο,γιατί σίγουρα είχε ακούσει γι αυτόν , τουλάχιστον ως παιδί , στην εκκλησία που πήγαινε.Για το υβρεολόγιο που ρίχνουμε στους αγίους,δεν μας κατατάσσει αυτόματα στους άθεους,- άρα δεν ασχολούμαστε με την θρησκεία καθόλου - , για τον απλό λόγο ότι δεν βρίζουμε κάτι που δεν υπάρχει. Ναι πολλοί στον Πειραιά βρίζανε (και βρίζουν ακόμη) τα θεία με έντονο τρόπο.Αλλά όπως λένε και στην ιδιαίτερη πατρίδα του φίλου μου Μπάμπη στην Κεφαλλονιά, όταν κάποιος κατέβαζε ιδιαίτερα καντήλια στον άγιο Γεράσιμο,σε παρατήρηση που του έγινε,η απάντηση ήταν "και τι σας νοιάζει ωρέ. Τον δικό μας άγιο βρίζω,δεν βρίζω τους δικούς σας."Για το ότι βεβαίως δεν κολλάει με τα συμφραζόμενα των άλλων στίχων,συμφωνώ.Νομίζω θέλει λίγο ψάξιμο παραπάνω.
Ο Μάρκος μπορεί να ηξερε την ιστορία του Αϊ Βασίλη,μπορεί και οχι.
Σίγουρα ομως ηξερε οτι κουβαλάει δώρα τα Χριστούγεννα,πάντα με το χαμόγελο στα χείλια.
Εχει την εικόνα του μπροστά του,οταν κένταγε τον στίχο…
Ενας καλοκάγαθος γεράκος που μοιράζει δώρα μόνο,και χαμογελάει…!!
Εχω την εντύπωση οτι εχουν μια ειρωνία μέσα στα λόγια που βάζει ο ποιητής…Δηλαδή κάτι το τελείως αντίθετο απο την εικόνα της μαγκιάς…
Τον εχει κάνει ρεζίλι η δικιά του,τον κουτσομπολεύει.Τον παρέσυρε για να τον κάνει δικό της…ουτε στο σπίτι του δεν εχει μούτρα να πάει, γιατι τον κατηγορούν και γελούν οι δικοί του…
Και αυτός τα εχει χάσει και το μονο που του απομένει είναι να τριγυρνά με τα μούτρα του Αϊ Βασίλη…
Κάπως ετσι το σκέφτομαι…Αλλά μόνο ο Μάρκος θα μπορούσε να μας λύσει την απορία…!!
Φίλε Νεαπολιώτη δεν ξέρω αν συμφωνώ με την ερμηνεία, αλλά μ’αρέσεις ρε φίλε. Μου είπες μια ιστορία ωραία ρε φίλε και απλή. Σίγουρα νιώθω και γω την ειρωνεία στο κομμάτι, αλλά και σε πολλά άλλα του Μάρκου, βλέπω ένα χιούμορ αδίστακτο που είναι τόσο όμορφα καλυμμένο…
Το παν είναι να σκεφτόμαστε απλά πάντως. Τα ρεμπέτικα και τα στιχάκια τους, είναι απλά πράγματα. Τυρί ντομάτα ελιά, ωραίο γευστικό οικείο και άμεσο. Ο μάρκος τα χασε σαν τον αγιο βασιλη με καναν αργιλε και μεις την ψαχνουμε 70 χρονια αργοτερα να βγαλουμε ακρη. Να σαι καλα ρε νεαπολιωτη
