Εδώ και αρκετό καιρό έχω φτιάξει δυο λαϊκές κιθάρες και μία resonator – αυτή είναι μετατροπή, αλλά με τόση δουλειά που την λογίζω κατασκευή πλέον.
Ο ίδιος δεν παίζω κιθάρα κι έτσι πέρασε καιρός μέχρι να βρω φίλους να παίξουν - και κανέναν πρόθυμο για «βίντεο επίδειξης». Ίσως έτσι να ʽναι καλύτερα – τα δείγματα ήχου παρακάτω δεν έχουν προδιαγραφές πιστότητας, είναι όμως από ζωντανά παιξίματα.
Οι δύο λαϊκές έχουν κλίμακα 64 εκ. και έγιναν στο ίδιο καλούπι , βασισμένο σʼ ένα από δύο Γερμανικά κιθαρόνια του μεσοπολέμου που είχα την ευκαιρία να μελετήσω – με κάποιες διαφορές ως προς τις διαστάσεις, με ίδια όμως κλίμακα και διάταξη καμαριών. Και τα δύο έχουν ένα μεταλλικό «σύστημα» κολυμπητού (floating) και ρυθμιζόμενου καθʼ ύψος καβαλάρη, που επιπλέον συνδέεται με άρθρωση με τον χορδοκράτη που επιτρέπει και το «κλείδωμα» της θέσης του στο καπάκι.
Ο καβαλάρης αυτός σπανίζει μάλλον, δεν βρήκα άλλη κιθάρα ούτε «σκέτο» καβαλάρη σαν ανταλλακτικό για επισκευές κτλ. Η μία κιθάρα έχει ταμπέλα, και βρήκα πληροφορίες για τον κατασκευαστή, ο οποίος σταμάτησε την δραστηριότητά του πριν ακόμα τον Βʼ πόλεμο. Βρήκα όμως μια φωτογραφία του Καραμπεσίνη που κρατάει κιθάρα με τέτοιο καβαλάρη – χορδοκράτη. Μια και μοναδική φωτο – δεν έχει τύχει να δω άλλη στην Ελλάδα, αν ξέρει κανείς κάτι άλλο θα με ενδιέφερε.
Η πρώτη κιθάρα έχει σκάφος καρυδιά, καπάκι έλατο, μανίκι μαόνι με κόντρες σφεντάμι / βένγκε. Καμάρια «σκάλα», όλα παράλληλα μεταξύ τους (δεν υπάρχει λοξό καμάρι, όπως και στο Γερμανικό κιθαρόνι). Μερικές φωτογραφίες από την κατασκευή:
Επειδή μου αρέσουν επίσης και οι μεταλλικές κατασκευές και οι δυνατότητες ρυθμίσεων, σʼ αυτήν προσπάθησα να κάνω μια κατασκευή παρόμοια με τον πρωτότυπο καβαλάρη, έστω χωρίς να συνδέεται με τον χορδοκράτη.
Οι δοκιμές των μεταλλικών καβαλάρηδων (εφτά έφτιαξα, αν θυμάμαι καλά) έβγαλαν μεν καλό ήχο αλλά όχι κατάλληλο για λαϊκή. Ίσως λόγω κακής ποιότητας διαθέσιμων εργαλείων (τα πάσα του Γερμανικού έχουν μηδενικό τζόγο κι εγώ έχω κολαούζα από το lidl) ή ίσως λόγω υλικού – δεν αναγνωρίζω τι ακριβώς από τι κράμα είναι ο πρωτότυπος, αλλά πάντως είναι ελαφρύτερο από αλουμίνιο, σίδερο και μπρούτζο που χρησιμοποίησα εγώ. Κατέληξα στα τετριμμένα-αλλά-γνωστά, κόκκαλο με εβένινη βάση σε διάφορες παραλλαγές. Πάντως και με αυτή τη διάταξη, απομένει ακόμα κάποιο ψάξιμο στη διαμόρφωση της βάσης.
Στα βίντεο παρακάτω παίζεται από τον Τάσο Θεοδωράκη σʼ ένα γλεντάκι στην Τομπουρλίκα. Η κιθάρα έχει μόλις φορέσει χορδές με τον «τελικό» καβαλάρη, 11άρες phosphor bronze της Martin, αφού δοκίμασα πολλές.
και από την Λ. Τσαμπάζη στο σχήμα «οι Άγγελοι του Τσιτσάνη», με πιο παιχνιδιάρικη διάθεση
