Υπήρξαν αρκετές αφορμές στο φόρουμ για να θέσω αυτό το θέμα, και δεν θα ήθελα να καταχραστώ το χώρο κάποιου άλλου νήματος. Θα περιοριστώ στη δική μου άποψη περί των πραγμάτων και φυσικά ο καθένας μπορεί να παραθέσει την άποψη του αλλά καλύτερα να μην προσπαθήσει ο ένας να πείσει τον άλλο. Ας γίνει μια απλή παράθεση απόψεων.
Αντιλαμβάνομαι λοιπόν ότι στο θέμα ρεμπέτικο, για πολλούς, η αυθεντικότητα μιας εκτέλεσης έγκειται στην ορχήστρα, στον μη ηλεκτρικό ήχο, στη χρονολογία και σε άλλα τέτοια χαρακτηριστικά των προπολεμικών ρεμπέτικων. Και εδώ έρχεται η δική μου ένσταση, αν θέλετε.
Γιατί είναι κατακριτέο ή μη αυθεντικό, δημιουργοί του προπολεμικού ρεμπέτικου ή μεταγενέστεροι, να προσαρμοστούν στις συνθήκες και να συνεχίσουν τη δουλειά τους, είτε αλλάζοντας τους στίχους (λόγω της λογοκρισίας), είτε βάζοντας ηλεκτρικό ήχο είτε παίζοντας με πιο σύγχρονες ορχήστρες, είτε κάνοντας διασκευές; Η μουσική, η δημιουργία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη ζωή, τις συνθήκες ακόμα και με τις οικονομικές ή προσωπικές δυσκολίες του κάθε συνθέτη. Του συνθέτη είναι η δουλειά του να γράφει τραγούδια και θα προσαρμοστεί στις συνθήκες γιατί το έχει ανάγκη να εκφράζεται μέσω της δημιουργίας… και δεν εννοώ μόνο οικονομική ανάγκη.
Πολλές φορές από συζητήσεις με φίλους του ρεμπέτικου, μου μένει η αίσθηση ότι, οτιδήποτε δεν έχει απλό κιθαρομπούζουκο με φυσικό ήχο, ταυτόχρονα αποτελεί μη αυθεντική δημιουργία ή κακή εκτέλεση ή δεν ξέρω εγω τι άλλο. Γιατί να συμβαίνει αυτό; Απλά επειδή κάποιοι θέλουν μόνον αυτόν τον ήχο ή επειδή τα πρώτα τραγούδια παίχτηκαν έτσι; Έχω ακούσει και διαβάσει ανθρώπους να “την λένε” στο Μάρκο γιατί άλλαξε τον ήχο, το στυλ γραφής του απλά και μόνο επειδή το αποτέλεσμα δεν ταίριαζε στα αυτιά αυτού που αντιλαμβάνονται αυτοί ως αυθεντικό! Ο Μάρκος είναι ο Μάρκος, θα παίξει και θα γράψει όπως γουστάρει. Δικαίωμα σου φυσικά να μη σου αρέσει, αλλά μην φτιάχνεις ένα παράλληλο σύμπαν στο οποίο Μάρκος είναι μόνο αυτά που αρέσουν σε σένα και οτιδήποτε άλλο είναι σκάρτο!
Με αυτή τη λογική, και το κιθαρομπούζουκο δεν είναι αυθεντικό γιατί στα πρώτα τραγούδια τους η τετράδα του Πειραιά δεν είχε κιθάρα! Ως γνωστόν, οι μαέστροι των εταιριών την καθιέρωσαν. Και φυσικά οι ρεμπέτες, το δοκίμασαν τους άρεσε και την κράτησαν… Όπως έκαναν αργότερα κάποιοι με τον ηλεκτρικό ήχο, με άλλα όργανα, με επανεκτελέσεις κλπ… Και πολύ καλά κάναν! Έτσι διασώζεται, εξελίσσεται και ανθίζει ένα μουσικό είδος και δεν καταλήγει μουσειακό κομμάτι.
Εννοείται ότι δεν είμαι κατά των “αυθεντικών εκτελέσεων”, το αντίθετο μάλιστα, αλλά αν η αυθεντικότητα καταλήγει να σημαίνει κάτι τόσο σημαντικό, καλύτερα να τις λέμε πρώτες εκτελέσεις, γιατί αυθεντικότητα έχει και κάθε μεταγενέστερη εκτέλεση ή καινούργιο τραγούδι που γράφτηκε με ψυχή!
Το πως ξεχωρίζουμε ποια κομμάτια είναι ψυχικά και ποια αρπαχτές… είναι άλλο θέμα.