Καλησπερα στο forum. Μηπως εχει κανεις υποψη του κανένα καλό βιβλίο με τους δρόμους του ρεμπέτικου? Α και κατι αλλο. Ειμαι καινουργιος στο μπουζουκι (κιθαρίστας) και καποιοι γνωστοί μου μου είπανε να παω να φτιάξω ενα οργανάκι σε καποιον μάστορα που τον λενε Μουντάκη. Τον γνωρίζει κανείς απο εδω? Είναι καλος μάστορας η θα πάρω παντόφλα αντι για μπουζούκι???
Ευχαριστώ εκ των προταίρων,
Ορέστης.
Γειά σου Ορέστη.
Για δρόμους ξέρω το βιβλίο του Παγιάτη “Λαϊκοί δρόμοι.” Όσο για μάστορα μπουζουκιών, τι να σου πω, κι εγώ στο ψάξιμο είμαι, όπως και συ. Από κιθάρα ξεκίνησα. Μερικά καλά ονόματα που ακούγονται είναι Βαρλάς, Μπρας και Ρεμούνδος. Φαντάζομαι θα μάθεις περισσότερα από άλλα παιδιά του forum που κατέχουν καλά το θέμα.
Χαιρετώ
Λευτέρης
<FONT FACE=“Courier New”>Πάντως (Ορέστη) κάνε ένα Keyword Search στα Utilities αριστερά στην οθόνη για “μπουζούκι”,“κατασκευαστές”, “λαϊκοί δρόμοι” κλπ. να πάρεις μια ιδέα τι γράφτηκε κατ’ επανάληψη εδώ στο φόρουμ και τα ξαναλέμε.
Θα βρείς μέχρι και ονόματα και διευθύνσεις κατασκευαστών.
Οσο για λαϊκούς δρόμους, είχε γίνει κοτζάμ κουβέντα για τα βιβλία που κυκλοφορούν, καθώς και η απαραίτητη (κακοπροαίρετη και καλοπροαίρετη) κριτική για αυτά.</FONT>
Το μύνημα του baglaman για αναζήτηση με keywords μ έσπρωξε καί μένα να ψάξω. Και που έπεσα; στο postit ΜΠΟΥΖΟΥΚΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ.Βρε τρελοί δεν έχετε τον “θεό” σας. Να σται καλά μου φτιάξατε το κέφι.
Ορέστη και Λευτέρη,
όπως είδα αναζητάτε κάποιον καλό κατασκευαστή μπουζουκιών.
Όσον αφορά το κόστος ενός καινούργιου οργάνου, θα ήθελα να σας πω ότι αυτό ποικίλλει από κατασκευαστή σε κατασκευαστή.
Aναφέρατε τους κατασκευαστές Μπρα, Μουντάκη, Ρεμούνδου και Βάρλα (σημ. όχι Βαρλά).
Έχω ακούσει για τους δύο πρώτους καλά λόγια, έχω παίξει και με 3χορδο (αξιοπρεπέστατο) του Ρεμούνδου, προ 10ετίας και ξέρω πολύ καλά τον Παν.Βάρλα, ο οποίος νομίζω ότι ξεκίνησε ως βοηθός του Μουντάκη.
Έχω δύο 4χορδα μπουζούκια (ένα του Βάρλα & ένα του Ι.Καρβούνη) καθώς κι ένα 3χορδο και έναν τζουρά του Καρβούνη και τα δύο. Τα όργανα του Καρβούνη είναι εξαιρετικά, ενώ το μπουζούκι του Βάρλα είναι ένα μέτριο όργανο κατάλληλο για να το παίρνεις μαζί σου στην εκδρομή, όπου δεν διακινδυνεύεις να πάθει κάτι το καλό όργανο.
Κατ εμέ ο Καρβούνης είναι σπουδαίος κατασκευαστής (τεχνίτης μα κι επαγγελματίας) που σέβεται τον εαυτό του,και τον πελάτη και τον συστήνω ανεπιφύλακτα.
Για τον Παν.Βάρλα, ο οποίος μνημονεύεται συχνά-πυκνά στο FORUM ως ένας από τους κορυφαίους (ίσως ο κορυφαίος νυν κατασκευαστής), θα ήθελα να καταθέσω την προσωπική μαρτυρία (καλύτερα μαρτύριο) μου.
Έδωσα στον Βάρλα, στον οποίο πήγα συστημένος από κορυφαίο μπουζουξή, την πρώτη παραγγελία μου (για 4χορδο) το 1990. Η παραγγελία δόθηκε αφού άκουσα κάποια όργανά του και του είπα πώς θα ήθελα να είναι το δικό μου και αφού με διαβεβαίωσε ότι το όργανο θα είναι όπως το ήθελα. Μετά από περίπου 3μήνες παρέλαβα το όργανο και άρχισε η περιπέτεια. Αυτό που πήρα έμοιαζε με την παραγγελία μόνο στην μορφή. Ο ήχος ήταν μετριότατος έως κακός, ήτοι πνιχτός, μουντός και το “σκάσιμο” κάτι ανύπαρκτο (… η μαραγκοδουλειά όμως ήταν καλή). Έδωσα το όργανο πίσω για να φτιάξει άλλο που να το εγκρίνω, όπως είχαμε συμφωνήσει αρχικά.
Από τότε πέρασε ένα διάστημα περίπου 9 ετών για να φτιαχτεί το μπουζούκι που έχω τώρα και που τελικά κράτησα γιατί είχα απαυδήσει και απελπιστεί πως υπήρχε περίπτωση να πάρω κάτι καλό απ’ αυτόν τον άνθρωπο.
Στο διάστημα αυτό των 9 ετών έγιναν προσπάθειες κατασκευής καλού οργάνου, φυσικά ανεπιτυχείς. Πάντα υπήρχε πολύ μεγάλη κοροϊδία από πλευράς Βάρλα (με αποκορύφωμα μια φορά, τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο 1997, που μου τηλεφώνησε να πάω ν’ ακούσω ένα πράγματι καλό όργανο, “τις καμπάνες της Αγια Σοφιάς” όπως είπε χαρακτηριστικά προϊδεάζοντάς με για το μπουζούκι που μου ετοίμαζε), καθυστέρηση στις υπεσχημένες ημερομηνίες παράδοσης (της τάξης των 2-3 ετών). Το μόνο καλό όργανο που πήρα, σ΄ αυτό το διάστημα, ήταν ένα όργανο, που είχε περισσέψει από μια παρτίδα παραγγελιών. Αυτό σε 7 περίπου μήνες παρουσίασε σκεύρωμα ψηλά στο μπράτσο, το οποίο ο Βάρλας δεν επανέφερε (γιατί δεν ήθελε ή γιατί δεν μπορούσε). Ο χρόνος που πέρασε για να μην αποκαταστήσει το σκεύρωμα ήταν αρκετοί μήνες. Όλα αυτά τα χρόνια εγώ πηγαινοερχόμουνα στου Βάρλα αντιμετωπίζοντας από τη μεριά του στησίματα (ορίζαμε συνάντηση και αυτός ήταν άφαντος), καθυστερήσεις και μια πλουσιότατη συλλογή από δικαιολογίες - πότε κτυπούσε το αυτοκίνητό του, πότε ασθενούσε, πότε το ένα, πότε το άλλο. Αυτή η συμπεριφορά της ασυνέπειας δεν εκδηλωνόταν μόνο προς το πρόσωπό μου, αλλά προς όλους. Πάντα υπήρχε έξω από το μαγαζί και κάποιος άλλος που είχε στηθεί από αυτόν για πολλοστή φορά, με αποκορύφωμα ένα μουσικό που ήρθε από την Κρήτη για να παραλάβει όργανο, ύστερα από ειδοποίηση του Βάρλα, και τελικά γύρισε πίσω άπρακτος γιατί το όργανο δεν ήταν έτοιμο.
Στην παρατήρησή μου, προς τον Β. γιατί ενεργεί τόσο ανεύθυνα και με τέτοια αδιαφορία προς τους πελάτες του απήντησε: “Αφού πάλι σε μένα θα έρθουν για όργανο, δεδομένου ότι είμαι ο κορυφαίος, γιατί να μη συμπεριφέρομαι όπως θέλω;” - θαυμάστε τον άνθρωπο! (δεν έχει ακούσει φαίνεται την παροιμία “υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια”).
Όταν σε κάποια φάση της όλης αυτής ιστορίας σκέφτηκα να του αφήσω για πούλημα το μπουζούκι που είχα τότε, το αποτέλεσμα ήταν να γυρνάει αυτό δανεικό σε διάφορους μπουζουξήδες καλύπτοντας ευκαιριακές ανάγκες τους. Όπως είναι κατανοητό το μόνο που θα συνέβαινε ήταν να μην πουληθεί.
Όταν όμως ερχόταν η ώρα να πληρωθεί δεν χωρούσαν καθυστερήσεις. Μπορεί να ήταν 2 χρόνια εκπρόθεσμος στην παράδοση του οργάνου, αλλά την αμοιβή του την ήθελε την επαύριο της παράδοσης, γιατί πάντα είχε τρομακτικές ανάγκες. Εγώ που περίμενα 2 χρόνια δεν είχα ανάγκη.
Πρέπει να σημειώσω ότι ο Β. έχει φτιάξει, και υποθέτω ότι θα φτιάχνει ακόμη, εξαιρετικά μπουζούκια, στα οποία στηρίζεται και η φήμη του, μερικά από τα οποία - καινούργια και παλαιά - είχα δει στο μαγαζί του κι έπαιξα μ’ αυτά. Θα έλεγα ακόμη ότι τα 4χορδά του είναι πολύ καλύτερα από τα 3χορδα. Ένα διάσημο και πολύ καλό όργανο που έχει φτιάξει είναι αυτό με το οποίο παίζει σχεδόν πάντα και παντού ο Χρ. Νικολόπουλος, που έχει φιγούρα μικρή από όστρακο κι απεικονίζει μια πεταλούδα και πρέπει να κατασκευάστηκε περίπου το 1986. Σ’ αυτό το όργανο ο Β. έκανε μια εξαιρετική επισκευή (κόλληση) στο καπάκι, που ράγισε όταν δέχτηκε ένα κουτάκι μπύρας σε μια συναυλία του Χρ.Ν. - όπως άκουσα στου Β. Κατά την επισκευή ο Β. έβαλε ως στολίδι, στο καπάκι παρακαλώ, το όνομά του. Εδώ και κάποια χρόνια βάζει ως στολίδι στο καράουλο το όνομά του (είναι αναμφισβήτητα πολύ μετριόφρων, αλλά τι περιμένεις από κάποιον μπουζουκοκατασκευαστή που εκφράζεται υποτιμητικά ακόμη και για το Ζοζέφ Τερζιβασιάν).
Η μόνιμη επωδός του Β. είναι ότι δεν πολυσυμπαθεί τους μπουζουξήδες φίρμες και ότι προτιμά να φτιάχνει όργανα για νέα ταλαντούχα παιδιά στο ξεκίνημά τους. Αυτό υποθέτω ότι συμβαίνει γιατί η φίρμα έχει περισσότερες απαιτήσεις, τον κρίνει αυστηρότερα και μπορεί να του “κολλήσει” και λίγο όταν αυθαδιάζει. Είναι όμως γεγονός ότι υπάρχουν και κάποιες φίρμες “ψώνια”.
Ο Β. απέδιδε το ότι δεν έμενα ευχαριστημένος από τα μπουζούκια που μου έφτιαξε σε ιδιοτροπία μου. Τώρα, πως ήμουν ιδιότροπος από τη στιγμή που του υπεδείκνυα κάποιο δικό του όργανο ως πρότυπο ήχου του δικού μου, αγνοώ. Επίσης αγνοώ πως είναι δυνατόν να είναι ιδιότροπος, σύμφωνα πάντα με τον Β., και να μην έχω κανένα παράπονο από 3 όργανα του Καρβούνη.
Ο Β. είναι αδικαιολόγητα πανάκριβος. Σημειώνω ότι το μπουζούκι του που έχω είναι κατά 50% περίπου ακριβότερο από του Καρβούνη - τιμές άνοιξης 1999 - και ως όργανα ούτε καν συγκρίνονται (σε ήχο, σε μαλακό παίξιμο, παντού).
Τα παραπάνω που παρέθεσα αποτελούν την προσωπική μου περιπέτεια, χωρίς να υπάρχει η παραμικρή υπερβολή και αλλοίωση των γεγονότων.
Προσωπικό συμπέρασμα:
α. Ο Β. είναι ένας τεχνίτης ικανός για μεγάλα και εξαιρετικά πράγματα, αλλά όποτε και προς χάριν όποιου θέλει. Δεν επιτρέπεται όμως να πληρώνεται αδρά για ποιότητα οργάνου που δεν προτίθεται να φτιάξει (όπως τουλάχιστον συνέβη μ’ εμένα). Αυτό θα έλεγα ότι συνιστά κάτι παραπάνω από απρέπεια. Το αν είναι πανάκριβος ή όχι, αυτό αποτελεί δικαίωμά του και είναι θέμα που θα το αξιολογήσει ο κάθε υποψήφιος πελάτης σύμφωνα με τη φιλοσοφία του.
β. Αυτός που θα θελήσει να παραγγείλει όργανο στο Β. θα πρέπει να είναι έτοιμος να πληρώσει χοντρά, να υποστεί καθυστερήσεις, αναβολές και ενδεχομένως να μην πάρει τελικά το όργανο που επιθυμούσε (όπως συνέβη στην περίπτωση μου).
γ. Δεν είναι τιμητικό, κατά τη γνώμη μου πάντα, για έναν κατασκευαστή της αξίας του Β. να μετατρέπει το εργαστήριό του και σε εμπορικό κατάστημα. Αυτό δηλώνει μεταστροφή ενδιαφερόντων, πτώση αυτοπεποίθησης και απογοήτευση.
Αγαπητέ Λεωνίδα
Διάβασα με πολύ ενδιαφέρον το κείμενο σου και θα ήθέλα να σου πώ ότι η γνώμη μου για τον Βάρλα δεν (προφανώς σε δικό μου postimg αναφέρεσαι) δεν έχει προκύψει εξ ουρανού αλλά με βάση κάποια γεγονότα.
Αρχικά για το θέμα της συνέπειας , στους συμμετέχοντες στο φόρουμ υπάρχουν πέντε μπουζούκια του Βάρλα και ένα υπό κατασκευή έξι.
Δύο έχει ο Ν. Στεφανάκης , ένα ο Παναγιωτακόπουλος ένα ο Κατσιμπόκης , ένα εγώ και ένα έχει παραγγείλει οΣτάθης.
Ο χρόνος παράδοσης των οργάνων ήταν από 3 (admin) εώς 6 μήνες χωρίς καμμία καθυστέρηση.
Το κόστος των οργάνων ήταν από 400000-450000 έκαστον.
Ο ήχος των οργάνων είναι δύσκολο να περιγραφεί αλλά μπορείς την άλλη φορά που θα πάμε για κανα κρασάκι να ρθείς να τα ακούσεις μόνος σου.
Κανένα από τα 5 δεν σκέβρωσε ακόμα , το παλαιότερο είναι 16 ετών και το νεότερο 3 μηνών.
Επειδή παλεύω και γω με ερασιτεχνική κατασκευή οργάνων μπορώ να σου πω ότι είναι ένας από τους πολύ λίγους που βοηθάνε και μιλάνε για την μεθοδολογία τους και ότι από κατασκευαστική άποψη όσα όργανα του έχω δει δεν έχουν κατασκευαστική ατέλεια.
Δεν αμφισβητώ την περιπέτεια σου και σέβομαι τα λεγόμενα σου για αυτό θα τα θέσω υπόψιν του για να έχουμε και την δική του απάντηση.
Καταθέτω κι εγώ την άποψή μου, καθώς ο Βαρλάς ή Βάρλας έχει αναφετθεί αρκετές φορές στο Forum.
Τα παραπάνω “παράπονα” του Λεωνίδα τα έχω ακούσει κατά καιρούς για ΟΛΟΥΣ ανεξαιρέτως τους οργανοποιούς. Για κάποιους μάλιστα έχω ακούσει και χειρότερα. Τι γίνεται λοιπόν; Πρόκειται για συντεχνία ανεύθυνων και απατεώνων;
Ξηγιέμαι:
Τα μπουζούκια, όπως και όλα σχεδόν τα “ξύλινα”, χειροποίητα, μη ηλεκτρικά όργανα έχουν την εξής ιδιοτροπία: Είναι …ζωντανοί οργανισμοί. Αναφέρω κάτι απ’ τους παλιούς: Οι παλιοί μαστόροι, λέει, πούλαγαν τα όργανα χωρίς τρύπα. Διάλεγες δηλαδή το μπουζούκι που σου άρεσε και αφού το πλήρωνες, τότε ο μάστορας έφτιαχνε την τρύπα! Το γιατί ήταν καθαρό: Κανείς δεν μπορούσε να ξέρει τι ακριβώς ήχο θα βγάλει το όργανο, κατά πόσο θα είναι επιτυχημένο. Η επιτυχία του οργάνου ποτέ δεν ήταν εξασφαλισμένη. Την περίπτωσε αποτυχίας (δυστυχώς) την “χρεωνόταν” ο πελάτης!
Πάμε στο σήμερα:
Υπάρχει μια σειρά οργανοποιών οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να φτιάξουν κορυφαία μπουζούκια. Εχουν λέω τη δυνατότητα. Το τι φτιάχνουν κάθε φορά δεν είναι …στάνταρντ. Καλοί είναι οι μαστόροι που το μεγαλύτερο ποσοστό των οργάνων που κατασκευάζουν είναι επιτυχημένα.
Πάμε σ’ αυτά που είπε ο Λεωνίδας:
Συμφωνώ με αρκετά από αυτά. Οι καθυστερήσεις των παραγγελιών και οι συνεχείς αναβολές είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του Βαρλά. Είναι όμως άδικο να το χρεώσουμε αποκλειστικά σ’ αυτόν. Ιστορίες τέτοιας “τρελής” καθυστέρησης έχουν ακουστεί για όλους σχεδόν τους καλούς μαστόρους. Γενικά ο τρόπος αυτός της συμπεριφοράς τους είναι κατά κάποιο τρόπο το χαρακτηριστικό τους. Πάντως τα μπουζούκια που έφτιαξε ο Βαρλάς τα τελευταία χρόνια στην παρέα, έγιναν με καθυστέρηση (πάντα!) τεσσάρων-πέντε εβομάδων.
Δέχομαι επίσης ότι τα 400-500 χιλ. που κοστίζει ένα μπουζούκι είναι πολλά λεφτά. Για να δούμε όμως συνολικά την αγορά:
Η μικρότερη τιμή για την παραγγελία ενός αξιόλογου μπουζουκιού είναι 280-320 χιλ. Σ’ αυτήν την τιμή δουλεύουν ένας-δυο μαστόροι, που όμως (αξίζει να σημειωθεί) σπάνια φτιάχνουν κορυφαία όργανα.
Η τιμές όμως που ακούγονται στην αγορά δεν είναι αυτές. Είδαμε τη χρονιά που πέρασε να πληρώνονται μπουζούκια (αρκετά καλά αλλά όχι σπουδαία) 600 και 700 χιλ. Αφήνω έξω κάποιες τρελές υπερβολές της τάξης του ενός εκατομυρρίου, όπου είναι φανερό ότι κάποιος …γιατρός ή δικηγόρος “μερακλής” πιάστηκε …Κώτσος. Ο Βαρλάς δεν έπεσε σ’ αυτές τις υπερβολές και γενικά είναι απ’ τους “μεσσαίους” όσο αφορά το κόστος.
Πάμε στην ποιότητα κατασκευής:
Τα όργανα του Βαρλά είναι “θερία”. Στιβαρές κατασκευές, χωρίς ποτέ να γίνονται χοντροκομένες. Ο ήχος των οργάνων που φτιάχνει είναι από καλός ως πολύ καλός. Σπάνια θα δεις “άφωνο” μπουζούκι του (κάτι που όμως πάντα μπορεί να συμβεί) και σχεδόν ποτέ δε θα δεις μπουζούκι του που να “συμπεριφέρεται” άσχημα. Αν θέλετε να πέσουμε σε συγκρίσεις, πιστεύω ότι φτιάχνει ίσως τα πιο γερά μπουζούκια.
Τα τελευταία δυο χρόνια πέρασαν απ’ την παρέα αρκετά καινούργια μπουζούκια. Προσωπικά, μόνο ένα είδα καλύτερο από αυτά του Βαρλά. Κι αυτό από Μακεδόνα οργανοποιό που δεν ανήκει στα πρώτα ονόματα του χώρου. Απεναντίας, είδα αρκετά μπουζούκια “πρώτης γραμμής” που πληρώνονται αδρά (από 400 ως 700 χιλ.), να απαιτούν τεράστια προσπάθεια απ’ όλη την παρέα ώστε να ακουστούν. Είδα επίσης μπουζούκια να φτιάχνονται από γνωστά ονόματα και κατόπιν ο μπουζουξής να γίνεται …κολλητός με το μάστορα, από τις πολλές “επισκέψεις” για επισκευή (βλ. ΥΓ3).
Τελειώνοντας, αυτά που είπε ο Λεωνίδας ειλικρινά τα πιστεύω. Θεωρώ όμως ότι ήταν κακή στιγμή και όχι ο κανόνας. Δε δέχομαι σε καμία περίπτωση ότι ο Βαρλάς μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο από κακία ούτε τον θεωρώ άνθρωπο που θα στήσει πουστιά σε κάποιον. Νομίζω πως αν φερθείς σωστά απέναντί του, θα στο ανταποδώσει στα ίσια.
ΑΝ
ΥΓ. Αλλοι τον λένε Βαρλά, άλλοι Βάρλα… Δεν έτυχε ποτέ τον ρωτήσω ποιο είναι το σωστό.
ΥΓ1. Ο γράφων δε διαθέτει μπουζούκι απ’ τους γνωστούς σύγχρονους μαστόρους. Διαθέτει όμως απ’ τα παιδικά του χρόνια προπολεμικό μπουζούκι του Τσακιριάν που “σκοτώνει” και ως εκ τούτου έχει διαμορφώσει αυστηρό κριτήριο.
ΥΓ2. Το μονόγραμμα που βάζει στα μπουζούκια του ο Βαρλάς είναι σαν πράξη επιεικώς …ηλίθια. Και φυσικά δεν είναι ο μόνος που το κάνει.
ΥΓ3. Θα μπορούσα να γίνω πολύ πιο συγκεκριμένος, αναφέροντας “ονόματα και διευθύνσεις”, αλλά θεωρώ ότι δεν είναι σωστό, γιατί οι εν λόγω μαστόροι έχουν φτιάξει και εξαιρετικά όργανα.
ΥΓ4. Ο Ζοζέφ στα γεράματα έκανε κάποιες …κουτσουκέλες. Π.χ. έπαιρνε έτοιμα όργανα “της πλάκας”, τους έκανε κάποια “μικροεπισκευή” και τα πουλούσε πανάκριβα για δικά του. Αυτό όμως δε νομιμοποιεί κανέναν να λέει “κουβέντες” για τον μεγαλύτερο μεταπολεμικά οργανοποιό.
ΥΓ5. Παρεμπιπτόντως, το καλύτερο μπουζούκι που είδα τελευταία είναι ένα παλιό του Ζοζέφ, ανακατασκευασμένο από το Βαρλά, ιδιοκτησίας του Βαγγέλη Κορακάκη. Ο Βαγγέλης υποστηρίζει ότι παλιά ανήκε στον Γιαννάκη Αγγέλου. Αν αυτό αληθεύει, τότε μπορείται να ακούσετε αυτό το όργανα στα νιάτα του, μέσα απ’ τα τραγούδια του Καζαντζίδη το '57-'59 (Ζιγκουάλες κλπ.).
<FONT FACE=“Courier New”>Ας πω κι εγώ το… παραμύθι μου.
Τα όργανά μου είναι του Θεόφιλου του Μπρά (ένας 72άρης ταμπουράς και ένα τρίχορδο άβαφο με χωνευτή φιγούρα ξύλινη) και δύο του αδελφού του, του Μιχάλη του Μπρά (ένας μπαγλαμάς απίθανος και ένα μέτριο τζουραδάκι - αμφότερα άβαφα και ΕΝΤΕΛΩΣ αστόλιστα).
Ο Θεόφιλος, με τον οποίο η σχέση μου πάει 15 -17 χρόνια πίσω, μου ξηγήθηκε πολύ ΑΑ στην τιμή αλλά με πήγε πίσω στις ημερομηνίες. Με είχε όμως προϊδεάσει: “Δεν είναι μακαρονάδα ρε Κώστα να ξέρω οτι θα βγεί σε 8 λεπτά - τη φύση θα προσπαθήσω να δαμάσω για να μου δώσει τον ήχο που θέλεις”. Υπόψην, ο Μπρας φτιάχνει τα ΠΑΝΤΑ στο μαγαζί του (ΚΑΙ το σκάφος). Στα δε σαντούρια φτιάχνει και τις στριφτές χορδές ο ίδιος.
Ο ταμπουράς είχε κατασκευαστεί για τον Ρος Ντέιλι, ο οποίος έκανε πίσω την τελευταία στιγμή απο αφραγκία (αν θυμάμαι καλά). Ετσι, αφού το έπαιξα και που ήρεσε, του έσκασα τα 120.000 (το 1987) και τον πήρα. Ολα καλά μ’ αυτό.
Για το τρίχορδο (μετά από 3 - 4 χρόνια) η 7-μηνη καθυστέρηση οφείλετο στο οτι περίμενε μια παρτίδα καλή μουριά που όχι μόνο άργισε να έρθει αλλά χρειάστηκε και άλλους δυο μήνες να ξεραθεί εντελώς. Δεν γκρίνιαξα καθότι ήμασταν φίλοι και μεταξύ τσίπουρου και μεζέ μου έλεγε τι τρέχει με το όργανό μου. Ψέματα - αλήθεια, δεν με ενδιέφερε ουδοψλως.
Κάποια στιγμή μου τηλεφώνησε, πήγα και το πήρα και έκτοτε δεν έχω ακούσει καλύτερο όργανο.
Οχι πως “δεν υπάρχουν καλύτερα όργανα”, αλλά αφού το έφτιαξε στα δικά μου ανθρωπομετρικά δεδομένα και ακουστικές προτιμήσεις(τουτέστιν “κουστούμι”), είναι ανθρωπίνως αδύνατον να προκρίνω άλλο μπουζούκι για καλύτερο.
Του Βαρλά τα θεωρώ ωραιότατα αλλά “της σειράς” όργανα. Επαγγελματικά κομάτια, δε λέω, αλλά δεν κόβω και τις φλέβες μου να αποκτήσω ένα δικό του.
Τώρα πια που μεγάλωσα και μυαλό δεν έβαλα, αν μπω στον πειρασμό να αγοράσω όργανο, ΘΑ ΠΑΡΩ ΕΤΟΙΜΟ ΑΠΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΧΕΡΙ αφού το ακούσω και το παίξω κάνα δυό μέρες. Πάει τελείωσε! Ετσι ΚΑΙ ξέρω τι παίρνω ΚΑΙ είναι ετοιμοπαράδοτο ΚΑΙ είναι λογικότερες οι τιμές.
ΚΚ
ΠιΕς. Δεν υπάρχει περίπτωση να ματα-“παραγγείλω”, παρα μόνον στον Σωτήρη τον Ηλιόπουλο εφόσον (1) βρεί χρόνο να το κάνει και εφόσον (2) δεχτεί και να πάρει και τα λεφτά που αντιστοιχούν σ’ αυτό (400 με 500 χήνες).</FONT>
Επανέρχομαι επί του θέματος:
Το Βάρλα (ο ίδιος με διόρθωσε γιατί κι εγώ στην αρχή τον είπα Βαρλά) έχω να τον δω από την άνοιξη του 99. Τι όργανα κάνει και πως δουλεύει έκτοτε, το αγνοώ.
Όσον αφορά το κόστος, η εικόνα που έχω είναι τελείως διαφορετική από αυτήν που δίνει ο ʼρης. Τότε, το 1999, τα μπουζούκια του ξεκινούσαν από 350.000 και ανέβαιναν όσο βελτιωνόταν η ηχητική ποιότητα του οργάνου. Οι φιγούρες πληρώνονταν χωριστά. Και πλήρωνες, όπως διαπίστωσα στην πορεία, και ένα επί πλέον ποσό από το κόστος, ας πούμε σαν έξοδα μεσάζοντα, στον Β. αν ήταν από όστρακο. Εγώ έδωσα το 90 για την παραγγελία 250.000, με φιγούρα από όστρακο απλή, και κατέληξα το 99 να δώσω, για το όργανο που έχω τώρα (που είναι ελαφρώς καλύτερο από το αρχικό, θα το χαρακτήριζα αρνί που κουτουλάει «θερίο» ούτε κατά διάνοια), 600.000 με την ίδια ακριβώς φιγούρα και αυτό γιατί ο Β. έτσι το αξιολόγησε τα ενδιάμεσα όργανα, αυτό που πήρα ως περίσσευμα από την παραγγελία και σκεύρωσε και ένα άλλο που μου έφτιαξε μετά ήταν πάντα ακριβότερα. Αυτό ήταν τότε το μέσο κόστος των παραγγελιών με απλή φιγούρα από όστρακο.
Περίπου το 96, αν θυμάμαι καλά, ήμουν ένα βράδυ στο μαγαζί του (από τα πολλά που πέρασα εκεί) και ήρθε πρωτοκλασσάτος μπουζουξής να παραλάβει καινούργιο όργανο, που είχε ειδική αποκλειστική φιγούρα βασισμένη στο αρχικό γράμμα του επιθέτου του. Όταν έφυγε μου έδειξε από μόνος του ο Β., γεμάτος υπερηφάνεια, την απόδειξη πληρωμής (δελτίο παροχής υπηρεσιών) του οργάνου: 750.000 δρχ.
Απορώ λοιπόν πως τοποθετείται ο Β. στους μεσαίους κατασκευαστές από πλευράς κόστους. Μπορεί από τότε να έχει αλλάξει, μακάρι…
Προσπαθώ κι εγώ να εξηγήσω γιατί μου συμπεριφέρθηκε έτσι ο Β. Θα δεχόμουν ότι ήταν κακιά στιγμή αν αστοχούσε ένα όργανο. Όταν όμως αστοχούν τρία όργανα, προσθέστε και την αποτυχημένη επισκευή, αυτό είναι κακή στιγμή; Δεν νομίζω. Και όλα αυτά όταν ήμουν άψογος απέναντί του σε όλα. Μέχρι και μια φιγούρα που είχα σχεδιάσει, σκάφος και τσαμπουκάδες, του είχα πάει.
Ελπίζω να μη γίνομαι κουραστικός παραθέτοντας λεπτομέρειες για την πιστή περιγραφή των γεγονότων, προσπαθώ όμως να αποδώσω την πραγματικότητα όπως ακριβώς την έζησα αποφεύγοντας γενικότητες και αφορισμούς.
Μου φαίνεται περίεργο όμως, να έχει σχεδόν θεοποιηθεί αυτός ο κατασκευαστής, από μεγάλη μερίδα μουσικών. Έχει φτιάξει ορισμένα θεσπέσια όργανα, δυο - τρία από τα οποία έχω παίξει κι εγώ. Θα έλεγα όμως πως πολλά από τα μπουζούκια του, ενώ διαθέτουν ήχο καθαρό και δυνατό έχουν μια υπέρ του δέοντος έμφαση στις μεσαίες αρμονικές και τους λείπει μια «μαγκιά».
Το να βάζουν κάποιοι κατασκευαστές το όνομά τους ως φιγούρα μου θύμισε, όσον αφορά τη μεγαλομανία, μια ιστορία του ΛΟΥΚΥ-ΛΟΥΚ, όπου ένας πλαστογράφος υπέγραφε τα πλαστά χαρτονομίσματα που έφτιαχνε, με το σκεπτικό ότι τα έργα τέχνης πρέπει να είναι ενυπόγραφα.
Έχω την εντύπωση ότι, ο Ζαμπέτας προτιμούσε ως κατασκευαστή το Ζοζέφ κι ο Χιώτης τον Τσακιριάν.
ʼκουσα στου Καρβούνη ένα «κανονικό» όργανο του Ζοζέφ, που του το είχαν πάει για επισκευή, το οποίο κελάηδαγε, είχε δε μία ΛΑ σαν καθάριο νερό, την καθαρότερη που έχω ακούσει ποτέ μου.
Έχω κι εγώ ακούσει για τις επεμβάσεις του Ζοζέφ σε άλλα όργανα και ότι στις περισσότερες περιπτώσεις τα μεταμόρφωναν.
Αυτά και μένω.
Να είμαστε καλά και να απολαμβάνουμε τα όργανά μας, είτε φονικά είναι είτε θερία είτε αρνάκια.
Εγώ πάντως δεν πιστεύω πως ο Βάρλας (ή ο οποιοσδήποτε μάστορας) έχουν αυτή την συμπεριφορά - τουλάχιστον σε τόσο μεγάλο βαθμό - γιατί απλούστατα κάτι τετοιο θα ήταν αντιεπαγγελματικό, για να μην πω βλακώδες!!! Αν είχαν τέτοια ΑΚΡΙΒΩΣ συμπεριφορά οι μάστορες δεν θα ειχαν ζήτηση (που απο οτι ακούω οι συγκεκριμένοι εχουν και μάλιστα μεγάλη)επομένως…θα είχαν αλλάξει επάγγελμα.
Αυτό δεν σημαίνει οτι δεν πιστεύω αυτά που γράφεις φίλε Λεωνίδα, απλά θέλω να πιστεύω πως είσαι μια εξαίρεση μέσα στα σύνολο των οργανοπαικτών.
Το είπα κι εγώ το παραμύθι μου.
Adios,
Ορέστης.
Δίνοντας μια μικρή συνέχεια στο θέμα οργανοποιοί θα ήθελα να πω κι εγώ δυο πράγματα. Έχω στα χέρια μου δυο τετράχορδα μπουζούκια του Βάρλα που κανένα από τα δυο δεν παίζουν πια λόγω ζημιάς που δεν οφειλόταν σε κατασκευαστική ανωμαλία αλλά σε απροσεξίες. Το ένα ξεχάστηκε μέσα σε πορτ-μπαγκαζ αυτοκινήτου κατακαλόκαιρο και βέβαια σκέβρωσε και στο άλλο έσπασε το τάστο από πέσιμο (ας είναι καλά ο γιος μου που το έριξε κάτω). Το ένα μπουζούκι αγοράστηκε μεταχειρισμένο από κάποιον επαγγελματία και ήταν κατασκευής 1985 το όργανο είχε επισκευαστεί μια φορά από τον Βάρλα γιατί είχε σκεβρώσει το μπράτσο και όχι λόγω κακής χρήσης και είχε καθίσει το καπάκι του, στο σημείο του καβαλάρη.
Το δεύτερο παραγγέλθηκε το 1995 και παραδόθηκε με καθυστέρηση 7 μηνών. Στο διάστημα αυτό η κοροϊδία του Βάρλα ήταν απερίγραπτη. Έφτασε στο σημείο να μου δώσει ραντεβού για να παραλάβω το όργανο και όταν έφτασα στο μαγαζί του κρυβόταν μέσα και δεν άνοιγε. Αφού τελικά πήρα το μπουζούκι μετά από έξη μήνες κάθισε και σ΄ αυτό το καπάκι του. Το διάστημα που περίμενα τα μπουζούκι είχα ακούσει και άλλες απίθανες ιστορίες γι τον Βάρλα που όλες κατέληγαν στο «
ο Βάρλας; Κορυφαίος οργανοποιός αλλά για να πάρεις το όργανό σου
»
Τα γράφω αυτά, συμπληρωματικά στα όσα έγραψε ο Λεωνίδας, για να στηρίξω τα παρακάτω.
Δεν μπορείς να είσαι καλός στην δουλειά όταν είσαι ασυνείδητος, όταν δεν σέβεσαι τον πελάτη σου. Όχι γιατί αυτός πληρώνει (αν και ισχύει και αυτό όταν έχεις να κάνεις με ανθρώπους του μεροκάματου που δεν τους τρέχουν απ τα μπατζάκια), αλλά γιατί πρέπει να σέβεσαι και την δική του δουλειά αλλά και τον ίδιο σαν άνθρωπο. Και βέβαια όταν δεν τα σέβεσαι αυτά τότε και θα τον τσεκουρώσεις στην τιμή και θα τον ρίξεις γιατί θέλεις να παραδώσεις ένα μπουζούκι ακριβότερο από το οποίο θα βγάλεις περισσότερα
και σε τελική ανάλυση δεν θα σέβεσαι την ίδια σου την δουλειά. Ιδιαίτερα δε όταν η δουλειά ήταν δημιουργική όπως ενός οργανοποιού που το αποτέλεσμά της δεν θα πρέπει να είναι μόνο το «
να φτιάξουμε ένα όργανο για να κονομήσουμε».
Το ότι όλοι λίγο πολύ οι οργανοποιοί καθυστερούν τις παραδόσεις τους δεν νομίζω ότι δικαιολογεί κανέναν τους και πολύ περισσότερο περιπτώσεις ακραίες όπως του Βάρλα. Το πρόβλημα δεν είναι οι προθέσεις του καθενός (αν θέλει να σου κάνει πουστιά) αλλά το αποτέλεσμα των ενεργειών του. Από εκεί κρινόμαστε.
Δεν θα συμφωνήσω με την άποψη παραγγέλνεις ένα μπουζούκι και μπορεί να μην πάρεις αυτό που θέλεις και πρέπει να πληρώσεις την αποτυχία ειδικά όταν τα πράγματα είναι συγκεκριμένα «Θέλω ένα όργανο σαν αυτό». Δηλαδή θα δεχτούμε ότι εδώ ισχύει το «δεν πέτυχε έτυχε»; Αν βέβαια οι ίδιοι που είναι δουλειά τους ξέρουν ότι δεν μπορούν να το επαναλάβουν οφείλουν να το διευκρινίζουν από την αρχή ή να μην δέχονται την παραγγελία. Η άλλη λύση θα ήταν να έχουν μόνο έτοιμα όργανα από τα οποία θα διάλεγες ποιο σου αρέσει. Αλλά νομίζω ότι δεν τους συμφέρει γιατί έτσι θα έπεφταν οι τιμές. (αλήθεια δεν σας φαίνονται λίγο υπερβολικά αυτά τα ποσά που αναφέρονται; Και πως πληρώνονται ντούκου;)
Για να καταλήγω. Πραγματικά εύχομαι η συμπεριφορά του Βάρλα να έχει αλλάξει από τότε γιατί πράγματι μπορεί να φτιάξει καλά όργανα (αν και στην περίπτωσή μου όχι και τόσο γερά) και είναι κρίμα για τον ίδιο να συνεχίζει να αντιμετωπίζει έτσι την δουλειά του.
Και θα ήθελα να αναφέρω ένα οργανοποιό, τον Γ. Καρελλά όχι παίρνοντας ευθύνη τόσο για τα οργανά του ( αν και πιστεύω ότι φτιάχνει καλά μπουζούκια και σε λογικές τιμές) αλλά κυρίως για τον χαρακτήρα του και την συμπεριφορά του και νομίζω ότι και αυτά μετράνε.
Σωτήρη,
συμφωνώ κι επαυξάνω.
poly wraia syzitisi pou deihnei tin
provlimatiki twn mpouzoukokataskevwn.
Τα έχω πει κατ’ επανάληψη, το αναφέρει και ο ΚΚ λίγο πιο πάνω:
Η καλύτερη λύση για αγορά μπουζουκιού (κι όχι μόνο) είναι μεταχειρισμένο. Ισχύει το αντίθετο, απ’ ότι μ’ ένα αυτοκίνητο. Αν μάλιστα το όργανο έχει βγάλει καμιά δεκαριά χρόνια “αγώνα”, τότε έχεις απόλυτες ενδείξεις για το τι όργανο παίρνεις.
Το πρόβλημα σ’ αυτήν την περίπτωση είναι το …πού θα το βρεις. Η καλύτερη λύση είναι η εξής μέθοδος:
… και όχι μόνο.
Για ρίξτε μια ματιούλα στις εφημερίδες μικροαγγελιών.
Γίνεται χα-μός στις κιθάρες (κυρίως) και στα μπουζουκο-μπαγλαμοειδή.
Τελευταία φορά που το έψαξα μαζί με ένα γνωστό ήταν λίγο πριν το καλοκαίρι.
<FONT FACE=“Courier New”>Πολύ σωστό αυτό που λέει ο Aris_K. Το φωνάζω χρόνια τώρα. Ισχύει ό,τι και στο μπιλιάρδο - αυτό ξέρω, αυτό θα σας πώ:
Ο Αντώνης ο Χριστίδης που μου κλείνει το μάτι από τον άλλο κόσμο αυτή τη στιγμή, μου έμαθε τρίσποντες το '78 χρησιμοποιώντας ένα πηχάκι κορνίζας μήκους 2 μέτρων. Εμένα μου είχε δώσει την δικιά του την στέκα (μια ευλογημένη Buffalo χειροποίητη). Ως εκείνη τη στιγμή νόμιζα πως ήμουν πολύ καλός στις τρίσποντες.
Αυτός έβγαλε σε τρία τέταρτα της ώρας εκατόν τόσες καραμπόλες και εγώ μόλις 34. Αυτός με το πηχάκι και εγώ με τη Buffalo.
Είναι μεγάλη αλήθεια οτι το ΠΩΣ παίζεις κατά πολύ προηγείται του ME ΤΙ ΠΑΙΖΕΙΣ, αναφερόμενος στην ποιότητα του μπουζουκόξυλου, στις φιγούρες του και στον αριθμό των χιλιάρικων που (ηλιθίως κάποιες φορές) πάμε και χώνουμε.
Ξεχνάμε την ουσία, κατά πως την καταλαβαίνω εγώ: Τα μουσικά όργανα (υποτίθεται πως) είναι βοηθητικοί μηχανισμοί για παραγωγή ηχητικής χαράς. Ενα συναίσθημα που ενεργοποιείται διαφορετικά από άνθρωπο σε άνθρωπο. Τα υπόλοιπα προβλήματα (πολυτελείας) που ταλανίζουν τη μικρή ζωή μας, μάλλον σαν φασαρία μου ακούγονται.
</FONT>
Να συμπληρώσω κι εγώ:
Είδα κάποτε το μπουζούκι που έπαιζε ο Κερομύτης.
…Βάρκα. Μπαούλο. Μπαχατέλα. Οπως και να το κακοχαρακτηρίσεις, μέσα θα πέσεις. Μ’ αυτό όμως επέμενε να παίζει κι ακουγόταν πεντακάθαρο. Και μπορεί ο Κερομύτης να μην χαρακτηρίστηκε ποτέ δεξιοτέχνης, αλλά από πενιά ήταν …Grand.
Βέβαια, έπιασα φέτος στα χέρια μου και το τελευταίο μπουζούκι του Μάρκου (σκάστε απ’ τη ζήλεια σας τώρα!). Είναι “Ζοζέφ”. Δεν ξέρω αν με επηρέασε το βαρύ όνομα του ιδιοκτήτη, αλλά μου φάνηκε από …άλλο πλανήτη όργανο.
ΑΝ
ΥΓ. Κουίζ: Ποιος έχει την καθαρότερη πενιά της δικιάς μας παρέας;
Απ. ο Τζωρτζωπουλος
χμ…
Ο Αδμίνωρ βέβαια… Το προτελευταίο το εκλαμβάνω ως αστείο…