Τα παραρεμπέτικα είναι ρεμπέτικα;

Καλησπέρα στην παρέα!Δεν νομίζω ότι καταλάβατε για τι πράγμα μιλάω τόσο ο Μπάμπης όσο και ο Ανδρίκος,λέω ακριβώς το αντίθετο από αυτό που λέτε.Το ρεμπέτικο όπως είπα, είναι ύφος και μιλάω καθαρά για την μουσική .Εάν Μπάμπη του αλλάξεις τον αρμονικό κύκλο ή προσθέσεις και άλλα ακόρντα τότε του άλλαξες το χρώμα το έκανες λαϊκό η έντεχνο τραγούδι όπως συμβαίνει πολλές φορές,(πρώτος πρώτος εγώ)δεν νομίζω ότι ο δρόμος θα χαρακτηρίσει το ύφος.Μήπως δεν γράφουμε πχ. σε χιτζάζ δρόμο τραγούδια στις μέρες μας ,δεν είναι όμως ρεμπέτικα.Μίλησα για Βυζαντινό τρόπο,μπορεί να είναι δικιά μου ωρολογία,εννοώ τον λιτό και παραδοσιακό τρόπο όπως παίζουν τα περισσότερα παραδοσιακά όργανα με συμπαθητικές και ισοκρατήματα.Παλιά παίζαν όργανα μόνο με νταούλια χωρίς αρμονίες μόνο η μελωδία υπήρχε και ο ρυθμός και οι φωνές πάνω σε αυτό το σκοπό.Αυτή την παράδοση,κατα την γνώμη μου συνέχισε το ρεμπέτικο τραγούδι με όσο γίνεται λιγότερα ακόρντα και περισσότερη έμφαση στον ρυθμό και στη μελωδία και στο στίχο βέβαια (ο πλούτος του τόπου μας). Εν κατακλείδι, ότι παραπάνω βάλεις μέσα στα παραδοσιακά και τα ρεμπέτικα το μόνο που θα καταφέρεις είναι να του αλλάξεις το χρώμα.Δείτε τα ποντιακά τραγούδια με συνοδεία αρμονίου και ας μιλήσουμε για παράδοση και ύφος ή τα Ηπειρώτικα με συγχορδίες τζαζ ή να σας πω ότι το κάνουν και στα ρεμπέτικα.Καλά να τα περνάτε,υγεία πάνω από όλα.

Ναι σαφώς και αυτό είναι το ρεμπέτικο αλλά αν ακούσεις το μεγάλο Κ. Παπαδόπουλο σε ρεμπέτικα τραγούδια αλλά και σε λαικά θα παρατηρήσει κανείς πως αν και προσθέτει πολλά ακόρντα και δικές του ανταποκρίσεις δεν χάνει το τραγούδι το ρεμπέτικο ύφος του. Και αυτό το κάνουν πολλοί εκτός από τον κύριο Κώστα αλλά εγώ αναφέρομαι σε τέτοιο επίπεδο.

Αγαπητέ Κε Νίκο
Από τα λίγα που έχω διαβάσει ούτε καν οι ίδιοι δεν το είχαν ονομάσει ρεμπέτικο.Ο Τσιτσάνης όταν στην δεκαέτια 50-60 είχαν μπει τα ινδικά στην δισκογραφία μιλά για αφανισμό του λαικού τραγουδιού.Τα περισσότερα τραγούδια που γράφτηκαν τότε δεν είχαν στόχο την δισκογραφία όχι τουλάχιστον στην αρχή-αρχή.Μαζευόταν στα ουζερί,τις μπυραρίες(μπύρες όπως τις έλεγαν) ή στους τεκέδες πίνανε ότι πίνανε και πιάνανε το μπουζούκι για να βγάλουν τα βάσανά τους από μέσα τους.Αυτοί που ξεχωρίσανε παικτικά είτε γιατί είχανε πιο πολύ ταλέντο είτε γιατί μελετήσανε πολύ (βλέπε Χιωτης,Τσιτσάνης,Μπέμπης) μαζί με τους πρωτοπόρους Μάρκο,Μπάτη,Δελιά(που κατά ομολογία του Τσιτσάνη ήταν τρομερό μπουζούκι) ξεκίνησαν να παίζουν γιατί λάτρεψαν το όργανο,και επειδή τα τραγούδια που δημιουργούσανε πηγάζανε μέσα από την ψυχή τους γι’αυτό αγαπηθήκανε.Τα ζειμπέκικα πρώτα βάζανε φίλους χορευτές και τα χορεύανε να δουν πως παν στα πόδια τους και μετά τα παίζανε στα μαγαζιά.Άλλες εποχές και άλλες νοοτροπίες.Επειδή δε η αστική τάξη τους είχε βάλει στο περιθώριο είτε λόγω φτώχιας,είτε λόγω αγραμματοσύνης(μετρημενοι ήταν οι μορφωμένοι ή οι προερχόμενοι από καλές οικογένειες) κάπου στην δεκαετία του 50 αυτό το τραγούδι ονομάστηκε ρεμπέτικο,και κυρίως το τραγούδι που γράφτηκε ανάμεσα 1934-1948.Από την δεκαετία 50 και μετά έχουμε λαικό μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 70.Ο Στέλιος πολλές φορές είχε πει ότι δεν ήταν ρεμπέτης αλλά λαικός τραγουδιστής.Από το 70 και μετά ελάχιστοι ξεχωρίζουν σαν λαικοί δημιουργοί(Άκης Πάνου,Νικολόπουλος,Κορακάκης) και αυτό γιατί τα τραγούδια που έγραψαν δεν αποδείχτηκαν περαστικά αλλά με διάρκεια.Τώρα όσον αφορά τον όρο νεορεμπέτικο ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ τέτοιο πράγμα,απλά οι κομπανίες του 70 ρεμπέτικη,Αθηναική και Οπισθοδρομική επανεκτέλεσαν αυτά τα τραγούδια και τα έκαναν γνωστα και σε μας τους νεώτερους κι’έτσι αρχίσαμε το ψάξιμο μετ’αυθεντικά.Για τον Πάριο και τον Σφακιανάκη,τι να πω.Ο πρώτος είπε κάποια τραγούδια στην αρχή της καριέρας του μετά τίποτα,ο άλλος νομίζει ότι λέει τραγούδια.Αφού το νομίζει εγώ δεν μπορώ να του κάνω τίποτα.Πάντως να ξέρεις πως λαικό δεν είναι ένα τραγούδι επειδή το λέει ο δημιουργός ή ο τραγουδιστής αλλά επειδή το λέει ο ίδιος ο κόσμος και μένει στην συνειδησή του και την ψυχή του για πολλά χρόνια.Ζητώ συγνώμη αν μακρυγόρησα αλλά είδα ότι είχες βασικές απορίες και είπα να τις ξεδιαλύνω όσο καλύτερα νομίζω ότι σκαμπάζω κάποια πράγματα πάνω στο θέμα.Αν βοήθησα χαίρομαι κι αν πάλι θες να συμπληρώσεις κι άλλα κενά εδώ είμαστε και μην διστάσεις να ρωτήσεις.

Φίλε Αίρμαν, φαντάζομαι πως δεν απευθύνεσαι σε εμένα αλλά στον συνονόματό μου από την άλλη άκρη του κόσμου. Όμως, θα παρέμβω επειδή θίγεις πολλά και σημαντικά θέματα.

Ναι, ο όρος Ρεμπέτικο δεν δημιουργήθηκε από τους ίδιους τους δημιουργούς των σχετικών τραγουδιών. Μην ξεχνάμε πάντως ότι και ο Μάρκος, στη γνωστή αφίσα του “Μπάρ ο Μάρκος” με τη φωτογραφία της “τετράδας”, για “λαϊκή ρεμπέτικη ορχήστρα” που θα παίζει κάθε βράδυ στο ρομαντικόν μπάρ “ο Μάρκος” μιλάει, το 1936. Αλλά και το 1937 ηχογραφεί “Όλοι οι ρεμπέτες του ντουνιά”. Προσωπικά θεωρώ ότι ο όρος Ρεμπέτικο δεν δημιουργήθηκε “κάπου στη δεκαετία του ΄50” αλλά τον “δημιούργησε” ο Πετρόπουλος με το βιβλίο του, πρώτη έκδοση 1968, κατατάσσοντας σε αυτόν συλλήβδην και λανθασμένα όλα τα αστικά λαϊκά τραγούδια, κουτσαβάκικα, σμυρναίικα κλπ, δημιουργώντας τεράστια παραπλάνηση που πολύ δύσκολα θα καταφέρουμε να την αποσείσουμε.

Μπορεί ο Τσιτσάνης να μην αποδέχτηκε, και δικαίως, την ευρέως διαδεδομένη μόδα της αντιγραφής, μέσα στην κινηματογραφική αίθουσα, της μελωδίας των τραγουδιών από τις ινδικές ταινίες (αν και κατά δήλωσίν -του ασχολήθηκε και ο ίδιος -ανεπιτυχώς- με τη σύνθεση τραγουδιού τέτοιου ύφους), αλλά δεν είναι τυχαίο ότι τα τραγούδια αυτά έγιναν δημοφιλέστατα, αφού βρίσκονται υφολογικά πάρα πολύ κοντά στο ύφος του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού, που στην ίδια μουσική κληρονομιά βασίζεται.

Οι πρωτοπόροι (Μάρκος, Γιοβάν Τσαούς και όλη η παρέα) ουσιαστικά δεν λάτρεψαν το ίδιο το όργανο αλλά το ύφος του τραγουδιού, που μόνο το μπουζούκι μπορούσε να εκφράσει με πληρότητα και επάρκεια.

Οι “κομπανίες” που δημιουργήθηκαν με την επαναφορά στη μόδα του προπολεμικού και μεταπολεμικού ρεμπέτικου δεν περιορίστηκαν όλες σε επανεκτελέσεις, κάποιες από αυτές έφτιαξαν και καινούργια τραγούδια, προφανώς πιεσμένες από τις εταιρίες. Ευτυχώς τα περισσότερα από αυτά (π.χ. Βόλτα με κλεμμένο αμάξι, Πίνω μπίρες κλπ.) ξεχάστηκαν γρήγορα και ελπίζω να μην αναβιώσουν. Γι αυτό και ο λαός απαξίωσε να δημιουργήσει για αυτά έναν κατάλληλο όρο, που θα μπορούσε να ήταν “νεορεμπέτικα”.

Κε Νίκο Πολίτη όχι δεν απευθύνθηκα σε σας αλλά δεν πειράζει άλλωστε σε μια δημόσια συζήτηση συμμετέχουν όλοι.Συμφωνώ σε όλα όσα αναφέρετε στην απάντησή σας με μια μικρή επιφύλαξη στο γεγονός που λέτε ότι οι παλιοί λάτρεψαν το υφος που μπορούσε να αποδώσει το συγκεκριμένο όργανο.Ο Μάρκος λέει στην αυτοβιογραφία του ότι πρωτάκουσε μπουζούκι από κάποιον με τ’όνομα Αιβαλιώτης και εκστασιάστηκε τόσο πολύ από τον ήχο που είπε ότι αν δεν μάθει μπουζούκι θα κόψει τα χέρια του με το χασαπομάχαιρο.Όμως αυτές τις θεωρώ λεπτομέρειες,γιατί ούτε ερευνητή,ούτε μελετητή του Ρεμπέτικου τραγουδιού θεωφρώ τον εαυτό μου.Απλά μου αρέσει γιατί τόσο ο στίχος όσο και η μουσική βγαινει από την ψυχή τους και γι’αυτό όπως και το λαικό ρίζωσε με το πέρασμα των χρόνων στην καρδιά μας και ακόμα και σήμερα τραγουδάμε και γλεντάμε μ’αυτά τα τραγούδια.Δεν ισοπεδώνω την εποχή μας απλά για να βρείς κάποιο τραγούδι με αντίκρυσμα θέλει πολύ ψάξιμο στην ποσότητα των δίσκων που κυκλοφορεί σήμερα.

Ισχύει αγαπητέ(συγχώρεσε με για τον ενικό) πως ο Μάρκος άκουσε από τον Αιβαλιώτη μπουζούκι και έιναι γραμμένο στη βιογραφία του. Όντος ήταν έκπληκτικος και μαγεμένος από τον ήχο του μπουζουκιού

ρε παιδιά χαλαρώστε, αυτό εννοούμε τρόπος ζωής όπως λέει και ο Νίκος Πολίτης, το να σε αγγίζουν κάποια πράγματα βαθύτερα που περιγράφονται από αυτή τη μουσική, τους στίχους, τις εικόνες. Να σε εκφράζει αυτή η μουσική. Δεν θεοποίησα τους ρεμπέτες, τους μάγκες, τα κουτσαβάκια της εποχής ή όπως θέλετε πείτε τα. Ούτε εννοούμε τρόπος ζωής να πιάσω να φοράω καβουράκι κλπ ή να αφήσω μουστάκι για να μοιάζω στους ρεμπέτες.

Εγώ πάλι αφήνω μουστάκι γιατι ειμαι φανταρος!!!
γεια σας παιδι χαθηκα λογω θητείας! ελπίζω να στε όλοι καλα!!!

(δεν το είχα σκεφτεί τότε… ) :
Αν τα παραρεμπέτικα ήταν ρεμπέτικα, δεν θα είχε δημιουργηθεί η λέξη παραρεμπέτικα.