Καλησπέρα,
κατ΄αρχάς να ζητήσω προκαταβολικά συγγνώμη αν τυχόν δημοσίευσα το θέμα σε λάθος κατηγορία, απλά εκτίμησα ότι από όλες τις κατηγορίες είναι η πιο σχετική.
Θα ήθελα να ρωτήσω αν γενικά τα βιβλία με παρτιτούρες που κυκλοφορούν στην αγορά είναι αξιόπιστα ή θα πρέπει να είμαι προσεκτικός και να ζητήσω συμβουλές πριν αγοράσω κάποιο από αυτά. Επίσης πωλούνται (υποθέτω νόμιμα), παρτιτούρες και σε κάποιο online κατάστημα που μπορείς να αγοράσεις μεμονωμένες παρτιτούρες. Μπορώ να είμαι σίγουρος ότι μια παρτιτούρα είναι το αυθεντικό δημιούργημα του συνθέτη που κάποιος εκδοτικός οίκος ή συγγραφέας πλήρωσε τα νόμιμα και άρα θα παίξω το τραγούδι όπως πρέπει ή είναι συνηθισμένο στα βιβλία να έχει γράψει την παρτιτούρα με το άκουσμα του τραγουδιού ο συγγραφέας; Αν υπάρχει και το δεύτερο ενδεχόμενο έχετε να μου προτείνετε κάποιο αξιόπιστο βιβλίο με τραγούδια; Ρωτάω, γιατί για παράδειγμα σε δύο βιβλίο που έχω το ίδιο τραγούδι ναι μεν παίζεται στον ίδιο δρόμο, αλλά οι τόνιο εκτελούνται σε διαφορετικές οκτάβες, οπότε ο ήχος τουλάχιστον στην οξύτητα είναι τελείως διαφορετικός.
Αναφέρεται συγγραφέας; Αν ναι, θα τις έχει βγάλει με το αφτί. Αν όχι, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος.
Αλλά εξαρτάται και τι τραγούδια ψάχνεις. Για παράδειγμα, του Θεοδωράκη θα υπάρχουν αυθεντικές παρτιτούρες υποθέτω, αλλά του Βαμβακάρη προφανώς όχι.
θέλω να ελπίζω ότι οι παρτιτούρες που υπάρχουν σε ένα βιβλίο, θα πέρασαν και από έναν σχετικό έλεγχο, σε αντίθεση με αυτές που κυκλοφορούν στο ίντερνετ που ο καθένας ανεβάζει ό,τι του καπνίσει.
γενικά, σε ένα βιβλίο (ή μια πτυχιακή μουσικού τμήματος, κι εκεί μπορείς να βρεις αρκετές παρτιτούρες) μπορούμε να θεωρήσουμε κατ’αρχήν σωστές τις καταγραφές και να έχουμε το νου μας για αβλεψίες ή αδυναμίες, ενώ στο ίντερνετ καλύτερα να θεωρήσουμε εξαρχής αναξιόπιστο το υλικό και να το βγάλουμε μόνοι μας πιο σωστά.
Απ’ όσο γνωρίζω όσες εκδόσεις έντυπες υπάρχουν με παρτιτούρες (ειδικά λαϊκής μουσικής) που δεν έχουν διατεθεί από τον ίδιο τον συνθέτη (ή με άδεια του) όπου εμφανίζεται το όνομα του, γράφουν χαρακτηριστικά διασκευή “τάδε”. Σε αυτή τη περίπτωση υπάρχουν και αρκετές επεμβάσεις στη μελωδία κατά την αισθητική εκείνου που διασκεύασε και κατέγραψε το εκάστοτε μουσικό κομμάτι. Το σωστό ή λάθος κρίνεται εκ του αποτελέσματος!
Και οπωσδήποτε δεν υπάρχει μόνο το «σωστό» και το «λάθος».
Σ’ ένα λαϊκό τραγούδι κάθε σημείο, οργανικό ή φωνητικό, είναι πιθανόν να εκτελείται με αυτοσχεδιαστικές μικροπαραλλαγές στις λεπτομέριες. Μια απόλυτα ακριβής καταγραφή του σε νότες μπορεί να είναι φορτωμένη και δύσχρηστη. Τέτοιες παρτιτούρες δεν ενδείκνυνται για να μαθαίνεις κομμάτια, μόνο για μουσικολογική ανάλυση. Η χρηστική παρτιτούρα συνήθως θα έχει τον νοητό «βασικό σκελετό» της μελωδίας του συνθέτη, πάνω στον οποίο μπαίνουν αυτές οι μικροπαραλλαγές, αλλά αφού αυτός ο σκελετός δεν παίζεται ποτέ 100% σκέτος στην ηχογράφηση, μπορεί ο καθένας να τον βγάλει και να τον καταγράψει αλλιώς.
Ύστερα:
Η χρηστική παρτιτούρα συνήθως είναι ένα μόνο 5γραμμο. Όπου έχει λόγια τα γράφει από κάτω, το υπόλοιπο είναι οργανικό. Δεν είναι πολλά παράλληλα 5γραμμα όπως π.χ. σε κομμάτια για πιάνο + φωνή (3 πεντάγραμμα: δεξί χέρι, αριστερό χέρι, φωνή) ή σε συμφωνικά έργα (πλήθος πεντάγραμμα, για κάθε όργανο). Αλλά αυτό, το ένα μόνο πεντάγραμμο, είναι μια αναγκαία απλούστευση. Μπορεί την ώρα της φωνής το μπουζούκι να παίζει από κάτω κάτι που δεν συμπίπτει απόλυτα με τη μελωδία της φωνής, μπορεί το οργανικό μέρος να είναι στην πραγματικότητα διάλογος μπουζουκιού με ακορντεόν, κλπ… Μπορεί να υπάρχει κιθάρα και/ή άλλο όργανο συνοδείας (π.χ. μπαγλαμάς) με δικές τους γραμμές, που όμως δε σημειώνονται αναλυτικά παρά μόνο μ’ ένα σύμβολο συγχορδίας. Άρα, ένας βαθμός διασκευής είναι αναπόφευκτος, και φυσικά αυτή η διασκευή θα είναι υποκειμενική.
Μ’ ένα ξεφύλλισμα του βιβλίου, μια ματιά στον πρόλογο αν υπάρχει, ακόμα και από την αισθητική της έκδοσης, προσπαθείς να λάβεις μια ιδέα για τη σοβαρότητα ή προχειρότητα των προθέσεων.
Κάποτε, πριν μπόλικες δεκαετίες, ένας τότε καλός φίλος προσπαθούσε να βγάλει τραγούδια του Τσιτσάνη από παρτιτούρες κάποιου βιβλίου, που κάπου είχε εντοπίσει. Ήταν απίστευτο, πραγματικά απίστευτο, το πόσα λάθη υπήρχαν σε αυτή την έκδοση, της οποίας λεπτομέρειες δυστυχώς δεν θυμάμαι.
Γενικα δεν εμπιστευομαι τις παρτιτουρες οσο το αφτί μου (αφτί ή αυτί ; )
Νομιζω οτι μερικα ασφαλή βιβλία με παρτιτουρες είναι του Βαγγέλη Τρίγκα.
Τα είχα δει σε καποια εκδήλωση (αν θυμαμαι καλα στην Πειραιως σε καποιο ίδρυμα Κακογιάννη ; ) και μου είχαν φανει καλογραμμένα.
Είχα κανει στο παρελθόν 4-5 μαθήματα μαζί του και γραφαμε τα τραγουδια σε παρτιτουρα και ήταν ολοσωστα, οποτε φανταζομαι οτι τη λογική αυτη θα ακολουθησε και στα βιβλία.
Κατ’ αρχάς σας ευχαριστώ όλους που μπήκατε στον κόπο να μου φωτίσετε το ζήτημα. Δέχομαι λοιπόν (και είναι κάτι που εξαρχής όντως δεν το σκέφτηκα) δεν υπάρχει απόλυτα σωστή ή λάθος παρτιτούρα και σκέφτομαι ότι είναι λογικό. πχ όπως συνέθεσε ένα τραγούδι ένας συνθέτης μπορεί σε κάποια σημεία να μην υπάρχει μπουζούκι, όταν παίζεις μόνος όμως προφανώς θα πρέπει να τα γεμίσεις, πιθανά να αντικαταστήσεις κάποια κιθάρα ή άλλο όργανο. Απλά σκέφτομαι ότι επειδή τώρα ξεκινάω να μάθω τα πρώτα τραγουδάκια ταυτόχρονα με τη μελέτη της θεωρίας και την εξάσκηση στην τεχνική του μπουζουκιού θα ήθελα τα τραγούδια να είναι όσο πιο αυθεντικά γίνεται, να αποκτήσω τον σκελετό τους, να μπορέσω να βρω πως συνδέονται με τους δρόμους και αργότερα μπαίνω και στη λογική να δω ποια διασκευή μου ταιριάζει και μένα περισσότερο, αφού τώρα το αυτί μου δεν είναι αρκούντως εξασκημένο, ώστε να αξιολογήσω ποια διασκευή ταιριάζει καλύτερα. Απλά ξεκινώντας αυτό το σαββατοκύριακο την προσπάθεια μου να ασχοληθώ με 2-3 τραγούδια, έψαξα να βρω σε 2-3 βιβλία που έχω κάποια τραγούδια που στο μυαλό μου, μου φαίνονται πιο εύκολα. Έτσι λοιπόν βρέθηκα μπροστά στο κλασικό ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας που από την αρχή μέχρι το τέλος είναι μπουζούκι και μόνο μπουζούκι και θεώρησα ότι δεν μπορεί σε αυτό το τραγούδι να υπάρχουν πολλές διαφορές. Όμως διαπίστωσα ότι αντίθετα οι δύο εκδοχές έχουν αρκετές διαφορές (εντάξει ηχητικά διάλεξα ποια μου φαίνεται πιο κοντά στο αυθεντικό κομμάτι).
Οπότε λοιπόν αν κατάλαβα καλά προσπαθώ να καταλάβω την ποιότητα μιας δουλειάς από εξωτερικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά του βιβλίου (πχ πόσο καλογραμμένο και προσεγμένο είναι, αν υπάρχει η δέουσα προσοχή στις λεπτομέρειες κλπ) για να πιθανολογήσω για την αξιοπιστία των παρτιτούρων. Παράδειγμα το ένα από τα βιβλία που το έχω και για μελέτη και για ασκήσεις, έχει 5-6 τραγούδια του Παπάζογλου. Λεπτομέρεια στους δίσκους σε αυτά τα τραγούδια ο συγγραφέας του βιβλίου έπαιζε μπουζούκι. Θεωρώ ότι είναι ασφαλές κριτήριο για να αξιολογήσω ως σωστές τις παρτιτούρες. Κάπως έτσι πορεύομαι δηλαδή;
Με αφορμή τη δική σου τοποθέτηση έψαξα και βρήκα ότι ο Τρίγκας έχει βγάλει μια σειρά βιβλίων με θεωρία, ασκήσεις και τραγούδια για την οποία διάβασα πολύ καλά σχόλια. Ωστόσο δεν βρήκα τη συγκεκριμένη σειρά σε κάποιο βιβλιοπωλείο, γνωρίζεις μήπως κάτι παραπάνω;
Ειχα επικοινωνησει με τον τριγκα πριν ενα χρονο, στο τηλ που εχει στο sait του. Μιλησα με τον ιδιο και μου ειπε οτι τα βιβλια του που συνοδευονται με cd ειναι 4 και πωλουνται ολα μαζι στην τιμη των 250 ευρω
Τα βιβλία που έχω π.χ. του Μαυρουδή και του Λάγιου είναι εκδόσεις που τις επιμελήθηκαν οι ίδιοι οι συνθέτες, οπότε αν και δεν καταγράφουν απόλυτα τη στουντιακή ηχογράφηση (εκτός από το Πρωινό τσιγάρο!) είναι η άποψη του συνθέτη για το πως παίζεται το τραγούδι με μια κιθάρα. Όταν διασκευάζει κάποιος άλλος π.χ. ο Φάμπας διασκευάζει Χατζηδάκι, δίνει και κάποια στοιχεία δικά του . Τώρα στο μπουζούκι που είναι απλή μελωδία και δεν καταγράφονται όλα στην παρτιτούρα έτσι κι αλλιώς δεν ξέρω αν εμφανίζονται παρόμοια φαινόμενα.
Πάντως, Περαστικέ, σε περίπτωση που βρεις μπροστά σου κάποιο βιβλίο και δεν έχεις την παραμικρή ένδειξη αν είναι αξιόπιστο ή όχι, εγώ θα έλεγα πάρ’ το. Δεν έχω ασχοληθεί με αυτό το είδος, αλλά με όποιο άλλο έχω ασχοληθεί μαζεύω διάφορα, και μεταξύ αυτών μοιραία και κάποιες μούφες (μούφες βιβλία, μούφες δίσκους κλπ.). Δεν είναι σημαντική απώλεια, και στην τελική γινόμαστε και σοφότεροι (εντοπίζουμε λ.χ. σειρές ή εκδοτικούς οίκους ή συγγραφείς/διασκευαστές που θα πρέπει να προτιμάμε ή να αποφεύγουμε, αναλόγως).
Ντάξει, άμα είναι καμιά πανάκριβη ογκώδης υπερπαραγωγή είναι αυτονόητο ότι δεν την παίρνεις χωρίς να έχεις εξασφαλίσει κάποια μίνιμουμ εγγύηση, αλλά συνήθως είναι ολιγοσέλιδα τομίδια.
Το πρόβλημα δεν είναι το οικονομικό, με την έννοια ότι δεν χάλασε και ο κόσμος, εξάλλου σε έναν αρχάριο λίγο πολύ, όλα τα βιβλία κάτι θα προσφέρουν. Απλά ξέρεις όταν είσαι στην αρχή της μελέτης του μπουζουκιού και η πρόοδος συντελείται αργά, θεωρώ ότι μια λάθος επιλογή μπορεί να προκαλέσει απογοήτευση. Σκέψου πχ ότι ανάμεσα στις ασκήσεις το να βγει και ένα τραγούδι για να νιώσω τη χαρά ότι έπαιξα πέρα από τις ασκήσεις και ένα τραγούδι, μια μελωδία που έλεγε κάτι τέλος πάντων απαιτεί προσπάθεια αρκετών ημερών για μένα. Το να καταλάβω, όταν μετά από αρκετές ημέρες προσπάθειας καταφέρω να παίξω ένα αγαπημένο κομμάτι, ότι ο ήχος που παίζω δεν είναι ακριβώς το κομμάτι όπως το ακούω θα είναι μεγάλη απογοήτευση… Θέλω να κάνω δηλαδή την αρχή εκ του ασφαλούς για να μην απογοητευτώ. Πάντως αν και συνήθως αγοράζω μέσω internet βιβλία, αυτή τη φορά θα πάω εκ του σύνεγγυς να τα ξεφυλλίσω πριν αγοράσω.
Πάντως μού φαίνεται περίεργο που ως αρχάριος εξυπηρετείσαι καλύτερα με παρτιτούρες παρά με το αφτί. (Ίσως επειδή εγώ ποτέ δεν εξοικειώθηκα πλήρως με την παρτιτούρα…)
Γενικά έχω πολύ μεγάλη άνεση και εξοικείωση με το διάβασμα στη ζωή μου. Το να μου πεις ότι πρέπει να διαβάσω μερικούς τόμους και να δώσω εξετάσεις είναι ρουτίνα για μένα. Επίσης πιστεύω ότι έτσι θα επιταχυνθεί η δυνατότητα να παίξω τραγούδια στο μέλλον Αφτί δεν είχα ποτέ σε αντίθεση με τον αδελφό μου. Αν δώσω το μπουζούκι στον αδελφό μου που δεν ξέρει ούτε να το κρατάει, ούτε πόσες νότες υπάρχουν και του βάλω ένα τραγούδι, σε μισή ωρίτσα θα το παίζει κανονικότατα. Το έχει κάνει στο παρελθόν που ήρθε πχ βόλτα είδε το μπουζούκι και μέχρι να του βάλω έναν καφέ είχε βγάλει ήδη τραγουδάκι. Απογοήτευση για μένα που παιδεύομαι με τις νότες. Απλά πιστεύω ότι έτσι θα εξασκηθεί και το αυτί μου σιγά σιγά στον ήχο.
Στάνταρ. Βασικά, αυτό που θα γίνει (και επιδίωξέ το κιόλας) θα είναι να φτάσεις κάποια στιγμή να διβάζεις παρτιτούρα και να την καταλαβαίνεις, να την «ακούς», χωρίς να χρειαστεί να την περάσεις πρώτα στο όργανο, όπως διαβάζεις ελληνικά και δε χρειάζεται να τα πεις φωναχτά για να καταλάβεις τι γράφει.