Βυζαντινισμοί στο Ρεμπέτικο

Δηλώνω από την αρχή ότι όσα αναφέρω πιθανώς να οφείλονται στην άγνοια και την καθαρά ερασιτεχνική μου ενασχόληση με τη μουσική, λαική και παραδοσιακή.
Παρότι αντιλαμβάνομαι πολύ καλά ότι η συστηματική μελέτη της μουσικής της λεκάνης της ανατολικής μεσογείου (και όχι μόνο), η (απο)κωδικοποίηση και διδασκσλία της, έχει προσφέρει πολλά, έχω την εντύπωση ότι συχνά οδηγεί σε μια μια πολύ πιο “λόγια” εκδοχή των σύγχρονων εκτελέσεων.
Εντελώς διαισθητικά έχω να παρατηρήσω ότι, παρότι θαυμάζω την τεχνική αρτιότητα και εκτελεστική δεινότητα κάποιων εκτελέσεων και εκτελεστών, κάτι με ενοχλεί.
Έχω την εντύπωση ότι με κάποιο τρόπο συντελείται μια “ελιτίστικη” εκδοχή της παραδοσιακής μουσικής που της στερεί το δυναμικότερο της στοιχείο, τη δυνατότητα να τραγουδιέται σε έναν τόπο , ένα χώρο, ένα χρόνο από κανονικούς ανθρώπους (και τραγουδιστές), χωρίς η φόρμα να είναι ασφυκτικτή.
Ειδικά για τις βυζαντινού τύπου εκτελέσεις των ρεμπέτικων, πραγματικά με ξενίζουν.
Ίσως πρέπει να χαλαρώσει η αυστηρή τήρηση της φόρμας και ο εφκλισμός της παραδοσιακής μουσικής σε μια φόρμα η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν άγνωστη στους αρχικούς δημιουργούς, πολύ περισσότερο σε μουσική είδη που αναπαράγονταν κοινωνικά.
Πιθανώς και να ζηλεύω, αλλά όταν ακούω αμανέ από το Σόλωνα και από έναν πτυχιούχο της βυζαντινής αισθάνομαι ότι κάπου, κάτι , χάνεται…

1 «Μου αρέσει»

Μα φυσικά και είναι έτσι. Τι «συγνώμη» και «μου φάνηκε» και «εγώ δεν ξέρω»; Αυτό που περιγράφεις συμβαίνει ολοξεκάθαρα, ορισμένες φορές (αν και σε ρεμπέτικα δε θυμάμαι παράδειγμα, σε δημοτικά όμως συχνά). Ορισμένες φορές δεν είναι κακό: η βυζαντινή μουσική διδάσκεται, και στις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει και η διδασκαλία της παραδοσιακής μουσικής με βάση το βυζαντινό πρότυπο (και για όργανα), που είναι πιο εύκολη από την καθαυτού ψαλτική Τέχνη. Αυτό υποκαθιστά τη βιωματική γνώση, για όποιον δεν έχει τη δυνατότητα να την αποκτήσει (και, κακά τα ψέματα, ελάχιστοι την έχουν τη δυνατότητα). Άλλες φορές δεν είναι τόσο αθώα η εξήγηση: μπορεί να υποκρύπτει όντως έναν ελιτισμό, του τύπου «κάτσε να τα διορθώσουμε γιατί οι παλιοί δεν ξέραν». Και όταν κρατάει αυτή τη στάση κάποιος που ο ίδιος δεν ξέρει αυτό που ξέραν οι “παλιοί” και δεν ξέρει καν ότι δεν το ξέρει, είναι τρις χειρότερα.

Θα συμφωνήσω 100 % με τον Περικλή, κι ας πέρασαν από τότε 6 ακόμα χρόνια. Άρα, η συμφωνία επεκτείνεται και στα του dimak, πιό πάνω. Με μία όμως διαφορά:

Εδώ, συμφωνώ μεν αλλά θεωρώ ότι κάτι άλλο κερδίζεται, όταν ακούσω αμανέ και από έναν πτυχιούχο βυζαντινής που ξέρει όμως εκτός από βυζαντινή μουσική να τραγουδάει και αμανέ (το δεύτερο δεν ισχύει από μόνο του, για πτυχιούχους βυζαντινής).