H pandoura ntan eidos enxordou pou prosomoiazei stin oikogeneia ton simerinon tambouradon. To organo yparxei se anaglyfo tou 4 aiona p.x. sto Ethniko Arxaiologiko Mouseio ton Athinon (yparxei kai se photografia sto biblio tou Foibou Anogeianaki). To organo auto den eksafanistike opos tha to eithele n kakia mas moira alla apo oti phenetai zei kai basileuei sta xeria ton simerinon Georgianon! Kai mallon tous sinodeuei stis mystiries polyphonies tous (poly parakseno akousma…ofeilo na omologeiso).
Δεν τόχω εξακριβώσει με απόλυτο τρόπο, αλλά όλες οι πληροφορίες μου, λένε πως η πανδουρίδα ήταν όργανο… εξοστρακισμένο από τα σαλόνια και τα συμπόσια, στους αρχαίους Έλληνες. Το άκουγες μόνο στα πορνεία και σε άλλα καταγώγια… Κάτι μου θυμίζει, κάτι μου θυμίζει…
Ήξερα πως ο ταμπουράς της Ανατολής και η ταμπουρά ή ταμπούρα των Ινδών, είναι μετεξέλιξη της πανδουρίδας (εξ ου και η παραφθορά της λέξης).
Η πληροφορία πως επιβιώνει και ως “πανδούρα” στους Γεωργιανούς, είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή. Μένει να την ακούσομε κιόλας, γιά να διαπιστώσουμε αν έχει υποστεί τις μετεξελίξεις των μπουζουκοειδών.
H Martha Maas kai Jane McIntosh sto biblio tous “Stringed Instruments of Ancient Greece” isxirizontai oti oi pandoura kai o skindapsos, oi duo gnostes morfes tambouradon stin arxaia ellada, mallon exoun anatolitiki katagogi. Auto to symperasma to basizoun kurios sto gegonos oti oi protes anafores se auta ta organa kathos kai oi protes tous apoikoniseis stin texni chronologountai ston tetarto p.x. aiona, diladi se amesi sxesi me tis ekstrateies kai kataktiseis tou Mega Alexandrou stin anatoli, pou os gnoston epeferan kai eisigagan plithos neoterismon ston arxaioelliniko kosmo.
Apoti deixnoun oi apoikoniseis kai ta glypta oi tambourades stin arxaia ellada itan duo eidon: me axladosximo ixeio kai anepesthiti metavasei stin tastiera/maniki (typos B) kai me poio goniako ixeio kai tonismeni metavasi stin tastiera/maniki (typos A).
Oso gia tin pliroforia oti ta orgna auta syndeontan me ton “ypokosmo” thymizei ontos rebetiko…
Synexeia ellinikon tambouradon typou B (Giovan Tsaous pou eisai?).
Kai ego pisteuo oti yparxei synexeia tis ellinikis mousikis. Kai idios apo ta byzantina xronia kai meta, opou oi omoiotites einai pio emphaneis. Bebaia akoma kai na danistikan/empneustikan oi arxaioi ellines to tamboura apo tous egyptious (pou eixan paromoia organa) auto den mas meionei sto elaxisto oute antifaskei me to gegonos oti n elliniki mousiki exei arxaiotates rizes.
Episeis eimai tis gnomeis oti ola ta pragmata den einai anagki na exoun mia kai MONO katagogi. Diladi ola na prepei soni kai kala na katagontai apo ENA meros (kapos/kapou/kapote). Ego pisteuo oti pola organa exoun polapli katagogei, efeurethikan paralila kai aneksartita se pola kai diafora meri. O tambouras den einai kai to poio polyploko prama oste na min mborei na sylifthei kai kataskeuastei aneksartita apo diafora atoma se diaforetika meri kai diaforetikes xronikes periodous. To brisko p.x. ligo duskolo o ellinikos tambouras kai o kinezikos na exoun tin idia kai auti katagogi…Kapou kai kapote omos mborei na diastarothikan oi dromo tous. Mesazontes ypirxan poloi: ta karavania, o mega Alexandros, oi moggolikes metakiniseis, oi tsigganoi.
ʼψογο το σκεπτικό σου, Ιωάννη, θα θυμίσω κάτι που γράψαμε παλαιότερα όταν έγινε πάλι κάποιος… καυγάς (με τον Ρίστο, αν θυμάμαι καλά):
Το κάθε όργανο, μπορεί να το διεκδικήσει ο λαός που το αξιοποίησε καλύτερα. Έτσι, το αρχαίο Ελληνικό “εκκλησιαστικό όργανο”, κάναμε το λάθος… να το χαρίσουμε στον Πάπα! Μπορείς να πεις τώρα πως ΔΕΝ είναι το κατ’ εξοχήν ΔΥΤΙΚΟ όργανο;;;
Δε θα πω καλά να πάθουμε, γιατί αυτό το “όργανο” δε μας πήγαινε. Φαντάζεσαι να τραγόυδάς “πίτιασα από την πολλή μαστούρα” συνοδεία… εκκλησιαστικού οργάνου;
