Αδέσποτα ρεμπέτικα και παραδοσιακά τραγούδια

ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΠΙΣΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕΙ ΣΤΙΣ 11 ΜΑΙΟΥ (ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΠΛΕΙΡΩΣΗ ΤΩΝ 5 ΕΤΩΝ) ΘΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ 4 ΝΟΜΙΖΩ CDs ΜΕ ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΑΠΟ ΤΟ 1850 ΕΩΣ ΤΟ 1900. ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΕΜΠΕΣΗΣ.

αληθεια;;; ‘ΣΥΜΠΛΕΙΡΩΣΗ’ 5 χρονονε;;;
ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΠΛΗΡΩΘΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΕΤΣΙ;;;

Φίλε user-τάδε,γιατί δυσανασχετείς; Εάν είναι αδέσποτα, επόμενο είναι ο δεσπότης τους να έχει γίνει Παναγιώτης, οπότε ποιός μπόγιας πνευματικής ιδιοκτησίας να συλλάβει ποιόν δημιουργό, ώστε να τον πληρώσει;Αφήνω κατά μέρος το γεγονός ότι εάν έχει κάνει,όπως φαίνεται, την σχετική έρευνα και μουσική επιμέλεια ο κ. Γ. Λεμπέσης, παρέλκει τελείως κάθε λόγος ανησυχίας εκ μέρους του νοήμονος κοινού…οπότε, προς τι το αμήχανον μένος;

Ομοψηφώ μετά χαμογέλιου. Ομως, παρά τις (όποιες και όσες) επιφυλάξεις, ας το υποδεχθούμε και οψόμεθα.

Για τον username όμως έχω συμβιβαστική πρόταση: Να βρει τους πνευματικούς πατέρες και θα ΒΑΛΩ ΑΠΟ ΤΗ ΤΣΕΠΗ ΜΟΥ τo αντίτιμο των πνευματικών τους πονημάτων (φτωχός μπορεί νάμαι αλλά διατίθεμαι να πληρώσω για να ακούσω). Με μιά παράκληση όμως: Για αρχή θα ήθελα να μου βρεί τους: συνθέτη, στιχουργό, ενορχηστρωτή, πρώτο σολίστ και main leaders της χορωδίας του “Η Παξιμαδοκλέφτρα”.

Ευχαριστώ εκ των προτέρων

ΚΚ

Παίδες, όλα τα τραγούδια έχουν δημιουργό. Κι ας τα λένε κάποιοι “αδέσποτα”. Τα δικαιώματα αποδίδονται -για τους αποθανόντες δημιουργούς- στους κληρονόμους τους ή στους δικαιούχους έως και 50 χρόνια; (δεν είμαι και τόσο σίγουρη γιαυτό).
Πραγματικά κάποια τραγούδια “αδέσποτα” στο μοίρασμα των δικαιωμάτων, μέχρι πρόσφατα, είχαν πολλούς δικαιούχους (όποιος κι αν το έκανε διασκευή το έβαζε στο όνομά του, σαν την “Παξιμαδοκλέφτρα”).
Εννοείται πως η ΑΕΠΙ εδώ και καιρό προσπαθεί να κάνει πλήρες αρχείο όλων των τραγουδιών. (To είναι να μην υπάρχουν μόνο πληροφορίες σαν του Πετρόπουλου). Ας το ευχηθούμε!

Ε, καλά βρε Ιωάννα. Αυτό είναι καρα-ντετερμινισμός τύπου Ενγκελς. Προ-και-φανώς όλα έχουν την απαρχή τους κάπου. Ποιά ΕΙΝΑΙ όμως και πως ΕΝΤΟΠΊΖΕΤΑΙ αυτή η απαρχή; Φαντάζομαι όχι από το ποιός ΠΡΟΛΑΒΕ να το οικιοποιηθεί. Εύχομαι να μην είναι αυτό που πολεμάει να αποδελτιώσει η ΑΕΠΙ.

Οπως και νάναι επιμένω (ίσως χαριτολογώντας): Θέλω μιά κάποια, έστω και ιδανική, ανεφάρμοστη, απίστευτη, διαδικασία εντοπισμού των συντελεστών της “παξιμαδοκλέφτρας”, του “ένας αητός καθότανε”, καθώς επίσης και του “της θάλασσας βαστώ κακιά” που μ’αρέσει πολύ.

Χαιρετώ
ΚΚ

Λοιπόν φιλοι και φίλες για χαρά μετά από πολύ καιρό,…
με την ευκαιρία αναφέρω το εξής περιστατικό επί του θέματος:
στο site www.greek.musicpage.com είχε ξεκινησει εδώ και κάποιο καιρό μια προσπάθεια προβολής του ελληνικού τραγουδιού σε ότι αφορά στίχους και ακόρντα (κυρίως για κιθάρα) και για διάφορα μουσικά ιδιώματα. Ηρθε λοιπόν μια ωραία και πρόσφατη ημέρα η Α.Ε.Π.Ι και έκλεισε το site τουλάχιστον σε ότι αφορά αυτές τις δραστηριότητες του.

  1. Το τι σημαίνουν πληρωτέα πνευματικά δικαιώματα για κάποιο πνευματικό πόνημα είναι από μόνο του μια ολοκληρη κουβέντα, το ποιός όμως είναι ο ρόλος (κοινωνικά ή πολιτιστικά) των εταιρειών που απομιζούν αυτά τα δικαιώματα απαντιέται απλά με «φιλάκια» τούρκικα και κλεμένα
    .
  2. Σαν αποψη μου ανατρέχω στα λόγια του Παύλου του Σιδηρόπουλου από τον δίσκο ‘Τα μπλούζ του Πρίγκηπα’ κάπου στο τέλος λέει πανω κάτω ότι το κάθε πόνημα από την στιγμή που φεύγει από τα χέρια του δημιοργού του είναι αυθύπαρκτο, ζωντανό και δεν μπορεί να ελένξει κανείς την διαμόρφωση του γιατί απλά εάν αποδεχτούμε τέτοια θεσμική δυνατότητα ελέγχου ανοίγουμε την πόρτα της ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑΣ.
    Για χαρά σε όλους
    ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΚΕΣ

ti egine vgike to pista,na tin vgaloume ligo kathari kai emeis oi peinaleoi?

ΕΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΣΗΜΕΡΑ

Πράγματι εκυκλοφόρησε και θα ήθελα να καταθέσω στην ομήγυρη τις εντυπώσεις μου. Ομολογώ ότι περίμενα επί τη επετείω του ΠΙΣΤΑ να φιλοδωρηθούμε με αυθεντικές εκτελέσεις…Η απογοήτευσή μου αυξάνει στο μέτρο που δεν αντελήφθην τον αποχρώντα αισθητικό λόγο των επανεκτελέσεων: είμαι της γνώμης, με το δεδομένο ότι υφίστανται οι αυθεντικές ηχογραφήσεις, ότι οι επανεκτελέσεις έχουν ενδεχομένως τη σκοπιμότητά τους σε ένα μαγαζί, αλλά το πράγμα διαφέρει όταν επιχειρείς να τις “μνημειώσεις” σε δίσκο. Η μνημείωση σε δίσκο θα πρέπει να αντλεί, κατά την γνώμη μου, λόγο ύπαρξης από την αισθητική πρόταση που φέρει μαζί της. Αν πρόκειται να κοπιάρω, εν τινι μέτρω, τον Κατσαρό π.χ., σε ποιά περίπτωση είναι εύλογο να προκύψει δίσκος, και γιατί να μην παραπέμψω ευθέως στην αυθεντική ηχογράφηση; ʼρα θα πρέπει να εμπνευστώ μια εκτέλεση και ερμηνεία που θα τηρούν το πνεύμα του πρωτοτύπου μεν, αλλά θα αναδεικνύουν το τραγούδι σε ένα καινούργιο φως. Έχω λοιπόν την αίσθηση ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση έμειναν αδικαίωτες οι επανεκτελέσεις, ιδίως από το γεγονός ότι, κρατώντας ο κ. Λεμπέσης για τον εαυτό του την ερμηνευτική μερίδα του λέοντος, εγκλώβισε την ποικιλομορφία και το πολυδιάστατο των τραγουδιών στη μονοδιάστατη και κάπως αγκυλωμένη ερμηνευτική μανιέρα του.

Ένα άλλο ζήτημα που με εξένισε αφορά τις καλπάζουσες ναρκισιστικές τάσεις από τις οποίες εμφορείται και αδυνατεί να τιθασεύσει ο κ. Λεμπέσης, εν συνδυασμώ με έναν αδιάγνωστης καταγωγής και ιδιότυπα λαϊκιστικό υπερβάλλοντα ζήλο προπαγάνδισης του ρεμπέτικου, όπως το αντιλαμβάνεται ο ίδιος. Αναφέρω ενδεικτικώς, εις επίρρωσιν,τα εξής: επαίρεται δις ή τρις στις σελίδες του περιοδικού ότι ετελείωσε μετά κόπων την Μεγάλη του Γένους Σχολή, το Πολυτεχνείο, για να μη του τη βγαίνουν οι διάφοροι εξυπνάκηδες, αλλά και για να μην εξαρτάται οικονομικά από τα κυκλώματα…! Το νόστιμο όμως είναι ότι κάπου χάνει και τον λογαριασμό: τη μια επαίρεται ότι έκατσε 20 χρόνια στα θρανία (σελ. 109) και την άλλη θυμάται ότι έκατσε 25 (σελ. 4 του συνοδευτικού φυλλαδίου)…Στο δε βιογραφικό του (σελ. 23) μάς εξακοντίζει ότι πριν ακόμη ανέβει στο πάλκο έπαιζε και τραγουδούσε χιλιάδες παλιά ρεμπέτικα και σμυρναίικα τραγούδια, κάνοντας τον αναγνώστη να διερωτάται πώς διέλαθε της προσοχής του Γκίνες…Και για κερασάκι στην τούρτα του βιογραφικού, μάς λέει ότι το βιβλίο με τους στίχους του κυκλοφόρησε πριν ένα χρόνο και έχει ήδη κάνει τρεις εκδόσεις! Τα στοιχεία πάντως από το ίδιο το βιβλίο λένε ότι κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1998, και περί τρίτης εκδόσεως ουδεμία νύξη υπάρχει, σήμερα που γράφω το παρόν…

Ένα άλλο ζήτημα εγείρει το συνοδευτικό φυλλάδιο των δίσκων:1) στο πρώτο τραγούδι (“Αϊδίνικο”)υπάρχουν στους στίχους κάποια ανεξήγητα για μένα “ίντα”, και η λέξη “ασπροφυλλοφόρα”. 2) στο “Ήσουνα ξυπόλυτη” λέει “σκάν’ οι μπάτσοι στη γωνιά”, ενώ το σωστό νομίζω είναι “μπάνιζε μπάτσους”. Επίσης μάς λέει ότι η ηχογράφηση του Α.Κωστή είναι γύρω στο 1920, ενώ είναι του 1930. 3)Εδώ πάλι για το “Αϊδίνικο ζεϊμπέκικο”, λέει ότι η ηχογράφηση του Καραπιπέρη είναι του 1917, ενώ είναι του 1929. Στους δε στίχους απαντούν πάλι εκείνα τα δυσεξήγητα σε μένα “ίντα”, “ασπροφυλλοφόρα” 4)Εδώ στο “Από κάτω απ’ τις ντομάτες”, μάς λέει ότι η ηχογράφηση του Ιωαννίδη είναι του 1916, ενώ είναι του 1929. Τον δε στίχο “μια ελιά και μια ντομάτα κλπ…” τον τραγουδάει μέν, αλλά τον παραλείπει στο φυλλάδιο. 5) Το “κάηκε κι ένα σχολείο” μάς λεί ότι είναι του 1925, ενώ είναι του 1930…

Ένα τελευταίο και μείζον ζήτημα αφορά το Έξτρα 32σέλιδο με τον παραπειστικό τίτλο του εξωφύλλου “Η ιστορία του ρεμπέτικου”. Από τις 32 σελίδες, η πρωτότυπη προσφορά του κ. Λεμπέση συμποσούται σε μία. Όλες οι υπόλοιπες 31 είναι, δεδηλωμένες βεβαίως, αναδημοσιεύσεις κειμένων τρίτων. Δηλαδή οι αναγνώστες φιλοδωρήθηκαν με επανεκτελέσεις και στα κείμενα για το ρεμπέτικο! Το μείζον όμως, κατ’ εμέ, είναι άλλο, και επιτρέπει να διακινδυνεύσουμε εξ όνυχος κρίση του λέοντος (την παρακάτω πληροφόρηση μάς δίνει το ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ): η σελίδα 59 μάς πληροφορεί ότι “μια προσεχτική ματιά στο βιβλίο του Μιχαήλ Μητσάκη με τίτλο Η ΑΘΗΝΑ ΜΑΣ που εξεδόθη γύρω στα 1850 θα μας πείσει για την ύπαρξη του λαϊκού οργάνου με το όνομα μπουζούκι τουλάχιστον από τα μέσα του 19ου αιώνα”…Και παρατίθεται το συγκεκριμένο απόσπασμα όπου υπάρχει μια σκηνή με μπουζούκι, κλπ. Παίδες έμεινα ενεός! Πώς έγραψε γύρω στο 1850 ο Μιχαήλ Μητσάκης βιβλίο, αφού ήταν αγέννητος; Αλλά, εντάξει, μήπως το έγραψε αφού τέλος πάντως γεννήθηκε; Μπα, ούτε τότε εννοούσε να το γράψει…Τότε; Τότε το έγραψε ο δημοσιογράφος και λόγιος της εποχής Ν. Σπανδωνής, όχι βέβαια “γύρω” στο 1850, αλλά ακριβώς το 1893…Πώς είπατε; Περιττό να τονίσω ότι το παρατιθέμενο απόσπασμα στο περιοδικό δεν είναι ακριβές:λείπουν ή έχουν αλλοιωθεί λέξεις, ο Αλενάκης έχει γίνει Αλεκάκης,και…αυτά.

Δυστυχώς είμαι κι εγώ ένας από αυτούς ακούμπησαν τον όβολό τους για να αποκτήσουν το εν λόγω τεύχος της “Πίστας”. Δε θα κάτσω να σας κουράσω με επιπλέον “αναλύσεις”, αφού η άποψη του Βλησίδη με κάλυψε πλήρως. Δεν μπορώ όμως να μην αναφερθώ στην παντελή έλλειψη μετριοφροσύνης του καλλιτέχνη (Γ. Λεμπέση) καθώς και στην αμέριστη εγωπάθειά του.
Καλός είναι ο Λεμπέσης (όσο καλή ήταν και η “Αθηναϊκή κομπανία” κ.ά. παρόμοιοι) αλλά μην τρελαθούμε κιόλας. Συνάντησα σε διάφορα ταβερνάκια αρκετούς τύπους να παίζουν και να τραγουδούν ρεμπέτικα πολύ πιο όμορφα από δαύτους και το κυριότερο χωρίς αυτή τη φοβερή έπαρση και το καβάλημα του καλαμιού.
Δεν είναι λίγο πράγμα να βγαίνεις να τραγουδάς ρεμπέτικα μετά το '75 και όχι μόνο να θεωρείς τον εαυτό σου ρεμπέτη (!) αλλά να γράφεις και βιβλίο για την πάρτη σου (!!!). Τι να πουν δηλαδή άλλοι, για τους οποίους, αν και όντως ρεμπέτες (π.χ. Μουφλουζέλης), όχι μόνο βιβλίο δε γράφτηκε αλλά και στις εφημερίδες αναφέρθηκαν τη μέρα του θανάτου τους.
Δυστυχώς (πάλι) η έπαρση και η εγωπάθεια είναι χαρακτηριστικά πολλών δεκάδων (αν όχι εκατοντάδων) μελών του σταρ σύστεμ. Τους έχουμε χεσμένους. Οταν όμως προέρχονται από “δικούς μας” χώρους (με την έννοια του ότι είμαστε θαμμώνες αυτών των χώρων) τότε ένα επιπλέον χέσιμο είναι απαραίτητο.
Είμαι της γνώμης να μποϋκοτάρονται τέτοιες περιπτώσεις. Ο τρόπος είναι απλός: Μην αγοράζετε τους δίσκους που βγάζουν, μην πίνετε το ποτηράκι σας στα μαγαζιά που παίζουν. Μην ξεχνάτε ότι αυτό το σύστημα θέλει το Πρώτο εν ενεργεία μπουζούκι άνεργο.
ΑΝ

“Tης θάλασσας βαστώ κακιά” : Φίλε Κώστα Κουρούνη σε παρακαλώ πέσμου ( = γράψε μου) πώς μπορώ να ακούσω το τραγούδι αυτό. (CD, εταιρία, κλπ). Σ’ ευχαριστώ.
Αποστόλης Ρήγας.

ʼρη, ως προς τον Μουφλουζέλη, πάντως, υφίσταται βιβλίο από το 1979, επιμελημένο από τον Φ. Μεσθεναίο (“Όταν η λήγουσα είναι μακρά”, εκδ. ΔΩΔΩΝΗ).

Κώστα, δεν το είχα πάρει χαμπάρι. Θα του ρίξω μια ματιά.
Πάντως, αν και το παράδειγμά μου ήταν “άτυχο”, η άποψή μου ισχύει.
ΑΝ

Παιδιά είμαι από την Κω - ο Αρης με έχει γνωρίσει (μεσω του Περικλη)- και θέλω να ρίξω ένα ερώτημα στην παρέα.

Στο CD του ΠΙΣΤΑ έχει δύο παραδοσιακά τραγούδια της Κω (τουλάχιστον αυτό ξερω μεχρι τώρα )

  1. Μελαχροινό με τις ελιές
  2. Τζιβαέρι (Δυοσμαράκι το λενε στην Κω)

Τελικά τι παιζεται ?? Οι Σμυρνιοί τα 'φέραν στην Κω ή ο Λεμπέσης τα ονόμασε Σμυρνεικα ??