Βιβλιογραφία του ρεμπέτικου

Παρακαλώ να σταματήσουν οι αντιπαραθέσεις.
Το θέμα μας είναι η βιβλιογραφία του ρεμπέτικου.
Φίλε Τάκις, η ευαισθησία όλων είναι δεδομένη σε αποφθέγματα του τύπου που έγραψες. Καλό θα είναι να στηρίζεις την άποψή σου και να μη χρησιμοποιείς προτάσεις που δεν τις στηρίζεις με επιχειρήματα.

Θέλοντας να υποστηρίξω το αρχικό θέμα -και γρήγορα- έχω να προσθέσω το “Άγιος Μάγκας”, του Στέλιου Βαμβακάρη, σε επιμέλεια Τσιλιμίδη. Πρόκειται για αγιογραφία…
Θα αναφέρω περισσότερες λεπτομέρειες μόλις μου επιστρέψει το βιβλίο αυτός που το δανείστηκε!

Με αφορμή την παρέμβαση του Takis σχετικά με τον ιστορικό υλισμό, αλλά για να μην ξεφύγουμε από τη θεματολογία του φόρουμ και πλατειάσουμε, ας περιοριστούμε στο θέμα της Κριτικής της Τέχνης και των δυο κυρίαρχων μεθόδων που χρησιμοποιούνται σ΄αυτήν.

Από τη μια έχουμε τη μέθοδο του ιδεαλισμού, σύμφωνα με την οποία το πολιτιστικό εποικοδόμημα διαθέτει μια ανεξάρτητη ζωή, μια αυτονομία.
Σύμφωνα με τους ιδεαλιστές, ένα έργο Τέχνης έχει πάντα μια αξία για κάποιους, σε κάποιο χρόνο και χώρο , ανεξάρτητα και ξέχωρα από την πολιτισμική συγκυρία.
Απλά, αρέσκονται σε κάποια έργα, τα προτιμούν από κάποια άλλα, χωρίς περαιτέρω διερεύνηση ή σε άλλες περιπτώσεις, οι πιο μυημένοι θα προχωρήσουν σε αφηρημένες θεωρητικές αφαιρέσεις και σε θέματα φορμαλισμού… και πολλά άλλα περίεργα για τους πολύ επαΐοντες.

Από την άλλη, η θέση του ιστορικού υλισμού, αντανάκλαση του διαλεκτικού υλισμού στη διερεύνηση ενός έργου Τέχνης, υποστηρίζει πως ένα έργο μπορεί να αξιολογηθεί σωστά, μόνο σύμφωνα με τα δεδομένα της κουλτούρας και του πολιτισμού της εποχής του, ότι στηρίζεται στη δράση συνειδητά ή ασύνειδα των μεγάλων μαζών που το δημιούργησαν, δράση που συσχετίζεται άμεσα με την κατανόηση των παραγωγικών δυνάμεων και των σχέσεων παραγωγής κατά την εποχή εκείνη κλπ.

Τα αποτελέσματα από τις μεθόδους αυτές φαίνονται στην πράξη.
Έτσι, όποιος έχει μπει στον κόπο να εμβαθύνει στις συνθήκες δημιουργίας του ρεμπέτικου, δεν θα αναμασήσει τα γνωστά τσιτάτα περί περιθωρίου ούτε θα μιλήσει με αποτροπιασμό για τους “χασικλήδες”, ή για τον “υπόκοσμο” που δημιούργησε το ρεμπέτικο και άλλα γνωστά.
Και δεν θα δούμε μπουζουκιστή ούτε το κοινό να ερμηνεύουν μες στην τρελή χαρά και να χοροπηδούν τρισευτυχισμένοι με το “Αντιλαλούν οι φυλακές”…

Όλα αυτά, αγαπητέ Takis, πολύ φιλικά, με μοναδική παντιέρα - πίστεψέ με - την αγάπη για το ρεμπέτικο.

.
.
Ναι ρε Γιώργο αλλά έτσι ο κ. Τάκις δεν θα απαντήσει στην επιστολή μου, θα μου καεί το φαΐ και το διαλεκτικό συνολάκι θα μου μείνει στη ναφθαλίνη. Μπίχλα.

Θα ήθελα κι εγώ με τη σειρά μου να πω δυο-τρία μπινελίκια στον Τάκη, γι’ αυτά που είπε, για το υφάκι του κλπ. Τ’ αφήνω όμως κατά μέρος για να μην κακοκαρδίσω τον Αδμιν.
Εχω όμως κάθε δικαίωμα να ρωτήσω:
Για να θεωρηθεί κάτι ως ξεπερασμένο, θα πρέπει να υπάρχει κάτι αντίστοιχο νέο, δηλαδή κάτι καινούργιο που το έχει ξεπεράσει. Θα πρέπει να υπάρχει και η τεκμηρίωση, ότι αυτό το καινούργιο είναι ορθό και αναιρεί το προηγούμενο, το -πια- ξεπερασμένο. Δεν είναι δυνατό να ξεπεραστεί κάτι, χωρίς να πάρει τη θέση του κάτι άλλο. Ποια είναι λοιπόν αυτή η επιστημονική θεωρία, η οποία με την ύπαρξή της μετατρέπει τον Ιστορικό Υλισμό σε κάτι ξεπερασμένο;

Για την Ελένη:

Αν το θέμα ήταν το συγκεκριμένο, δηλαδή “…να κατανοήσουμε ή να προβληματιστούμε πάνω στις συνθήκες εκείνες που γέννησαν το αστικό λαϊκό τραγούδι”, τότε, ναι, οι βιογραφίες δεν είναι ικανές να μας οδηγήσουν σε τέτοια γνώση. Αυτό δε σημαίνει ότι δε βοηθούν καθόλου. Απεναντίας.
Όμως, αν δεν κάνω λάθος, το θέμα είναι το ρεμπέτικο ή καλύτερα το αστικό λαϊκό τραγούδι γενικά κι όχι μόνο η ανάπτυξή του. Από αυτή την πλευρά λοιπόν, ως μέσο γνωριμίας, οι βιογραφίες είναι σημαντικότατες. Εκείνο που θα ήθελα να επισημάνω σχετικά με τις βιογραφίες είναι ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στις κριτικές απόψεις που περιέχουν, για τον εξής απλό λόγο: Επειδή πρόκειται για βιβλία που αφορούν ανθρώπους που δε ζουν, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθεί αν οι απόψεις αυτές ανήκουν στον βιογραφούμενο ή στο βιογράφο. Ακόμη κι όταν ονομάζονται “Αυτοβιογραφίες”, παραμένει ο κομβικός ρόλος του καταγραφέα-επιμελητή. Το “τσεκάρισμα” γίνεται είτε με την ύπαρξη στοιχείων (π.χ. στην περίπτωση του Μάρκου υπήρχαν μπομπίνες με κουβέντες του) είτε “τσεκάροντας” τον συγγραφέα-επιμελητή από άλλες δουλειές και δράσεις του. Αρκετά πάντως βιβλία δεν μπορούν να “τσεκαριστούν”, με αποτέλεσμα κάποιες απόψεις να πρέπει να παίρνονται ως ενδείξεις κι όχι ως ντοκουμέντα.

…:082:

Takis, ο αδμίν παρενέβει για να επιστρέψει η συζήτηση στο αρχικό θέμα της. Κι εσύ εντελώς απρόθυμα επανέρχεσαι για να απαντήσεις έτσι όπως απάντησες στον Άρη (άααασε τα άλλα που είπες).

ΜΑΖΕΨΟΥ.

takis, γεγονός είναι ότι μπήκες πολύ επιθετικά στη συζήτηση και, ανεξάρτητα του ποιά άποψη πρεσβεύεις και υποστηρίζεις, η (εκφραστική) βία προκαλεί βία. Συκοφαντίες δεν είδα πουθενά, ίσα-ίσα το αντίθετο: όλοι όσοι διαφώνησαν το έκαναν ξεκάθαρα και ευθέως. Αντίθετα, βλέπω εσένα να προσπαθείς - επιτιθέμενος σε όσους αντέδρασαν και γλύφοντας τους πιο μετριοπαθείς - να προκαλέσεις διχασμό και να τους βάλεις να τσακωθούν για πάρτη σου. Ευτυχώς το κάνεις τόσο άγαρμπα και με τέτοια αφέλεια, που μόνο θυμηδία προκαλεί. Αυτός είναι και ο πραγματικός λόγος για τον οποίο επανήλθες, διότι σίγουρα, κανείς από τους δυο που αναφέρεις στον πρόλογο του τελευταίου σου μηνύματος δε δικαιολογεί εκφράσεις του τύπου “χειρίζομαι καλύτερα τη συγκεκριμένη διάλεκτο” και όλες αυτές τις τζάμπα μαγκιές.

Δεν βλέπω κάτι κακό σε αυτό, μάλλον θετικό είναι. Το αν εσύ κολλάς ή όχι σε αυτή την παρέα είναι άλλο θέμα, αλλά ευτυχώς το web είναι αχανές και είμαι σίγουρος ότι θα βρεις κάποιο άλλο φόρουμ για να πουλήσεις αυθεντία, γνώση wikipedia και ψευτο-τσαμπουκά.

Τουλάχιστον, η Κλίκα σου αρέσει. Να και κάτι που έχεις κοινό με τους υπόλοιπους.

Απ’ ότι βλέπω, εκτός από τη διάλεκτο που προανέφερες χειρίζεσαι μια χαρά και το πινέλο. Κακή αρχή έκανες και είναι ηλίου φαεινότερο ότι δεν μπήκες εδώ για συζήτηση, αλλά για να βγάλεις -ποιός ξέρει τι είδους- απωθημένα.

Τέλος, θα με διευκόλυνες πολύ αν απαντούσες σε αυτό το μήνυμα με τον προσφιλή σου τρόπο.

Υ.Γ. Μη δοκιμάσεις πάλι να εγγραφείς με άλλο username. Δείχνει αδυναμία χαρακτήρα.

Αγαπητέ Τάκη, δεν ήταν η ίδια η άποψη εκείνο που δεν άρεσε στην «ομήγυρη», όπως την ονομάζεις. Ο τρόπος με τον οποίο παρουσίασες το πρώτο σχετικό μήνυμά σου (#31) ήταν για εμάς απαράδεκτος: Έρχεσαι καινούργιος σε ένα φόρουμ που έ, κάποια ιστορία και κάποια καταξίωση τις έχει, και μας υποδεικνύεις ποιο είναι το σωστό και τι πρέπει να κάνουμε. Δεν διαφωνούμε με παραθέσεις απόψεων προς περαιτέρω συζήτηση, με τις ίδιες τις απόψεις βέβαια είναι δικαίωμά μας (συχνά και υποχρέωσή μας) να διαφωνούμε. Δουλειά ακριβώς εκείνων που έχουν κάποιες απόψεις είναι να ενημερώνουν οι ίδιοι όσα μέλη του φόρουμ τυχαίνει να είναι ανενημέρωτα, αν το θεωρούν σκόπιμο, με δικές τους παρεμβάσεις. Σου το είπε και ο Emel και ο Babis.

Αναμενόμενο, λοιπόν, το έντονο ύφος του συντονιστή Πάνου Καραγιώργου, όπως ήδη ο Θοδωρής παρατήρησε. Αλλά όχι και από εσένα, αν κρίνω από την αντίδρασή σου (#38) που σχολίασα με το αμέσως επόμενο μήνυμα και εν πάσει περιπτώσει, χαρακτηρισμοί του τύπου παπ…ιές, προβατίνες, τζατζίκια, «για την πάρτη σου», μούρες και πολλά άλλα είναι σίγουρα χειρότεροι από εκείνους που «εμείς» χρησιμοποιήσαμε. Για να μη σχολιάσω βέβαια την αποστροφή περί σουρσίματος μπινελικίων και χειρισμού διαλέκτων, όπου θα προτιμούσα αντιπαράθεση απόψεων και όχι χαρακτηρισμών.

Για να τελειώνουμε, αναμένω και εγώ και σίγουρα όλοι μας, την τοποθέτησή σου στο θέμα της αδυναμίας ερμηνείας της μέθεξής σου στο ρεμπέτικο με βάση τις αρχές του ιστορικού υλισμού, ομού με την παράθεση της δικής σου πρότασης ερμηνείας (η Κλίκα προσφέρεται). Μέχρι τότε (αλλά και μετά), σε παρακαλώ να εκφράζεσαι χρησιμοποιώντας λιγότερους χαρακτηρισμούς και περισσότερα επιχειρήματα.

Βλέπω μια σχετικά ευγενική αντιμετώπιση ενός τύπου (Takis), ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ μας λέει:

Δηλαδή έρχεται ο τύπος επίσκεψη σπίτι σου και σου λέει: “Συμπεριφέρεσαι άσχημα στο σπίτι σου! Δε σηκώνεσαι να φύγεις, να μας αφήσεις κι εμάς τους καλεσμένους στην ησυχία μας;”.
Θα κουφαθούμε τελείως;
Κι επί του θέματος… ούτε κουβέντα. Δε μας είπες Takis ποια είναι η επιστημονική θεωρία με βάση την οποία πρέπει εξετάζουμε τα κοινωνικά φαινόμενα (όπως είναι το λαϊκό τραγούδι) παρά μας παραθέτεις μερικά ονόματα, στέλνοντάς μας μεταξεταστέους να διαβάσουμε δια το Σεπτέμβρη. Να σου πω λοιπόν ότι ξέχασες το Γρηγόρη Μιχαλόπουλο, το Χριστόδουλο, τον Ευαγγελόπουλο και πολλούς άλλους. Ολοι έχουν μία άποψη, δεν πρέπει να τους ξεχνάμε.
Τώρα, το πώς εσύ, ένας “μαλaκας αγωνιστής” (δικός σου χαρακτηρισμός) είσαι η αιτία που εγώ πουλάω μούρη στον 902, το αφήνω στην κρίση της ομήγυρης.
Ακόμη θα ήθελα να επισημάνω ότι το:

είναι κάτι που αφορά εσένα κι όχι την πλειοψηφία των ενεργών μελών του Φόρουμ που γνωριζόμαστε μεταξύ μας και εκ του σύνεγγυς.
Κάνε μας τη χάρη και τράβα αλλού να πουλήσεις πνεύμα. Οπως σου είπαν κι άλλοι, το διαδίκτυο είναι αχανές. Ολο και κάποιοι θα βρεθούν να σε ανεχτούν.

ΥΓ. Ως μέλος της συνταχτικής επιτροπής της “Κλίκας” να διορθώσω κάτι που ανέφερε ο Νίκος:
Οχι, στην “Κλίκα” δεν δημοσιεύονται όλες οι απόψεις, όλα τα άρθρα που φτάνουν σε αυτήν. Δεν είναι ένας ανοιχτός, δημόσιος χώρος όπως είναι αυτό εδώ το Φόρουμ. Εχουν φτάσει άρθρα στην “Κλίκα” τα οποία έχουν απορριφθεί. Αν π.χ. κάποιος στείλει μια εργασία, στην οποία αναλύεται γιατί η Εφη Σαρρή είναι μεγάλη λαϊκή τραγουδίστρια, το άρθρο του δε θα δημοσιευτεί, ακόμη κι αν κατά τη γνώμη του είναι πλήρως τεκμηριωμένο.
Αυτά για να μη δημιουργούμε εντυπώσεις ή και παρεξηγήσεις.

:110::110::110::110:

Εγώ φίλε TAKIS δεν θα ήμουν και τόσο σίγουρος…

Και για να κάνουμε και καμιά δουλειά της προκοπής ,γιατί το φόρουμ αυτό είναι σημαντικό εργαλείο και βοήθημα για κάποια παιδιά που ασχολούνται σοβαρά με το ρεμπέτικο,μήπως πρέπει να συγκεντρώσουμε κάπου όλη την βιβλιογραφία ώστε να είναι άμεσα προσβάσιμη σε όποιον ενδιαφέρεται.Χωρίς σχόλια και κρίσεις,απλή παράθεση των τίτλων και ίσως μερικά λόγια για το τι πραγματεύεται το κάθε ένα απ αυτά.

Να πω κι εγώ την άποψή μου για τα τεκτενόμενα…Φίλε Takis, κατ’ αρχάς να σου πω ότι είμαι νέα στο forum, και αυτή η οποία έθεσε το συγκεκριμένο θέμα της βιβλιογραφίας του ρεμπέτικου…
Πρώτα απ’ όλα να πω ότι τα άτομα που είναι πολύ πιο “παλιά” μέλη στο forum, καμία “περίεργη” διάθεση δε μου έδειξαν. Ίσα - ίσα, όλοι τους με υποδέχτηκαν με τον πιο ωραίο τρόπο, και σε όσες ερωτήσεις έθεσα, είτε ως δημοσίευση, είτε ως Π.Μ. έλαβα άμεση απάντηση.
Το συγκεκριμένο θέμα το έθεσα γιατί θέλω να αποκτήσω σφαιρική άποψη για το ρεμπέτικο τραγούδι. Και όπως καταλαβαίνεις η σφαιρική άποψη αποκτάται όχι διαβάζοντας “μονόπλευρα”, αλλά μελετώντας όλες τις απόψεις που υπάρχουν. Από κει και πέρα είναι στην κρίση του καθενός τι θα ενστερνιστεί και προς τα πού θα “γείρουν” τα πιστεύω του.
Είναι λογικό σε ένα τόσο γενικό θέμα όπως η βιβλιογραφία του ρεμπέτικου τραγουδιού να εμφανιστούν πολλές διαφορετικές απόψεις. Όλες θα πρέπει να είναι καλοδεχούμενες και συζητίσιμες. Γι’αυτό υπάρχει και το forum.
Κανείς δεν πιέζει κανέναν να κάνει και να πιστέψει πράγματα που δε θέλει.
Δεν καταλαβαίνω γιατί τα πήρες τόσο “προσωπικά” τα πράγματα και γιατί δημιουργήθηκε όλη αυτή η κατάσταση. Λίγο ηρεμία βρε παιδιά…

Υ.Γ.: Είμαι συντονισμένη στον 902 και βλέπω τον Θύμιο Στουραΐτη…Άντε, στην υγειά μας!!:102:

:109::109::109:

Μετά τη δυσάρεστη τροπή της συζήτησης από την παρέμβαση του μέλους takis ή ΤΑΚΙΣ (που δεν μπορώ να καταλάβω γιατί χρησιμοποιεί δύο user name και γιατί ενώ στο δημόσιο profile του αξιολογεί το forum ως: αρκετά καλό, στη συνέχεια το απαξιώνει τόσο …)

Φαίνεται ότι το βάρος της “ατομικής διαχείρισης των προβλημάτων” που χαρακτηρίζει την κοινωνία σήμερα, είναι που μας προκαλεί τεράστια πίεση και στην πρώτη αφορμή εκτονώνεται με έκρηξη… (αμπελοφιλοσοφίες δικές μου…)

Τέλος πάντων Παρακαλώ μπορούμε να επανέλθουμε στη συζήτησή μας ?

Δημήτρη, νομίζω ότι εκτός από τη συγκέντρωση και καταγραφή της βιβλιογραφίας, θα είναι χρήσιμο να καταγραφεί και η όποια τεκμηριωμένη βιβλιοκριτική και σχολιασμός ήθελε προκύψει. Ο εντοπισμός της βιλιογραφίας δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. Η Ρεμπετοφιλολογία έχει δώσει μπόλικη παραγωγή και το δύσκολο είναι να εντοπίσουμε εκείνα τα “πονήματα” που αξίζουν τα χρήματα και το χρόνο που θα διαθέσουμε για το διάβασμά τους, (και όπως προανέφερα δεν έχουμε όλοι την άνεση…)

Για να επιστρέψουμε στο θέμα μας, μετά τις παπαρολογίες του Mr Takis, θα έλεγα φίλε Μήτσε ότι το συγκεκριμένο βιβλίο θα το κατέτασσα στα τελευταία που θα πρότεινα. “Αρπαχτή” να το έλεγα; Περί όρεξεως πάλι βέβαια…
Αν δε σου το επιστρέψουν σου στέλνω το δικό μου (ή στο φέρνω στην επόμενη μάζωξη).

Και εγώ νομίζω πως η καταγραφή της βιβλιογραφίας, που θα είναι πολύ χρήσιμη, δεν είναι ακατόρθωτος στόχος. Χρειάζεται βέβαια κάποιος συντονιστής (Ελένη, θα πείς Αλεύρι;) που θα συγκροτήσει και ένα σύνολο κανόνων, ως αποτέλεσμα και συλλογικής εργασίας. Δημοσιευμένες βιβλιοκριτικές θα μπορούσαν να ενταχθούν, δεν είναι δα και πάρα πολλές, ενώ οι επι μέρους γνώμες μελών του φόρουμ, όσο καταξιωμένα και αν είναι, ίσως δεν θα ήταν σκόπιμο να συμπεριληφθούν για αρκετούς λόγους. Πάντως, όλα τα δημοσιευμένα πονήματα θα έπρεπε να συμπεριληφθούν, και ας μην αξίζουν μερικά (ή αρκετά) το χρόνο και το χρήμα που χρειάζονται για την πρόσληψή τους (Τον Άγιο Μάγκα πάντως, δεν τον έχω και ούτε τον θέλω).

Ο Άγιος Μάγκας είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται ευχάριστα αλλά δεν έχει να προσφέρει τίποτα στην έρευνα.
Είναι ό,τι πρέπει για το καλοκαίρι, για φάση χαλάρωσης, να διαβαστεί σαν λογοτεχνικό βιβλίο. Πάντως περιέχει σημεία που ο Στέλιος περιγράφει με μεγάλη ευαισθησία στιγμές από τη ζωή του Μάρκου.

Το “πρόβλημα” ξεκινάει από τον τίτλο. Γιατί ο Μάρκος ήταν Μάγκας, αλλά όχι κι άγιος.

…ο λαός λέει ότι η κουκουβάγια βλέπει το παιδί της πιο όμορφο αλλά στην περίπτωση του Μάρκου, συμβαίνει το αντίθετο…και ειναι φυσικό ως ένα βαθμό:)