Νομίζω πως πρέπει να ορίσουμε τις προτεραιότητές μας -και τις ευθύνες μας- ως μέλη του Φόρουμ, δηλαδή ως φίλοι της λαϊκής/παραδοσιακής μουσικής και ως άνθρωποι που θέλουν να μάθουν πράγματα γύρω από αυτή. Φυσικά και υπάρχει θεωρητικό πρόβλημα για τον προσδιορισμό των δρόμων σε σχέση με τα ονόματά τους και στις επιμέρους σχέσεις ρεμπέτικου/βυζαντινής/τουρκικής/αραβικής μουσικής, το οποίο δεν έχουν καταφέρει να λύσουν και να συζητήσουν, τουλάχιστον δημόσια, οι αρμόδιοι Έλληνες μουσικολόγοι, καθηγητές, οργανοπαίχτες, επαγγελματίες και γνώστες, και που -προφανώς- δεν θα καταφέρουμε να λύσουμε όλοι εμείς οι απλοί φίλοι της λαϊκής μουσικής (χωρίς να θέλω να θίξω τις γνώσεις κανενός, δεν νομίζω ότι υπάρχει στο Φόρουμ μέχρι στιγμής μέλος που να μπορεί συνολικά και τεκμηριωμένα να δώσει απαντήσεις σε αυτάτα θέματα, εκτός αν κάποιος δεν έχει μιλήσει ή δεν θέλει να μιλήσει).
Το ότι το ρεμπέτικο είναι λαϊκή μουσική δεν σημαίνει πως πρέπει να εμπιστευόμαστε τις απόψεις των μουσικών. Δηλαδή εάν πει ο Μάρκος ότι το τάδε είναι χουζάμ, είναι. Ασπαζόμενοι τέτοιες απόψεις, κινδυνεύουμε να μεταφέρουμε λάθη, τα οποία δεν βοηθούν τους νεότερους. Η χρήση κάποιων ονομάτων από ημιμαθείς -μιλάω σε θεωρητικό επίπεδο, δεν υποτιμώ το τεράστιο ταλέντο τους- ρεμπέτες εν είδει “συνθήματος” -να ξέρουμε στο περίπου για τι πράγμα μιλάμε ρε αδερφέ- δεν αποτελεί κατά τη γνώμη μου στοιχείο που γεννά προφορική παράδοση.
Η γνώμη μου χονδρικά είναι ότι για να αναλύσουμε θεωρητικά τα των κλιμάκων του ρεμπέτικου, καλό είναι να στηριχθούμε στην σύγκριση με τα τουρκικά μακάμ, απλά και μόνο διότι το σύστημά τους επαρκεί εκατό τοις εκατό για να περιγράψει μα ακρίβεια το τί γίνεται στο ρεμπέτικο, το οποίο άλλωστε απορρέει από το πρόσφατο κοινό μουσικό παρελθόν. Η βυζαντινή μουσική φυσικά και έχει κοινά στοιχεία με το ρεμπέτικο, αλλά τελικά πρόκειται για αποκλειστικά εκκλησιαστικά μουσική, καθαρά φωνητική και επιπλέον η καταγραφή της με τη χρήση νευμάτων την καθιστά δύσχρηστη σε σχέση με τη διεθνή μουσική γλώσσα (πεντάγραμμο) και συνεπὠς δεν επιτρέπει την αυτόματη ένταξή της στα πλαίσια της διεθνούς μουσικολογίας.
Σήμερα υπάρχουν 5-6, -απ όσο γνωρίζω και από όσο μου επιτρέπεται να παρακολουθώ την μουσική βιβλιογραφία- πονήματα τα οποία επικαλούμαστε για θέματα που συμπεριλαμβάνουν το ρεμπέτικο. Παγιάτης, Τσιαμούλης, Μαυροειδής, Βούλγαρης, Καρράς είναι τα πιο “πλήρη”, χωρίς να σημαίνει ότι είναι ισάξια, αναλογικά με τον όγκο πληροφοριών και με το τελικό αποτέλεσμα (δεν αναφέρομαι σε εξαιρετικά ενδιαφέροντα περιστασιακά άρθρα, όπως του Στεφανίδη, ή άλλες πρόχειρες καταγραφές όπως της Κωνσταντινίδου κ.α). Ο Παγιάτης, κατά τη γνώμη μου, είναι ακριβώς ό,τι χρειάζεται ένας νέος μουσικός για να τα κάνει μαντάρα. Ο Τσιαμούλης απλά παραθέτει κάποια μακάμ, με μικρές επεξηγήσεις. Ο Μαυροειδής, τονίζει πως το βιβλίο δεν αποτελεί μέθοδο εκμάθησης και ανάλυσης των ήχων και των μακάμ, αλλά θέτει το θέμα σύγκρισης. Δυστυχώς, το ρεμπέτικο ΔΕΝ συμπεριλαμβάνεται σε αυτό το πόνημα, κι εμείς πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί αναλυτικοί και σαφείς εάν κάνουμε θεωρητικές προεκτάσεις. Ο Καρράς, άνθρωπος με τεράστιο έργο και γνώσεις, τα οποία φυσικά δεν τολμώ να κρίνω, έθεσε θεωρητικά θέματα, αλλά μόνο για τη βυζαντινή μουσική, μέσω της οποία ανέλυσε και την παραδοσιακή μας μουσική. Ο Βούλγαρης όμως, μαζί με τον άλλο συγγραφέα του οποίου το όνομα μονίμως δυστυχώς μου διαφέυγει, στο "πρόσφατο"βιβλίο τους ανάλυσαν τα ρεμπέτικα και τις κλίμακες. Μίλησαν στη διεθνή μουσική γλώσσα για το ρεπερτόριο το οποίο εξετάζουμε. Είπαν ότι το τάδε είναι χουζάμ, όχι επειδή το λέει π.χ. ο Κερομύτης, αλλά επειδή έτσι το λέει η διεθνής εθνομουσικολογία. Έτσι, εάν ξέρουμε τί είναι το χουζάμ “διεθνώς”, μπορούμε να πούμε π.χ. ότι κάποιοι ρεμπέτες ονόμαζαν ασυνείδητα το χουζάμ σεγκιάχ και το ανάποδο, γιατί έτσι επικοινωνούσαν οι ίδιοι, χωρίς όμως να έχουν όλοι την ίδια άποψη και συνολικά παρουσιάζοντας αντιφάσεις. Θέλω να καταλήξω ότι καλό είναι να κοιτάμε μπροστά, να ασπαζόμαστε τις τεκμηριωμένες απόψεις πάνω στο ρεπερτόριο το οποίο εξετάζουμε και να μην παρασυρόμαστε, σε πρώτη φάση, από εξωγενείς από την ίδια τη μουσική παράγοντες (πολιτικά, εθνικά κοκ ζητήματα).
ΥΓ1: Ξεφύγαμε ως συνηθως από το αρχικό ποστ, ελπίζω να τα περάσατε καλά και να το επαναλάβετε.
ΥΓ2: Το “Σαν εγύριζα απ’την Πύλο” είναι Σεγκιάχ, ήχος “Λέγετος” 
