Ζωναράδικος

Έχει κανείς πληροφορίες για αυτό το χορό της Β. Ελλάδας; Ξέρω να τον χορεύω,αλλά ως εκεί…

(Παραδοξολόγος)
καλησπέρα…ο ζωναράδικος είναι χορός της Θράκης,ο πιό διαδεδομένος.κυκλικός χορός που στο φόρτε του οι χορευτές πιάνονται απο τα χέρια σταυρωτά(από τα ζωνάρια!εκεί οφείλεται και το όνομάτου…αντρικός χορός παλιότερα,σήμερα χορεύεται και από γυναίκες οι οποίες ακολουθούν σε δικό τους κύκλο τους άντρες.όταν η μουσική γίνει έντονη χορεύουνε μόνο άντρες σε ευθεία(και όχι κυκλικά όπως συνηθίζεται).είναι γνωστός με διάφορες ονομασίες που δηλώνουν,τον τρόπο που πιάνονται οι χορευτές(ζωναράτος),τον τρόπο που τον χορεύουν(ντούζκος(ίσια στρωτά)),ή τσέστος(μικρά και σβέλτα βήματα).ντούζκο και τσέστο χορεύεται από άντρες.είναι πραγματικά υπέροχος χορός!προσωπικά πρασπαθώ να μάθω τσέστο και προσπαθώ πάντα μέχρι τελικής πτώσεως!δεν μπορείς να σταματήσεις!να υποθέσω πω΄ς χορεύεις ζωναράδικο?ή έχεις προχωρήσει σε ντούσκο και τσέστο?δέν ξέρω άν αυτές είναι οι πληροφορίες που έψαχνες…καλό σου βράδυ

Να συμπληρώσω για τον Τσέστο: Πολύ γρήγορος 6σημος με προεύλευση το Καβακλί Β. Θράκης

Η ωραιότερος (χορευτικά) ζωναράδικος, σύμφωνα με το δικό μου γούστο, είναι αυτός που συγκλίνοντας προς το κέντρο (πάνω στο σόλο) δημιουργεί μιά σπείρα που μετά ξετυλίγεται με βήματα προς τα πίσω. Ο χορός είναι πολύ ερωτικός και αυτό γιατί όταν η σπείρα κλείνει οι αποστάσεις ανάμεσα στους χορευτές και τις χορεύτριες είναι μιά ανάσα κυριολεκτικά.
Μιά ανάσα στο αυτί, μιά στο λαιμό, μιά στο πρόσωπο, … επίσης το κράτημα των χορευτών και χορευτριών είναι τέτοιο που επιβάλλει επαφή χεριών και στήθους. Όσοι έχουν χορέψει με καταλαβαίνουν απόλυτα. Για τους άντρες ένα αξιόπιστο τεστ ποιότητας κάτω από τραμπαλιστές συνθήκες και γενικά για γυναίκες και άντρες ένας όμορφος τρόπος να σκανδαλίζονται χορεύοντας.

γειά…η σπείρα,είναι μιά φιγούρα του ζωναράδικου που γίνεται συνήθως στο τέλος για εντυπωσιασμό και είναι πράγματι πολύ ωραίο να το βλέπεις και να το χορεύεις…δέν είναι όμως αυτός ο χορός!μη μπερδεύεις το κόσμο!(δε ξέρω και πως σε λένε)καλό μεσημέρι

Κώστα με λένε αλλά εδώ με φωνάζουν Παραδοξολόγο.

Άννα, για τη φιγούρα “πάνω στο σόλο” έγραψα κι όχι για το χορό και τα βήματά του.
Τώρα αν μπέρδεψα το κόσμο, ζητάω συγνώμη αλλά να, νόμιζα πως αυτές οι ομαδικές “φιγούρες” που συνοδεύουν συνήθως τον μουσικό αυτοσχεδιασμό (πριν το τέλος), έχουν συμβολικό πάντα χαρακτήρα και όχι σαν στόχο να εντυπωσιάσουν.
Κάτι δηλαδή σαν κάθαρση πριν την έξοδο για μουσικούς και χορευτές.

Στη φωτογραφία που ακολουθεί χορεύει το χορευτικό του Μπόχουμ το ΄95 Ζωναράδικο σχηματίζοντας την “σπείρα”

γειά σου Κώστα,ξεκίνησες λέγοντας:ο ωραιότερος ζωναράδικος…γι αυτό σε διόρθωσα με το συμπάθειο που λέμε στό χωριό μου…και περισσότερο για να σε πειράξωγια το ερωτικό στύλ της σπείρας!μιά χαρά τα λές…καλό σου βράδυ

το βασικότερο δεν είπα!για να δικαιολογηθώ καταρχήν να πώ πως την ώρα που μπήκα στη σελίδα και απάντησα στον Κώστα ήμουν σε μάθημα υπολογιστών πράγμα που σημαίνει πως ήμουν εντελώς ζαλισμένη!ποτέ αλλιώς δεν θα χρησιμοποιούσα τη λέξη ‘εντυπωσιασμό’(ποτέ για παραδοσιακό χορό).δέν υπάρχει στόχος για τον χορευτή ποτέ,μόνο να στηρίξει να υποστηρίξει και να ευχαριστηθεί μέσα απο το χορό κι άν μπορέσει να περάσει αυτό που ζεί τη στιγμή που χορεύει σε αυτούς που τον βλέπουν λίγο απο αυτό που νιώθει…αυτό είναι όλο!αυτό που ξεκίνησα να πώ είναι για τη σειρά που έχουν οι φιγούρες στο ζωναράδικο…η σπείρα είναι λογικά στο τέλος του ΄΄μικτού΄΄χορού επειδή η μουσική δυναμώνει οι χορευτές έχουν ήδη ζεσταθεί και ο ήχος της μουσικής που δυναμώνει βράζει το αίμα…επιβάλλεται δύναμη και πάθος…αυτό πρέπει να εξωτερικευθεί!εκεί μπαίνει η σπείρα.καλό βράδυ

Άννα δε σε παρεξήγησα αλλά μου έκανε εντύπωση που δεν σχολίασες τον ερωτισμό του χορού.
Κουβέντα να γίνεται.
Εγώ είμαι απ΄αυτούς που χορεύουν σπάνια. Όταν οι άλλοι χορεύουν συνήθως χτυπάω τα κρουστά μου ή κοιτάζω. Στο σπίτι και μόνος μου χορεύω κάπου κάπου κάνα ζεϊμπέκικο.
Τον Ζωναράδικο τον γνώρισα μέσα από ένα χορευτικό, θα ξέρεις, μιά φορά την εβδομάδα, τρεις ώρες πρόβα, βόλτα για καφέ μετά και τα γνωστά… Στην αρχή και για αρκετά χρόνια πίστευα πως κάναμε αναπαράσταση της παράδοσης, τώρα όμως κατάλαβα πως εκφραζόμαστε μέσα από τη παράδοση.
Η μουσική με το χορό είναι σημείο αναφοράς για τους λιγοστούς Έλληνες και σχεδόν μοναδικός τρόπος να σμίξουμε, ειδικά εδώ στα «Ξένα» που βρεθήκαμε. Mπορεί μιά κοινότητα να μη μιλιέται αλλά στο γλέντι βρίσκεται.
Ο Ζωναράδικος λοιπόν μαζί με τον Μαντηλάτο και τον Συγκαθιστό παντρεύουν κόσμο, εγώ αυτή την εμπειρία έκανα.
Ο Ζεϊμπέκικος νομίζω γιατρεύει τις πληγές, αργότερα. Εσύ τι λες;

καλημέρα,για μένα ερωτικοί χοροί στην παράδοση είναι εκείνοι που οι χορευτές έχουνε άμεση επαφή με τα μάτια και όχι με το σώμα…εκείνοι που για να συνχρονιστείς και να χορέψεις με το ταίρι σου δεν μπορείς να πάρεις να μάτια σου από επάνω του.οπότε με βρίσκεις εντελώς σύμφωνη για τον μαντηλάτο και τον συγκαθιστό!χώρια που οι συγκεκριμένοι χοροί σου βγάζουν μιά χαρα!το μόνο που μπορείς να αισθανθείς χορεύοντας τους συγκεκριμένους είναι ΄’ευχαρίστηση’!οπότε άνετα φλερτάρεις με τον συνχωρευτή σου πονηρά!ή και όχι!εγώ πάλι είμαι από εκείνους που χορεύουν συνέχεια…στο χορευτικό και πολλές περισσότερες φορές μόνη μου είτε όταν παρακολουθώ παράσταση στην Τv είτε από μουσικές που βάζω εγώ.εκεί που σπάνια πιά χορεύω είναι στα μαγαζιά.βγαίνω και απάνια βέβαια όπότε παίζει και αυτό.η μουσική με το χορό είναι και για μένα μοναδικός τρόπος για να σμίξω με το κόσμο πιά όσο περίεργο κι άν ακούγεται…δεν μου αρέσει καθόλου το νταβαντούρι…έτσι ο μόνος λόγος που θα βγώ είναι για να ακούσω ρεμπέτικα ή σε ταβερνάκι γνωστό όπου θα κουβαλάμε μαζί μας και τις μουσικές του χορευτικού για να γίνει επί τόπου γλέντι…μακάρι να έπειζα κι εγώ κάποιο όργανο αλλά είμαι τεμπέλα…μόνο στο χορό δεν είμαι!ο ζειμπέκικος…δύσκολα σηκώνομαι πιά!κάποτε χόρευα πολύ μόνη μου…τώρα σπάνια…για μένα το ζειμπέκικο έχει τσαμπουκά και ο δικός μου μάλλον είναι σπασμένος.καλή σου μέρα

ά!και κάτι ακόμα…έχεις δίκιο.δεν είναι αναπαράσταση η εκτέλεση των παραδοσιακών χορών…δεν γινόμαστε ηθοποοί.μέσα από τους χορούς εκφράζονται οι άνθρωποι σε όλο τους το μεγαλείο!δίνουν οι μουσικές και τα βήματα την ελευθερία στους χορευτές να αισθανθούν τα πάντα!(μεράκι,περηφάνεια,αρχοντιά,παράπονο,χαρά…)και όλα αυτά να βγούνε πρός τα έξω με τον πιό όμορφο και πιό δυνατό τρόπο,με τον καλύτερο τρόπο δηλαδή που μπορεί ένας άνθρωπος να βγάλει ότι έχει μέσα του,να αλαφρώσει και να χαρεί!

Γεια σας παιδιά. Ήθελα να πω ότι η σπείρα δεν είναι ακριβώς φιγούρα του Ζωναράδικου. Είναι ο χορός Κουλουριαστός του χωριού Ασβεστάδες στο Διδυμότειχο (ίσως και κάπου αλλού). Δεν έχει πιάσιμο από το ζωνάρι (επομένως δεν είναι ζωναράδικος) αλλά από τους ώμους. Το βήμα είναι ακριβώς το βήμα του ζωναράδικου, εκτός από αυτούς που κάνουν τη σπείρα.

Για τον ερωτισμό του χορού θέλω να πω ότι σχεδόν κάθε χορός μπορεί να είναι ερωτικός και να παντρέψει κόσμο. Μόνο και μόνο το πιάσιμο από το χέρι μπορεί να είναι ερωτικό. Δε νομίζω κατά τα άλλα ότι ο Κουλουριαστός ή ο Ζωναράδικος είναι περισσότερο ερωτικοί από άλλους. Για την επαφή στήθους χεριών που είπε νομίζω ο Παραδοξολόγος, αυτή δεν υπάρχει σε κανέναν από τους χορούς αυτούς, γιατί στον Κουλουριαστό το πιάσιμο είναι από τους ώμους και στον Ζωναράδικο από τα ζωνάρια και όχι σταυρωτά. Άλλωστε στην παραδοσιακή του μορφή ο Ζωναράδικος ήταν νομίζω χορός όπου χόρευαν μπροστά μαζεμένοι όλοι οι άντρες και πίσω όλες οι γυναίκες. Αυτά ξέρω εγώ για αυτούς τους χορούς. Αν ξέρετε κάτι διαφορετικό διορθώστε με.

Δημήτρης

Σωμφωνώ και με τους δυό σας. Ερωτισμός υπάρχει και στο πιάσιμο των χεριών αλλά και στους χορούς που υπάρχει μόνο οπτική επαφή.

Για τις επιμέρους λεπτομέρειες και επειδή έχω δει να διαφωνούν, ως προς το τι είναι σωστό και τι όχι, δάσκαλοι και ειδικοί του χορού δεν θέλω να μπω σ΄αυτή τη διαδικασία γιατί συνήθως ο καθένας υποστηρίζει ό,τι έχει μάθει και ό,τι έχει δει.

Κοιτάζοντας την παραπάνω φωτογραφία, μπορεί κάποιος να υποστηρίξει, πως δεν χορεύουν Ζωναράδικο επειδή ο χορός είναι μικτός, κρατούνται σταυρωτά από τα χέρια και οι στολές είναι ανάμικτες; Ίσως. Και τι χορεύουν τότε, τίποτα; Μήπως κάνουν κακό στην παράδοση; Μήπως κάνουν λάθος ή είναι αιρετικοί;

Απλά, ο χορός προσαρμόστηκε στις ανάγκες της μικρής μας κοινωνίας μέσα σ ένα άλλο κράτος και υπηρετεί τις ανάγκες της. Επομένως υπάρχει φίλε Δημήτρη και η παραδοσιακή του μορφή(ές) είναι αυτή που επιβιώνει και όχι αυτή που ήταν.

Αλλά όπως είπα και παραπάνω, κουβέντα να γίνεται.

Παιδιά, ευχαριστώ πολύ για όλες τις πληροφορίες.

Άννα: πρώτη φορά από σένα ακούω ντούσκο και τσέστο.

Το ζωναράδικο που χορεύω είναι άντρες-γυναίκες πιασμένοι από τις ζώνες.

Ενδιαφέρον θέμα χορός και ερωτισμός…

Βεβαίως και έχει ερωτικές τάσεις ακόμα και το πιάσιμο του χεριού. Και βεβαίως σε παλαιότερες κοινωνίες χόρευαν χωριστά άνδρες και γυναίκες (οι άνδρες μπροστά, νάρκες δεν υπήρχαν ώστε να φοβούνται) με ένα μικρό παιδάκι υποχρεωτικά ανάμεσα στις ομάδες των φύλων, ώστε να μην τίθεται θέμα αγγίγματος έστω και χεριού. Στις λίγες περιπτώσεις όπου δεν τηρούνταν αυτό (κυρίως χοροί πάνδημοι, τελετουργικοί, με τους οποίους άνοιγε η διασκέδαση στα πανηγύρια) βγήκε και το στιχάκι όπου ο ενδιαφερόμενος νεαρός παρατηρεί με αγωνία «να διώ την κόρη που αγαπώ, το ποιός κρατεί το χέρι της» και αργότερα με ανακούφιση «ένας μικρός της γείτονας, ας το κρατεί κι ας χαίρεται!»

Και τέλος, στη φιγούρα του κουλουριαστού στον ζωναράδικο (που την χορεύαμε όταν προς το τέλος η γκάϊντα έπιανε το χαρακτηριστικό γύρισμα στη σχειτκή κλίμακα, αφήνοντας πιά την τονική), αλλάζαμε κράτημα και πιανόμασταν από τους ώμους. Δεν γίνεται τέτοιος γρήγορος βηματισμός με σταυρωτό κράτημα.

καλησπέρα σε όλους,Νίκο έχεις δίκιο.στη σπείρα τα χέρια αλάζουνε και πιάνονται οι χορευτές από τον ώμο επειδή πράγματι είναι πολύ δυνατός ο βηματισμός.για τον ίδιο λόγο πιάνονται χωριστά στο ζωναράδικο οι γυναίκες από τους άντρες.δέν 'επιτρέπεται’στη γυναίκα να χορέψει με τη δύναμη που επιβάλλει η μουσική φορώντας τη στολή(κάτι που βεβαίως επιτρέπεται και πολύ το φχαριστιόμαστε όσες το χορεύουμε …στίς πρόβες).για τον ίδιο λόγο δεν χορεύουν(σε παράσταση,οι γυναίκες)ντούσκο και τσέστο!ότι γίνεται και με το τσάμικο!στρωτά και καμαρωτά οι γυναίκες στον αέρα οι άντρες!άδικο!αλλά τι να κάνουμε!βγάζουμε το άχτι μας στις πρόβες και την καθαρά Δευτέρα που ντυνόμαστε άντρες για τα αποκριάτικα!πάντως παιδιά πως πρέπει και πως όχι να χορεύονται οι χοροί…ένας χαμός γίνεται!πάντως χρειάζεται προσοχή!Κώστα θα δοκιμάσω με την ομάδα μου να κάνουμε σπείρα όπως στη φωτογραφία αλλά άν έχω καλό κριτήριο μάλλον είναι εντελώς άβολο το συγκεκριμένο πιάσιμο…θα σου πώ από βδομάδα…Πάνο άν σου αρέσει ο ζωναράδικος(πραγματικά όμως)ο τσέστος θα σε τρελλάνει…απίστευτη δύναμη,πάθος…φεύγεις!καλό βράδυ σε όλους

Κώστα,κοιτάζοντας απλά τη φωτογραφία δεν μπορείς να καταλάβεις τί χορεύουνε.αυτό που παραπέμπει σε ζωναράδικο είναι μόνο το πιάσιμο!οι στολές είναι νησιώτικες και καραγκούνικες άν δε κα΄νω λάθος…αλλά δυστυχώς ξέρω πολύ καλά τι προσπάθεια χρειάζεται για να υπάρχουν πάντα οι σωστές στολές σε κάθε παράσταση(πρέπει όμως τουλ/στον να προσπαθούμε να τις έχουμε).καλό βράδυ

Τυχαία έχω ένα βιβλίο πρωστά μου που ονομάζεται Traditional Dance in Greek Culture". Εκεί γράφουν και για το ζωναράδικο και για το “Κουλουριστός”. Γιατί έχω δει συχνά ένα τέτοιο (?) κουλούρι σε πολλούς χορούς αναρωτιέμαι αν παλαιότερα τελικά ήταν μια ευκαιρία για να είναι οι άνθρωποι πιο κοντά σαν “ερωτικό” στοιχείο, αλλά σαν “παιχνίδι”, αλλά με το σκοπό αυτό?
Στο βιβλίο γράφουν ότι σήμερα τα χέρια συνηθισμένα είναι στους όμους, πότε πότε χορεύουν και σταυρότα.

Γεια σου Κώστα! Δεν τίθεται θέμα αίρεσης ή απόρριψης ή δεν ξέρω και εγώ τι άλλο. Εγώ είπα απλώς τι μορφή είχε ο χορός όταν χορευόταν στο χώρο του. Δεν είμαι βέβαια σύμφωνος με τη γνώμη σου ότι παραδοσιακό είναι αυτό που επιβιώνει. Πολλά διαφορετικά πράγματα επιβιώνουν και δεν είναι όλα παραδοσιακά. Κάποια έχουν ξεφύγει από την παράδοση, είναι αυθαίρετα και πολλές φορές την υποβαθμίζουν και την ισοπεδώνουν και κάποια άλλα είναι παραδοσιακά ή τέλος πάντων συνάδουν με την παράδοση. Αλλοίμονο αν η κάθε ιδέα του κάθε χοροδιδασκάλου ή χορευτή θεωρηθεί παράδοση. Αυτό αποτελεί ισοπέδωση. Και έχω συγκεκριμένα πράγματα στο μυαλό μου όταν τα λέω αυτά. Έχω δει φιγούρες και χορογραφίες τέτοιες που να απογυμνώνουν την ζωντάνια και την ελευθερία του χορού και πολλές φορές μάλιστα να καταστρέφουν την ευγένειά του (βλ. χορός Σέρρα). Επίσης δεν πιστεύω ότι είναι ανώφελο να συζητάμε για τη μορφή των χορών. Γιατί μέσα από τη μορφή τους βγαίνει και το ύφος της συγκεκριμένης περιοχής αλλά και διάφορα συναισθήματα. Ας πούμε αν χορέψεις ποντιακά με μεγάλες αποστάσεις μεταξύ των χορευτών δεν καταλαβαίνεις το δέσιμο με τους άλλους χορευτές, που είναι χαρακτηριστικό στους ποντιακούς χορούς.

Τώρα να σου πω, και εγώ τον Ζωναράδικο σταυρωτά τον χορεύω, αφού σήμερα δεν έχουμε ζωνάρια. Δεν είναι κακό αυτό. Ούτε οι διαφορετικές στολές είναι κακό. Οι στολές είναι θέμα αναπαράστασης και όχι βιώματος, για αυτό είναι σε δευτερεύουσα θέση για μένα. Δεν ήθελα σε καμμία περίπτωση να μέμψω το σύλλογό σας στο Μπόχουμ ή τον τρόπο που χορεύετε. Αλλοίμονο! Είστε οι πιο αξιέπαινοι, γιατί εκεί στην ξενιτειά κρατάτε την παράδοσή μας. Κάποιες πληροφορίες για το χορό έδωσα απλώς. Αυτά.

Και πιστεύω ότι μια τέτοια συζήτηση πάντα ωφελεί όλους μας.

Δημήτρης

Έχετε δίκιο όλοι. Η συζήτηση είναι όμορφη κι εγώ με την φωτογραφία δεν παίρνω θέση στο ερώτημα «πως χορεύεται» ούτε υποστηρίζω «πως πρέπει να χορεύεται» ο χορός. Αναφέρω και περιγράφω γεγονότα.
Δημήτρη εδώ στο Μπόχουμ υπάρχουν 4 χορευτικές ομάδες. Η της φωτογραφίας (με άλλη μορφή σήμερα) χόρευε χορούς απ΄ όλη την Ελλάδα, εκτός από Ποντιακά. Τα «παιδιά» του χορευτικού είναι γεννημένα εδώ από γονείς, μετανάστες πρώτης γενιάς (τώρα και της δεύτερης). Κυρίως Β. Ελλάδα αλλά και από Πελοπόννησο, νησιά,…
Οι στολές φυσικά κι αυτές διαφορετικές γιατί έτσι ταίριαζε. Η στολή είναι πράγματι αναπαράσταση, φοριέται φυσικά μόνο σε παραστάσεις κι αυτό για το «χρώμα» που φέρνει χαρά, μαζεύει περίεργους και δίνει μεροκάματα.
Όταν οι πρώτοι Έλληνες μετανάστες στη Γερμανία βγήκαν από τα εργοστάσια αφού πρώτα μάζεψαν κάποια χρήματα, ασχολήθηκαν
με το φαγητό κυρίως (πατατάδες) και τις δουλειές που σχετίζονται μ΄αυτό. Ο πατέρας τα ψώνια, η μάννα στη κουζίνα και τα παιδιά να βοηθάνε.
Υπήρχε ζήτηση και για το ελληνικό φαγητό και για την ελληνική κουλτούρα. Ο μαγαζάτορας με τα «ωωώπα» και τα «γειααά μας» που χόρευε συρτάκι πουλούσε πιό πολύ. Έφτιαξαν χορευτικά για τα παιδιά, ράψανε στολές, φτιάξαν συλλόγους και οργάνωσαν «χοροεσπερίδες». Φυσικά και πάρα πολλά πράγματα, από το φαγητό μέχρι το χορό και τη μουσική παρουσιάστηκαν στραβά και κιτσάτα αλλά κάτι οι φοιτητές από Ελλάδα, κάτι η μόρφωση (που το επίπεδό της ανέβηκε γιατί πολλά παιδιά από δω σπούδασαν) κάτι οι νεομετανάστες και οι αποστάσεις που μειώθηκαν το έχουν αλάξει το τοπίο.
Τα πολιτιστικά δάνεια από την Ελλάδα εδώ απέκτησαν ένα άλλο χρώμα και δημιουργούν τη τοπική παράδοση που διαφέρει με τη σειρά της από κοινότητα σε κοινότητα. Όταν λέω «κοινότητα» δεν αναφέρομαι μόνο στις επίσημες και πρέπει να σημειώσω πως η δική μου οπτική γωνία είναι αυτή του νεομετανάστη (εδώ 13 χρόνια).

Επειδή δυστυχώς έχω κι εγώ συγκεκριμένα πράγματα στο μυαλό μου,θεωρώ πως οι κουβέντες αυτές πρέπει να γίνονται.οι παραδοσιακοί χοροί είναι πλούσιοι,θέλουν πολύ δουλειά για ναφτάσεις σε ένα καλό επίπεδο και να μπορείς να ευχαριστηθείς.όταν δέ! θέλεις να τους παρουσιάσεις έχεις ευθύνη.κυρίως οι δάσκαλοι και μετά οι χορευτές.σε κάποια εκδήλωση κυριολεκτικά σοκαρίστηκα!ξεφτίλισε ο πρωτοχορευτής ο οποίος ήταν και δάσκαλος τη στολή που φόραγε,τον εαυτό του και όλους όσους προσπαθούν.άν τον έβλεπα σε ένα γλέντι απλά θα έπαιρνα τα μάτια μου!έτσι με τη στολή όμως!ντράπηκα!θύμωσα και πιότερο ντράπηκα!όχι δεν γίνεται ο κάθε φιγουρατζής να μπορεί να παρουσιάζει ‘τον εαυτό του!’…και να το διδάσκει κιόλας αυτό…;όσον αφορά τις στολές όταν υπάρχει δυνατότητα καλό είναι να χρησιμοποιούνται οι στολές της κάθε περιοχής(τουλ/στον κοντινής…οι θεσσαλοί μπορούν να φορούν ηπειρώτικες),κι αυτό όχι για κανέναν άλλο λόγο αλλά εκφράζεται καλύτερα ο χορευτής εκφράζεται σωστά…(πως να χορέψεις τσάμικο με ποντιακή στολή?).προσωπικά όσες στολές μπόρεσα να φορέσω,πολύ τις καμάρωσα…και μακάρι να μπορέσω να συνεχίσω να μαθαίνω χορούς και να τιμώ τις στολές της κάθε περιοχής.καλό βράδυ