γλωσσική βοήθεια, παρακαλώ

Γειά σας παιδιά,

Ευχαριστώ πάλι τους φίλους που μου έγραψαν τους στίχους στο τραγούδι “Ο Αμερικάνος” αλλά τώρα έχω ερωτήσεις για μερικά λόγια. Στο δεύτερο στίχο λένε:

“Ρίξανε το μανιτάρι”

Θα μπορούσε κανείς να μου εξηγήσει τι αυτό σημαίνει; Τι εννοεί πότε κανείς “ρίχνει ένα μανιτάρι”;! Μαστουριάζει με μανιτάρια;;; Δεν ξέρω!

Και λίγο αργότερα λένε:

“Και του πήρανε τις λίρες
τα δολάρια, τις χήνες”

“τις χήνες”;;; “Μια χήνα” ξέρω μόνο όπως ένα πουλί. Αυτό πρέπει να είναι ιδιωματικό. Είναι άλλος ένας λόγος για “λεφτά”;

Αφού κιόλας ζητώ βοήθεια για ένα τραγούδι θα ρωτήσω για άλλο ένα. Υπάρχουν και δύο λόγια στο τραγούδι “Το βαπόρι απ’ την Περσία” του Τσιτσάνη. Λέει:

“Βρε μπουρνάζε μου, τελώνη”

Τι είναι “μπουρνάζε”;

Και

“Δυό μεμέτια τα καημένα, μες στο κόλπο ήταν μπλεγμένα”

Τι είναι ένα “μεμέτι”; Ένας άνθρωπος, όπως φαίνεται, αλλά τι είναι ακριβώς;

Μιλώ Γερμανικά και Αγγλικά αν κανείς θέλει να γράψει μια απάντηση σε μια άλλη γλώσσα.

Ευχαριστώ πολύ εκ των πρωτέρων!

ο Δαυίδ ο μαθητής

Φιλε μου ratlama,μπορω να σε βοηθησω σε 2 απ’αυτα(νομιζω)!!!
Χηνες λεμε τα λεφτα και ειδικοτερα τα χιλιαρικα(ωραιες εποχες,τωρα με τ ευρο μας γ…σανε).
Μεμετια απ’οσο γνωριζω λεμε τους Τουρκους.
Αυτα χωρις να ειμαι σιγουρος!!

“Χήνες” ξερω και εγω οτι μεχρι το Ευρω λεγανε οι
μαγκες τα Χιλιάρικα ή χιλιόμπαλα ή καφετιά.
Δεν ξερω αν ο Μπαμπινιωτης ή καποιος αλλος εχει
την ερμηνεια της λεξης. Επειδη η δραχμη ειναι σχετικα προσφατο νομισμα δεν ξερω αν η λεξη χρησιμοποιούνταν και πριν τις δραχμες.
Το “Μανιτάρι” και τη “Μανίτα” τα εξηγει καπου ο
Κουναδης, ειναι μαγκικες εκφρασεις που εχουν να
κανουν με καποιο κολπο, καποια απατη που συνηθιζαν
οι μαγκες.
“Μεμετη” λεγανε μια φορα κι ενα καιρο οι Ελληνες το “Μουσουλμανο” ή “Μωαμεθανό” επι Οθωμανικης αυτοκρατοριας οταν Χριστιανοι και Μουσουλμανοι ζουσαν μαζι, απο το Μωαμεθ που αν δεν κανω λαθος προφερεται Μεμετ στα Τουρκικα.
Ο “κουρναζος” και οχι “μπουρναζος” σημαινει εννοιολογικα εξυπνος απο το Τουρκικο <Kurnaz
Δεν ξερω ωστοσο αν οι μαγκες και οι ρεμπετες του εδιναν και αλλη εννοια,
π.χ. ο ΜΑΡΚΟΣ στον “Αραμπατζη”, προσωπικα δεν το νομιζω …

Κουρνάζος είναι ο ανοιχτομάτης και μεταφορικά ο ξύπνιος.
Το μανιτάρι ή η μανίτα είναι το κόλπο με το πορτοφόλι που έστηναν οι μάγκες κύρια στους χωριάτες ή στους αλλοδαπούς. Ρίχνανε στα πόδια του θύματος ένα πορτοφόλι και μετά, μόλις αυτός το έπαιρνε στα χέρια του, βάζανε τις φωνές, “μ’ έκλεψαν, βοήθεια κλπ.”. Το θύμα προσπαθούσε άδικα να πείσεί ότι βρήκε το πορτοφόλι κάτω και η φάση έληγε όταν έκαναν συμβιβασμό, έπαιρναν δηλαδή μερικά φράγκα από το θύμα για να μην τον καταγγείλουν στην Αστυνομία. Στην πορεία η μανίτα πήρε γενικά την έννοια της κομπίνας ομάδας ανθρώπων ενάντια σε έναν, π.χ. στα χαρτιά η συγχρονισμένη προσπάθεια δύο παικτών ενάντια σ’ έναν λέγεται και μανίτα.
Να συμπληρώσω για το παραπάνω τραγούδι ότι “αμερικάνος” ονομάζεται βέβαια ο “πιατάς”, δηλαδή ο έλληνας που πήγε στην Αμερική, κονόμησε και γυρίζοντας πίσω στην πατρίδα το παίζει λεφτάς, κοσμογυρισμένος και ξύπνιος. Γι’ αυτό και αποτέλεσε συχνό θύμα της μαγκιάς του Πειραιά.

Συμφωνώ σε όλα, μία παρατήρηση μόνο: kurnaz: πονηρός, κατεργάρης, ατσίδα, τσακάλι (στα τουρκικά). Πάντως ο Μάρκος σίγουρα δεν δίνει αρνητική σημασία, παράβαλλε και "νάσαι κουρνάζος κι έξυπνος κι όλο με ζοριλίκι.

Σας όλους ευχαριστώ περισσότερο από μπορώ να πω! Δεν ξέρω πώς άκουσα "μπ"ουρναζε για "κ"ουρναζε. Αισθάνομαι λίγο χαζός.

Είστε όλοι πολύ καλόκαρδοι να με βοηθήσετε. Αυτές είναι ακριβώς οι πληροφορίες που χρειάστηκα να καταλαβαίνω τους στίχους. Αγαπώ τα παλιά τραγούδια και θέλω να μάθω όσο μπορώ. Είμαι πολύ ευγνώμων, φίλοι!

Δαυίδ

Φιλε ratlama ολοι την εχουμε παθει ετσι!!!Πολλες φορες εχω ακουσει αλλα για αλλα!!!Ειναι και πολλες λεξεις που τις ακουμε για πρωτη φορα και ειναι λογικο να την πατησουμε.
Καλη συνεχεια!!!

Γεια σας,

Από συγγενείς μου (που είναι όλοι Πόντιοι) έχω ακούσει και το “κορνάζος”, “κορνάζα”, που πρέπει να έχει την ίδια σημασία με το “κουρνάζος”, δηλαδή “πονηρός”, "εξυπνος.

Παρεπιπτόντως, είναι μερικές λέξεις που φαίνεται να έχουν μια κάπως διαφορετική σημασία στα τούρκικα και στα ελληνικά. Μερικοί “τουρκομερίτες” το “πεζεβέγκη” το λένε χαϊδευτικά σε παιδιά (ας πούμε, σε εγγόνια τους), ενώ στα τουρκικά έχει πολύ άσχημη σημασία…σημαίνει περίπου “μαστροπός”.

Εύα

Η “χαϊδευτική” χρήση …βρώμικων επιθέτων (και ουσιαστικών) είναι συχνό φαινόμενο όταν πρόκειται για πολύ κοντινά πρόσωπα, π.χ. η λέξη “αλήτης”, η λέξη “κουφάλα”. Οταν δε πρόκειται για μικρά παιδιά, οι παπούδες -ιδιαίτερα- τα φορτώνουν με ένα σωρό χαϊδευτικές …βρισιές. Αν γράψω τι λένε στο γιο μου ο πατέρας μου κι ο πεθερός μου, θα κοκκινίσει όλο τo Forum!