Θα συμφωνήσω ως προς την ασάφεια και θέλω να συμπληρώσω καθαρά υποκειμενικά ότι ως απόρροια μου έμεινε σαν ερώτημα η σκοπιμότητα του γράφοντα…
Παρόλα αυτά ανάρτησα εδώ το άρθρο γιατί αφενός το βρήκα ενδιαφέρον και αφετέρου το θεώρησα ως έναυσμα για μια αρκετά ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Ενδιαφέρον είναι το άρθρο, ναι, γιατί αναφέρει τις απόψεις αρκετών που δεν ήξερα (Γ. Σταύρου, Δ. Μύστης, Λ. Σ. (;), Ν. Παγκαλής, Ι. Σκουριώτης, Κ. Μαραβέας, Π. Τζαβέλας). Ασάφειες δεν εντόπισα πολλές, σαφώς βέβαια την παράγραφο όπου ο συντάκτης εξηγεί τίνων εξελίξεων απότοκο είναι το ρεμπέτικο τραγούδι, αλλά και εκείνη όπου αναζητούνται οι λόγοι της αναβίωσης μετά τη μεταπολίτευση.
Εντόπισα όμως και ένα λάθος: Παραθέτει ο συντάκτης στοιχεία από μία συνάντηση του Μάρκου “με τους Χίτες”, όπως τους προσδιορίζει, όπου του ζήτησαν “να τους τα λέει όλα” έναντι, βεβαίως, υλικών ανταλλαγμάτων. Η συνάντηση δεν ήταν με τους χίτες, αλλά με την Γκεστάπο, στη βάση της στην οδό Μέρλιν, όπου ένας (μάλλον) Χίτης είχε αναλάβει να “ενημερώσει” τον Μάρκο, για λογαριασμό της Γκεστάπο, εκπροσωπουμένης από κάποιον Γερμανό αξιωματικό. Επίσης ο συντάκτης, στην προσπάθειά του να καταδείξει ότι πλήρης συσχέτιση ρεμπέτικου και ψυχοτρόπων ουσιών είναι άτοπη, αφού πρώτα διαπιστώσει ότι στην Ανθολογία του Πετρόπουλου τα “χασικλήδικα” είναι μόνο 106 στα 1400, παραθέτει εις επίρρωσιν και ανάλογα στοιχεία από την “ανθολογία του Παναγιώτη Κουνάδη”, την ύπαρξη της οποίας αγνοώ.
Κλείνοντας, να επισημάνω το πόσο πολύ συμφωνώ με τα λεγόμενα του Πάνου Τζαβέλλα και να συμφωνήσω και με τον pantelinoux ότι ούτε και σε μένα διασαφηνίστηκε η σκοπιμότητα του συντάκτη, όταν έγραφε το άρθρο.
Σχετικά με το τι σκοπούς εξηπηρετεί το συγκεκριμένο άρθρο, για μένα είναι ξεκάθαρο. Προσπαθεί να εξομοιώσει την συμπεριφορά της επίσημης εξουσίας, με την συμπεριφορά της “επίσημης αριστεράς”, εν γένει. Για μένα όλο αυτό πατάει στο ιδεολόγημα περί “μαύρου” και “κόκκινου” φασισμού, που δεν είναι παρά ένα εφεύρημα, (για την ακρίβεια είναι ολόκληρη ιδεολογική σχολή εδώ και πολλά χρόνια,) για να δικαιολογηθεί η στάση του συντάκτη και του χώρου του απέναντι στο λαικό κίνημα.
Θα είναι όντως μια ενδιαφέρουσα κουβέντα. Για παράδειγμα μέτά από επίσκεψή μου στο “Σπίτι του Αγωνιστή”, θα αναφέρω μια άποψη που μου μεταφέρθηκε προσωπικά ότι το “χασικλίδικο ρεμπέτικο ήταν το τραγούδι των ταγματασφαλητών κατά της διάρκεια της κατοχής.”
Δεν είναι κάτι που μπορώ να το στηρίξω πέρα από το ότι είναι προσωπική μαρτυρία. Αλλά εφόσον μπορέσουμε, αν ισχύει, να το διασταυρώσουμε με τις ενδέιξεις αλλά και με άλλες μαρτυρίες, τότε αν θέλετε δικαιολογείται η στάση της “αριστεράς” απέναντι σε αυτό ακριβώς. Το χασικλίδικο ρεμπέτικο.
Πολύ ενδιαφέρουσα πληροφορία, παραθέτω επίσης το παρακάτω σε συνδυασμό - αντιπαραβολή με την παραπάνω άποψη που εξέφρασαν στον Λουκά ως πραγματικό γεγονός και σε καμία περίπτωση αμφισβητώντας ή υποστηρίζοντας την άποψη αυτή ότι “το χασικλίδικο ρεμπέτικο ήταν το τραγούδι των ταγματασφαλητών κατά της διάρκεια της κατοχής.”
"Στα χρόνια της Αντίστασης το ρεμπέτικο τραγούδι, πατώντας πάνω στο αντάρτικο, συντάσσεται με το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ ακολουθώντας την πολιτική τους ιδεολογία και εμψυχώνοντας αγωνιστές και λαό. Το φιλότιμο και η παλληκαριά του ρεμπέτη, αποκτούν νέο σχήμα και περιεχόμενο. Με πρωτοστάτη τον τυφλό ρεμπέτη Δημήτρη Γκόγκο - «Μπαγιαντέρα», πλουτίζει το ρεπερτόριο του ως «ρεμπέτικου του αγώνα» με εμβληματικά τραγούδια, όπως τα «ΕΛΑΣ να ζεις αιώνια», «Αρχηγό μου έχω τον Άρη», «Βροντάει ο Όλυμπος αστράφτει η Γκιώνα» και άλλα πολλά.
Ο Απόστολος Καλδάρας, γράφει το «Πάνω στης Πίνδου τα όρη», ο Γαβριήλ Μαρινάκης το «ΕΑΜ - ΕΛΑΣ» ο Οδυσσέας Μοσχονάς το «Άρης Βελουχιώτης», ο Μανώλης Χιώτης το «Δίχως τανκς κι αεροπλάνα». Κυκλοφορούσαν και πολλά «αδέσποτα» - άγνωστων δημιουργών τραγούδια. Υπήρχε βεβαίως και πολιτική αντίδραση γι’ αυτά τα τραγούδια. Ο Χιώτης, έπαιζε κρυφά το τραγούδι που προαναφέραμε σε φίλους του αντιστασιακούς. Δεν «χτυπήθηκε» ποτέ σε δίσκο. Κατά τη διάρκεια της κατοχής και του αγώνα, το πολιτικό τελικά ρεμπέτικο, τραγουδιόταν κρυφά, μακριά από τα αυτιά και τα μάτια των κατακτητών και των χαφιέδων συνεργατών τους.
Το ρεμπέτικο της Αντίστασης πάτησε όπως είπαμε στο αντάρτικο. Είχε όμως και άλλη μια δεξαμενή έμπνευσης. Τα ρεμπέτικα - λαϊκά που γράφτηκαν για τον πόλεμο του 1940. Ο Στέλιος Κερομύτης γράφει το «Θα πάρω το τουφέκι μου», ο Μάρκος το «Ο Μάρκος φαντάρος» και ακόμα τα «Ας φύγουμε στον πόλεμο», «Μουσολίνι άλλαξε γνώμη» και άλλα. Ο Τούντας γράφει το «Άκου Ντούτσε μου τα νέα», οι Μάτσας και Περιστέρης το «Την Αλβανία ξέγραψε».
Επιστρέφοντας όμως στους ρεμπέτες της αντίστασης να σημειώσουμε πως πολλοί από αυτούς χάθηκαν στον αγώνα και εξ αιτίας των διωγμών που υπέστησαν ως αγωνιστές της Αντίστασης, από τους νικητές του εμφύλιου που ακολούθησε."
Πηγή: Πάνος Σκουρολιάκος, Εφημερίδα Αυγή 12.05.2018
Ερώτημα (FFT - τροφή για σκέψη) :
Αφού παρατηρούμε πως η Αντίσταση υποστηρίχθηκε έμπρακτα μέσα από τους μουσικούς του Ρεμπέτικου, και ότι οι αντιστασιακοί του ΕΑΜ και οι αριστεροί “αντιτάχθηκαν” μόνο στα ρεμπέτικα τα οποία αναφέρονταν σε ψυχοτρόπες ουσίες γιατί από την άλλη πλευρά θεωρήθηκε ότι “το χασικλίδικο ρεμπέτικο ήταν το τραγούδι των ταγματασφαλητών κατά της διάρκεια της κατοχής.” ;;;
Ο Μάρκος μας αναφέρει πως οι άνθρωποι της Αριστεράς ήταν σοβαροί και δεν ήθελαν να ακούσουν χασικλίδικα, ωστόσο μας αφήνει να εννοηθεί ότι τους είχε σε μια εκτίμηση παρόλη την απολιτικ στάση του μέσα από τον τρόπο που μιλάει για αυτούς.
Πως οι ρεμπέτες σχετίζονταν με τους ταγματασφαλίτες πέρα από τις “διερευνητικές” επισκέψεις των δεύτερων σε στέκια που έπαιζαν ρεμπέτες και πέρα από την μαρτυρία του Μαρκου σχετικά με την επίσκεψή του στη Μέρλιν;;;
Λουκά θα συμφωνήσω μαζί σου και θα ήθελα να αναζητήσουμε περισσότερα σχετικά με την απορία που προκάλεσε η άποψη που μας μετέφερες παραπάνω.
Καλημέρα σε όλους
Αφού πρώτα ευχαριστήσουμε το φίλο Παντελή για το κείμενο αυτό, μερικές πρώτες σκέψεις:
και β) στο φόβο αποχαύνωσης του κόσμου, λόγω χρήσης ουσιών, επομένως έλλειψης αντίδρασης…
[_«…στης Χούντας το αλισβερίσι λεύτερο ήταν το χασίσι, _
ποτέ ο λαός να μη ξυπνήσει…», Πάνος Τζαβέλλας και
«…σε θέλουν σκλάβα να χτυπάς το κούτελο στο χώμα!
Χασίσι αν θες, μετά χαράς, αλλ’ όχι ελεφτερία!…» και πάλι του Βάρναλη]
Το περιστατικό αυτό, με την αναφορά στην «αλητεία του Κιορπέ» δείχνει πως η αιτία της βίαιης αυτής πράξης δεν φαίνεται να είναι αποκλειστικά και μόνο η μαστούρα των θαμώνων, αλλά πιθανότατα ξεκαθάρισμα προσωπικών λογαριασμών και πολιτικής αντιπαράθεσης.
Επίσης, πρέπει να το δούμε στο πλαίσιο της εμφυλιακής διαμάχης της εποχής, στα πλαίσια της οποίας αρκετά περιστατικά μπορούμε να μνημονεύσουμε, όπως π.χ. τον ξυλοδαρμό της Σωτηρίας Μπέλλου στο πάλκο από Χίτες, το 1948, επειδή αρνήθηκε να πει το τραγούδι «Του αητού ο γιος»…
Δεν επιβεβαιώνεται πουθενά, μα πουθενά, η ρήση του Ν. Ζαχαριάδη περί «κάμας και ντεκαντέντσιας».
Θυμάμαι αμυδρά παλιότερη συζήτηση που είχε γίνει στο φόρουμ, για το λόγο της πρώτης φυλάκισης του Ηλ. Πετρόπουλου και ότι δεν ήταν η έκδοση του βιβλίου του «Το Ρεμπέτικο τραγούδι».
Αν κάποιος θυμάται καλύτερα,ας βάλει σύνδεσμο.
Ο αριστερός λόγος για το ρεμπέτικο ξεκινά από το 1946 και μετά και εντάσσεται στο εμφυλιακό κλίμα της εποχής.
Δεν φαίνεται να υπάρχει αυτόπου λέμε «επίσημη γραμμή».
Υπάρχουν οι επικριτές του ρεμπέτικου για τους λόγους που ειπώθηκαν ήδη, υπήρχαν όμως και οι υποστηρικτές, με τις φωνές υπεράσπισης να πληθαίνουν, με το πέρασμα των χρόνων και με την επίδραση γεγονότων σταθμών για το ρεμπέτικο, όπως π.χ. η ομιλία του Μ. Χατζιδάκι, ο «Επιτάφιος» του Θεοδωράκη, με τις γνωστές συνεργασίες κ.λπ.
Στο μήνυμα σου στην συζήτηση για το Ρεμπέτικο και Περιθώριο, @elenh αναφέρεις μία δήλωση του Πετρόπουλου για το γιατί έκανε φυλακή την οποία και παραθέτω:
Σχετικά με το κείμενο να υπενθυμίσω ότι έχει ανέβει ξανά στο νήμα Αριστερά και Ρεμπέτικο (Αριστερά και ρεμπέτικο), και έχει αποδομηθεί, με την έννοια ότι περιέχει ανυπόστατα ψέματα.
Σχετικά με τον Βλησίδη και την παράθεση των κειμένων που κάνει, έχω να πω ότι, όταν διαβάζεις κείμενα ξεκομένα από το ιστορικό πλαίσιο της εποχής, είναι πολύ εύκολο να φτάσεις σε λάθος συμπεράσματα.
Καταρχήν Παντελή να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν αναφέρομαι σε σχέση Ρεμπετών – Ταγματαλητών. Οι ρεμπέτες δεν ήταν ένα ενιαίο σώμα, ο καθένας επέλεγε την στάση του. Αλλά, για το κατά πόσο “το χασικλίδικο ρεμπέτικο ήταν το τραγούδι των ταγματασφαλιτών.” Σίγουρα δεν μπορεί ένας τέτοιος ισχυρισμός να είναι καθολικός. Αυτό που μπορεί όμως να συμβαίνει είναι να περιέχει μια μεγάλη δόση αλήθειας.
Οι τεκέδες την περίοδο της κατοχής ήταν, στην συντριπτική τους πλειοψηφία ελεγχόμενοι από το παρακράτος που συνεργαζόταν με τους γερμανούς.
Έχουμε πολλά παραδείγματα προσώπων της εποχής που έχουν και τα δύο χαρακτηριστικά του παρακρατικού και του ταγματασφαλίτη.
Η διακίνηση και χρήση χασίς ήταν από τις αξιόποινες πράξεις που καταγράφονται στις ημερήσιες διατάξεις του 1ου Συντάγματος Ευζώνων. (Τάγμα Ασφαλείας).
“Μια απλή φυλλομέτρηση των ημερησίων διατάξεων του 1ου Συντάγματος Ευζώνων αρκεί για να εντυπωσιάσει με τον αριθμό και την ποικιλία των αναγραφόμενων ποινών:
Καθημερινά σημειώνονται πλήθος αξιόποινων πράξεων, από απλές παραβιάσεις του κώδικα στρατιωτικής συμπεριφοράς ( εγκατάλειψη του στρατώνα χωρία άδεια για μέρες, παραμέληση χαιρετισμού) μέχρι βαριά αδικήματα: κλοπές, υπεξαίρεση και πώληση δημοσίων ειδών, ξυλοδαρμούς πολιτών, βιασμούς ανηλίκων κοριτσιών, διακίνηση και χρήση χασίς κλπ. )
Ο ίδιος ο Ράλλης αναγκάστηκε να δεχτεί ως πραγματικότητα τη διείσδυση πολλών ≪εγκληματικών στοιχείων» και η αύξηση «των κρουσμάτων πράξεων υπαγομένων εις τον κοινόν ποινικόν νόμον≫.”
Θεωρώ ότι το τετράπτυχο παρακρατικός – ταγματασφαλίτης – τεκές – χασικλίδικο τραγούδι ήταν πραγματικότητα.
Είναι λογικό για μένα όταν σε τέτοιες περιόδους που η πλειοψηφία του λαού αγωνίζεται, και οι συνεργάτες των κατακτητών γλεντούν και φτιάχνονται, να ταυτιστεί ο τρόπος διασκέδασης τους με κάτι το αποτρόπαιο.
Πρέπει να περάσει αρκετός χρόνος για να εξετάστει το θέμα με νηφαλιότητα.
Πηγή για τις ημερήσιες διατάξεις του 1ου ευζωνικού τάγματος:
*Στο κεφάλαιο που αναφέρεται στα τάγματα ευζώνων και ειδική ασφάλεια.
*Υπενθυμίζω ότι αυτή είναι η προσωπική μου άποψη, που αν θέλεις εξηγεί την “πολεμική” που δέχθηκε το συγκεκριμένο κομμάτι του ρεμπέτικου.
Επίσης θα ήθελα εδώ να προσθέσω και ένα σχόλιο από μια άλλη συζήτηση σχετικά με το κείμενο του Βλησίδη, που νομίζω ότι δείχνει τις αδυναμίες της συγκεκριμένης εργασίας.
Είναι το σχόλιο του χρήστη Ανδρέας:
"Είναι απορίας άξιο το ότι το παρών άρθρο έχει δημοσιευτεί σε διάφορα ιστολόγια. Επιπλέον, μου κάνει ιδιαίτερα αρνητική εντύπωση ότι ήταν αρχικά ομιλία που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Κύκλου Ανοικτών Μαθημάτων Ιστορίας και Φιλοσοφίας στο Κοινωνικό-Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα «Η Λαμπηδόνα» (2015). Αποτελεί μια συμπαθητική ανθολογία στο θέμα αριστερά και ρεμπέτικο τραγούδι, αλλά είναι εντελώς άοσμη παραλείποντας να εξετάσει τόσο το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώθηκαν οι συγκεκριμένες απόψεις αριστερών διανοητών όσο και να μεταφέρει τις απόψεις του ίδιου του συγγραφέα σχετικά με το θέμα. Από ποια δομημένη γνώση – γνώμη για το ρεμπέτικο, κρίνει τις διάφορες κριτικές που του ασκήθηκαν; Μπορούμε να τη φανταστούμε σε κάποια σημεία, αλλά τελικά προσπαθώντας απλά να ανθολογήσει τη στάση της αριστεράς χάνεται η γνώμη – γνώση του. Θεωρώ ότι όταν διαπραγματευόμαστε ζητήματα ιστορίας της τέχνης, γιατί τελικά αυτό επιχειρεί να κάνει ο συγγραφέας, δεν αρκεί η απλή αναφορά στις διάφορες απόψεις. Η σύγχρονη ιστοριογραφία δεν αρκείται στο να περιγράφει, αλλά εξηγεί, ερμηνεύει.
Δεν είμαι βέβαιος αν χρειάζεται μια ολοκληρωμένη απάντηση στο συγκεκριμένο άρθρο, αλλά θα ήθελα να επισημάνω μόνο δύο ζητήματα:
Όμως με έκπληξη βλέπω ότι ο συγγραφέας παρουσιάζει αρνητικά την ίδια αντίληψη όταν εκφράζεται από τους αριστερούς διανοητές.
Μπορούμε να βάλουμε αυτό το κλίμα της εποχής όταν κρίνουμε απόψεις και κρίσεις ανθρώπων μιας άλλης εποχής; Μάλιστα, όταν οι κρίσεις επικεντρώνονται στο χασικλίδικο κομμάτι του ρεμπέτικου; Όταν διαπραγματευόμαστε κομμάτια τις ιστορία της τέχνης, νομίζω ότι είναι επιτακτικό να το κάνουμε."
Πηγή: http://vathikokkino.gr/archives/106669
*Εδώ είναι η συνέντευξη του Πετρόπουλου στην εκπομπή “Άξιον Εστί” της ΕΤ3. Στο 12:30 είναι το σημείο που αναφέρει η Ελένη. Η απάντηση του Πετρόπουλου στο γιατί ήταν φυλακή ήταν “διάφορα.”
Αγαπητέ Λουκά,
Θα συμφωνήσω με όσα προαναφέρεις και για την υποδειγματική σου κριτική σκέψη - οπτική γωνία.
Δεν είχα γνώση του άλλου νήματος με αναφορά στο συζητούμενο άρθρο στο τρέχων νήμα.
Η μόνη απορία δική μου, και ίσως και άλλων, που απορρέει από την πορεία της συζήτησης και στα 2 νήμα είναι πώς έμπρακτα μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για την προσέγγιση ταγματασφαλιτών σε τεκέδες και ρεμπέτες. Πως είμαστε σίγουροι ότι αυτό δεν είναι μια υπόνοια ή ένα κουτσομπολιό της εποχής εκείνης λόγω της αποστροφής της κοινωνίας και των αριστερών προς τους τεκέδες και την παραβατικότητα των θαμώνων τους; Πως είμαστε σίγουροι ότι το “κουτσομπολιό” αυτό, αν είναι κάτι τέτοιο, δεν έμεινε σαν εντύπωση στο μυαλό πολλών με αποτέλεσμα να επιδράσει στην κοινη γνώμη της εποχής και στην καταγραφή της ιστορίας (ιστορική παραλλαγή);
Θα συμφωνήσω επίσης με άλλα σημεία στα 2 νήματα στα οποία αναφέρεται ότι δε μπορούμε να ομογενοποιήσουμε όλο τον κόσμο του Ρεμπέτικου ούτε αυτόν των τεκέδων.
Τέλος Λουκά ευχαριστώ για τον χρόνο που αφιερώνεις για την παράθεση των παραπάνω πληροφοριών και απόψεων.
Φιλικά Παντελής.
Καλή μέρα και καλή εβδομάδα σε όλους.
Παντελή, δεν κατανοώ τι εννοείς με το “έμπρακτα”, που αναφέρεις. Στην προηγούμενη συζήτηση ο Άγης στα ποστ του, (νομίζω στο #67), αναφέρει την περίπτωση για τον τεκέ της Γιούρας, που καταγράφεται από τους εξόριστους, και αυτός συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά των περιόδων που αναφερόμαστε, (Κατοχή - Εμφύλιος). Παρακρατικοί με δράση δοσιλογική στην κατοχή, πίνουνε χασίς, φτιάχνονται και μετά βασανίζουν κρατουμένους.
Έχουμε τις εκδόσεις της ΕΠΟΝ σχετικά με το χασίς.
Από την άλλη, ο χρόνος από την Κατοχή και τον Εμφύλιο είναι σύντομος. Τα γεγονότα που έζησαν όλοι τους είναι φρέσκα και δεν έχουν αμβλυνθεί. Οι αριστεροί εξακολουθούν να τα ζούνε στην καθημερινότητά τους.
Έχουμε την βιογραφία του Βαμβακάρη που η αντιπαράθεση σχετικά με τα χασικλίδικα επιβεβαιώνεται. Οι χίτες και οι ταγματαλήτες ήταν συγκοινωνούντα δοχεία.
Όλα αυτά συνιστούν σοβαρές ενδείξεις ότι δεν ήταν απλά μια “υπόνοια” ή ένα “κουτσομπολιό” της εποχής.
Όπως είπα και στο πρώτο μου μύνημα:
“Δεν είναι κάτι που μπορώ να το στηρίξω πέρα από το ότι είναι προσωπική μαρτυρία. Αλλά εφόσον μπορέσουμε, αν ισχύει, να το διασταυρώσουμε με τις ενδέιξεις αλλά και με άλλες μαρτυρίες, τότε αν θέλετε δικαιολογείται η στάση της “αριστεράς” απέναντι σε αυτό ακριβώς. Το χασικλίδικο ρεμπέτικο.”
Συμπλήρωση: Υπάρχει ο Μουσχουντής στην Θεσσαλονίκη, ο κουμπάρος του Τσιτσάνη που συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά αυτών που αναφερόμαστε.
Υπαρχει μια μανια θεωρω,σκοπιμη ισως,για λογους πολιτικους κ εγωπαθειας,να εντασουμε τη τεχνη,σε πολιτικους χωρους.Ανεκαθεν συνεβαινε αυτο.Ο ενας λογος ειναι,διοτι,η τεχνη που δημιουργειται απ τον '‘δεινα’'καλλιτεχνη που εχει κ πολιτικη αποψη ετσι οπως την αντιλαμβανεται αυτος και '‘κερδιζει’'το κοινο,εχει απηχηση δηλ,θελουν ολοι να την οικειοποιηθουν.Ο αλλος λογος ειναι,διοτι,αν η τεχνη,δεν εντασσεται πολιτικα καπου,δε μπορει να χρησιμοποιηθει για χειραγωγηση ενος λαου η τμηματος του.Η πολιτικη,ειναι σκληρη κ αδυσωπητη.Δεν ενδιαφερεται αν η μουσικη(το ρεμπετικο πχ) υμνει κ κλαιει για τη σκληρη καθημερινοτητα,την αναγκη του ανθρωπου να ερωτευθει κ να κανει ονειρα,την αναγκη της επιβιωσης σε εποχες απολυτης ενδοιας,τον παραφορο κ αρρωστο ερωτα του ανθεωπου στο χρημα(τοτε κ…τωρα…)και ολα αυτα που κανουν εναν ανθρωπο να αναστεναζει.Η πολιτικη ομως φιλοι μου,δε θελει τον ανθρωπο να αγαπα τη ζωη…θελει αυτη να τον οδηγησει στην κοινωνια που επιθυμει η ιδια(η καθε ιδεολογια).Κατα βασει,δε θελει ελευθερους ανθρωπους,θελει αυτη να διδαξει την ελευθερια στον πολιτη.Το ρεμπετικο,ταπεινη μου αποψη,ηταν κ ειναι απολιτικ.Διχως πατερα δηλ.Η μανα ζωη το γεννησε κ ετσι ως σημερα στα χειλη του λαου μας.Ειναι βιωματικο κ ρεαλιστικο μαζι.Εχει αργο κ βαρυ τεμπο οπως ειναι κ η ζωη ενος ατομου εντιμο απεναντι στα δικα του ηθη.Πληγωνεται,αγαπα,στεναχωριεται,πλαναται,ψευδεται προσπαθωντας να ζησει…μοναχος χωρις ‘‘νονους’’ κ '‘καθοδηγητες’'διχως να γινει δοσιλογος απεναντι στον εαυτο του.Γι αυτο διωχθηκε,γι αυτο θα υποτιμαται,διοτι δε καλλιεργει συνειδησεις.Διδασκει την ωμη πραγματικοτητα,αυτην που οι πολιτικοι θελουν να κρυψουν.Ειναι ελευθερο και ετσι θα μεινει.Και οχι,δεν ειναι αριστερο,ουτε δεξιο ουτε τιποτα.Θα διωκεται παντα,φανερα η οχι.Ευχαριστω.
Σύντομα, μερικά σχόλια:
Από τις αφηγήσεις έγκλειστων δεν έχουμε ούτε μια αρνητική αναφορά για το ρεμπέτικο, ενώ αντίθετα διαφαίνεται έκδηλη η ανάγκη να διαχωρίσουν τη θέση τους απέναντι στους ποινικούς και στους χρήστες - γενικά σε ό,τι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κουλτούρα της παρανομίας.
Ποινικοί και χρήστες περιγράφονται ως ηθικά διαβρωμένοι, στην πλειοψηφία τους.
Από επιλογές σε τραγούδια - όσον αφορά στους έγκλειστους αριστερούς, πάντα - έχουμε περισσότερο εμβατήρια, δημοτικά, αλλά και λαϊκά, παραφρασμένα τις περισσότερες φορές, με στόχο προφανώς να κινητοποιούνται δυνάμεις αντίστασης και όχι ηττοπάθειας ή εγκατάλειψης.
Βλέπουμε επίσης ότι στους ποινικούς – και στους χρήστες – αποδίδεται η κατηγορία συνεργασίας με τον κόσμο της καταστολής, αστυνομία, διοίκηση φυλακής κ.λπ. , τους οποίους γενικά κατηγορούν ως πράκτορες στην υπηρεσία διωκτικών αρχών και διοικήσεων.
Πώς μπορεί να εδραιωθεί αυτή η κατηγορία;
Όσον αφορά στον περιβόητο Νίκο Μουσχουντή, αρχηγό της αστυνομίας Θεσσαλονίκης, βρήκα μια πολύ περίεργη, έγκυρη και άξια συζήτησης πληροφορία από το βιβλίο του Mark Mazower, «Θεσσαλονίκη, πόλη των φαντασμάτων», σελ. 465:
Ο Μουσχουντής, λοιπόν, όχι μονο διατηρούσε άριστες σχέσεις με παρακρατικούς και υπόκοσμο, αλλά ότι μια μαντάμ, την κυρία Δέδε, που είχε ένα σπίτι με προσφυγοπούλες στην οδό Αγγελάκη, τη διάλεξε για κουμπάρα του, νονά του παιδιού του !
Όσο και αν ο ίδιος και οι συνάδελφοί του προστάτευαν τα πορνεία, με αντάλλαγμα πληροφορίες, το να προχωρήσει και σε κουμπαριά αυτός, ένας αρχηγός αστυνομίας της περιοχής, σίγουρα συνηθισμένο δεν το λέει κανείς!
Όσον αφορά στον τεκέ στη Γυάρο, έχουμε μια πληροφορία από τον Αντρέα Νενεδάκη στο «Ημερολόγιο της φυλακής, Γυάρος, Απαγορεύεται» ότι, τον Απρίλη του 1948, έβαλαν τους ίδιους τους κρατούμενους να χτίσουν ένα σπίτι το οποίο αμέσως έγινε χαμαιτυπείο, τεκές, με μπαγλαμάδες, λουλάδες, χασίς, τραγούδια, μεθύσι, όργια, ότι μαστούρωναν όλη τη νύχτα και μετά χτυπούσαν με βία τους κρατούμενους
Ο Γιώργης Πικρός [Γιώργης Βαγιάκης] στο «Χρονικό της Μακρονήσου», Σύγχρονη Εποχή, 1979, αναφέρεται στη μετάδοση από το τοπικό ραδιόφωνο «σκληρών ρεμπέτικων», καθώς και γλέντια των αλφαμιτών που διανθίζονταν ως επί το πλείστον από ζεϊμπέκικα και «βαριά ρεμπέτικα» - γεγονός που εκλαμβανόταν ως προκλητικό από μέρους των έγκλειστων – ειδικά επειδή στη συνέχεια βιαιοπραγούσαν κατά των έγκλειστων θυμάτων τους.
Ο Μίκης Θεοδωράκης μιλάει για «τακτική χρήση χασικλίδικων τραγουδιών από τη διοίκηση
καθώς και διδασκαλίας χασάπικου μέσα στις σκηνές», στο «Οι δρόμοι του Αρχάγγελου – Το Χρέος».
Επίσης, το ότι σήκωσε θύελλα αντιδράσεων η μελοποίηση του “Επιτάφιου” από το Μ.Θ. η αιτία ήταν ότι “θύμιζε ρεμπέτικο”, ενώ η εκτέλεσή του από το Μ.Χ. " το έσωζε από τη χοντράδα…"
Λουκά, σ’ευχαριστώ πολύ για το λινκ.
Αυτό το “διάφορα” που λέει ο Πετρόπουλος, προσπαθώ να διερευνήσω.
Αν προκύψει κάτι, θα επανέλθω στο θέμα.
Για τον Ν. Μουσχουντή από την βιογραφία του Μ. Βαμβακάρη, μεταφέρω αυτολεξεί:
“Πηγαίναμε κάπου πιο όξω σε κανένα καφενεδάκι, να μη φαίνεται κιόλας, να μην μας γνωρίζουνε. Εμάς να μας γνωρίζουνε δηλαδή αλλά αυτόνε να μη τον γνωρίζουνε. Απόφευγε δηλαδή. Φουμέρναμε εμείς μπροστά του και μας έδινε πράμα αυτός να φουμάρουμε.”
Σελίδα: 166, εκδόσεις Παπαζήση.
Τις σχέσεις του με τον υπόκοσμο τις επιβεβαιώνει και ο ίδιος ο Βαμβακάρης με αρκετές λεπτομέρειες.
Ο Μουσχουντής πέρασε από την αγκαλιά του Μεταξά, στην αγκαλιά των Γερμανών και μετά των αγγλοαμερικάνων.
“Το 1934 προήχθη σε Ανθυπασπιστή και μετατέθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου υπηρέτησε κυρίως στη Γενική Ασφάλεια. Το 1937, ως Ανθυπομοίραρχος, έγινε για πρώτη φορά ευρύτερα γνωστός, επειδή επέτυχε τη σύλληψη κάποιου απατεώνα με το επώνυμο Ζαρίφης, που φαίνεται ότι τον αναζητούσαν οι αστυνομίες πολλών χωρών. Στη Χωροφυλακή της Θεσσαλονίκης υπηρέτησε και κατά τη διάρκεια της κατοχής, ενώ στη διάρκεια της λεγόμενης [ Εαμοκρατίας], δηλαδή μετά την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και μέχρι τη [Συμφωνία της Βάρκιζας], φαίνεται πως κρυβόταν από το [ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ], που ήλεγχε τότε τη Θεσσαλονίκη.”
Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/Νικόλαος_Μουσχουντής
Λουλούδι!
(δεν θέλω να προσθέσω τίποτε άλλο)
Κύριε Πολίτη. Αυτό το άρθρο είχε ανέβει πριν από πολλούς μήνες από έμένα στο forum όπου είμαι και ο συντάκτης του. Στο παλιότερο νήμα είχα εκθέσει εκτός από το άρθρο και τις απόψεις μου στην συζήτηση που επακολούθησε.
Ευχαριστώ για την πληροφορία ότι ο Μάρκος συναντήθηκε όχι με τους Χίτες αλλα με την Γκεστάπο, αν μου δίνατε και την πηγή θα σας ήμουν ευγνώμων γιατί από το βιβλίο του Μάρκου αυτό δεν το διαπίστωσα.
Η πλήρης σχέση του Ρεμπέτικου με τις Ψυχοτρόπες Ουσίες είναι άτοπη και εννοώ την ταύτιση. Εκτός από τις ανθολογίες (του Κουνάδη την αναφέρει ο Gauntlet και την θεώρησα ως δεδομένη) υπάρχουν και άλλα στοιχεία που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο αποσπασματικά. Πιο αναλυτικά έχω ασχοληθεί με προσωπική εργασία για την σχέση του ρεμπέτικου με τις ψυχοτρόπες ουσίες όπου θα μπορούσα να σας την στείλω εάν ενδιαφέρεστε.
Η σύνταξη του άρθρου έχει σκοπιμότητα, αυτή της διερεύνησης της αλήθειας, με όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία.
Γειά σου Βλαδίμηρε! Τις επόμενες ημέρες θα ψάξω το νήμα όπου πρωτοανέβηκε το άρθρο (δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι προέρχεται από σένα), να δώ και τους αντίστοιχους σχολιασμούς.
Πηγή για τη συνάντηση του Μάρκου (Βαμβακάρη) με τον συνονόματό του Χίτη είναι το ίδιο το βιβλίο της Κάιλ: Ο Μάρκος μιλάει εκεί για την (οδό) Μέρλιν όπου συναντήθηκε με τον (άλλο) Μάρκο σε γραφείο Γερμανού Αξιωματικού. Στην οδό Μέρλιν ήταν βέβαια η Γκεστάπο, όχι τα γραφεία της οργάνωσης Χι, αν βέβαια υποθέσουμε ότι είχε γραφεία.
Σε ό,τι αφορά ταύτιση Ρεμπέτικου και χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών: Πρώτον, να διευκρινίσω ότι κι εγώ συμφωνώ απόλυτα ότι με τίποτα δεν μπορούμε να δούμε ταύτιση. Οι θεματολογίες στο ρεμπέτικο είναι πάρα πολλές, όχι βεβαίως μόνο η σχέση των “ρεμπετών” με τις ουσίες. Όμως, στη δική σου θέση δεν θα έψαχνα για αποδείξεις στο βιβλίο του Πετρόπουλου. Ναι μεν, ο λόγος 106 χασικλήδικα προς 1400 σύνολο είναι εντυπωσιακός, όμως το βιβλίο ονομάζεται και είναι Ανθολογία και κάθε ανθολογία είναι μία επιλογή από ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο. Στη δική μας περίπτωση, μπορεί να γράφτηκαν ίσως και 10.000 ρεμπέτικα τραγούδια ή και παραπάνω, από τα οποία ένα πολύ μικρό τμήμα ευτύχησε να δισκογραφηθεί και από αυτά τα λίγα κομμάτια ο Πετρόπουλος επέλεξε όσα επέλεξε, με τα δικά του βέβαια κριτήρια που δεν μπορούμε πιά να ξέρουμε τις προτεραιότητες που ακολούθησαν.
Όσο για την “Ανθολογία Παναγιώτη Κουνάδη”, δεν μπορώ αυτή τη στιγμή, χωρίς βιβλιογραφία στο εξοχικό μου σπιτάκι, να θυμηθώ αν πράγματι ο Gauntlet αναφέρει κάπου, κάτι τέτοιο, όμως επαναλαμβάνω, προσωπικά δεν γνωρίζω την ύπαρξη τέτοιου πονήματος και θα όφειλα.
Στο άρθρο που ανέβασε ο pantelinux από την Κατιούσα με τίτλο “Ο Μαρκος για τους κομμουνιστές”, αναφέρονται αποσπάσματα από αυτή την περίπτωση.
“Κύριε Πολίτη. Αυτό το άρθρο είχε ανέβει πριν από πολλούς μήνες από έμένα στο forum όπου είμαι και ο συντάκτης του. Στο παλιότερο νήμα είχα εκθέσει εκτός από το άρθρο και τις απόψεις μου στην συζήτηση που επακολούθησε.”
“Η σύνταξη του άρθρου έχει σκοπιμότητα, αυτή της διερεύνησης της αλήθειας, με όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία.”
Όταν ένα άρθρο περιέχει κατάφωρα ψέματα, μόνο την διερεύνηση της αλήθειας δεν εξυπηρετεί. Όσο και να θες να παραποιήσεις την αλήθεια, δεν μιλάς σε ηλίθιους που δεν ξέρουν τι τους γίνεται.
όπως βλέπετε, δεν συμμετέχω σε αυτήν την επανάληψη της παλιότερης συζήτησης. είχαμε πει τότε πέντε πράγματα ο καθένας από την πλευρά του, θεωρώ ότι να τα ξαναλέμε για να μείνει τελευταία κουβέντα η δικιά μας δεν μας ταιριάζει. και σίγουρα δεν μας ταιριάζουν τέτοιοι χαρακτηρισμοί.
Αγαπητοί φίλοι,
Νομίζω ότι όλες οι απόψεις πρέπει είναι σεβαστές (όπως πρέπει να είναι σε κάθε πολιτισμένο φόρουμ). Η αλήθεια ή το ψέμα πολλές φορές είναι θέμα οπτικής γωνίας και τα γεγονότα ίσως να ερμηνεύονται με διαφορετικό τρόπο.
Θα ήθελα να χαμηλώσουμε τους τόνους και να επικεντρωθούμε στα επιχειρήματα, ακόμη και αν δεν συμφωνούμε!!!
Εγώ αυτό που θα ήθελα να προτείνω με αφορμή την συζήτηση ως τώρα είναι το να προσπαθήσουμε να βρούμε το γιατί υπήρξε η στάση αυτή από την αριστερά στα μετακατοχικά - μετεμφυλιακά χρόνια απέναντι στον ρεμπέτικο τρόπο ζωής.
Αυτή την απορία εκφράζει και ο Παντελής στο μήνυμα #5.
Επίσης εκεί είναι που “πονάει” και η απλή καταγραφή που κάνει ο Βλησίδης στην ομιλία του.
Θεωρώ ότι η συνολική γνώση των μελών του φόρουμ μπορεί να δώσει τεκμηριωμένες απαντήσεις.