Αγαπητοί Φίλοι/ες,
Με την άδεια σας επισυνάπτω κείμενο του Πάνου του Σαββόπουλου.
“Στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού POP ELEVEN (τεύχος 8, Δεκέμβριος 2008) υπάρχει εκτεταμένο άρθρο με τα βιογραφικά (και όχι μόνο) του Απόστολου Χατζηχρήστου, το οποίο υπογράφω εγώ. Στο editorial του τεύχους αυτού, το οποίο υπογράφει ο εκδότης, υπάρχει μεταξύ άλλων αρνητική, και εμπαθής θα έλεγα, αναφορά στην τελευταία έκδοση του γνωστού συλλέκτη και ερευνητή Charles Howard και συγκεκριμένα στην πενταπλή κασετίνα με όλα τα 101 προπολεμικά τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη (δίσκος JSP77111). Εξυπακούεται ότι καθένας μπορεί ελεύθερα να γράφει και να διαδίδει αυτά που πιστεύει, προφανώς και ένας εκδότης, και μάλιστα στο έντυπό του, έχει οπωσδήποτε το δικαίωμα αυτό. Ουδεμία συζήτηση περί τούτου. Αλλά η συνύπαρξη-γειτονία του άρθρου μου με το συγκεκριμένο editorial θα μπορούσε να εκληφθεί ως μία γενικότερη συναίνεσή μου με το περιεχόμενό του. Προς αποφυγήν λοιπόν κάθε παρεξήγησης και επειδή αφʼ ενός μεν η σχέση μου με το περιοδικό ήταν μόνο το άρθρο μου, αφʼ ετέρου δε επειδή διαφωνώ με το editorial και θεωρώ το περιεχόμενό του (επιεικώς…) άδικο, επιθυμώ με το παρόν σημείωμα να διαχωρίσω σαφέστατα τη θέση μου από αυτό.
Και όχι μόνο απλά να διαχωρίσω τη θέση μου. Με την ευκαιρία μάλιστα θέλω να σας συστήσω με θέρμη την πενταπλή αυτή κασετίνα με τα προπολεμικά τραγούδια του Τσιτσάνη (αυτή δηλαδή που σχολιάζεται αρνητικά στο εν λόγω περιοδικό, κατά την άποψη του εκδότη του), την οποία εγώ θεωρώ μέγα εκδοτικό έργο αφού ο προπολεμικός Τσιτσάνης είναι χαρακτηριστικός στη μουσική, τους στίχους, τους ερμηνευτές, ακόμα και στο παίξιμο του μπουζουκιού, διαφέροντας σαφώς από τον μεταπολεμικό. Τόσα χρόνια δε βρέθηκε ένας Έλληνας να συγκεντρώσει και να εκδώσει όλον (τονίζω τη λέξη «όλον») τον Τσιτσάνη μεταξύ 1937 – 1940 και τώρα που βρέθηκε ένας μερακλής Εγγλέζος και το ʽκανε, αντί για ευχαριστώ εφευρίσκουμε …χολή για να του ρίξουμε και ταυτόχρονα «ψειρίζουμε τη μαϊμού»! Και σημειώστε ότι η αναζήτηση και ανεύρεση όλου αυτού του υλικού ήταν ένας άθλος. Σας βεβαιώνω δε ότι αν από τα 101 τραγούδια τα 85 περίπου βρίσκονται κάπως εύκολα, τα υπόλοιπα είναι εξαιρετικά σπάνια. Αν μάλιστα λάβετε υπʼ όψη σας ότι η έρευνα είχε στόχο και καθαρά κομμάτια, τότε θα καταλάβετε καλύτερα γιατί μίλησα για άθλο. Και μην ξεχάσω να σας πω ότι πρόκειται για πάμφθηνη έκδοση, αφού δεν κοστίζουν ούτε καν 25 ευρώα αυτά τα πέντε CD!
Τελειώνοντας θέλω να υπογραμμίσω ότι ο Charles Howard με τις εκδόσεις του από το 1992, δίδαξε πραγματικά τους Έλληνες τι σημαίνει καθαρός ήχος στις επανεκδόσεις των παλιών δίσκων γραμμοφώνου στα ρεμπέτικα και τα μικρασιάτικα τραγούδια. Διότι μέχρι τότε οι ανάλογες εκδόσεις είχαν τη σφραγίδα της νεοελληνικής προχειρότητας, της ανευθυνότητας, της τσιγκουνιάς, της μιζέριας και (κατά κανόνα, διατί να το αποκρύψωμεν άλλως τε;) της εύκολης αρπαχτής. Βαρύτερη αναπηρία τους ήταν ο απαίσιος ήχος και δευτερευόντως τα ανακριβή στοιχεία. Λέμε ναι σε κάθε επανέκδοση από 78-ρια και την υποδεχόμαστε πάντα ευχάριστα απʼ όπου κι αν προέρχεται, αλλά αυτό ούτε τα συγχωρεί ούτε και τα …καλύπτει όλα. Μετά το ʼ92 όμως υπήρχε μέτρο σύγκρισης. Αποτέλεσμα ήταν οι εκδόσεις του χαμηλών τόνων αυτού Εγγλέζου, να μπουν στο μάτι και στο στόχαστρο κάποιων «ολίγιστων» του χώρου, στην αρχή μάλιστα να κυνηγηθούν με διάφορες γελοίες δικαιολογίες (γελοίες, ιδίως για το «ξέφραγο αμπέλι», δηλαδή την «εφραιμοχώρα» που ζούμε…) και τελικά να σπανίζουν στα ράφια των δισκοπωλείων. Βέβαια ουδέν πρόβλημα για τους εραστές του είδους, αφού οι ενδιαφερόμενοι έβρισκαν ευκολότατα τις εκδόσεις αυτές από τα χιλιάδες ατελείωτα klopyright, τα «άγια» όπως τα έλεγαν, αντίγραφα που κυκλοφορούσαν από χέρι σε χέρι με όλους τους ψηφιακούς τρόπους. Αλλά και μέχρι τις μέρες μας, οι εκδόσεις του Τσάρλι, γίνονται στόχος κακόβουλων και προφανώς ανυπόστατων διαδόσεων, ακόμα και δημοσιευμάτων, κυρίως από άτομα που έχουν την εκδοτική τους φωλιά λερωμένη…
Αν πάντως αναζητήσετε την πενταπλή αυτή κασετίνα με τα προπολεμικά του Τσιτσάνη, ρίξτε και μια ματιά στα ήδη κυκλοφορούντα και εξαιρετικώς ενδιαφέροντα REMBETIKA και REMBETIKA – 2, με 4 CD το καθένα. Ψάξτε για όλα στην ιστοσελίδα: www.jsprecords.com
Υ.Γ.-1 Σύμφωνα με «διπλωματικές» πηγές (για να κογιονάρω την δήθεν επίσημη προέλευση μερικών πονηρών ειδήσεων κάποιων εφημερίδων…), την «βόμβα» των 5 CD με τα προπολεμικά του Τσιτσάνη ακολουθεί και άλλη …μεγαλύτερη.
Υ. Γ.-2 Η ζήλια δεν είναι τόσο κακή, όταν μάλιστα πυροδοτεί ευγενή άμιλλα. Ο φθόνος όμως είναι κάτι βαρύ…
Υ.Γ.-3 Το μόνο που φαίνεται να μη συγχωρείται με τίποτα σʼ αυτόν τον κόσμο (γιατί ακόμα και η …απάτη από το έτερον ήμισυ συγχωρείται, είτε γιατί ο συγχωρών την έχει ήδη κάνει την κουτσουκέλα, είτε γιατί μελετάει να την κάνει …άμεσα), το μόνο λοιπόν που φαίνεται να μη συγχωρείται με τίποτα σʼ αυτόν τον κόσμο, είναι η επιτυχία του ομότεχνου…
Γ.Γ.-4 Έχει πει ο αμερικανός παίχτης του μπέιζμπολ, ο πολύς Yogi Berra (γέν. 1925): «Αν δε μπορείς να μιμηθείς τους αντιπάλους σου, τουλάχιστον φρόντισε να τους αντιγράψεις…»
Καλή σας χρονιά, με ευχές για υγεία στο σώμα και στην ψυχή και με κέρδη, τουλάχιστον, λίγα ευρώα πιο πάνω απʼ αυτά που (λογικά ελπίζω) θα ξοδεύετε.”
Αθήνα, 15-1-2009
Πάνος Σαββόπουλος