Έφυγε από τη ζωή η Δανάη.
Τραγουδίστρια, κιθαρίστρια, συγγραφέας, στιχουργός, μεταφράστρια («έφερε» στην Ελλάδα τα ποιητικά «Άπαντα» του Πάμπλο Νερούδα), καθηγήτρια Ελληνικής Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο της Χιλής και Φωνητικής σε ωδεία, η Δανάη Στρατηγοπούλου, μούσα του Αττίκ, έφυγε χθες σε ηλικία 96 ετών.
Μεγαλωμένη σε ένα περιβάλλον πνευματικών ανθρώπων αλλά και καλλιτεχνών, σπούδασε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών, πήρε το δίπλωμα της Γαλλικής Ακαδημίας παράλληλα με σπουδές στην ορθοφωνία και μουσική.
Το 1935 γνώρισε τον Κλέωνα Τριανταφύλλου (Αττίκ) και ως Δανάη πια - κάποτε και με το ψευδώνυμο «Αργυρώ Καλλιγά» - αφοσιώθηκε στο τραγούδι, ως ιδανική ερμηνεύτρια στην θρυλική «Μάντρα» του, αλλά και ιδανική τραγουδίστρια του Χαιρόπουλου.
«Ερμήνευα τους εξαίσιους στίχους του Αττίκ - όπως και κάτι διαμάντια του Χαιρόπουλου απλώς μελωδικά, αντί να τα λέω σε πρόζα» έλεγε η Δανάη, που γνώρισε μεγάλους θριάμβους σε μουσικές σκηνές και σκηνές θεάτρων.
Στην Κατοχή, στο «Άλσος», στο Πεδίον του Άρεως, ξεσήκωνε το κοινό με τη «Σαμιώτισσα».
«Ποτέ άλλοτε δεν θυμάμαι να τραγούδησα σε τόσο ενθουσιώδες κοινό όσο στην Κατοχή.
Είδα νέους να ζητωκραυγάζουν στο άκουσμα των κλέφτικων τραγουδιών μας.
Ηλικιωμένους να κλαίνε από συγκίνηση με το “Ο γεροΔήμος πέθανε, ο γερο-Δήμος πάει…”.
Μου φιλούσαν τα χέρια, ζητούσαν περισσότερα τραγούδια» θυμόταν.
Τότε, εκλήθη από την Ασφάλεια (που είχε πληροφορηθεί πως έδινε χρήματα στο ΕΑΜ) και της ζητήθηκε κατάλογος με τα τραγούδια της.
Πήγε χίλιους τίτλους:
«Είμαι ευσυνείδητη καλλιτέχνις, σας έφερα να δείτε πόσο καλά υπηρετώ το ελληνικό τραγούδι» είπε και για την ειρωνεία της (όπως και για την αντιστασιακή δράση της - με το ψευδώνυμο Ελένη Σοφιανοπούλου) οδηγήθηκε στις Φυλακές Αβέρωφ.
Η ίδια που με την κιθάρα της γυρνούσε τα νοσοκομεία και τραγουδούσε για τους στρατιώτες.
Παράλληλα, έγραφε τραγούδια- έχει 300 στο ενεργητικό της- ενώ τιμήθηκε με δύο βραβεία για τους στίχους της, με ειδικό βραβείο της Προεδρίας της («δεύτερης πατρίδας» της, όπως έλεγε) Χιλής επί Αλιέντε στο Φεστιβάλ του χιλιανού ελαφρού τραγουδιού το 1972, με το Μετάλλιο της Πόλης των Αθηνών, με Μετάλλιο από την Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης.
Η Δανάη ήταν τραγουδίστρια κυρίως της δισκογραφίας, αλλά και του Ραδιοφώνου!
Συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους μουσικοσυνθέτες εκείνης της εποχής .
Χάρη στο μεγάλο και ποικίλο ρεπερτόριό της, έγιναν επιτυχίες στην Ελλάδα και πολλά ξένα τραγούδια (Amapola, Antonio Vargas Heredia, They met in Rio, και άλλα πολλά).
Πρωτοεμφανίστηκε στη δισκογραφία με το τραγούδι «Θα ξανάρθεις» του Κώστα Γιαννίδη, ενώ ακολούθησαν και πάρα πολλές ακόμα μεγάλες επιτυχίες «Μάρω, Μάρω", “Τι έχεις κι όλο κλαις”, “Τα καημένα τα νιάτα”, "Του Γιάννου η φλογέρα», και πολλά άλλα.
Ασχολήθηκε και με τη λογοτεχνία και με μεταφράσεις.
Μερικά από τα βιβλία της είναι τα παρακάτω
“Τραγουδώντας” (χρονικό) 1954
“Αντιδράσεις” (ποίηση) 1960
“Τα υψώματα του Μάτσου Πίτσου” του Π. Νερούντα, μετάφραση 1966
“Για ένα ζευγάρι ρόδα” (λαογραφική μελέτη) 1972
“Ελληνίδες ηρωίδες στο δημοτικό τραγούδι” (μελέτη) 1972
και ακολουθούν από το 1973
“Εστραβαγάριο”
“Είκοσι ποιήματα αγάπης κι ένα τραγούδι απελπισμένο”
“Λάμψη και θάνατος του Χοακίμ Μουριέτα”
“Γενικό άσμα”
“Νύχτα του Σαββάτου” του Μπερναβέντε, μετάφραση
“Η μαύρη βίβλος της βορειοαμερικανικής επέμβασης στη Χιλή” του Αρμάνδο Ουρίβε, μετάφραση
“Η Χιλή θα νικήσει” του Χουάν Φοντό, μετάφραση.
Η μαρτυρία της για τον Μπάτη:
«Η πρώτη φορά που είδα μπαγλαμά», θυμάται η Δανάη , «ήταν λίγο πριν από τον πόλεμο
Φωνογραφούσα όταν ο Αρεταίος ήρθε στο στούντιο και με παρακάλεσε να διακόψω για λίγα λεπτά.
Είδα έναν ανθρωπάκο να μπαίνει με ένα προσωπάκι σαν περγαμηνή, μια ρεπούμπλικα απροσδιορίστου χρώματος φορεμένη στραβά και μια κουστωδία από χωροφυλάκους, και να βγάζει από την τσέπη της γκαμπαρντινούλας του ένα πολύ μακρύ “μάνικο” χέρι οργάνου που στο κάτω μέρος του είχε το κυρίως όργανο.
Ένα πραγματάκι τόσο δα, όσο μισό λεμόνι.
Ήταν ένας ρεμπέτης: ο Μπάτης.
Όταν άρχισε να τραγουδά είχε μια φωνή τόσο βραχνή που θα μου μείνει αξέχαστη».
Από ένα αφιέρωμα στη Δανάη:
Μέρος πρώτο.
Μέρος δεύτερο.
Μέρος τρίτο.
Μέρος τέταρτο.
Μέρος πέμπτο.