Εγώ δεν ήμουν αλήτης

poios egrapse auto to tragoudi kai pote;
Euxaristw polu gia mia apanthsh.

“Εγώ δεν ήμουν αλήτης”:
[Fantazomai pws den exeis provlima me thn emfanish twn ellhnikwn xarakthrwn stin othoni. An exeis, pes to mou.]

Υποθέτω πως εννοείς το τραγούδι με το ρεφρέν:
“Εγώ δεν ήμουνα αλήτης, αλήτη μ’ έκανες εσύ,
εγώ δεν ήμουνα ξενύχτης, δεν ήμουνα κακό παιδί / ήμουνα καλό παιδί.”

Πολύ ωραίο κομμάτι είναι και δίκαια έγινε πασίγνωστο.

Τραγουδιστής: Δημήτρης Κοντολάζος
Δίσκος (του Κοντολάζου): “Μην κάνεις όνειρα για μένα” (1986)

Μουσική και στίχοι: Τάκης Μουσαφίρης
(Κατα τη γνώμη μου είναι ένας από τους κορυφαίους Έλληνες συνθέτες που έχει γράψει πολλά θαυμάσια τραγούδια [τις περισσότερες φορές και τους στίχους τους].)

Και τα δύο τραγούδια (αυτό και το “Κι αν γελάω είναι ψέμα”) ανήκουν στην κατηγορία “λαϊκά (τραγούδια)”, δεν είναι όμως ρεμπέτικα.

Michael

Gia, Michael,
eimai Germanida kai tha hthela na sou pw oti gia mena ta duo tragoudia fainontan panta san alhtheina xarakteristika rebetika tragoudia, apo to thema, apo to tropo, ktl… Einai apisteuto oti oi sunthetes brhkan akribws ton xarakthra (egw lew auto, san xenh).
Euxaristw para polu.
Martha

Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου, Μάρθα. Αυτό που γράφεις επιβεβαίωνει τη δική μου “θεωρία” περί της ελληνικής λαϊκής μουσικής:

Σχετικά με τη μουσική και τους στίχους δεν υπάρχουν σαφείς διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στα ρεμπέτικα και τα (υπόλοιπα) λαϊκά τραγούδια. Αυτές οι κατηγορίες της μουσικής είναι πολύ στενά συνδεδεμένες, η συγγένεια είναι τεράστια.

Εμείς οι ξένοι πολλές φορές γνωρίζουμε την ελληνική μουσική χωρίς να μας πει κάποιος: “Αυτό είναι ένα ’καλό’ και ’ποιοτικό’ ρεμπέτικο, εκείνο το τραγούδι όμως δεν αξίζει, γιατί το έχει γράψει ο Μουσαφίρης ή γιατί το ερμηνεύει ο Κοντολάζος (για παράδειγμα).” Απλώς ΑΚΟΥΜΕ τα τραγούδια, και μας αρέσουν ή όχι. Δεν ξέρουμε ακομά (στην αρχή) ονόματα, χρονολογίες, ρεύματα κλπ. Αντιμετωπίζουμε τα τραγούδια χωρίς παρωπίδες (“Scheuklappen” στα γερμανικά) και παρατηρούμε ομοιότητες και συγγένειες ανάμεσα σε διάφορα κομμάτια τις οποίες οι (δήθεν) πιο “ειδικοί” προφανώς δεν αντιλαμβάνονται (κάτι που ανέκαθεν με παραξένευε).

Αυτό που γράφεις, Martha, είναι απόδειξη για μένα ότι το λαϊκο των δεκαετιών του ’60 μέχρι του ’80 ή του ’90 δεν είναι κάτι ριζικά διαφορετικό από το παλιό ρεμπέτικο. Αντίθετα, για τη φυσική συνέχεια του ρεμπέτικου πρόκειται (πολλές φορές σε πιο ανεπτυγμένη μορφή):

Ρεμπέτικο - (μεταγενέστερο) λαϊκό:

  • Με τους ίδιους ρυθμούς έχουμε να κάνουμε (κυρίως ζεϊμπέκικο και χασάπικο, αλλά και τσιφτετέλι και άλλους),
  • με τους ίδιους ή τουλάχιστον παρόμοιες μορφές μελωδίας έχουμε να κάνουμε,
  • η ενορχήστρωση λίγο πολύ η ίδια είναι (αν και βέβαια σε πιο καινούργια τραγούδια πιο “πλούσια” απ’ ό,τι στα ρεμπέτικα στην αρχική τους μορφή)
  • η θεματολογία και το ύφος των στίχων είναι συνήθως τα ίδια (ή τουλάχιστον παρόμοια) στις δύο εν λόγω κατηγορίες τραγουδιών (εξαίρεση βλ. πιο κάτω).

Όλα αυτά τα αντιλήφθηκες, ακούγοντας τα δύο τραγούδια με τον Καζαντζίδη και τον Κοντολάζο! Χαίρομαι γι’ αυτό και μου δείχνει πόσο άδικο έχουν μερικοί “σκληροπυρηνικοί” (“hardliner”, ας πούμε) υπερασπιστές του ρεμπέτικου που απορρίπτουν και κοροϊδεύουν σχεδόν οτιδήποτε άλλο δημιουργήθηκε στο χώρο της ελληνικής μουσικής.

Έχει βέβαια νόημα να χρησιμοποιούμε τον όρο “ρεμπέτικο”, αλλά όχι τόσο πολύ για να χαρακτηρίσουμε τη μουσική ή (εκτός από κάποιες εξαιρέσεις) τους στίχους αυτών των τραγουδιών αλλά για να προσδιορίσουμε το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο: ΑΡΧΙΚΑ το ρεμπέτικο ήταν το τραγούδι εκείνων που “γεννηθήκαν σε λασπόδρομο”, “που πεινάσανε”, “που είχαν πατέρα χασικλή” (ή που ήταν οι ίδιοι χασηκλίδες). (Αναφέρομαι σε χαρακτηριστικά που τα ανέφερε ο Κώστας Φέρρης σε πρόσαφτο posting του.) Με άλλα λόγια: ΑΡΧΙΚΑ το ρεμπέτικο ήταν τραγούδι των ανθρώπων του περιθωρίου - και τότε βέβαια και κάποιες φορές με θεματολογία στους στίχους που δε θα τη βρεις σε πιο καινούργια λαϊκά: χασίσι, καταδίωξη από την αστυνομία, φτώχεια κλπ. Αλλά με τον καιρό οι συνθήκες (κοινωνικής, πολιτικής, υλικής φύσης) άλλαξαν βέβαια. Και ήδη ο Τσιτσάνης (ένας από τους πιο διάσημους συθνέτες του ρεμπέτικου) ήταν βέβαια “αστός” - τι άλλο;

Γι’ αυτό το λόγο τις ιδέες κάποιων ανθρώπων περί “αναβίωσης” του ρεμπέτικου τις θεωρώ ανέφικτες (“unrealisierbar”, “undurchfuehrbar” στα γερμανικά). Μπορούμε να το ακούσομε βέβαια, μπορούμε να απολαύσουμε την ακρόασή του, μπορούμε να το επανεκτελέσουμε (είτε σε συναυλίες, είτε σε δίσκους, είτε σε παρέες), αλλά το ρεμπέτικο (αν το αντιμετωπίσουμε ως κοινωνικό φαινόμενο) σήμερα αδύνατο είναι να αποτελεί κάτι το αυθεντικό.

Πάντως εσύ, Μartha, θα έπρεπε να συνεχίσεις να ακούς οποιαδήποτε ελληνική μουσική σού αρέσει: Από ρεμπέτικο μέχρι “σκυλάδικο”, από Τσιτσάνη μέχρι Φοίβο ή Νίκο Καρβέλα, από Καζαντζίδη μέχρι Κοντολάζο, από Μαρίκα Νίνου μέχρι Δέσποινα Βανδή και από Νίκο Ξυλούρη μέχρι Γιώργο Νταλάρα.

Και όποτε θα ήθελες να ρωτήσεις κάτι, κάνε το εδώ στο Forum.

Michael

STON MICHAEL (I ALLIWS MIKE I ALLIWS MIKL)

unrealisierbar", “undurchfuehrbar”
AUTI I APARATHESI SE TI VOITHAEI STO NA KATANOEISEI I ELLINIDA - GERMANIDA POU MILA ELLINIKA TA OSA TIS LES
MA TELIKA KATI TREXEI ME ESENA
SE OPOIA SIZITISI GINEI EISAI MESA KAI EISAI SE ANTIPARATHESI SINITHWS KAI OXI MONO ME TON STAYRO

EXW KAI TI IPOPSIA OTI SE PSARWNOUN KAI GELANE POLI ME TIN PARTI SOU (AUTO DEN MPORW NA TO APODEIXW AMESA- SIGNWMI)

VASIKA KANEIS ANAFORES SE NTALARES KAI TETOIA LES KAI DEN TON XEROUME APO TIS DIAFIMISEIS TWN KANALIWN KAI TIS SINAULIES GIA TIN KIPRO
PES MAS TIPOTA GIA KANENA AUTHENTIKO REMPETI I ESTW LAIKO MOUSIKO
KATI AUTHENTIKO TELOS PANTWN
SOU APANTISE O ARIS NIKOLAIDIS ME KALO TROPO OTI DEN MAS ENDIAFEROUN EDW O TWNIS MAROUDAS I I NATASA
ESI EPEIMENEIS APO OTI KATALAVA

Και ήδη ο Τσιτσάνης (ένας από τους πιο διάσημους συθνέτες του ρεμπέτικου) ήταν βέβαια “αστός” - τι άλλο;
MA TI EINAI AUTA POU LES
SE DIO GRAMMES PERIEGRAPSES TON TSITSANI
MPRAVO
EPISIS TO ήδη POU KOLLAEI???

Πάντως εσύ, Μartha, θα έπρεπε να συνεχίσεις να ακούς οποιαδήποτε ελληνική μουσική σού αρέσει: Από ρεμπέτικο μέχρι “σκυλάδικο”, από Τσιτσάνη μέχρι Φοίβο ή Νίκο Καρβέλα, από Καζαντζίδη μέχρι Κοντολάζο, από Μαρίκα Νίνου μέχρι Δέσποινα Βανδή και από Νίκο Ξυλούρη μέχρι Γιώργο Νταλάρα.

Και όποτε θα ήθελες να ρωτήσεις κάτι, κάνε το εδώ στο Forum.

AUTA MOU ELEGAN KAI EMENA STO NIPIAGWGEIO (ALITHEIA SOU LEW) ALLWSTE
KOUTSOI STRAVOI STON AGIO PANELEIMONA

TIN BANDI PREPEI NA TIN EKTIMAS PISTEUW
KAI TAIRIAZEI ME … OLA

GIA TON ELTON JOHN DEN EXEIS KANEI KAMIA ANAFORA

TA LEME

PANOS