Καρυδιά ή Παλίσανδρος;

τί να σου πώ, το μαόνι στα καπάκια είχε πρωτομπεί σε μια φτηνή σειρά της μάρτιν. κι εμένα στη πρώτη μου κιθάρα, μια φτηνή φέντερ, όλα μαόνι είναι. ο ήχος της είναι μάλλον αδιάφορος…

Σαν συγκριση των δύο ξύλων για κατασκευή οργάνου, ο παλίσανδρος έχει χαρακτηριστικά ανώτερα απο την καρυδιά τόσο σε θέμα διάδοσης αλλά και απόκρισης στον ήχο. Αν κοιτάξουμε μαντολίνα ή κιθάρες δε νομίζω οτι θα βρούμε καρυδιές, μουριές κτλ Παρόλα αυτά επειδή δισκογραφικά είχαν επικρατήσει η βαμμένες καρυδιές (προσωπικά το θεωρώ κατεστραμένο ξύλο) έχει μείνει στα αυτιά πολλών και αναζητούν αυτόν τον ήχο. Αλλά κακα τα ψέματα το θέμα είναι καθαρά υποκειμενικό και θέμα χεριού-πένας.
Απο το site του Χρήστου πάντως το περναμπούκο αναφέρεται σαν είδος παλίσανδρου
http://music-instruments.gr/gr/materials_pernabuco.php

Συμφωνώ…Το ίδιο αδιάφορο ήχο έβγαζε μια φτηνή all - mahogany tanglewood που δοκίμασα για κανα χρόνο μέχρι που δεν βρήκα κάποιο λόγο για να την κρατήσω άλλο. Βέβαια μια Gibson που έπεσε στα χέρια μου ήταν εντελώς άλλο πράγμα…Ας μην ξεχνάμε φίλε liga rosa πως απο μαόνι σε μαόνι (όπως και σε κάθε άλλη περίπτωση ξύλου) υπάρχει διαφορά…

Αυτό θυμόμουν κι εγώ, ότι μου το έχει πει ο Χρήστος, αλλά δεν θυμόμουν γραπτή πηγή. Ευχαριστούμε

Νομίζω είναι υπερβολικό αυτό. Απ’ όσο γνωρίζω, προπολεμικά τουλάχιστον, κανένας οργανοποιός δε χρησιμοποιούσε βαμμένη καρυδιά στα μπουζούκια οπότε και οι ηχογραφήσεις του τότε δε θα είναι από τέτοια. Η βαφή άρχισε να χρησιμοποιείται μετά από κάποια χρόνια αλλά και πάλι δε νομίζω όλοι και πάντα στις μεταπολεμικές ηχογραφήσεις να έπαιζαν μπουζούκια με σκάφος από βαμμένη καρυδιά.
Οι αντιρρήσεις που έχουν κάποιοι οργανοποιοί αλλά και παίχτες για τη βαμμένη καρυδιά, είναι γιατί με τη χημική επεξεργασία της βαφής καταστρέφεται η κυτταρική δομή του ξύλου κάνοντάς το πολύ εύθραυστο, και γι’ αυτό το λόγο κάποιοι κατασκευαστές την έχουν απορριπτέα και δεν τη χρησιμοποιούν καθόλου ακόμα κι αν ο πελάτης το ζητήσει.

Απο ότι καταλαβαίνω, υπάρχουν σήμερα πολλοί τρόποι να “βάψεις” μια καρυδιά και δεν χρειάζεται απαραίτητα να καταστρέψεις την κυταρική δομή του ξύλου. Αλλωστε σώζονται και παλιά τέτοια όργανα, εγώ έχω ένα δεκαετίας 60 και το σκάφος είναι μια χαρά.

Εγω εχω 2 τετοια οργανα και ουτε προβλημα εχουν και μια χαρα παιζουν… Του 1970 το ενα του 80 το άλλο…

νομιζω οτι χαλαει μονο αν πεσει κατω. Θα σπασει πιο ευκολα. Οχι οτι χαλαει με το χρόνο. Αυτο εχω ακουσει τουλαχιστον .

Αλέξανδρε ο μόνος τρόπος για να βάψεις ξύλο σε βάθος εκτός του βρασίματος με χημικά,από όσο ξέρω,είναι σε θάλαμο υψηλής συμπίεσης ,όπου με εξαιρετικά μεγάλη πίεση, εισχωρεί βαφή ξύλου σε βάθος.Εδώ υπάρχει όμως μια παρανόηση.Αν βάψουμε καρυδιά με αυτόν τον τρόπο,δεν θα έχουμε το επιθυμητό ηχόχρωμα που αναζητούμε.Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΝΗΣ ΔΙΝΕΙ ΑΥΤΑ ΤΑ ΕΥΚΟΛΑ ΜΕΣΑΙΑ ΗΧΟΧΡΩΜΑΤΑ.Όπως είπε ο ΑΤΑΣΤΟΣ,πριν τον πόλεμο ,και λίγο πιο πίσω θα έλεγα εγώ,δεν κυκλοφορούσαν τόσα μαύρα μπουζούκια.Ο μακαρίτης ο ΜΠΙΝΗΣ σε κάποια του συνέντευξη είχε ισχυριστεί,ότι το μαύρο χρώμα στα μπουζούκια ,ήταν αποτέλεσμα πιέσεων από τους μπουζουξήδες προς τους οργανοποιούς,ώστε τα όργανα να ήταν ασορτί με τα μαύρα τους κοστούμια που φόραγαν στο πάλκο όταν έπαιζαν.Ξαφνικά γέμισε ο τόπος μαύρα μπουζούκια.Γιατί;Γιατί οι οργανοποιοί είδαν ότι αυτό το βάψιμο έδινε στα όργανα εύκολα μεσαίες συχνότητες,που είναι και το ζητούμενο για πολλούς σε ένα νέο όργανο.Ως γνωστό,ένα όργανο μετά από κάποιο χρονικό διάστημα,(συνήθως μετά από 1-1,5 χρόνο),αλλάζει και ωριμάζει ηχητικά.Δίνει και πιο εντυπωσιακά μπάσα,και πρίμα.Αν ένα καινούργιο όργανο,έχει εντυπωσιακά άκρα,και όχι μεσαία,το αποτέλεσμα είναι μετά από καιρό, το όργανο να μην ακούγεται τόσο καλά όπως ακουγόταν, αλλά να “πηγαίνει” προς το λαούτο.Αυτό το κατάλαβαν οργανοποιοί και παίκτες,και έτσι κυριάρχησε η μαύρη καρυδιά.Εγώ στα δικά μου όργανα την αποφεύγω.Την αποφεύγω γιατί πλέον η οργανοποιία, έχει λύσεις , τεχνικές και υλικά,ώστε και με άλλα είδη ξύλων να έχουμε πολύ καλά,αποτελέσματα.ΔΕΝ ΤΗΝ ΑΠΑΞΙΩΝΩ ΟΜΩΣ.Έχει την δική της μεγάλη ιστορία,ειδικά μετά τον πόλεμο,θα έλεγα ότι ήταν μονόδρομος.Ιστορικές ηχογραφήσεις έχουν γίνει με το ηχόχρωμά της ,και είναι ένα από τα ζητούμενα ηχοχρώματα,ίσως το πιο κλασσικό.Κατά τα άλλα θα συμφωνήσω με τον Γιώργο ότι ο κύριος κίνδυνος προβλήματός της είναι η κρούση της.

…ένας χιλιοτσακισμένος στο σκάφος Ζοζέφ του ΄50, που κρέμεται για περίπου δύο δεκαετίες σε ένα τοίχο, αποδεικνύει του λόγου το αληθές…

Ωραία κουβέντα!!! Λοιπόν τέθηκε και το κελεμπέκι… Ο ήχος που με μαγνητίζει περισότερο είναι ο ήχος των ηχογραφήσεων του Μάρκου, του Περιστέρη, του Χαλκιά… Αυτόν τον ήχο θα ήθελα να προσεγγίσει ο μάστορας (κατά το δοκούν βέβαια) οπότε μερικοί λέτε οτι αυτόν τον ήχο θα μπορούσε να τον δώσει το κελεμπέκι!

Δεν νομίζω ο Μάρκος να είχε παίξει ποτέ με κελεμπέκι.Από μουριά όμως σίγουρα.Κάποτε είχε βρει μια μαύρη μουριά 100 χρονών στν Άνδρο,και την είχε φέρει στον Ζοζέφ κατενθουσιασμένος.Έχουμε ξαναπεί όμως σε άλλα μυνήματα,ότι πάνω και από τα ξύλα, είναι το “χέρι” του μάστορα.

Ο συνδυασμός παλισανδρος- κελπεκι χρησιμοποιήθηκε κατα κόρον από τον Αναστασιο Σταθοπουλου τα χρόνια μετά το 1900
Εκτός θέματος ίσως αλλά η μουρια νομίζω δίνει ένα ήχο πιο οξύ / πριμο και πιο " ξερο" απο το βαθύ ζεστότερο ηχοχρώμα του παλισανδρου. Ισως για αυτό ο συνδυασμός παλισανδρου- μουριας κατα εμένα είναι ένας πολύ καλός συνδοιασμος ξυλων

Εγώ όσες βαμμένες καρυδιές έχω δει, ήταν όλες με την καταστρεπτική μέθοδο του βρασμού με οξύ που πολλοί δεν εγκρίνουν και την απορρίπτουν. Αν κάποιος γνωρίζει οργανοποιό που να βάφει την καρυδιά χωρίς καταστρεπτικές συνέπειες ας μας τον αναφέρει, ίσως μάθουμε τη μέθοδο, το κόστος χρέωσης, κλπ. Προσωπικά δε γνωρίζω κανέναν. Απλά μου είπε κάποιος ότι υπάρχει κάποιος ανώδυνος τρόπος βαφής ξύλου σε βάθος, αλλά λόγω υψηλού κόστους στην Ελλάδα δεν εφαρμόζεται.
Ο κύριος Σπουρδαλάκης μας αναφέρει κι αυτός σε άλλο θέμα, μεταξύ άλλων:

Ναι σώζονται κάποια από τις χιλιάδες που έχουν κατασκευαστεί πριν κάποιες δεκαετίες μέχρι ν’ αρχίσουν κι αυτά να αποσυνδέονται και να μην μαζεύονται με τίποτα, όπως και ο ίδιος παρατήρησες και μας το ανέφερες εδώ.

Φίλε άταστε, το όργανο αυτό μου άνοιξε στη μεταφορά και όντως το σκάφος ήταν εύθραυστο.Η βλάβη αυτή ήταν μικρή και διορθώθηκε. Σε αντίθεση με το σάπιο που αναφέρω, το δικό μου ΔΕΝ ειναι σάπιο…και δεν μάδαει όταν το ακουμπάς…
Δεν μπορώ λοιπόν να μην συμπεράνω ότι άλλη καρυδιά το δικό μου…άλλη το σάπιο…

(Το μανίκι του απο την άλλη, δεν το βλέπω να κρατάει για πολύ…)

Άλλη καρυδιά πιο σάπια ή κάτι άλλο ναι το δέχομαι, αλλά με διαφορετικό τρόπο βαφής δε νομίζω. Εξάλλου δεν έχει αναφερθεί προς το παρόν κάποιος οργανοποιός που να τη βάφει με κάποιο άλλο “ανώδυνο” τρόπο.

Ο τρόπος βαφής με εμποτισμό οπωσδήποτε είναι καταστροφικός, αλλά υπάρχουν και άλλοι τρόποι να χρωματίσει κανείς ένα σκάφος. Τα οικολογικά χρώματα νερού, είναι εντελώς ανώδυνα για το ξύλο και δίνουν πολύ όμορφες αποχρώσεις.

Μετά το τελικό τρίψιμο φινίρισμα του οργάνου, πριν το βερνίκωμα, εφαρμόζουμε με ένα σφουγγαράκι το χρώμα στο σκάφος (που είναι σκόνη αναμιγμένη με νερό) και το αφήνουμε να στεγνώσει. Έπειτα βερνικώνουμε κανονικά το όργανο. Έτσι μπορεί να μας δώσει πολύ όμορφες αποχρώσεις στο όργανο, μόνο εξωτερικά, χωρίς να επηρεάζεται η κυτταρική δομή του ξύλου αλλά ούτε και ο ήχος.
Το μόνο μειονέκτημα που έχει αυτός ο τρόπος είναι ότι βάφονται όλα, ακόμη και τα φιλετάκια ανάμεσα στις δούγιες… Ενδείκνυται περισσότερο για ανοιχτόχρωμα ξύλα, και σκάφοι που είναι με μαύρα φιλέτα, και όχι με άσπρα γιατί χρωματίζονται και αυτά.

Τάσο συμφωνώ απόλυτα σ’ όσα λες και νομίζω αυτά που ανέφερες είναι γνωστά σε πολλούς αν και γενικά δε βλέπω να εφαρμόζονται. Εγώ όμως, όπως θα κατάλαβες, σε όλα μου τα μηνύματα όταν έκανα λόγο για βαφή, δεν εννούσα την επιφανειακή αλλά τη βαφή σε βάθος στο ξύλο της καρυδιάς που εδώ κι αρκετές δεκαετίες εφαρμόζεται κατά κόρον από κάποιους κατασκευαστές με την καταστρεπτική για το ξύλο-μέθοδο του εμποτισμού με χημικά. Αφού απορροφήσει το ξύλο μαύρο χρώμα σε βάθος, το δουλεύουν πλανίζοντάς το και τρίβοντάς το χωρίς να έχουν κανένα πρόβλημα με το μαύρο χρώμα του σκάφους και τα ανοιχτόχρωμα φιλέτα.
Ανώδυνος τρόπος εμποτισμού της καρυδιάς (βαφή σε βάθος του ξύλου) δεν έχει αναφερθεί από κάποιον.

Είπαμε.Ανώδυνος τρόπος υπάρχει.Τα ξύλα που προορίζονται για εξωτερικούς χώρους,(στέγες κ.λ.π.) τα βάφουν (εμποτίζουν) στο εξωτερικό,με μία ειδική συσκευή,(θάλαμο υποπίεσης-υπερσυμπίεσης),και με βαφή που δεν καταστρέφει το ξύλο.Τοποθετούν την ξυλεία στον θάλαμο,αφαιρούν την πίεση ώστε να βγεί όλος ο αέρας και η σχετική υγρασία,και κατόπιν εφαρμόζουν την βαφή με εξαιρετική υπερσυμπίεση. Με αυτόν τον τρόπο δεν μένει άβαφη περιοχή στο βάθος του ξύλου.Είπαμε όμως,Το μηχάνημα είναι πανάκριβο,(πολλές χιλ. EURO),και η βαφή αν δεν καταστρέψει την κυταρρίνη του ξύλου,δεν δίνει το χαρακτηριστικό ηχόχρωμα, που πολλοί αναζητούν.Οπότε γιατί να μπει στην όποια διαδικασία ο όποιος οργανοποιός;Δεν χρειάζεται να μαχόμαστε κάτι που έχει την δική του ιστορία,αρκετών χρόνων αλήθεια.Ενημέρωση απλή χρειάζεται για τα υπέρ και τα κατά της κάθε τεχνικής.Αποφασίζει ο πελάτης το τι θέλει,και πως το θέλει.Αυτά.

Nikosn, νομίζω ήμουν κατανοητός στα προηγούμενα μηνύματα. Εγώ έκανα λόγο για τον καταστρεπτικό τρόπο βαφής του ξύλου της καρυδιάς, που εφαρμόζεται από κάποιους οργανοποιούς στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες. Και είπα στο μήνυμα #29, “Δε γνωρίζω προσωπικά κάποιον στην Ελλάδα να βάφει την καρυδιά σε βάθος χωρίς καταστρεπτικές συνέπειες. Όποιος γνωρίζει κάποιον ας μας τον αναφέρει”. Δεν είδα όμως ακόμα κανείς να αναφέρει κάποιο όνομα κατασκευαστή. Όσο για τη μέθοδο της βαμμένης - κατεστραμμένης καρυδιάς δεν την αποδέχονται - εφαρμόζουν όλοι, είναι αλήθεια.
Γιατί όπως αναφέρει και ο Χρήστος Σπουρδαλάκης σε συνέντευξή του στην “ΚΛΙΚΑ”:
"…Για να βαφτεί λοιπόν η καρυδιά εμποτίζεται και βράζεται μέσα σε νερό, το οποίο περιέχει εκτός του χρώματος και οξύ ώστε να μπει το οξύ μέσα στους πόρους του ξύλου. Το οξύ καταστρέφει την ημικυτταρίνη, είναι απολύτως εξακριβωμένο, αυτήν ακριβώς την ουσία που χρησιμεύει σαν σύνδεσμος. Γιʼ αυτό ακριβώς είναι καταδικασμένη η μαύρη καρυδιά. Το ξύλο αυτό μετά το τέλος του οργάνου είναι νεκρό, σπάει σαν γυαλί ".

1 «Μου αρέσει»

Καλημέρα και Καλά Χριστούγεννα σε όλους με Υγεία! Διάβασα τα προηγούμενα σχόλια και θέλω να γράψω και εγώ την άποψή μου! Έχουν περάσει από τα χέρια μου πάνω από 15 μπουζούκια και έχω πάίξει εκατοντάδες! Είχα όργανα με παλίσανδρο, με κελεμπέκι, με μουριά, με έβενο, με παντουκ κλπ! Αφού ξόδεψα ένα σωρό χρήματα σε ακριβά ξύλα και επώνυμους οργανοποιούς κατέληξα να κρατήσω 4 όργανα 2 4χορδα και 2 3χορδα με βαμμένη καρυδιά όλα! Νομίζω ότι τη γλύκα που δίνει η καρυδιά και τον γνώριμο ήχο του μπουζουκιού δεν τον δίνει κανένα άλλο ξύλο! Βέβαια βασικ8 ρόλο παίζει το καπάκι καθώς και το πως κουρδίζει ο κάθε κατασκευαστής το όργανο! Προσωπικά ο παλίσανδρος για πολλούς και διάφορους λόγους δε μου άρεσε καθόλου και τον απέριψα! Πέραν της καρυδιάς θεωρώ πολύ ωραίο ξύλο και τη μουριά. Τα υπόλοιπα νομίζω ότι απλά έίναι πεταμένα χρήματα και λίγο μόδα! Όσον αφορά το ότι σαπίζει κλπ έχω 3χορδο με βαμμένη καρυδιά του 1978 και είναι σε εξαιρετική κατάσταση, χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα! Τώρα αν πέσει κάτω που λένε πως γίνεται θρίψαλα κλπ δεν ξέρω και εύχομαι να μη μου πέσει! Αυτά από εμένα😉

2 «Μου αρέσει»