Επιτέλους λίγο ειλικρίνεια

Panta me problimatize ti xaraktirizei ena kalo tragoudi kai me problimatizei akoma

Alla pistebo pleon proipo8esi gia ena kalo tragoudi einai i ilikrinia
Pleon me endiaferi kai dino megali simasia to poso ilikrinis einai to tragoudi apenanti sto idio alla kai se emena

Blepete bare8ika ta megala logia bare8ika tous papatzides kai tous di8en
8elo tragoudia apla kai starata
mousiki me ousia kai oxi me paidiarizmata

H ilikrinia pleon stin Texni paizi isos to basikotero rolo gia me
Na xeso tis texnotropies tous
kai ti ‘mousiki-zografiki-logotexniki’ idiofiia otan den bgazoun tipota ali8ino tipota to au8entiko

8elo ousia kai oxi fanfares

AI’STO DIALO tapa kai kselafrosa ligaki

perino tis dikesas apopsis gia ti kani ena tragoudi mie texni genikotera na exei ousia

Όπως ο Kyanos, έτσι ακριβώς το βλέπω κι εγώ. Παρατήρησα ότι απαραίτητη προϋπόθεση για μένα να μου αρέσει ένα καλλιτεχνικό έργο (είτε τραγούδι, είτε βιβλίο, είτε ταινία κλπ.) είναι η ειλικρίνεια, ή ας το πούμε πιο συγκεκριμένα: η διαίσθησή μου ότι οι δημιουργοί του έργου το έφτιαξαν με ειλικρίνεια (και, κατ’ επέκταση, ότι ο ερμηνευτής του το παρουσιάζει με ειλικρίνεια).

Και μιλάω για “διαίσθηση” επειδή για κάτι το τελείως υποκειμενικό πρόκειται, πάντα με κίνδυνο βέβαια ότι αποδίδω ειλικρίνεια σε ένα έργο ενώ ο δημιουργός του (ας περιοριστούμε σε αυτόν) το έφτιαξε λ.χ. με καθαρά κερδοσκοπικό σκοπό. Αλλά αν καλλιεργούσαμε τέτοιες αμφιβολίες μέσα μας δε θα μπρούσαμε να απολαύσουμε κανένα έργο πια (εκτός κι αν ξέρουμε αναλυτικά τη στάση του δημιουργού του).

Ας παραθέσω άλλη μια φορά απόσπασμα κειμένου του Λευτέρη Παπαδόπουλου που περιγράφει τόσο ωραία την ειλικρίνεια και την αυθεντικότητα για τις οποίες μιλά ο Kyanos και που τις θέλω να νιώσω σε ένα έργο (από τον πρόλογο του βιβλίου “Τα τραγούδια μου”, Εκδ. Κάκτος, δεύτερη έκδοση, 1996, σελ. 7):

“Έχω γράψει πάνω από χίλια τραγούδια. Εκτός από δέκα - είκοσι περιπτώσεις, σε όλα τ’ άλλα ήμουν ειλικρινής. Καθόμουν στη γωνιά μου, με τη λάμπα μου, μόνος, ολομόναχος με το χαρτί μου, και άφηνα, σ’ αυτό το χαρτί, την ψυχή μου. Χιλιάδες μέρες, χιλιάδες νύχτες. Τελείωνα πάντοτε κατάκοπος. Και παραπονιόμουνα. Αλλά πώς μπορείς να συγκινήσεις τον άλλο, που βρίσκεται στη διπλανή πόρτα ή στο Σουφλί, αν δεν συγκινηθείς προηγουμένως ο ίδιος; Αν, όπως έλεγε […] ο Τσιτσάνης, δεν κλάψεις;”

Και τέτοια χαρακτηριστικά τα διαισθάνομαι πολλές φορές σε έργα συνθετών ή στιχουργών οι οποίοι “σνομπάρονται” από πολλούς ως “εμπορικοί”, γράφοντας δήθεν μόνο τραγούδια που δεν αξίζουν την εκτίμησή μας.

Δεύτερος σημαντικός παράγοντας για μένα είναι ότι το έργο μέσα στο οποίο νιώθω μια ειλικρίνεια ανταποκρίνεται στη δική μου αισθητική. (Πάλι λοιπόν καθαρά υποκειμενικό κριτήριο!) Συγκεκριμένο παράδειγμα: Σε προηγούμενο posting έγινε λόγος για το Μάλαμα και τον Παπάζογλου. Δεν έχω τον παραμικρό λόγο να αμφιβάλλω για την ειλικρίνεια της καλλιτεχνικής τους δραστηριότητας. Δε με αγγίζουν όμως βαθύτερα τα (περισσότερα) τραγούδια και οι φωνές των δύο καλλιτεχνών επειδή η δική μου αισθητική είναι διαφορετική (ή ας το πούμε πιο πεζά: το γούστο μου είναι διαφορετικό).

Michael

Aν υποθέσω Michael οτι σε αγγίζει βαθύτερα η Bανδή από το Mάλαμα, τότε συμπεραίνω οτι απλά το δικό σου «βαθύτερο» δεν είναι καν η επιφάνεια. Tο δικό σου «βαθύτερο» δεν έχει ακόμα σκαφτεί. Aν ψάξεις τα τραγούδια του Σωκράτη Mάλαμα, έστω και το πιό απλοϊκό (αν υπάρχει τέτοιο), και το μελετήσεις, θα βγάλεις ζουμί και από το πιό ασήμαντο κόμμα. Kάνε λοιπόν όλα τα «Πά» σούμα και πολλαπλασίασέ τα με τα «Aπα» σύνολο: Mηδέν!

Λοιπόν, Κώστα, πρώτα απ’ όλα τονίζω ότι η αναφορά μου στη Βανδή σε προηγούμενα postings δεν έχει να κανεί με μια ιδιαίτερη προτίμηση σε αυτήν την τραγουδίστρια, αλλά οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στο γεγονός ότι κάποιος άλλος την ανέφερε ως αρνητικό παράδειγμα. (Με δική μου πρωτοβουλία σίγουρα δε θα άρχιζα να μιλώ για τη Βανδή.)

Όταν όμως, παρ’ όλα αυτά, θέλουμε να συγκρίνουμε τη Βανδή με το Μάλαμα πρέπει να διευκρινίσουμε για ποιο στοιχείο μιλάμε:

α) για τη φωνή ως τέτοια:
Για μένα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η φωνή της Βανδή είναι πιο ωραία (και με αυτήν την έννοια “καλύτερη”) από εκείνη του Μάλαμα. “Πιο ωραία” σημαίνει: Οπωσδήποτε ανταποκρίνεται πιο πολύ στη δική μου αισθητική (στο γούστο μου) (επειδή είναι πιο μελωδική, πιο φρέσκια - δεν ξέρω τι άλλο).

β) για τα τραγούδια (για λόγους συντομίας δεν ξεχωρίζω ανάμεσα μουσική και στίχους):
Γνωρίζω μόνο δύο CD της Βανδή, “Εσένα περιμένω” και “Δέκα εντολές”. Και στα δύο (ιδιαίτερα στο δεύτερο) υπάρχουν δίπλα σε μερικά ωραία κομμάτια αρκετά άλλα που δε με ενθουσιάζουν (αν και ομολογώ ότι και τα πιο αδύνατα μού προκαλούν λιγότερη αδιαφορία από τα τραγούδια του Μάλαμα). Δεν είναι αυτό το θέμα. Όλοι σας αγνοήσατε το γεγονός ότι ποτέ δε μιλούσα για “τη Βανδή” γενικά αλλά κυρίως για ένα συγκεκριμένο τραγούδι των Νικολόπουλου/Μπαλαμπανίδη (“Πρώτη νύχτα”). Κανένας σας μέχρι στιγμής δε μου εξήγησε γιατί το τραγούδι αυτό είναι κακό. Και επιμένω ότι πρόκειται (σύμφωνα με τη δική μου αισθητική και πάλι) για ένα από κάθε άποψη θαυμάσιο τραγούδι. (Γιατί να απορρίψω λοιπόν μια τραγουδίστρια που μέρος τού ρεπερτορίου της είναι κάτι τόσο ωραίο;)

Αλλά σύμπτωση ήταν που ερμηνεύτρια είναι η Βανδή. Το τραγούδι θα μου άρεσε εξίσου αν το έλεγαν λ.χ. η Βίσση ή η Μαντώ και μάλλον θα μου άρεσε ακόμα περισσότερο αν το έλεγαν, ας πούμε, η Αλεξίου ή η Βιτάλη (μακάρι να το έκαναν). Με αυτήν την έννοια δεν είναι η Βανδή αλλά ο Νικολόπουλος (και ο Μπαλαμπανίδης) που με αγγίζει βαθύτερα από το Μάλαμα. Αλλά αν αφήσουμε κατά μέρος αυτές τις διαφοροποιήσεις ομολογώ ότι με την υπόθεσή σου έχεις δίκιο: Ναι, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι “η Βανδή” (μέσω κάποιων τραγουδιών που ερμηνεύει) με αγγίζει βαθύτερα από το Μάλαμα.

Νομίζω όμως πως υπάρχει καλύτερη δυνατότητα για σύγκριση όταν άλλαξουμε ένα γράμμα στο όνομα της Βανδή και αντιπαραθέσουμε το Μάλαμα με τον Αντώνη ΒΑΡΔΗ (μια και οι δύο είναι συνθέτες και ταυτόχρονα ερμηνευτές των δικών τους τραγουδιών).
Να πω με λίγα λόγια τη γνώμη μου για τον Βαρδή και τα τραγούδια του:

Τον λατρεύω (αν και έχω μερικές επιφυλάξεις που αφορούν κυρίως την ενορχήστρωση), τον θεωρώ έναν από τους “καλύτερους” (= για μένα πιο σημαντικούς) σύγχρονους Έλληνες συνθέτες, μου αρέσει πολύ η φωνή του και με αγγίζουν βαθύτατα αρκετά (όχι όλα) από τα τραγούδια “του”. Με τα τραγούδια “του” εννοώ όχι μόνο τη μουσική τους αλλά τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό τούς (πολλές φορές) φανταστικούς στίχους που διαλέγει για μελοποίηση (αναφέρω ενδεικτικά τον αγαπημένο μου στιχουργό ως προς τα τραγούδια του Βαρδή - τον Αντώνη Ανδρικάκη).

Και αυτά τα τραγούδια μπορώ να τα ψάξω και να τα μελετήσω. Και τι θησαυρούς ανακαλύπτω μέσα σ‘ αυτά! Γιατί τα καταφέρνω εδώ, αλλά όχι στα τραγούδια λ.χ. του Μάλαμα;

Περιμένω την επόμενη κριτική για τις απόψεις μου.

Michael

ΡΕ ΠΑΙΔΙΑ ΘΑ ΤΡΕΛΛΑΘΩ…
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΠΟΛΥ ΣΟΒΑΡΑ “…θέλουμε να συγκρίνουμε τη Βανδή με το Μάλαμα…”. KAI EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΕΙ ΚΙΟΛΑΣ

ΤΙ ΝΑ ΠΕΙΣ …

Φραγκίσκος

Gia to Frank:

Sosta. Akrivws afto kano: Epixeirimatologo. (Toulaxiston prospatho na to kano.)

Kai i apantisi sto “Ti na peis …” einai evkoli: As katevalles ki esy mia esto elaxisti prospatheia na eksigiseis gia poio logo diafoneis me kapoion pou afierose arketo xrono sto na aitiologisei tis apopseis tou.

Antidraseis tou typou “Re paidia tha trellatho …” sigoura den tekmirionoun oti oi apopseis mou einai lanthasmenes, ilithies, afeleis i den ksero ti allo.

Michael

ΑΞΙΩΜΑ 1: Δεν μπαίνουν όλα στο ίδιο τσουβάλι
ΑΞΙΩΜΑ 2: Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογούμε περί παντός επιστητού, υπάρχουν και αυτονόητα πράγματα σ’ αυτή τη ζωή

Πέραν αυτών,δεν σχολίασα τις (αυτοχαρακταριζόμενες, άλλωστε) απόψεις σου, την έλλειψη διάκρισης που σε χαρακτηρίζει σχολίασα.

Αυτά

Φραγκίσκος

EEE COOLarete ligo
esy Frank (an 8imame kala ) mou eixes pei
oti den sou aresoun oi xeimerinoi kolinbites
kai a Michel mas leei oti den tou aresoun malama papazogloy
me afto den trexei tipota prosopika gousta einai afta se alous kapoioi kanoun klik mesa tous se alous den kanei
den paei na pei oti epidi kati se emena kani klik (me ekfrazei) 8a ekfrazei olous

Den nomizo oti prepei na mionis to Michel epidi tou aresoyn 1-2 tragoudia tis Bandi
aloste kai se emena mou aresoun kapia tragoudia pou esei ta 8eoris malakies
alla gia emena frank aftes oi malakies mou dimiourgoun eikones mesa mou mou ksipnan synes8imata pou esei mpori na min sou dimiourgounte kai na 8eoris oti eimai rixos pou ka8ome kai akouo tetia tragoudia

exo ena filo pou otan proxorame monimas sto dromo tragouda antartika
emena me afinoun adiaforo
aftos omos ama ton dis perni ena ifos les kai ton bara aeras apo ton bouno
Ta sines8imata (distixos) pou nio8ei aftos den ta katalabeno giati exoume diaforetikes eikones mesa mas

giafto min mas katigoras

ps
oso gia to titlo "epitelous ligo ilikrinia "
namizo 8a pigene kalitera
" Parakalo ligo ilikrinia "

Φίλε κυανέ

δεν μειώνω ούτε κατηγορώ κανένα. Προφανώς ο καθένας ακούει ό,τι του γουστάρει και είμαι ο τελευταίος που θα προσπαθήσει να σε πείσει για το τι να ακούς, το τι να πιστεύεις και το τι να κάνεις. Πιστεύω ότι στην μουσική (και στην τέχνη γενικότερα) δεν υπάρχει “καλύτερο”, “ωραιότερο” κι άλλα τέτοια. Ο καθένας εισπράττει από την μουσική ό,τι αντέχει η ψυχούλα του…

Αλλά μου τη δίνει όταν κάποιος επιχειρηματολογεί επί των προφανών. ʼκου ό,τι θες, νοιώσε ότι μπορείς αλλά μην τα ισοπεδώνουμε όλα… Υπάρχει και η κερατένια η διάκριση.

Φραγκίσκος

Υ.Γ. Δεν έχω πει ποτέ ότι οι Χ.Κ. δεν μ’ αρέσουν, το αντίθετο μάλιστα.

Pali gia to Frank:

Grafeis:
“Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογούμε περί παντός επιστητού, υπάρχουν και αυτονόητα πράγματα σ’ αυτή τη ζωή” kai
“Αλλά μου τη δίνει όταν κάποιος επιχειρηματολογεί επί των προφανών”.

Akrivws afta den ta katalavaino (i mallon: den ta dexomai):
Giati einai “aftonoito pragma” oti Vandi kai Malamas den sygkrinontai (an se katalava kala, afto ennoouses); Pou einai to “profanes” to opoio kanei peritti (i apagorevei malista) mia epixeirimatologia; Giati prokeitai gia “aksioma” (opos les esy o idios), diladi gia kati pou den mporei na ypovlithei se syzitisi kai pro panton AMFISVITISI;

Mou fainetai ligo san apagorevsi oste na min “molynei” kanenas ti mythiki morfi tou Malama (gia paradeigma) me to na tolma kai tin sygkrinei me kapoion “koino thnito” (vlepe “elleipsi diakrisis” kai “min ta isopedonoume ola”).

Michael

Frank, ksexasa na se rotiso:

Grafeis: “Πιστεύω ότι στην μουσική (και στην τέχνη γενικότερα) δεν υπάρχει ‘καλύτερο’, ‘ωραιότερο’ κι άλλα τέτοια.”

Alla par’ ola afta profanws yparxei kati pou se kanei na diakrineis ksekathara to Malama apo ti Vandi (kai episis apo to Nikolopoulo fantazomai), theorontas ton (to Malama) ws “anotero” (i den ksero poia alli leksi tha eprepe na xrisimopoiiso). An afto to “kati” den einai to “kalytero”, “oraiotero” klp. - ti einai telos pantwn;

Michael

Aγαπητέ Michael,
Kαταρχάς πρέπει να ξεχωρίσεις μέσα σου αυτό που λέει «μ’ αρέσει» και το άλλο που λέει «αξίζει» γιατί σε τελική ανάλυση οι αξίες είναι αυτές που μένουν στη ζωή είτε μας αρέσει είτε όχι. O καθένας μας έχει μια στάση απέναντι σε αυτά που λέγονται ερεθίσματα και ανάλογα με τις ιδέες και τα βιώματά του πράττει: απορρίπτει, συμφωνεί, ανέχεται, υιοθετεί. Mε τον ίδιο τρόπο, η κοινωνία που ο σκεπτόμενος άνθρωπος έχει πλάσει μετά από τόσα χρόνια αναζητήσεων και αγώνων αφομοιώνει ένα στοιχείο το οποίο ή την εξυψώνει περεταίρω ή την αφήνει στάσιμη ή μερικές φορές τη χαλάει. Tα κριτήρια ήταν πάντα βασισμένα στην γνώση και στη σοφία του ανθρώπινου γένους στους αιώνες. Eτσι λοιπόν μερικές αξίες πια είναι αυτονόητες, εφόσον συνεχίζουν να υφίστανται μετά από τόσα χρόνια.
Σαφώς δεν υπάρχει ουδεμία σύγκριση μεταξύ ενός τραγουδιστή όπως η κ. Bανδή και ενός τραγουδοποιού όπως ο κ. Mάλαμας.

Aς επιχειρηματολογήσω λοιπόν πάνω στο τελευταίο:

Eνοιολογικά:
O ένας τραγουδάει ενώ άλλος ερμηνεύει, είναι η πηγή, το πρώτο χέρι, ο δημιουργός ο οποίος πλάθει αυτό που έφτιαξε με τα χέρια του και σου το προσφέρει.

Θεματολογικά:
O ένας σου προσφέρει καθημερινότητα, σημερινές σκηνές και καταστάσεις και σε πυροβολεί συνέχεια με «φρέσκιες» απόψεις του σήμερα χωρίς να έχει ανησυχίες και αντιρήσεις για την κατάσταση που επικρατεί ή για αυτή που έπεται. Δέχεται τα πράγματα σαν φυσική εξέλιξη του γενικότερου νεοτερισμού και της εφημερότητας (ασε που το θέμα είναι σχεδόν μόνο ένα: ο έρωτας, οι διαπροσωπικές σχέσεις, και θέματα που περιστρέφονται μόνο γύρω από αυτά, αφού αυτά πουλάνε στον κοσμάκη που πιστεύει οτι είναι τα σημαντικότερα πράγματα στη ζωή μας). O άλλος σε γυρνάει ανάποδα, βγάζει το μέσα σου έξω και σε τινάζει απ την κορυφή μέχρι τα νύχια. Σου λέει οτι η πραγματικότητα δεν είναι αυτή που σου προσφέρουν, αλλά αυτή που θα ψάξεις μόνος σου να βρείς. Πού; Ξεκίνα απ το μυαλό σου. «Aυτοί που δραπετεύουν/έμαθαν τι γυρεύουν, οι άλλοι που ελπίζουν/τρώνε καιρό και βρίζουν, βρίζουν το διάολό τους/το άρρωστο μυαλό τους», «Kαληνύχτα μαλάκα/η ζωή έχει πλάκα»

Eπικοινωνιακά:
O ένας χρησιμοποιεί γλώσσα καθημερινή που αγγίζει τα όρια του απλοϊκού, και πολλές φορές του γελοίου ως αμεσότερη μορφή επικοινωνίας με τον κοσμάκη που μπορεί να ακούσει μέχρι εκεί και δεν εξύσταται στο να παρακολουθήσει ένα τραγούδι, να μπεί μέσα στο ρεφραίν του ή να αναλύσει ένα κουπλεδάκι που θα τον παραξενέψει. Mόλις τα πράγματα αρχίσουν να ζορίζουν το τραγούδι απορίπτεται. O άλλος σε εξιτάρει συνέχεια με πιο βαθυστόχαστους στίχους, με στίχους αλληγορικούς, πολλές φορές πολυσήμαντους κάνοντάς σε να ξεδιπλώσεις αυτό που λέγεται φαντασία από μέσα σου και να σκεφτείς «τι έκανε αυτόν τον τύπο να σκεφτεί έτσι;» Mε λίγα λόγια ο ένας μας θεωρεί μαλάκες, ενώ ο άλλος μας έχει σε υπόληψη.

Iστορικά/Oικονομικά:
O ένας λειτουργεί με βραχυπρόθεσμους στόχους και καθόλου άθελά του. Σήμερα είμαστε, αύριο δεν είμαστε. Oτι προλάβουμε… Kαι κάνουμε του δίσκους πλατινένιους και τους κρεμάμε στους τοίχους να βγαίνουμε φωτογραφίες, να κινείται το χρήμα, με αποτέλεσμα το τραγούδι να είναι μονίμως ο χαμένος του παιχνιδιού αφού μετά από ένα εξάμηνο αποτελεί «ιστορία» με την κακή ένοια. O άλλος λειτουργεί χωρίς «χειροπιαστούς» στόχους αλλά από ένστικτο. Γράφει ότι τον ενδιαφέρει και ότι τον προβληματίζει έχοντας σαν πιλότο όχι το κατά πόσο θα αρέσει αυτό στον κόσμο για να το αγοράσει, αλλά αν καταρχάς ικανοποιεί το δικό του ένστικτο (όπως και παλιά κάτι ρεμπέτες που γράφανε γιατί κάτι μέσα τους τους έτρωγε και θέλαν να το βγάλουν. Λεφτά; Ποιά λεφτά; Kαμιά μπουνιά ίσως). Σε αυτή την περίπτωση πολλές φορές χαμένος είναι ο καλλιτέχνης αφού το τραγούδι μπορεί να μείνει θαμμένο για πολύ καιρό. Aμα όμως βγεί στην επιφάνεια δεν ξεχνιέται ποτέ. Aποτελεί από μόνο του ιστορία.

Θα μπορούσα να συνεχίσω έτσι για πολλές σελίδες ακόμα αλλά το θεωρώ περιττό. Oλοι πιστεύω καταλάβαμε για ποιό πράγμα μιλάω.
Eπίσης, θα χαρώ αν κι εσύ από τη μεριά σου χρησιμοποιώντας πιό γενικώς αποδεκτά επιχειρήματα αντικρούσεις τα παραπάνω (δεν θεωρώ το προσωπικό γούστο επιχείρημα). Mη με παρεξηγήσεις, αλλά από αυτά που κατά καιρούς έχω διαβάσει από εσένα προβλέπω οτι μάλλον χαλάω το σαπούνι μου πλένοντας τον αράπη. Mακάρι να διαψευστώ.

K.N.

Είπε (για πολλοστή φορά) μια λέξη (“αυτονόητο”) ο Frank και (για πολλοστή φορά) ο Μιχάλης δεν εννοεί να την καταλάβει. Θα προσπαθήσω για τελευταία φορά να την εξηγήσω.
Βλέπουμε π.χ. ένα ποδήλατο. Ρωτάει ένας άσχετος:
"Τι είναι αυτό;
Απαντάς:
“Ενα ποδήλατο”.
Αν επιμείνει και ρωτήσει “γιατί είναι ποδήλατο”, τι θα του απαντήσεις; Οτι “είναι ποδήλατο γιατί έχει δύο ρόδες, ένα τιμόνι, τρέχει στο δρόμο, δεν έχει μοτέρ κλπ;” Οχι βέβαια! Θα του πεις απλά:
<FONT SIZE="+1">“Ποδήλατο είναι ρε μαλάκα, τι να σου εξηγήσω…”</FONT>
Αλλη απάντηση δίνεται μόνο σε δυο περιπτώσεις:

  1. Οταν αυτός που απορεί είναι κάτω των 4 χρονών.
  2. Οταν αυτός που απορεί έχει …αδικηθεί απ’ τη φύση.
    Σ’ αυτές τις δυο περιπτώσεις δεν τον λέμε “μαλάκα”.
    Α… Μια και το θυμήθηκα:
    “Μιχάλη, πόσων χρονών είσαι;”

ΑΝ

ΥΓ. Ρε σεις. Ο Kyanos ανέφερε έναν προβληματισμό του και βρεθήκαμε να κουβεντιάζουμε πάλι για τη Βανδή! Για σοβαρευτείτε λιγάκι…

Προς MIchael:

Έχεις βάλει 42 postings σε αυτό το forum εκ των οποίων: 11 αφορούν σε πληροφορίες για τραγούδια και βιβλία ευρύτερου ενδιαφέροντος (αν εξαιρέσουμε το δικό μου για την ΠΙΟ ΩΡΑΙΑ ΜΟΥ ΖΩΗ που μάλλον θεωρείται ρεμπέτικο και σ’ ευχαριστώ γι αυτό) και 31 για τους Α. Πάνου, Νικολόπουλο Βανδή Μάλαμα Λ.Παπαδόπουλο και άλλους, διανθισμένα και με προσωπικές αντεγκλίσεις.

Μήπως σου διαφεύγει ότι η κύρια ασχολία αυτού του forum είναι το ρεμπέτικο;

Φραγκίσκος

Ας επανέλθουμε λοιπόν στο θέμα μας μετά απ αυτό το ευχάριστο διάλλειμα.
Η ειλικρίνεια και ο αυθορμητισμός είναι δυό απαραίτητα συστατικά οποιασδήποτε μορφής τέχνης χωρίς απο μόνα τους να συνιστούν τέχνη.
Το τι κάνει ένα οποιοδήποτε δημιούργημα να χαρακτηρίζεται έργο τέχνης είναι κάτι που δεν επιδέχεται σαφή προσδιορισμό.
Τα κριτήρια που έγω χρησιμοποιώ αφορούν αρχικά την αισθητική του δηλ την ποιότητα των συναισθημάτων που μου προκαλεί.
Δεν το εξηγώ περισσότερο γιατι θα μπουμε σε φιλοσοφική συζήτηση (Μπορεί να φτιάξει καινούργια
θεματολογική ενότητα ο Παναγιωτακόπουλος οπου να λέμε την δική μας απάντηση για τα θεμελιώδη ερωτήματα της ανθρώπινης ύπαρξης)
Το δεύτερο κριτήριο αφορά την γνησιότητα του δηλ
το πόσο εκφράζει τον δημιουργό του ,πόσο βγαίνει μέσα απ την ψυχούλα του γιατί αυτο σας βεβαιώνω ΦΑΙΝΕΤΑΙ.
Το τρίτο κριτήριο αφορά την διάρκεια του στο χρόνο
τον μεγαλύτερο και πιο αδέκαστο κριτή.
Εάν εφαρμόσουμε τα κριτήρια αυτα στην μουσική θα χαρακτηρίσουμε ως έργα τέχνης κάποια δημιουργήματα
που ίσως να μην είναι αρεστά σε όλους.
Δέν χρειάζεται καν να είναι αρεστά σε πολλούς αρκεί να είναι εκεί που πρέπει εκεί που στοχεύουν.
Μήν ξεχνάτε ένα παλιότερο διαχωρισμό πού είχαμε κάνει άλλο έργο τέχνης και άλλο πετυχημένο προιόν.
Ενα ερώτημα που θα ήθελα εγώ να θέσω είναι το εξης: Tι δεν είναι τέχνη , πως ορίζουμε το χυδαίο
και το κούφιο στην τέχνη , μήπως τα ελάχιστα κριτηριά μου εφαρμόζονται και αντίστροφα???

Oson afora auto to thema, tou ti esti kali mousiki, tha hthela syntoma na paratheso kai ego tin gnomi mou. Den akouo oute Bandi alla oute kai Bardi (den einai tou goustou mou) alla parolauta den mporo na symfoniso kai me tous Douga-Ari. Oi apopseis sas me empneoun,omologo, gia ti deixnoun ena romantismo kai mia agapi gia tin elliniki mousiki gia tin opoia mallon exoume paromia apopsi. Omos kai ligos realismos den kanei kako. Kai ego tha hthela ta pragmata na htan etsi opos ta periegrapse o Dougas (ta kritiria tis kalis mousikis pou parathetei) alla eho tin entiposi oti allios krinetai telikos i poiotita tis mousikis.

Nomizo oti se prosopiko epipedo den yparhi tipota allo apo to gousto (peri orexeos kolokuthopita, pou lene) kai se koinoniko epipedo i epitixia. Kai idios sto koinoniko epipedo i krisi kai apodoxi enos tragoudiou/eidous einai sxedon panta fenomeno “ex post facto”. Mono ek ton ysteron kseroume av ena tragoudi ypirxe “kalo”, “axio”, “poiotiko” ktl. Me auto to skeptiko to rebetiko einai “kali” mousiki gia duo aploustatous logous: giati mas aresei kai giati, kai auto mporei na min teriazei sto image polon rebetolfilon, einai ena poly epitiximeno mousiko eidos (me stathero koino epi pola xronia).

Dystyhos ego den exo ypopsin mou alla poio antikeimenika kritiria. Dystyhos paidia. H isos eutuhos dioti an ypirxan antikeimenika kritiria poiotikis mousikis tha ta ixame anakalypsi kai tha akougame simeris tin idia mousiki pou akougan kai oi Naenderthal!

P.S. oso gia ta mousika gousta mou gia na min speusoun kapoioi kai me xaraktirisoun “aparadaikto” i “aniliko” akouo kurios rebetika kai laika (29 eton).

Λίγο ειλικρίνεια για το τι είναι καλό τραγούδι. Είναι αυτό που αρέσει στα “εύκολα” αυτιά μας ή αυτό που αγγίζει την ψυχή μας;
Κατά καιρούς σ’ όλους μας αρέσει κάτι εύκολο. Ολοι κάτι “μοδάτο” σιγοψιθυρίσαμε, το χορέψαμε. Τ’ ακούσαμε όμως μόνοι μας; Μας άγγιξε; Το ξανακούσαμε;
Τέλος πάντων μεγάλη συζήτηση.

ΣΥΜΒΑΝ ΑΝΕΚΔΟΤΟΛΟΓΙΚΟ
Είναι μια μέρα ο Ζαμπέτας στο studio της Columbia και περιμένει και μια τραγουδίστρια για ακρόαση. (η οποία έγινε αργότερα όνομα και δεν είχε και τόσο κακή φωνή αλλά δεν ήταν για τα γούστα και την αισθητική του Ζαμπέτα.)

-Πάμε μαέστρο να την ακούσουμε, λέει ο Ζαμπέτας στον πιανίστα.
Αυτή τραγουδάει κι ο Ζαμπέτας την ρωτάει.
-Καλά κορίτσι μου στα άσπρα πλήκτρα δεν είσαι, στα μαύρα δεν είσαι. Πού είσαι; Στις χαραμάδες;

Mono sta grigora gia ton Ari:

An se katalava kala sygkrineis tragoudia (tou Malama, tis Vandi, …) me podilata! Exei plaka.

Loipon: Ena tragoudi (kai to ti einai ta xaraktiristika gia tin aksia i tin “poiotita” tou) einai ena ligaki pio syntheto pragma apo ena … podilato (!) pou ta gnorismata kai ti leitourgia tou mporei na perigrapsei kaneis me liga logia. (Koitakse mono poses grammes xreiastike o Kostas Dougas gia na ekfrasei merikes ousiastikes skepseis gia to thema afto). Kai aftonoito den theoro (sxedon) tipota ston tomea tis texnis.

Michael

P.S.1 Nomizo oti to isterografo tou Ioanni Tsoukala prepi na problimatisei kapious. Enoo oti toy exoyme afisei tin entiposi oti 8a ton kakoxaraktirisoume an diafonei kai spebdi na anaferei taftotita. Lipoume an i entiposi pou afinei to foroum einai afti giati ksero oti den einai etsi ta pragmata

synexizo mpenontas sto 8ema
Poli len oti o Tsitsanis itan o megaliteros rempeto Syn8etis paratafta ego ton marko den ton bgazo apo tin proedria
Kai afto oxi oti exo meletisi tin rebetiki mousiki kai exo bgalei afto to symperazma
Den 8a me pistapsete alla zitima einai na ksero 30 tragoudi tou markou alla namizo oti i diafora kanei MPAM

O Markos grafei san protogonos an8ropos

O Markos grafei AGA8A ( me tin platoniki symasia tou aga8ou ) gimnos apo tin an8ropines mikrotites.Plisiazei me akribia ton orizmo tis leksis ILIKRINIA kai AY8ENTIKOTITA
Den ksero an eimai iperbolikos ala afta pou grafo ta nio8o kala kai pistebo oti exo dikio (perimeno antiriseis epi aftou)
Metepita ti na tin kano tin mousiki idiofiia toy tsitsani afou einai emploutizmeni me toso mikrotita
(proidopio oti den mporo na epiximatorologiso pano se afta grafo oti ais8anome kai oxi osa ksero )

8a kano mia ipo8esi :
eixame leei tsitsani kai marko kai grafan ena tragoudaki gia ena louloudi p.x. margarita pio nomizete 8a itan to apotelezma

presopiki ektimisi
o Tsitsanis 8a egrafe ena gamato tragoudi me panemorfo mpouzouki kai ta lipa

O Markos omos 8a ekline sto tragoudi oli tin magia tis margaritas kai tis fysitis

p.s.2 pros Ioanni Tsoukala grafe oti ni8is kai kanenas den se kakoxaraktirizei
p.s.3 pros soto poli oreo erotima e8eses alla min ta mperdepsoume ola mazi den pira tin apantisi akoma pou me plironei nomizo oti exoume akoma zoumi na bgaloume

Κατ’ αρχάς,χαιρετώ τους πάντες, σαν καινούργιος
στο φόρουμ.Παρακολουθώ την συζήτηση και νομίζω πως το βασικό πρόβλημα είναι η γλώσσα!! Δηλαδή το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε κατά την επικοινωνία
είναι κυρίως θέμα γλώσσας και λιγότερο θέμα απόψεων.Τι εννοώ:όλοι έχουμε κάνει παρέες με ανθρώπους που δεν γνωρίζαμε καλά.Έχουμε καθίσει στο ίδιο τραπέζι και έχουμε τσουγκρίσει τα ποτήρια μας.Έχουμε τραγουδήσει τα ίδια τραγούδια ,
έχουμε μάθει καινούργια από αυτούς και τους έχουμε μάθει κι εμείς με την σειρά μας άλλα.
Εκεί νομίζω πως πρέπει να τοποθετηθεί ο ειλικρινής προβληματισμός του καθ’ενός μας για το πως “αξιολογείται” το τραγούδι(είναι αδόκιμος ο όρος αλλά δεν μπορώ να βρώ κάτι άλλο τώρα).
Τι διεργασίες περνά το τραγούδι στον καθ’ένα μας για να το αποδεχτούμε , να το απορρίψουμε ή να το αγαπήσουμε.Το ίδιο ισχύει και για την μουσική.
Εκείνα τα κριτήρια είναι η απαρχή του προσωπικού μου προβληματισμού.Για παράδειγμα:για μία μεγάλη περίοδο συνήθιζα να ρωτάω αμέσως μόλις άκουγα ένα άγνωστό μου τραγούδι “τίνος είναι”.“Τρομερό, αφού είναι του Τσιτσάνη”, "βέβαια ,Μάρκος είναι,
μαλακία θα ήταν?"και πολλές παρόμοιες απαίδευτες
αντιδράσεις.Μεγαλώνοντας και αφού άρχισα να προβληματίζομαι για το τραγούδι και την επιρροή του στον άνθρωπο καιτο πως το αποδέχεται ο κάθε ένας μας άρχισα να μπερδεύομαι.Πως μπορείο
κολλητός μου ,που έχουμε παίξει και τραγουδήσει τα ίδια τραγούδια , να μου λέει πως δεν μπορεί να ακούσει Χιώτη γιατί είναι "προδότης " του ρεμπέτικου, ή Στέλιο γιατί όλα τα τραγούδια του είναι κλαψιάρικα κ.λ.π.? Μήπως διαφέρει ο τρόπος
“υποδοχής” ενός νέου τραγουδιού από τον έναν στον άλλον? Σίγουρα ναι , είναι η απάντηση.
Αλλά πως καθορίζεται η διαδικασία αποδοχής
ή απόρριψης ενός έργου? Ποια πρωτογενή και ποια άλλα κριτήρια την διαμορφώνουν? Γιατί, ενώ εγώ δεν μπορώ να φανταστώ την ζωή μου χωρίς την δυνατότητα να τραγουδάω τα τραγούδια που αγαπάω, εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο ζούν -και μάλιστα θα ζουν όσο ευτυχισμένα ζω κι εγώ- χωρίς να έχουν ακούσει ποτέ στην ζωή τους κλέφτικα ,ριζίτικα ή μαντινάδες…
Μήπως λοιπόν για να δρομολογηθεί η κουβέντα θα πρέπει να στραφούμε σ’ αυτόν τον προβληματισμό?
Δεν ξέρω.Μία ιδέα λέω.Βεβαίως έχω επιχειρήματα κι εγώ για τα τραγούδια που “τρανταχτά” απορρίπτω
αλλά περισσότερο νομίζω πως ενδιαφέρει το πώς γίνεται αυτό σε πρωτογενές στάδιο.
Και,επειδή η οι καιροί είναι μυστήριοι,σίγουρα πιστεύω πως υπάρχουν και αυτονόητα που δεν χρειάζεται να τα συζητάμε συνέχεια.Προσοχή όμως στον καθορισμό του “αυτονόητου” του καθ’ενος…
Γιατί και στον Τσιτσάνη δεν άρεσαν τα Μικρασιάτικα ,αυτές οι “μακρόσυρτες λυπητερές μελωδίες”.Σημαίνει όμως τίποτα αυτό??