Μπάμπη, να ξεκαθαρίσουμε δυό πράγματα: Πρώτον: για να αλλάξεις τόνο, προβάροντας ένα κομμάτι, δεν χρειάζεται απόλυτο αυτί. Διαθέτεις το (σωστά κουρδισμένο) όργανό σου, που μπορεί να το κούρδισες με το αυτί (αν είσαι παλαιάς σχολής χορδιστής πιάνων, γιατί και εκείνοι σήμερα ηλεκτρονικά κουρδιστήρια χρησιμοποιούν) ή με το διαπασών κλπ. Λές λοιπόν (ή ο τραγουδιστής σου λέει) «ένα τόνο ψηλότερα θέλω» και πηγαίνεις εκεί καθοδηγούμενος από την ταστιέρα σου. Πάμε παρακάτω:
Άλλο το διάστημα μεταξύ δύο φθόγγων και άλλη η απόλυτη συχνότητα ενός φθόγγου. Το απόλυτο αυτί ΔΕΝ είναι εκείνο που θα σου επιτρέψει να αναγνωρίσεις ότι ένα διάστημα μεταξύ δύο φθόγγων είναι τρίτη, πέμπτη, έβδομη κλπ. Αυτό, κάθε εξασκημένος μουσικός πρέπει να είναι σε θέση να το κάνει, ευκολότερα βέβαια για διάστημα ογδόης που σχεδόν όλοι μας μπορούμε εύκολα να αναγνωρίσουμε, αρκετά εύκολα για μία πέμπτη ή τέταρτη, δυσκολότερα για τα υπόλοιπα διαστήματα. Θυμάμαι εδώ τη συμβουλή του συγγραφέα ενός βιβλίου για τζάζ, που διάβαζα φοιτητής. Προέτρεπε τον αρχάριο να προσπαθεί πάντα να αναλύσει κάθε, μα κάθε διάστημα που έπεφτε στην αντίληψή του. Θυμάμαι τη φράση με την οποία τελείωνε αυτή η προτροπή: «Αν καταλήξετε να ονειρεύεστε διαστήματα στον ύπνο σας, παρακαλώ αναλύστε και αυτά τα διαστήματα». Με τον τρόπο αυτό κατάφερα γρήγορα να αναγνωρίζω πέμπτη και τέταρτη: Η πέμπτη ήταν για μένα το διάστημα α – κού της μουσικής φράσης «ακούσατε, Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλλοι» του Χατζιδάκι, η τέταρτη ήταν η σειρήνα (τατί – τατά) των αστυνομικών αυτοκινήτων της Γερμανίας.
Και τώρα στο δυσκολότερο κομμάτι, το «απόλυτο αυτί». Αυτό σημαίνει να ακούσεις κάποιο φθόγγο, όχι διάστημα μεταξύ δύο φθόγγων, και να πείς «αυτό είναι λα, είναι ρε, είναι σι μπεμόλ». Από νωρίς είχα και εγώ την εντύπωση ότι, με απόλυτο αυτί γεννιέσαι, δεν το φτιάχνεις με την άσκηση. Τώρα, αν κάποιος βρήκε ένα τρόπο να κωδικοποιήσει τις συχνότητες που ακούει, με χρώματα, αυτό είναι απλά μία μεθόδευση, όμως κόκκινα (π.χ.) υπάρχουν πολλά, ποιο θα διαλέξεις;
Τα μακάμια πράγματι έχουν συνήθως το όνομα του τονικού τους φθόγγου, για λόγους πρακτικούς, το ότι η οκτάβα έχει διαφορετικό όνομα απλά οφείλεται σε μία διαφορετική μέθοδο κατατάξεως των φθόγγων από εκείνη των δυτικών και η «σκοτεινότητα» του φα δίεση μινόρε μπορεί να συνδέεται με ιδιαιτερότητες κάποιου συγκεκριμένου οργάνου, δεν ξέρω, απλά λέω…
Και μην υποτιμάς έναν επαγγελματικό καθαρισμό του ακουστικού πόρου από ΩΡΛ, φέρνει αποτελέσματα που κανένα καθημερινό πλύσιμο δεν είναι δυνατό να φέρει!
