Για την προέλευση της λέξης καρσιλαμάς

Εγώ θα το χόρευα σαν αργό συρτό πάντως. Τώρα , άμα είσαι τούρνα το χορεύεις και ζεμπεκια.

Έχω βρεθεί πριν κάποιες δεκαετίες στην Αστροπαλιά, με φίλο που του άρεσαν ηχογραφήσεις και κινηματογραφήσεις (βίντεο δεν υπήρχαν). Οργανώσαμε μία μάζωξη ένα βράδυ (επιθυμία ετών για τον ίδιον), όπου ηχογραφήθηκε και κινηματογραφήθηκε η (ωραιότατη) προσπάθεια μιάς ντόπιας παρέας να αποδόσουν το τραγούδι. Φυσικά η βραδυά εξελίχτηκε σε γλέντι που κράτησε ως το πρωΐ και όπου “Το κάστρο της Αστροπαλιάς” πρέπει να τραγουδήθηκε (αφού τέλειωσαν ηχογραφήσεις και κινηματογραφήσεις) τουλάχιστον δεκαπέντε φορές. Ούτε ένας / μία από τους (σχεδόν αποκλειστικά ντόπιους) συνδαιτυμόνες δεν σηκώθηκε να χορέψει αυτό το τραγούδι. Κατά τ’ άλλα, όπως είπαμε, χορός μέχρι πρωΐας.

Όπως πει ο Γράψας. Αν ο Γράψας πει «δεν ξέρω, όπως θέλετε», τότε όπως θέλουμε!

Για τα αστυπαλίτικα δεν ξέρω πολλά, αλλά αν υποθέσω ότι έχουν παρόμοιους κώδικες με τους Καλύμνιους, μάλλον ίσσο θα το χόρευαν. Αλλά το τραγούδι δεν είναι ειδικά αστυπαλίτικο. Κανείς δεν αποκλείει να το έχουν σ’ ένα τόπο ίσσο, αλλού καθιστικό και αλλού συρτό.

Πάντως σε πολλά νησιά δεν έχουν καθόλου τραγούδια ελεύθερου ρυθμού σαν τα στεριανά της τάβλας. Έχουν τραγούδια της τάβλας, αλλά κι αυτά είναι ρυθμικά και καμιά φορά πολύ ρυθμικά.

Τι παει να πει οπως πει ο Γραψας αλήθεια? εκτος κι αν παίζει κάποια ειρωνεία που δεν αντιλαμβάνομαι… Απο πότε έγινε ο Γράψας ειδικός της παράδοσης? αρκετά δεν καταστρέψαν με το γνωστό γραψοτσιαμούλειο , γλυκανάλατο , έντεχνο στυλ τους ,πανέμορφα παραδοσιακά τραγούδια?

Μερικά όντως τα κατέστρεψαν.Μην ξεχνάς όμως αγαπητέ multi kilti ότι ήταν στις αρχές τις καριέρας τους και πειραματίζονταν.Το έργο του Τσιαμούλη στην παραδοσιακή μουσική είναι τεράστιο μετά από αρκετά χρόνια καριέρας.

Κύριε Νίκο!Δεν έκανα πλάκα!Μπορεί να σου φανεί περίεργο αλλά στην εκτέλεση που ανέβασε ο Νίκος,ο ρυθμός δεν είναι σαν το τσιφτετέλι αλλά σαν τον συρτό!Αλλά δοκίμασες να το χορέψεις?Σήκω να το χορέψεις και θα καταλάβεις πως δεν μπορείς να το χορέψεις ως συρτό!Ο λόγος:είναι πολύ αργό και βαρύ και δεν βγαίνει διαφορετικά!

Για ακόμα μια φορά το άτιμο το πληκτρολόγιο δεν μου επιτρέπει να σας δείξω ακριβώς τι εννοώ!Για αυτό και μπορεί να παρεξηγηθώ στα μάτια σας!

Δεν παρεξηγήθηκες Αποστόλη, κατάλαβα ακριβώς τι θέλεις να πεις. Φυσικά και θα χαλάσεις τα παπούτσια σου αν δοκιμάσεις να χορέψεις συρτό και το έδαφος είναι ψιλό χαλίκι και θα πέσεις κάτω, αν χορέψεις με σαγιονάρες πάνω σε άσφαλτο. Εκείνο που δεν έπιασες, είναι εκείνο που υπαινίσσομαι στο #87 μου: Γιατί πρέπει οπωσδήποτε να χορεύεται, κάποιος σκοπός; επειδή και μόνο έχει ρυθμό; Όπως λέει και ο Πέπε, σε πολλά νησιά υπάρχουν τραγούδια που λειτουργούν όπως τα στεριανά της τάβλας, κι ας έχουν ρυθμό.

Εκείνο που δυστυχώς δεν κατέστρεψαν και ζή και βασιλεύει, είναι το (για μένα, φυσικά) σαχλό ιταλικής προελεύσεως “Μια βοσκοπούλ’ αγάπησα”. Να το ΄κανε τουλάχιστον δημοτικό ο μεγαλοδύναμος, ή τον Μεγαλοδύναμο, ρεμπέτικο…

Καμία ειρωνεία. Παρ’ ότι συμμερίζομαι, Νίκο, μερικές από τις σοβαρότατες ενστάσεις σου για τον Γράψα και όλη εκείνη την παρέα, δεν παύω να εκτιμώ βαθύτατα τους ίδιους και την προσφορά τους, και το έχω γράψει πολλές φορές.

Να σου πω τώρα τι εννοούσα:

Άμα ακούς Γράψα, ακούς Γράψα. Δεν ακούς ούτε αστυπαλίτικα, ούτε καλύμνικα, ούτε μικρασιάτικα. Πώς αλλιώς να το πω, ακούς μια προσωπική διασκευή! Μπορεί να έχει καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια να είναι η διασκευή πιστή στο πρωτότυπο (που δεν είναι και υποχρεωτικό), αλλά όταν παρεμβάλλεται το προσωπικό στοιχείο ενός τέτοιου μουσικού δεν είναι το ίδιο όπως όταν σε μια 100% παραδοσιακή εκτέλεση ο ντόπιος μουσικός επίσης παρεμβάλλει -αναπόφευκτα- το δικό του προσωπικό στοιχείο.Διότι ο ντόπιος έχει διαμορφώσει τη μουσική προσωπικότητά του μέσα σ’ ένα συγκεκριμένο πλαίσιο -την τοπική παράδοση- και ό,τι κάνει που να μην είναι ίδιο καρμπόν με των προηγούμενων ή των συγχρόνων του πάλι από κει μέσα προέρχεται, ενώ του Γράψα το προσωπικό στοιχείο προέρχεται από άλλου τύπου μουσική παιδεία, μεγαλύτερη σε εύρος αλλά μικρότερη σε βάθος. (Και για να μη φανεί ότι τον υποτιμώ: δε λέω ότι είναι ρηχός, απλώς ότι σε καμία από τις μικροτοπικές παραδόσεις του Χ χωριού ή της Ψ βραχονησίδας δεν έχει το βάθος που έχουν όσοι ξέρουν μόνο αυτό μια ζωή.)

Λοιπόν. Βρες 10 ηχογραφήσεις του Κάστρου της Αστροπαλιάς. Μια αστυπαλίτικη, μια καλύμνικη, μια από δω, μια από κει, μια από παραπέρα, και μια του Γράψα και μια της Αρβανιτάκη. Για τις τοπικές μπορεί να τεθεί το ερώτημα: πώς το χορεύουν; Και η απάντηση, είτε τη βρούμε είτε μας διαφύγει, πάντως υπάρχει. Στην Αστυπαλιά έτσι, στην Κάλυμνο αλλιώς, στο Ξερωγώκιοϊ βορειοδυτικά της Αττάλειας δεν το χόρευαν καθόλου. Για τον Γράψα και την Αρβανιτάκη δεν υπάρχει απάντηση, και άρα ούτε και η ερώτηση έχει ιδιαίτερο νόημα.

Όντως, βρέθηκα φέτος τον Δεκαπενταύγουστο σε πανηγύρι στην Αστυπάλαια, (δυο έχουν στις 14 και 15 του Αυγούστου) και δεν το χόρεψαν καθόλου, παρα μόνο σε ένα κύκλο χτύπαγαν παλαμάκια.

Η συζήτηση για την προέλευση της λέξης “Καρσιλαμάς” συνεχίζεται εδώ…