<FONT SIZE="+1"><FONT FACE=“SYMBOL”>Mia kai h suzhthsh phge sto poia organa einai katallhla gia rempetika tragoudia, qa hqela na rwthsw th gnwmh saV gia th crhsh tou akornteon, kai apo shmerineV kompanieV alla kai stiV palieV hcografhseiV.
Prosoch omwV. Den rwtaw an to akornteon einai h oci rempetiko organo, h an kapoioV pou paizei akornteon dikaioutai h oci na paizei rempetika. Na mhn parexhghqoume, opwV sth diamach tricordou tetracordou. Apla rwtaw an saV aresei h oci (sto rempetiko).
Se emena oci apla den mou aresei alla to antipaqw me paqoV. Den mou ercetai sto mualo oute ena tragoudi sto opoio ontwV na tairiazei. Eidika autoV o CatzicrhstoV crusoV kai agioV alla h epilogh tou na bazei akornteon se polla apo ta tragoudia tou me briskei entelwV antiqeto. O ScorelhV grafei gia ton Catzicrhsto oti prwta emaqe akornteon kai meta mpouzouki, opote iswV ekei na ofeiletai h eidikh protimhsh pou tou ecei.
Me liga logia nomizw oti mpouzoukompaglamadeV kai akornteon den pane mazi oute akoustika oute konotesianiaka.
Να ένα παράδειγμα για το πόσο διαφέρουν τα γούστα κάποιες φορές. Είμαι της διαμετρικά αντίθετης γνώμης με εκείνη του Γιάννη. Για μένα το ακορντεόν ταιριάζει τέλεια με το μπουζούκι και δημιουργεί (σε συνδυασμό με τα άλλα όργανα) ένα ηχόχρωμα θαυμάσιο. Προσδίδει στον ήχο πρόσθετη και μοναδική οξύτητα, καθαρότητα και δυναμική. Δεν υπάρχει κανένα άλλο μουσικό όργανο που το καταφέρνει με αυτό τον τρόπο. Η συμμετοχή του ακορντεόν σημαίνει για μένα κορυφαία μορφή ενορχήστρωσης στο ελληνικό τραγούδι.
Για να είμαι πιο συγκεκριμένος, θα αναφέρω λίγα μόνο παραδείγματα τραγουδιών στα οποία το ακορντεόν μού αρέσει ιδιαίτερα:
α) σε ρεμπέτικα:
“Θα την γλεντήσω τη ζωή”, “Ο Μποχώρης” και “Βαρβάκειο” (και τα τρία με τον Τσαουσάκη)
“Η αχάριστη” (στην εκτέλεση με τους Τσιτσάνη, Πάνου, Διονυσίου [άκου τι κατπληκτικό ήχο δημιουργεί το ακορντεόν στις τελευταίες νότες του τραγουδιού!])
“Απόψε κάνεις μπαμ” (στην εκτέλεση με τους Τσιτσάνη και Νίνου)
“Φόρα τα μαύρα, φόρα τα” (με το Βαμβακάρη [λιγοστή αλλά ουσιαστική συμμετοχή του ακορντεόν])
“Όλοι οι ρεμπέτες του ντουνιά” (στην εκτέλεση με τον Μπιθικώτση)
και πολλά άλλα
β) σε πιο σύγχρονα λαϊκά τραγούδια:
πολλά τραγούδια του μεγάλου Τάκη Σούκα (λ.χ.: “Εσύ μονάχος διάλεξες” με το Διονυσίου)
“Την ώρα που σε χάνω” (με την Πόλυ Πάνου, σύνθεση του Παναγιώτη Στεργίου, ενορχήστρωση του Δημήτρη Μηλιού / ένα από τα ωραιότερα ελληνικά τραγούδια που έχω ακούσει ποτέ, ο συνδυασμός ακορντεόν και μπουζουκιού εδώ είναι ΘΑΥΜΑΣΙΟΣ!)
“Για χάρη σου” (του Θαλασσινού) και “Καθένας μόνος” (της Αλαγιάννη) (και τα δύο με τη Βούλα Σαββίδη και καταπληκτική ενορχήστρωση του Γιάννη Ιωάννου)
Και ποιος είπε ότι το ζητούμενο είναι να ακούγονται όλα τα όργανα σαν πενιές; Τα διαφορέτικα ηχοχρώματα που προσφέρουν όργανα σαν το ακορντεόν ή το βιολί δένουν πολύ αρμονικά με το μπουζούκι και τον μπαγλαμά και κάνουν πιο ενδιαφέρουσα και ελκυστική μια μουσική σύνθεση. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι το βιολί και η αρμόνικα (πρόγονος του ακορντεόν) προυπήρχαν του μπουζουκιού και του μπαγλαμά σε αυτό το είδος.
Όλα τα όργανα είναι ευπρόσδεκτά.
Ο συνδιασμός αυτών, όμως, είναι που κάνει τη διαφορά.
Το ρεμπέτικο ίσως έχει μπουζούκι και μπαγλαμά για βασικούς εκπροσώπους, όμως ο μουσικός που το λέει η καρδιά του, παίζει και με πιάνο, και με ακκορντεόν ακόμα και με ηλεκρική κιθάρα.
προς Michael γουσταρω και εγω το ακορτεον σε μερικα τραγουδακια…αλα πες μου κατι η εισαγωγη του <<Την>> δεν μοιαζει με τον παλιοκαιρο του Τερζη ?λες να κανουν λαθος τα αφτια μου η να φταινε τα ουζα?ιδομεν
Σε καλό σου ρε Νικόλα, με έκανες να γελάσω μέρα που είναι… Δε φτάνει που απαντάς σε ποστ 6 ετών μπαγιάτικο, αν ήξερες και σε ποιόν απαντούσες θά’βαζες κι εσύ τα γέλια!
Θέλω να μάθω ένα όργανο με πιθανή επιλογή μεταξύ τζουρά και μαντολίνου. Ερώτηση: ποιό όργανο κατά τη γνώμη σας είναι φιλικό γιά ρεμπέτικο ρεπερτόριο ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ γιά παραδοσιακό (π.χ. να περάσουμε από ένα ρεμπέτικο ρεπερτόριο σε παραδοσιακό - δημοτικό: Ηπείρου, Στερεάς, Κρήτης). Ποιά όργανα ίδιας οικογένειας θα μου συνιστούσατε; Δεν έχω ασχοληθεί με όργανα, πλην με το κανονάκι (ερασιτεχνικά μόνον): όταν δεν παίζει με μικροδιαστήματα, πρέπει να το κάνω συγκερασμένο. Μου δημιουργεί όμως το πρόβλημα (και διότι δεν ασχολούμαι συστηματικά-επαγγελματικά) ότι από τραγούδι σε τραγούδι με διαφορετικό οπλισμό, χρειάζεται να φτειαχτεί κάθε φορά ο νέος πλισμός, και γιά το λόγο αυτό νομίζω ότι δεν είναι όργανο επιδεκτικό εύκολης συνεργασίας με άλλα συγκερασμένα όργανα. Κατά τα άλλα βέβαια, είναι ένα ιδιόμορφα εξαιρετικό όργανο. 'Οσον αφορά το αρχικό μου ερώτημα, η δική μου άποψη: ο τζουράς είναι καλύτερη επολογή. 'Η μήπως είναι θέμα γούστου γενικά; Περιμένω γνώμες.
Eντάξει - συγνώμην.
Κόλλησα στο “άλλα όργανα”… Το ερώτημα μπαίνει κι αλλιώς: ποιά είναι η θέση του μαντολίνου στο ρεμπέτικο ρεπερτόριο; 'Η μήπως το μαντολίνο είναι εκτός ρεμπέτικου;
Υ.Γ.: Βρέθηκε σε μιά παρέα που έπαιζαν ρεμπέτικο: μπουζούκι και μαντολίνο. 'Ακουσα μιά απίθανη, εξαιρετική συνεργασία.
To akordeon nomizw exei aristo ixoxrwma gia ola ta eidi mousikis,giati oxi kai gia to rembetiko? As min ksexname oti otan ksekinise to rembetiko den eixe kan bouzouki,eixe outi, violi, kanonaki,klp,tetoia organa telos pantwn.Giati tha prepei na kollisoume sto oti to rembetiko antiproswpeyetai mono apo pennies kai bouzoukobaglamades? Tapeini mou apopsi paides,an yparxoun filoi pou arkountai stis pennies,einai apla thema goustou. Omws pisteyw oti kai keinoi akoune eyxarista ta tragoudia tou Markou kai tou Xatzixristou me akordeon,isws ta xoreyoun kiolas.
Gia mena to rembetiko den einai monaxa to tragoudi,einai tropos zwis,pou simainei oti akoma kai me koutalia kai fwni mporei na apodothei kapoio rembetiko tragoudi apo kapoion pou EINAI rembetis kai ZEI san rembetis, aneksartita an ixografithike me alla organa stin original morfi tou. Gia olous tous allous mousikous kai mi pou apla prospathoun na mimithoun kai na anaparagoun gnwsta rembetika tragoudia den isxyei to idio,giati apla den noiwthoun tin rembetia. Etsi vazoun ilektrika organa p.x. giati den katalavainoun ti diafora. O meraklis rembetis omws pou tyxon den exei epiloges se organa,exei to dikaiwma na vgalei to meraki tou mesa kai apo mia ilektriki kithara. Ekeinos pragmatika noiwthei tin anagki na ekfrastei analoga me tin zwi pou kanei,apla den exei bouzouki i baglama.
Kai pali i tapeini mou apopsi magkes,mias kai eimai rembetis tis diasporas mison aiwna twra.
Κατ’ αρχήν σε ένα τόσο αμφιλεγόμενο ζήτημα (όπως και στον προσδιορισμό του τι είναι ρεμπέτικο και τι όχι) δεν μπορεί κανείς να δώσει μία και μοναδικά απάντηση για το αν το ακορντεόν είναι ή όχι συμβατό με το ρεμπέτικο. Πάντως οι συνθέτες που “τίμησαν και προτιμησαν” αυτό το λαϊκο (με όλη τη σημασία της λέξης) μουσικό όργανο στα τραγούδια τους, σπάνια ονόμαζαν τους εαυτούς τους “ρεμπέτες”. Και αυτό θα το συναντήσετε σε όλους τους σοβαρούς (επιστημονικά) συγγραφείς γύρω από το ρεμπέτικο τραγούδι. Το τι αρέσει στον καθένα μας ελάχιστα αφορά τις δικές τους προτιμήσεις. Κι αφού εκείνοι (Σκαρβέλης, Βαμβακάρης, Τσιτσάνης και τόσοι άλλοι…) το προτίμησαν στις ηχογραφήσεις τους πριν 70 και βάλε χρόνια, και αφού εκείνοι είναι που προσδιορίζουν το είδος, σε κανέναν λόγος δεν πέφτει.
Κι αν θέλετε να το πάρουμε και ιστορικά το ζήτημα: Η πρώτη ίσως ηχογράφηση με μπουζούκι υπολογίζεται τον Ιούλιο του 1917 από Έλληνες στρατιώτες του Δ’ Σώματος Στρατού στη Γερμανία (δες http://paradoxon-klangorchester.de/paramithi/arthra/goerlitz.html για περισσότερες πληροφορίες) ενώ οι πρώτες ηχογραφήσεις με διατονικό ακορντεόν (στο σμυρναίικο τραγούδι, πρόγονο του είδους που σήμερα ονομάζουμε ρεμπέτικο) ξεκινούν ήδη από το 1910 και ίσως νωρίτερα (Γιάγκος Ψαμμαθιανός). Ήδη στις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20 αιώνα η δισκογραφία έχει να επιδείξει πολλές ηχογραφήσεις τραγουδιών και μανέδων με τη συνοδεία “αρμόνικας” ή “μεσοφωνίας”, ένα τύπο διατονικού ακορντεόν που φαίνεται να ήταν πολύ αγαπητό μουσικό όργανο σε πολλούς συνθέτες της εποχής αλλά και σε σχήματα που ηχογραφούσαν “παραδοσιακή μουσική” (νησιώτικα, μικρασιάτικα και άλλα). Το ακορντεόν (με τη σημερινή μορφή) αγαπήθηκε από εκείνους τους συνθέτες που στα μέσα της δεκαετίας του ‘30 και προς το τέλος της έγραφαν “ρεμπέτικα” τραγούδια με επιθεωρησιακό ύφος, λίγο κανταδόρικα όπως θα λέγαμε απλά (Τούντας, Χρυσίνης, Περιστέρης και άλλοι). Σ’ αυτά τα τραγούδια εμφανίζεται πολύ και το μαντολίνο που μαζί με το ακορντεόν κατά τη δική μου ταπεινή γνώμη δίνουν το απόλυτο ηχόχρωμα της αστικής λαϊκής μουσικής. Αυτά τα λίγα για το γούστο και την ιστορία.
Τον πρώτο τόμο του Κουνάδη τον έχω διαβάσει και δεν λέει τίποτα. Από κει και πέρα με ενδιαφέρει να βρω πληροφορίες με γνώμονα κυρίως την οργανογνωσία, και καμία φωτογραφία. Τα βιβλία που προτείνεις έχουν τίποτα;
