"Στρίβε λόγια" και το "Κανάρι"

Το «Στρίβε λόγια» είναι, μεταξύ των μάλλον άγνωστων αδέσποτων ρεμπέτικων, ένα από τα συγκριτικώς γνωστά. Σε αρκετούς ακροατές - φίλους του συγκεκριμένου υποείδους έχει κινήσει την προσοχή. Κατά τη γνώμη μου υπάρχουν τρεις λόγοι:
-Ο γοητευτικός τρόπος που μπερδεύει τα δύο εννιάρια, 2-2-2-3 και 3-2-2-2.
-Το πλούσιο παίξιμο της κιθάρας
-Η υπερσυσσώρευση αργκοτικού λεξιλογίου.

Το έχει πει και ο Βαμβακάρης, επί των ημερών μας δε ο Αγάθων με τη Γλυκερία και ο Μυστακίδης.

Το ανεβάζω στο φόρουμ, για να το προτείνω προς σύγκριση μ’ ένα πολύ πιο άγνωστο (σε μένα τουλάχιστον) τραγούδι: το «Κανάρι», με την Αμαλία Βάκα και τον Γκας Γκαντίνη. Σε ορισμένα σημεία η ομοιότητα είναι προφανής. Σε άλλα όμως δεν καταλαβαίνω καν τι μελωδία ακούω, καθώς με μπερδεύει και ο ρυθμός και οι περίεργες κωρώνες της Βάκα. Νομίζετε ότι μπορεί να πρόκειται για παραλλαγές του ίδιου σκοπού;

Και εγώ δεν το ήξερα (το κανερίνι). Έχουν ακριβώς ίδια μία μελωδική φράση (την οργανική εισαγωγή του κλαρίνου) αλλά πραγματικά το τραγούδι της Βάκα ξεφεύγει (πολύ έξυπνα) απ’ το ρυθμό, ο οποίος δεν ξεφεύγει ρούπι, μεν, αλλά δεν τονίζεται τόσο στακάτα όσο του κιθαρίστα στην ηχογράφηση του Καρά. Έ, δεν είναι η πρώτη φορά που δύο διαφορετικά τραγούδια έχουν κοινό ένα μελωδικό πέρασμα.

Συγγνώμη. Έγραφα βιαστικά. Αυτό που εννοούσα (ή μάλλον που σκεφτόμουν αλλά δεν το εννόησα!) ήταν:

Πέρα από την εμφανώς κοινή φράση, το υπόλοιπο του Καναρινιού, που δεν το καλοκαταλαβαίνω ώστε να έχω άποψη, σας μοιάζει με το Στρ.Λ.;

Όχι, δεν βλέπω να μοιάζει. Κάπου, στο βάθος του μυαλού μου, με κάποιο άλλο κομμάτι μοιάζει η τραγουδιστή μελωδία, αλλά δεν μπορώ να το εντοπίσω.

Μόλις το ξανάγραψα και αλλού, αλλά η …οργανική του θέση είναι εδώ:

Την εμβληματική μουσική φράση από το «Στρίβε λόγια», την ίδια που επαναλαμβάνεται και στο Κανάρι της Βάκα, την ξαναβρίσκουμε και στο Πεισματάρικο του Μοντανάρη. Υπάρχει μια ελαφρά παραλλαγή στη μελωδία, αλλά όταν το τραγούδι το επανεκτέλεσε αρκετά αργότερα ο Κατσαρός, η μικροδιαφορά από το Στρίβε λόγια περίπου εξαλείφθηκε.

Αυτή η φράση, στο Στρίβε λόγια ανήκει στο ρεφρέν, ενώ στο Πεισματάρικο στο κουπλέ. Το κουπλέ του Στρίβε λόγια είναι άλλο, άσχετο. Το ρεφρέν όμως του Πεισματάρικου, κι αυτό μου φαίνεται πολύ οικείο (μελωδικά εννοώ - ότι είναι και στιχουργικά ανακύκλωση παλιών διστίχων είναι προφανές). Θυμάται κανείς πού το ξανακούμε;

1 «Μου αρέσει»

να πω την αλήθεια το υπόλοιπο κανάρι δεν μου θυμίζει κάτι. αλλά είναι τόσο χαρακτηριστικός ο δρόμος (μακάμι) σεγκιάχ όταν μπαίνει από το ψηλό 3χ σεγκιάχ, που ίσως αυτό το ιδιαίτερο άκουσμα μας κάνει να συγχέουμε τα κομμάτια. παρόμοιο πέρασμα κάνει και το μερακλήδικο πουλί που λέει ο φουσταλιέρης.
βασικά η είσοδος στο ψηλό σεγκιάχ και η κατάληξη στο χαμηλό χρησιμοποιήθηκε στον χαβά του αραμπιέν ντουζενιού (σεγκιάχ). αυτή η αδέσποτη μελωδία υπάρχει σε αρκετές παραλλαγές, με γνωστότερη τον ψαρά του μουφλουζέλη και το θά’ρθω νύχτα τοίχο-τοίχο του γενίτσαρη. το στρίβε λόγια θα έλεγα πως είναι μια πιο περίτεχνη χρήση αυτού του σκελετού.

Μωρέ άσ’ το Κανάρι. Το άλλο είναι που θυμίζει έντονα κάτι.

Αλλά τι.