Ο Φαίδων ήτανε ο πρώτος που έκανε στην Τουρκία γνωστά τα ελληνικά τραγούδια. Οχι μόνο τα τραγουδούσε αλλά έβγαλε και CDs. Ετσι γνώρισαν οι Τούρκοι τα ελληνικά τραγούδια μέσα στη χώρα τους. Βέβαια ήτανε τα λαϊκά κυρίως που έχουνε άρωμα δεκαετίας 70 και εβαζε και τούρκικους στίχους. Στον Φαίδωνα πήγαινε και πηγαίνει η ελίτ, γιατί το όλο πακέτο, να φάς, να τον ακούσεις ήτανε και είναι πανάκριβο.
Τώρα τα ρεμπέτικα είναι άλλη ιστορία. Ο Μουαμμέρ Κετένζογλου ήταν ο πρώτος ασχολήθηκε με αυτά και τα πρόβαλε.
Παράλληλα με αυτόν, υπάρχει ο Ορχάν Οσμάν ή bouzouki Orhan, ο οποίος είναι Ελληνας μουσουλμάνος της Δυτικής Θράκης και σε κάποια φάση εγκαταστάθηκε στην Πόλη.
Πρίν από ενάμισυ χρόνο έκανε ένα σχήμα και ο Στελιος Μπερμπέρης ή Stelyo Berber το οποίο το ονόμασε Καφέ Αμάν και ήμουνα μάλιστα στην παρθενική τους εμφάνιση στο γαλλικό προξενείο. Ο Στέλιος είναι και ψάλτης στο Πατριαρχείο. Στο σχήμα δε, συμμετέχει και η γυναίκα του ως τραγουδίστρια.
Επίσης γνωρίζω και τους Τατάυλα Κεϊφί ή Tatavla Keyfı οι οποίοι είναι ένα νεανικό συγκρότημα. Τους άκουσα τελευταία φορά το καλοκαίρι και μου άρεσαν. Αυτοί έχουν νεανικό κοινό. Μάλιστα έχουν και καλούς τραγουδιστές που τους άκουσα να βγάζουν αξιοπρεπείς αμανέδες.
Ο Στέλιος Μπερμπέρης και ο Ορχάν έπαιζαν με τον Μουαμμέρ, στη συνέχεια έκαναν δική τους καριέρα. Θα τολμούσα να πω ότι αυτός που γνωρίζει και έχει μελετήσει καλύτερα τα ρεμπέτικα είναι ο Μουαμμέρ.
Το καφέ αμάν εμφανίστηκε στην τηλεόραση, και ο Ορχάν έχει δική του εκπομπή στην τηλεόραση. Κοινώς προβάλλονται.
Δεν πρόλαβα τον Μουαμμέρ σε ρεμπέτικο πρόγραμμα γιατί τώρα τελευταία ασχολείται με τραγούδια των βαλκανίων. Θα ήθελα λοιπόν να κάνω μια παρατήρηση με βάση τους υπόλοιπους:
Τα ρεμπέτικα εδώ δεν έχουν σχέση με τα δικά μας ρεμπέτικα. Δεν έχω ακούσει για παράδειγμα επαρκή πειραιώτικα ρεμπέτικα. Επειδή υπάρχει και το κοινό που έχει άλλα ακούσματα, ο δωρικός ήχος του Μάρκου ή του Κερομύτη ή του Γενίτσαρη δεν περνάει. Κάποιες σπόντες υπάρχουν βέβαια, όπως ο Ορχάν που τον έχω ακούσει να παίζει τον σαλταδόρο και που κλίνει αρκετά προς το δικό μας ρεμπέτικο, ή τους Ταταυλα κεϊφί που παίζουνε κάποια τραγούδια από την ταινία Ρεμπέτικο. Και κανένας σποραδικός Τσιτσάνης.
Ρεμπέτικα με βάση αυτό που έχω καταλάβει για τους πολλούς Τούρκους είναι τα κοινά ελληνοτουρκικά (Χαρικλάκι και σία) πολλά σμυρναίϊκα και κάποια ελληνικά τραγούδια όπως το σ’αγαπώ, που δεν έχουν φυσικά σχέση με το ρεμπέτικο. Η μόνη σταθερά που υπάρχει είναι το μπουζούκι και τα ελληνικά λόγια.
Καταλήγοντας, η λέξη ρεμπέτικο γνωρίζει ακόμα μια άλλη περιπέτεια στη γείτονα χώρα. REMBETIKO είναι το greek ethnic, με local αρωμα από την κουλτούρα των rum που είναι πια ελάχιστοι. Και είναι της μόδας, αλλά για τους ψαγμένους.