Δεύτερες φωνές (και όχι μόνο)

[Aris]

Ανοίγω κουβέντα:
Τι γνώμη έχετε για τις δεύτερες φωνές στις ηχογραφήσεις μετά την ανακάλυψη του πλαίημπακ;
Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος:
Πώς σας φαίνεται όταν σ’ ένα τραγούδι ακούτε πρώτη φωνή τον Νταλάρα, σιγόντα τον Νταλάρα, μπάσα τον Νταλάρα, χορωδία τον Νταλάρα; Ευτυχώς που δεν παίζει σαξόφωνο, γιατί θα τον ακούγαμε να σολάρει και να τραγουδά συγχρόνως! Το παράδειγμα του Νταλάρα χρησιμοποιείται λόγω του μεγάλου του δισκογραφικού όγκου και όχι γιατί τον απεχθάνομαι (πράγμα που συμβαίνει στ’ αλήθεια).
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο στις φωνές.
Ακούστε κανά παλιό λαϊκό τραγούδι και θα “χαρείτε” με τις πανέμορφες “διφωνίες” των μπουζουκιών: Ζαμπέτας-Μακρυδάκης, Τατασόπουλος-Σταματίου, Καρνέζης-Παπαδόπουλος, Τσιμπίδης-Λεμονόπουλος, Ζαμπέτας-Ζαφειρίου, Χιώτης-Μπέμπης, Στουραΐτης-Ψαρρός και άλλοι πολλοί. Μιλάμε για “ομορφιές” ανεπανάληπτες. Και πώς να επαναληφτούν, όταν ακούμε σ’ ένα τραγούδι:
Μπουζούκι-Νικολόπουλος, 2ο μπουζούκι-Νικολόπουλος, μπαγλαμά-Νικολόπουλος, τζουρά-Νικολόπουλος. Και αυτό το παράδειγμα χρησιμοποιείται λόγω του δισκογραφικού όγκου του Νικολόπουλου (αυτόν δεν τον απεχθάνομαι, απλώς τον βαριέμαι).
Γυρνάμε πίσω στις φωνές.
Η ανάγκη του δεύτερου τραγουδιστή βοήθησε πολλούς καλούς νέους τραγουδιστές να εισχωρήσουν στο χώρο. Να μην πάμε μακριά. Λέει ο Παπαϊωάννου:"…Ο Μπιθικώτσης μέχρι τότε έπαιζε μπουζουκάκι και έκανε κάτι δεύτερες…". Ποιός; Ο Μπιθικώτσης. Τα ίδια πάνω κάτω είπε και ο Ζαμπέτας για τη Μοσχολιού. Κι’ αυτή για δεύτερες την είχε.
Αν οι παλιοί είχαν την τεχνολογία του πλαίημπακ θα ακουλουθύσαν την ίδια λογική; Αν ναι, τότε για παράδειγμα ο Στέλιος Κερομύτης ίσως να μην είχε τραγουδήσει ποτέ. Το ίδιο και ο Μάρκος, αφού στο πάλκο τα φωνητικά τα “καθάριζε” ο Στράτος. Ο Τσιτσάνης βέβαια θα ήταν αποκλεισμένος “από χέρι”. Και την Μπέλλου, και τη Χασκίλ, και τη Νίνου κ.ά., όλες για δεύτερες τις πήραν και μετά έγιναν “ονόματα” στο χώρο.
Τέλος πάντων. Η λογική των παλιών δεν ήταν τέτια. Και το απόδειξαν τρανταχτά και ο Μάρκος και ο Γενίτσαρης και άλλοι πολλοί, όταν σε μεταγενέστερες ηχογραφήσεις, παρόλο που διέθεταν την ανάλογη τεχνολογία, πάντα ηχογραφούσαν τα τραγούδια τους <FONT SIZE="+1">“μια κι έξω”</FONT>.
Το ερώτημα που βάζω εγώ προς συζήτηση (φυσικά μπορούν να προκύψουν κι άλλα) είναι:
Ποιός είναι ο λόγος που φέρονται έτσι οι πιο “σύγχρονοι” τραγουδιστές και παίχτες; Είναι απλά ζήτημα οικονομικό; Είναι καθαρός εγωισμός; Είναι η προσπάθεια να επιζήσεις μέσα στη δισκογραφική ζούγκλα και γενικότερα στο σταρ σύστεμ; Είναι ζήτημα “τεχνικό”; Οι απαντήσεις κατά τη γνώμη μου δεν μπορεί να είναι πάρα πολλές. Υπάρχει κάποιοι “κύριοι λόγοι” που οδηγούν σε μια τέτια κατάσταση. Να το κουβεντιάσουμε και θα δούμε τι θα βγει.
Σας ακούω κύριοι εργονόμοι, διαιτολόγοι, φυσικοί, γεωλόγοι, μουσικοί, επιπλοποιοί, σαλαμέμποροι και άλλοι διάσημοι επιστήμονες.

ΥΓ. Το θέμα το είχα ξανασκεφτεί και παλιότερα. Προχτές ξεκίνησα να φτιάξω μια σειρά εκπομπών με θέμα τα ρεμπέτικα ντουέτα. Μάζεψα λοιπόν κάμποσα δισκάκια και κάθησα να γράψω. Μετά από μισή ώρα βρέθηκα με δυο φίλους να τα πίνω ακούγοντας Στράτο-Μάρκο, Ρόζα-Κασιμάτη, Ρίτα-Στελάκη, Τσαουσσάκη-Μπέλλου, Παπαϊωάννου-Μακαρόνα, Γαβαλά-Κούρτη και το κορυφαίο ντουέτο (για τα γούστα μου) Μάρκο-Χατζηχρήστο. Πάνε και οι εκπομπές, πάνε όλα…

[Aris]

Δεύτερη φωνή ποιός θα κάνει στον δεύτερο.Όλοι είναι δεύτεροι.Να κάνει δεύτερη φωνή στον Δάντη ποιός?ή να κάνει δεύτερη φωνή ο Δάντης σε ποιόν?.Νομίζω ότι υπάρχει κρίση ως πρός την ποιότητα της φωνής .Η φωνή πρέπει να συνοδεύεται με ένα καλό σώμα πχ Η Bανδή στην βιτρίνα του καταστήματος για το καινούργιο της δίσκο,ή με καλό manager που να ξέρει τα κόλπα.Θυμάσται μια περίπτωση τραγουδίστριας ονόματι Παπίου που έγινε χρυσός λόγω ενός μεγάλου ονόματος απο την θεσ/νίκη που αγόρασε όλους τους δίσκους της.Μια εποχή ηταν σε ένα σχήμα που είχε φτιάξει Ο Πολυκανδριώτης αυτός μωρέ που είναι διάδοχος όπως λεέι του Ζαμπέτα. Ακουσα πρόσφατα ένα τραγούδι με ένα φοβερό ντουέτο “Το φτωχό πανοφωράκι μου” Σ΄αυτό το τραγούδι δεν μπορείς να ξεχωρίσεις ποιός είναι πρώτος και ποιός δεύτερος.Ο μεν ένας ο Στράτος ο άλλος νομίζω είναι ο Κάβουρας. Και είναι το μοναδικό τραγούδι που έχουν κάνει μαζί.
Αυτά τα ολίγα Θα τα ξαναπούμε
Αρης

[system]

ΔΕΝ ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΤΟ ΘΕΜΑ,ΟΣΟ ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ ΕΓΩΙΣΜΟΥ.ΠΟΙΟΣ ΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΑΝΕΤΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΟΣ;;;
ΟΛΟΙ ΞΕΡΟΥΜΕ ΠΩΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΧΡΥΣΟΙ ΔΙΣΚΟΙ ΚΙ ΟΙ ΠΛΑΤΙΝΕΝΙΟΙ.ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΔΙΣΚΟ ΤΟΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ Ο ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΗΣ ΚΑ ΠΑΕΙ ΛΕΓΟΝΤΑΣ.ΟΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΕΥΛΟΓΟ ΟΛΟΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΔΙΣΚΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΔΙΣΚΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΟΙ

[system]

ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΔΕΥΤΕΡΕΣ ΦΩΝΕΣ ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΕΙΝΑΙ:

ΑΝΔΡΕΣ: Αντωνης Ρεπανης, Μανωλης Χιωτης,
Μπαμπης Τσετινης
ΓΥΝΑΙΚΕΣ: Μαρινελλα - Λιτσα Διαμαντη - Ρια Κουρτη

[spapistas (Σάκης Πάπιστας)]

• Δανείζομαι τη φράση του ʼρη “…Προχτές ξεκίνησα να φτιάξω μια σειρά εκπομπών με θέμα τα ρεμπέτικα ντουέτα”.

Κρατώ το πολύ ενδιαφέρον θέμα “ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΝΤΟΥΕΤΑ” και όλα τα υπόλοιπα της συζήτησης αυτής σας …τα χαρίζω! Προσωπικά είμαι εντελώς αδιάφορος για τα σημερινά play-back, το ποιος κάνει σήμερα πρώτη ή δεύτερη σε ποιόν, τα κίνητρά τους, κλπ.

Ερμηνευτικές ομορφιές σαν τις παλιές αξέχαστες και ανεπανάληπτες ΡΕΜΠΕΤΙΚΕΣ ΔΙΦΩΝΙΕΣ και ΤΡΙΦΩΝΙΕΣ και το κελάηδισμα από δυό μπουζούκια (να παίζουν ψηλά-χαμηλά) από βιρτουόζους καλλιτέχνες του είδους, φοβάμαι πολύ φίλοι μου πως πάρα πολύ δύσκολα μπορούν να ξαναγίνουν (τουλάχιστο ερμηνευτικά).
Όσο για τη γνώμη του ʼρη, ότι αν υπήρχαν παλιά τα μέσα, δεν θα ακούγαμε ίσως τις μπάσες φωνές (για παράδειγμα) των Κερομύτη και Μάρκου, αφού φωνάρες σαν του Στράτου -ας πούμε- “καθάριζαν” τα φωνητικά, δεν συμφωνώ καθόλου για δύο λόγους:
α) οι παλιοί δεν σκέφτονταν έτσι (εδώ συμφωνούμε)
β) ο συνδυασμός φωνών με διαφορετικό εύρος φωνητικής κάλυψης, ηχόχρωμα, αντίθεση, δυνατότητα αλληλοσυμπλήρωσης και μελωδικότητα, είναι ακριβώς αυτό που έδωσε τα ΑΝΕΠΑΝΑΛΗΠΤΑ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΑ της ρεμπέτικης και λαϊκής μας μουσικής.
Πάνω σ’ αυτό το σκεπτικό, όπως ξαναείπα και σε παλαιότερη συζήτηση, καλλιτέχνες-ογκόλιθοι (όπως, π.χ. ο Περιστέρης, ο Χατζηχρήστος, ο Τσιτάνης, κ.α), προικισμένοι με ιδιαίτερη ευαισθησία και με άριστες μουσικές γνώσεις, έπλασαν και “χτένισαν” τους φωνητικούς συνδυασμούς με μεγάλη επιτυχία.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΩΝΗ:
Η μεγαλύτερη (και καλύτερη) 2η φωνή που πέρασε από το ελληνικό πεντάγραμμο ήταν ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΑ (κατά τη γνώμη πολλών παλιών ρεμπετών) η φωνή του ΣΤΕΛΛΑΚΗ ΠΕΡΠΙΝΙΑΔΗ.
Φωνή καλλίφωνη, γλυκειά, μελωδική, τενόρικη, δυνατή, με προεκτάσεις και κυρίως “τεχνήτρα” (ψάλτης από τα μικράτα του). Με όποιες πρώτες τραγούδησε, έσκισε, γέμισε, γοήτευσε. Κολλούσε πίσω από την 1η σαν βδέλλα!!!
Ο Στελλάκης μπορούσε να αλλάξει τη φωνή του μέχρι να την κάνει να μοιάζει σαν …γυναικεία!! Αξέχαστες και ανεπανάληπτες ερμηνείες με ισάξιους (ή και ανώτερους φωνητικά τραγουδιστές και τραγουδίστριες). Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς.

• Μερικά από τα ντουέτα που έγραψαν ιστορία είναι:

• ΣΤΡΑΤΟΣ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ
• ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ
• ΜΠΕΛΛΟΥ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ
• ΡΙΤΑ ΑΜΠΑΤΖΗ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ
• ΧΑΣΚΙΛ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ
• ΜΑΡΚΟΣ - ΑΠ. ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΣ
• ΣΤΡΑΤΟΣ - ΜΑΡΚΟΣ
• ΣΤΡΑΤΟΣ - ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ (ξανακούστε τα προπολεμικά κανταδόρικα του Βλάχου. Αριστουργήματα, ένα -προς-ένα. Παρθενώνες και βάλε!!)
• ΜΠΕΛΛΟΥ - ΤΣΑΟΥΣΑΚΗΣ
• ΚΑΒΟΥΡΑΣ - ΡΟΥΚΟΥΝΑΣ, κ.α.

• Από τριφωνίες, άλλο μεγαλείο. Ποιος να ξεχάσει (και πως -με τι- να συγκρίνει) τα αριστουργήματα:

• “ΜΙΝΟΡΕ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ” (Μάρκος Βαμβακάρης - Απόστολος Χατζηχρήστος - Γιάννης Σταμούλης ή Μπιρ-Αλλάχ).
• “ΑΧΑΡΙΣΤΗ” (Ι. Γεωργακοπούλου - Στελλάκης - Τσιτσάνης). Κλπ, κλπ, και τέλος αυτών ουκ εστί.

“Ξύστε” λίγο παραπάνω την “πληγή” και θα επανέλθω δριμύτερος.

Φιλάκια και καλές ακροάσεις.

Σ.Π.

[Aris]

Σάκη συμφωνούμε. Ο Στελάκης ήταν απλησίαστη δεύτερη φωνή (χωρίς να μειώνουμε έτσι την προσφορά του σαν πρώτη φωνή).
Να προσθέσω όμως στην κουβέντα κι άλλο ένα παράδοξο:
Υπήρξαν κατά καιρούς τραγουδιστές που έκαναν ένα σωρό “δεύτερες”, χωρίς ποτέ να γίνουν γνωστοί τραγουδιστές ενώ ήταν πραγματικά καλοί. Θα φέρω ως παράδειγμα τον Αντώνη Κλειδωνιάρη, ο οποίος το '50-'60 έκανε πανέμορφες δεύτερες σε κορυφαίους τραγουδιστές και παρόλα αυτά δεν προωθήθηκε.
ΑΝ

ΥΓ. Αν πέσει στα χέρια σας (ή μάλλον στα …αυτιά σας) ακούστε το “Κανείς δε βρέθηκε γιατρός”, απ’ τους Απ. Χατζηχρήστο - Γ. Κάβουρα. Οτι και να πω είναι λίγο…

[system]

Θα συμφωνήσω και εγώ οτί ο Στελλάκης είναι η κορυφαία δεύτερη φωνή.Η γλυκύτητα της χροιάς του φαίνεται κυρίως σε δύσκολα ως προς την εκτέλεση τραγούδια,όπου πολλές φορές δεν κάνει τις κλασσικές δεύτερες αλλά “παίζει” με ανεβοκατεβάσματα.Επίσης,είναι πολύ διακριτικός όσον αφορά την ένταση της φωνής,τόσο ώστε συχνά αν δεν ξέρεις ψάχνεις να βρεις από που βγαίνει η δεύτερη φωνή.Γενικότερα τώρα,όσον αφορά τις διφωνίες πιστεύω ότι η αυθεντικότητα τους και η μοναδικότητά τους έγκειται στο γεγονός ότι πολλές φορές τα ντουέτα (είτε με δύο αντρικές φωνές είτε με αντρική-γυναικεία) τραγουδούν ακριβώς πάνω στις ίδιες νότες και δεν κάνουν τις κλασσικές δεύτερες (π.χ Χατζηχρήστος-Μάρκος και Στράτος-Μάρκος),κάτι που δεν το συναντάμε συχνά σε άλλα είδη.Παρ’ όλα αυτά το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό.

Υ.Γ. Το επίσης σημαντικό με τις διφωνίες είναι ότι δεν το έβλεπαν το θέμα σαν πρώτος και δεύτερος τραγουδιστής (και με τέτοιες φωνές πως θα μπορούσαν άλλωστε).Σήμερα όμως ο εγωισμός του τραγουδιστή είναι υπεράνω όλων και δεν δέχεται να μοιραστεί τη δόξα ενός τραγουδιού.

[spapistas (Σάκης Πάπιστας)]

Έτσι μπράβο, αυτή είναι συζήτηση όλο ζουμί! Τώρα αρχίζει το πράμμα να έχει ενδιαφέρον.
ʼρη και Δάνη συμφωνώ μαζί σας και προχωράω.

• Μέσα από τέτοιες τεκμηριωμένες συζητήσεις του είδους, με τις καταθέσεις μας, τα βιώματα, τις όποιες γνώσεις μας και τις προσωπικές μας προτιμήσεις -αν θέλετε- ακόμη, θα τιμήσουμε τους μεγάλους δημιουργούς (ερμηνευτές, μουσικούς, συνθέτες και στιχουργούς) που ΕΓΡΑΨΑΝ ΙΣΤΟΡΙΑ.
  Θα δώσουμε τροφή, πληροφόρηση, γνώσεις και θα αναπτύξουμε το ενδιαφέρον στους νεώτερους και λιγότερο πληροφορημένους από μας.
  Αν δε (και δεν είναι ακατόρθωτο) μαζέψουμε όλοι μαζί και το μουσικό υλικό-τραγούδια, ενώνοντας τις δυνάμεις-συλλογές μας, τότε ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΙΣΤΟΡΙΑ Κυρίες και Κύριοι!!!

• Τέλος (μικρή προσωπική φιλοδοξία -και όχι μόνον ελπίζω) ας βάλουμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ από ένα μικρό λιθαράκι, για να αποδώσουμε ΣΩΣΤΑ, αλληλοσυμπληρούμενοι -πέρα από προσωπικά συμφέροντα και σκοπιμότητες, μακρυά από τα πονηρά κυκλώματα- την ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ και το ΣΤΙΓΜΑ-ΑΞΙΑ του ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ/ΛΑΪΚΟΥ τραγουδιού, τους δημιουργούς του (ακόμα και τους αφανείς -κυρίως τους ριγμένους), με στόχο η καταγραφή μας αυτή να μείνει πολύτιμη πολιτιστική μουσικολογική κληρονομιά ως ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ των ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ και των ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑΤΩΝ τους…
  Εδώ μάγκες μου θα ήθελα (θα θέλαμε; πραγματική-ουσιαστική συμμετοχή. Είστε, καλώς. Αν όχι, τότε το φόρουμ το βλέπω σαν ένα σύγχρονο ηλεκτρονικό καφενείο για συζητήσεις λαρί-λαρό και για να βγάζουμε τα αποθημένα μας.

• Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που πριν λίγο καιρό ξεκίνησα τις νέες συζητήσεις για τους μεγαλύτερους. Όμως, δυστυχώς, με ελάχιστη ή και ανύπαρκτη συμμετοχή των μελών. Ξαναδιαβάστε αν χρειάζεται το παρόν posting μου και θα δείτε τη σκοπιμότητα. Η δικαιολογία των συγκρίσεων δεν πιστεύω πως ευσταθεί. Ξανασκεφτείτε το.

• ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΝΤΟΥΕΤΑ & ΤΡΙΦΩΝΙΕΣ Συνέχεια Νο.1:

• Μ.ΝΙΝΟΥ - ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΟΥΑΝΑΚΟΣ
• Ι.ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ - ΣΤ.ΚΕΡΟΜΥΤΗΣ
• ΟΔ.ΜΟΣΧΟΝΑΣ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ
• Σ.ΜΠΕΛΛΟΥ - ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ
• Μ.ΝΙΝΟΥ - ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ (- ΧΟΡΩΔΙΑ), κ.α.

• Θα επανέλθω στα ντουέτα και στις τριφωνίες με καταγραφή των πιο γνωστών και αξιόλογων δημιουργημάτων και των δημιουργών τους, τεκμήριο στα παραπάνω λεχθέντα.

Την αγάπη μου

Σ.Π.

[system]

<FONT SIZE="+2"><FONT FACE=“SYMBOL”>SwstoV kai ousiastikoV o PapistaV.
Paraqetw twra kai merika scolia:
1.Einai adunaton na mhn einai to foroum KAI hlektroniko kafeneio, KAI gia na bgazoume ta apwqhmena maV kamia fora. O skopoV nomizw einai na mhn einai to foroum mono gia ta duo parapanw proanaferqenta.
2.WV proV tiV mnhmeiwdeiV kai sugklonistikeV deutereV, mhpwV adikeite ton Tsitsanh;(An kai san prwth den elege kai polla[kata pollouV den akougetai me kamia panagia] alla prwth kai deuterh einai teleiwV diaforetika pragmata.)Kai mia pou ton anefera aV prosqesw kai gw ena ntoueto thV katopinhV bebaia epochV:
TSITSANHS-MPIQIKOTSHS
3.Ena allo suglonistiko ntoueto pou iswV saV diafeugei einai to SARAFIDHS-PETROPOULOS.
Ta leme.
StaqhV
U.G. Swto anemene e-mail.</FONT></FONT>

[system]

Η φωνή του Τσιτσάνη ήτανε για κλάματα. Αλλά, άντε ν’ ακούσεις το “Της γερακίνας γιος” από άλλον (ακόμα και τη “Συννεφιασμένη Κυριακή” κι ας με συγχωρήσουν οι φανατικοί του Στελλάρα) . Αυτή είναι και η γλύκα κι η αξία του ρεμπέτικου: Να σου μιλά κατ’ ευθείαν στην καρδιά κι όχι στ’ αυτιά, έτσι δεν είναι;

[spapistas (Σάκης Πάπιστας)]

• Επανέρχομαι δριμύτερος, περιμένω όμως με αγωνία τη συμμετοχή όλων -ει δυνατόν- των “επωνύμων” και μη του forum. Το θέμα που αναφέρομαι στο προηγούμενο posting μου (εννοώ την συλλογική μας προσπάθεια) είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη ΚΕΦΑΛΑΙΩΔΟΥΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ για ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ και -κυρίως- για το ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ/ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ και τους ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ του. Ας δούμε λοιπόν ποιός έχει όρεξη για δουλειά και ουσιαστική συνεισφορά…

Θυμάμαι πριν λίγο καιρό, ο ʼρης Νικολαϊδης, κινούμενος νομίζω λίγο πολύ στα ίδια περίπου πλαίσια, έκανε έκκλιση βοήθειας για συλλογική προσπάθεια-βοήθεια καταγραφής του συνολικού έργου του Μ.Βαμβακάρη. Επίσης έγινε και κάποια προσπάθεια καταγραφής πιθανών τραγουδιών της σχέσης Μάρκου - Περιστέρη. Έκτοτε έπεσε βαρειά σιωπή. Ας μην αφήνουμε στη μέση κάποιες τέτοιες καλές προσπάθειες. ʼρη, έχεις να μας ενημερώσεις για κάτι που στο μεταξύ έγινε και δεν το ξέρουμε; Μπορούμε και πως να βοηθήσουμε οι υπόλοιποι;;

• ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΝΤΟΥΕΤΑ & ΤΡΙΦΩΝΙΕΣ Συνέχεια Νο.2:

Δίνω τα στοιχεία του εκπληκτικού τραγουδιού “ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΒΡΕΘΗΚΕ ΓΙΑΤΡΟΣ”, που μας ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ο Α.Ν.:
Είναι δημιουργία του Κώστα Σκαρβέλη-Παστουρμά, με το εκπληκτικό δίδυμο Απ.Χατζηχρήστος- Γ.Κάβουρας (μυθώδεις φωνές), του ανεκπλήρωτου πόθου, συρτό, του 1940. Τραγουδάει ο καθένας ξεχωριστά τις πρώτες δύο στροφές (πρώτα ο Χατζηχρήστος και μετά ο Κάβουρας) και στο ρεφραίν μπαίνουν και οι δυό τους φανταστικά σε ταυτοφωνία. Πραγματικό αριστούργημα!

• Θα κάνω μια προσπάθεια καταγραφής ορισμένων από τα εκπληκτικά τραγούδια των ντουέτων που επισήμανα στα δύο προηγούμενα posting μου.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όποιος ενδιαφέρεται για πλήρεις λίστες πού έχω στη συλλογή μου και είναι καταγεγραμμένα στη βάση μου DISK COLLECTION MANAGER, ας ρίξει mail να του/της στήλω ευχαρίστως. Ξεκάθαρα θέλω να τονίσω πως, θα το κάνω μόνο αν δω πραγματικό ενδιαφέρον και διάθεση για συμμετοχή στη κοινή μας προσπάθεια. Θα πρέπει να εκτιμηθεί πως είναι μέρος ενός έργου μιας 40χρονης και βάλε προσπάθειας που απαίτησε πολύ χρήμα, μεράκι, απέραντη αγάπη για το ρεμπέτικο (και όχι μόνον) και άπειρες ώρες απασχόλησης, μελέτης και έρευνας. Θέλω λοιπόν να το μοιραστώ μαζί σας, αλλά και να το εμπλουτίσω. Τέλος, νομίζω πως είναι λογικό (και θεμιτό) πως, θα πρέπει ο καθένας μας να δώσει και να λάβει κάτι χρήσιμο και από τους άλλους. Ο νοών νοείτο …

1. ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΑΓΙΟΥΜΤΖΗΣ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ ΠΕΡΠΙΝΙΑΔΗΣ:

Ξεκινώ την καταγραφή τραγουδιών από το ωραιώτερο ίσως ντουέτο που εμφανίστηκε στο ρεμπέτικο. Φωνές κατά κοινή ομολογία ανεπανάληπτες!

• “Αρχόντισσα”, Βασίλη Τσιτσάνη (Αύγουστος 1938)
• “Βαγγελίτσα”, Γιάννη Παπαϊωάννου (1940)
• “Για μένα μη ρωτάς”, Γιώργου Μητσάκη (;
• “Για μια παλιά μου αγάπη”, Στράτου - Τσιτσάνη (1946)
• “Γιατί μικρούλα μου”, Μ.Βαμβακάρη (προπολεμικό)
• “Η μποέμισσα”, Β. Τσιτσάνη (1938)
• “Απόψε με την κούρσα μου”, Δ. Σέμση (1939)
• “Για μια Κουτσουκαριώτισσα”, Μπαγιαντέρα (1937)
• “Η φυσαρμόνικα”, Μπάμπη Βασιλειάδη ή Τσάντα - Στράτου Παγιουμτζή (1946)
• “Η ψευτοφιλία (Όλοι δουλεύουν μηχανές)”, Βαγγέλη Παπάζογλου (Αγγούρι) (1937)
• “Θα ρωτήσω τη μαμά σου”, Β. Τσιτσάνη (1937-1940)
• “Θέλω σπίτι και λεφτά”, Γ.Καμβύση - Κ.Κάνουλα (1940)
• “Μάγκας βγήκε για σεργιάνι”, Τσάντα - Απ.Καλδάρα (1946)
• “Με ξέχασες”, Δ.Γκόγκου ή Μπαγιαντέρα (1937-38)
• “Με τις μυρωδιές σου, με τις μαργιολιές σου”, Μάρκου Βαμβακάρη (1937 - 1939)
• “Μια βραδυά στο Μόντε-Κάρλο”, Β. Τσιτσάνη (1940 ή 1938;)
• “Μια Κυριακή σε γνώρισα”, Β. Τσιτσάνη (17 Μαρτίου 1938)
• “Ξαβεριώτισσα”, Δ. Γκόγκου (1939)
• “Ο Μποέμης”, Παγιουμτζή - Δ. Σέμση (ή Σαλονικιού) (1937)
• “Όμορφη μου Κιοτοπούλα”, Ι. Παπαϊωάννου (;
• “Σαράντα βρύσες με νερό”, Π. Τούντα (1938)
• “Σε φίνο ακρογιάλι (Παραγουάη)”, Β. Τσιτσάνη (Ιούνιος 1938)
• “Τηλεγράφημα στην Κάρμεν”, Μαυροφρύδη - Π.Τούντα (1938)
• “Την ομορφιά σου έχασες”, Β. Τσιτσάνη (Οκτ.1938)
• “Το ζάρι”, Στρ.Παγιουμτζή - Β.Τσιτσάνη (1946)
• “Το κοκκινό σου γοβάκι”, Παγιουμτζή - Δ.Σέμση (1939)
• “Το ναυτάκι”, Γιάννη Παπαϊωάννου (1938)
• “Τώρα γυρνάς στις γειτονιές”, Β.Τσιτσάνη (1938;)
• “Χατζηκυριάκειο (Από βραδύς ξεκίνησα)”, Μήτσου Γκόγκου (1937-38).

• “ΝΤΟΥΕΤΑ”, έπεται Συνέχεια …

Την αγάπη μου

Σ.Π

[Aris]

Σάκη, μόνο μια διόρθρωση:
Στο “Κανείς δε βρέθηκε γιατρός”, δεν τραγουδούν σε ταυτοφωνία. Ο Κάβουρας τραγουδά σε δεύτερη φωνή.
ΑΝ

[spapistas (Σάκης Πάπιστας)]

• ʼρη σε ευχαριστώ για τη διόρθωση.

Σ.Π.

[spapistas (Σάκης Πάπιστας)]

• Στάθη, ποιό είναι αυτό το συγκλονιστικό ντουέτο “ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ - ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ” στο οποίο αναφέρεσαι; Υποψιάζομαι ότι πιθανώς να είναι μέλη του forum-φιλαράκια και κάνεις πλάκα (το πρώτο όνομα σαν να νομίζω πως κάτι μου λέει, ενώ το δεύτερο τίποτα).
  Διευκρίνησε σε παρακαλώ.

Σ.Π.

[system]

<FONT SIZE="+2"><FONT FACE=“SYMBOL”>Sakh opwV to katalabeV einai, prokeitai gia mena(PetropouloV) kai to Giannh Sarafidh(teleutaia grafei spaniotata) pou upografei wV</FONT></FONT> Yiannis.
<FONT SIZE="+2"><FONT FACE=“SYMBOL”> Paizame mazi gia ena diasthma kai eicame kanei kalh fash, alla teleutaia ta spasame giati den sumfwnousame gia to tinoV to onoma qa mpei prwto sthn fwteinh epigrafh kai poioV qa kaqetai pio mprosta sto palko ap touV duo maV. Ektote akolouqoume ekastoV solo kariera.(KatafanwV asteieuomai.)
Elpizw na se diafwtisa kai na sou proxenhsa toulaciston ena meidiama. Na sai kala.
StaqhV</FONT></FONT>

[spapistas (Σάκης Πάπιστας)]

• Στάθη μου γέλασα πολύ, να 'σαι καλά.

Την αγάπη μου

Σ.Π.

[spapistas (Σάκης Πάπιστας)]

• Μάγκες εξακολουθώ και περιμένω με αγωνία τη συμμετοχή όλων -ει δυνατόν- των “επωνύμων” και μη του forum. Και είναι τελευταία μου έκκλιση.
  Επαναλαμβάνω και πάλι -ΚΑΙ ΚΛΕΙΝΩ- πως, το θέμα που αναφέρομαι στα προηγούμενα posting μου (εννοώ την συλλογική μας προσπάθεια) είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη ΚΕΦΑΛΑΙΩΔΟΥΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ για ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ και -κυρίως- για το ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ/ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ και τους ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ του.
  Έλεγα λοιπόν πιο πάνω και το ΞΑΝΑΛΕΩ: Ας δούμε λοιπόν ποιός έχει όρεξη για δημιουργική δουλειά και ουσιαστική συνεισφορά…

Ρε μεγάλοι που είστε, γιατί κάνετε τουμπέκα ;;;
Που είσαι Κώστα Κ., Αρη Ν. (εσύ ξέρω κάνεις δουλειά χοντρή που δεν φαίνεται ακόμα), Φραγκίσκε Κ., Κώστα Φ. (ο μόνος που είναι δικαιολογημένος λόγω απουσίας στο Ισραήλ. Ο Θεός να τον έχει καλά εκεί στην κόλαση του πυρός), Σώτο Η., Γιώργο Τ., Στάθη Π., Γιώργο Admin., Ιωάννα Κ., Μπαγιόκο, κλπ, κλπ, κλπ, ΟΛΗ Η ΜΑΓΚΑ σε παράταξη!!!
Τουλάχιστον ρε ντερβίσια πέστε τη γνώμη σας σταράτα να πάρει η ευχή. Το να κάνεις “τουμπεκί” είναι βέβαια μια …απάντηση, αλλά, έστω κι έτσι, εγώ θα συνεχίσω σαν “μοναχικός καβαλλάρης”, μέχρι ενός σημείου βέβαια.
(Έτσι κι αλλιώς, για πάνω από 40 χρόνια -όπως ξαναείπα- το έκανα μόνο για τον εαυτό μου. Τώρα -και επειδή η ζωή είναι σύντομη και όλοι μας έχουμε πολλές άλλες βασικές υποχρεώσεις- θέλησα να το μοιραστώ μαζί σας). Χαλάει κανέναν; Εκτός και αν βγει κάποιος και μας πει πως δεν υπάρχει ή δεν μπορεί να υπάρχει τέτοιος στόχος γι’ αυτούς και εκείνους τους λόγους. Αλλά με επιχειρήματα και όχι γιατί έχουμε “βαρεμάρα”. Έτσι κι αλλιώς το “όσοι πιστοί προσέλθετε” ισχύει …

• ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΝΤΟΥΕΤΑ & ΤΡΙΦΩΝΙΕΣ Συνέχεια Νο.3:

2. ΣΤΡΑΤΟΣ - ΜΑΡΚΟΣ & ΜΑΡΚΟΣ - ΣΤΡΑΤΟΣ:

• “Απόψε θα 'ρθω να στα ψάλλω”, Σπ.Περιστέρη (1948)
• “Εγώ για σε βρε πονηρή”, Παγιουμτζή-Βαμβακάρη (1936)
• “Θαλασσινό μεράκι”, Μάτσα-Περιστέρη (1938)
• “Μπράβο για τη μαστοριά σου”, Ταμβάκη-Βαμβακάρη (1941)
• “Σε γελάσανε”, Κ. Σκαρβέλη (1941)
• “Γέρασες και πια δεν σ’αγαπώ”, Μ. Βαμβακάρη (1936)
• “Η Κάρμεν στην Αθήνα”, Μάτσα-Περιστέρη (1938)
• “Μια γαλανομάτα στην Αθήνα”, Παγιουμτζή-Βαμβακάρη (1938)
• “Μπουζούκι μου διπλόχορδο”, Μ.Βαμβακάρη (1938)
• Στης νύχτας το σκοτάδι", Παγιουμτζή - Γιάννη Δραγάτση-Ογδοντάκη (1938)
• “Τα ζηλιάρικά σου μάτια”, Μ.Βαμβακάρη (1936)
• “Τα καραβοτσακίσματα”, Μ.Βαμβακάρη (1935).

• “ΝΤΟΥΕΤΑ”, έπεται Συνέχεια …

Την αγάπη μου

Σ.Π

[system]

Σάκη, η δουλειά που στέλνεις εκτιμάται - πίστεψέ με - πολύ.

Ομως ο …καθένας με την τρέλλα του.

Εγώ προσωπικά δεν έχω τέτοια σχέση με τη μουσική.

Τα πιό πολλά τραγούδια που παίζω, δεν ξέρω κάν ποιός τάγραψε. Ο φίλος μου ο Σώτος μου τα θυμίζει κάθε φορά. Να τι γίνεται συνέχεια: Ακούμε ένα ωραίο γραφούδι. Λέω εγώ “Φοβερή πενιά!”. Απαντάει ο Σώτος “Αφού το παίζεις ρε”. Λέω εγώ “Α, μπά; Και τίνος είναι;”. Λεει ο Σώτος “Του ΜΑΡΚΟΥ ρε!”.

Γκέγκε; Μην περιμένεις άδικα από εμένα τέτοια πράγματα.

[system]

Φίλε Σάκη, υπάρχουν σίγουρα άλλοι πολύ πιο ειδικοί από εμένα για να καταθέσουν τη γνώμη τους για το θέμα αυτό. Δώσε μας λίγο χρόνο (οι υποχρεώσεις είναι πολλές βλέπεις) και ό,τι μπορούμε θα βοηθήσουμε κι εμείς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα (τουλάχιστον το δικό μου) είναι ότι δεν έχω original 78άρια, αλλά βασίζομαι σ’ ότι βρω από το internet, από φίλους και από βιβλία. ʼσχετα με τη μικρή ή ανύπαρκτη συνεισφορά μας να ξέρεις ότι προσπάθειες σαν τη δική σου τις παρακολουθούμε όσο μπορούμε και μαθαίνουμε κι εμείς. Δεν θεωρώ όμως σωστό να βγαίνουμε συνεχώς με μηνύματα χωρίς ιδιαίτερο λόγο και να κουράζουμε την εκλεκτή ομήγυρη με παρλαπίπες.

[system]

<FONT SIZE="+2"><FONT FACE=“SYMBOL”>Siga re magkeV ligo, mono pou den qa ton pelekhsoume kiolaV ton anqrwpo sto teloV!.To lew auto giati mou fanhkan kapwV <<epiqetikeV>> oi apanthseiV twn Kwsta Kourounh kai Mpagiokou.

Sakh
h prosfora sou kai h diarkhV anazhthsh, filoponia kai agaph proV th Laikh Mousikh einai sigoura kati toulaciston polu ektimhteo kai bebaia paradeigma proV mimhsh.
Qa staqw stiV fraseiV tou Kwsta:<<OmwV o …kaqenaV me thn trella tou. Egw proswpika den ecw tetoia scesh me th mousikh.>>
Einai diaforetikh h proseggish tou kaqenoV Sakh kai diaforetikoV o baqmoV ston opoio o kaqenaV einai diateqeimenoV h proqumoV na ascolhqei.
Etsi uparcoun anqrwpoi gia touV opoiouV to rempetiko einai skopoV thV zwhV touV kai den ascolountai kai me polla alla pragmata pera apo auto.(Einai sunama suggrafeiV bibliwn, paragwgoi diskwn, ereunhteV klp kai sigoura gnwrizeiV polu kala gia poiouV milaw.) Uparcoun kapoioi pou ascolountai men arketa alla den einai to rempetiko h up ariqmon ena protaireothta sth zwh touV.Uparcoun ekeinoi pou ascolountai kapwV kai gratzounane(merikoi apo autouV) kai kana organaki.
Uparcoun kai keinoi pou aplwV anamesa se alla eidh mousikhV pou akoun , uparcei kai to rempetiko kai mporei kai auto na aggixei thn yucoula touV alla se orismeneV wreV.
Olwn autwn h prosfora h h prospaqeia h h ekfrash h estw kai to aplo meraki,otan prokeitai gia …tapeinouV akroateV, einai anagkaieV kai sundramoun me diaforetika bebaia metra sthn sunthrhsh thV flogaV thV LaikhV MousikhV.
CwriV na qelw na se pikranw h apogohteusw, enw ap th mia h Laikh Mousikh (kai emeiV pou thn agapame)ecoume anagkh apo anqrwpouV san kai sena kai apo th prosfora touV, para tauta den mporoume na kanoume kai meiV to idio h na to pw me alla logia, den mporoume na ginoume epanastateV.
Oi logoi einai polloi. Einai h frenitida twn ruqmwn thV zwhV maV, einai o ligoV apomenwn cronoV, einai h terastia spatalh energeiaV se alla pedia(bioporistika,koinwnika,oikogeneiaka k.a.) pou den sou afhnei polleV dunameiV gia ta upoloipa. Einai akoma iswV h upoboskousa, h kai suneidhth se kapoiouV antilhyh, oti den mporeiV na maqeiV to casaph grammata,toutestin to rempetiko einai gia keinouV pou noiwqoune kai pou katalabainoune,oi opoioi den einai polloi kai bebaia touV yacnoume kai prospaqoume na suspeirwnomaste, alla den euelpistoume oti qa prokuyei pote to megalo reuma. Auto aporreei en merei kai apo th qewrhsh tou rempetikou en eidei mousiakou-paradosiakou eidouV me tautothta perissotero sto cteV kai ligotero sto shmera, qewrhsh thn opoia otan maV thn kopanane iswV maV enoclei alla se pollouV apo maV uparcei estw kai se lanqanousa morfh.(Kai uparcoun istorikeV aitieV pou dikaiologoun thn uparxh thV.)Ola auta den maV empodizoun na diagoume-oso ginetai etsi-san rempeteV, na briskomaste kai na glentame san rempeteV, na paizoume rempetika kai bebaia na prospaqoume na muhsoume oso to dunaton perissoterouV sthn idia sucnothta.(DustucwV den pairnei poluV kosmoV campari kai auto sumbainei gia allo ena ekatomurrio logouV pou qa gnwrizeiV).
WV ekei ftanei h dikh maV h diaqesimothta, h proqumia, h ekfrash kai to kefi maV.(Milaw gia ta atoma pou summetecoun sto Foroum panta.)
Bebaia den eimaste oloi sthn idia fash. Orismenoi einai polu pio kinhthkoi kai drasthrioi.
Alloi organwnoun mazwxeiV kai ekdhlwseiV pou emperiecoun omilieV, parousiaseiV bibliwn, diskwn kai allwn ergasiwn, mousika drwmena kai alla omorfa pragmata kai stiV opoieV opoioV apo maV mporei kai prolabainei summetecei h apla paristatai.
Alloi (opwV p.c. o FragkiskoV)ereunoun to antikeimeno mesa apo th sullogh diskwn kai thn parousiash kapoiwn kommatiwn se filouV h kai se eurutero koino. Alloi grafoun h epimelountai biblia opwV p.c. o KwstaV BlhsidhV h h Iwanna Kleiasiou.O ArhV kanei ekpomph sto radiofwno, o FerrhV skhnoqetei tainieV, parastaseiV kai polupleura mousikocoreutikoqeatrika erga.
IswV qa eprepe na erqeiV se epafh me kapoiouV apo autouV gia kapoia epikodomhtikh antallagh apoyewn.(Epoikodomhtikh wV proV to qema piqanhV paragwghV ergou giati gia aplh ereuna kai suzhthsh alla kai mpouzoukokrasosuneuresh kai meiV edw eimaste…)Apo oti parathrw omwV, sto cwro auto o kaqenaV douleuei epi tw pleiston monoV tou. Mallon einai h fush tou antikeimenou tetoia kai oci pwV prospaqoun oloi na dreyoun tiV dafneV gia ton eauto touV-cwriV omwV na leipoun kai autoi oi teleutaioi estw kai me elacisth parousia-.
En katakleidi file Sakh, emeiV eimaste perissotero thV doliofqoraV para tou taktikou stratou.Qa anebasoume kana tragoudi,qa ftiaxoume kana sinti se kana filo h filouV, qa grayoume edw mia apoyh h mia plhroforia(omologoumenwV kapoiwn oi plhroforieV kai gnwseiV einai anektimhteV),qa kanoume kamia mpouzoukokrasomezedomazwxh(megalh upoqesh auta kai mhn ta pairneiV elafra), qa muhsoume kanan anhsuco neania h megalutero, qa skayoume kana mpaglama klp.Kai panta opoioV kaloV dektoV. WV ekei ftanei twn perissoterwn maV h carh.Na xereiV omwV oti kati kanoume kai meiV me ton tropo maV.Eimaste h …Laikh Epitroph. Ta katwtera strwmata.(Meta apo maV akolouqoun oi tableV!)
Elpizw na se kaluya kai molonoti milhsa kata kapoion tropo kai gia logariasmo kapoiwn allwn, elpizw oti touV kalupya kai autouV giati pisteuw oti katalabainoume o enaV ton allon.
EpishV mhn touV parexhgeiV gia tiV katakairouV akomyeV meqodouV ekfrashV twn, den einai tipota, aplwV prokeitai gia cudaia,apolitista kai barbara tomaria!!(Koita poioV milaei e!)
Kai kati allo. Apo ta mecri stigmhV grafomena sou fainesai anqrwpoV me poiothta kai hqoV kai bebaia polu diabasmenoV panw sth Laikh Mousikh. Gi auto se parakalw, molonoti den antapokrinomaste sthn protroph sou, na suneciseiV na grafeiV sto Foroum kataqetontaV thn apoyh, thn plhroforia sou, to scoliasmo sou h oti allo goustareiV teloV pantwn, kai na parasteiV kai se kamia mazwxh giati ki ekei qa deiV mia polu wraia fash.Kai mhn xecnaV oti auto kaqeauto to Foroum kai osa auto presbeuei kai perikleiei, einai polu megalh upoqesh.Ase pou ecoune prokuyei kai polu wraieV filieV apo edw.
Me ektimhsh
StaqhV PetropouloV</FONT></FONT>