Σκυλάδικα και σκύλοι

Ίκαρε, δεν ξέρω ακριβώς ποια χρονιά, αλλά θα πρέπει να είναι δεκαετία του 80. Και ο Καραντίνης και ο Μαργαρίτης ήταν τότε “μαλλιαροί” και ωραίοι, και κοστουμαρισμένοι στην τρίχα! :wink:

Γιατί σε χάλασε ο Χριστοδουλόπουλος; Με τη φωνή που είχε τότε ήταν (κατά τη γνώμη μου, βέβαια) ένας από τους πιο ωραίους λαϊκούς τραγουδιστές, άσχετα αν τον αδικούσε το “στιλ” των τραγουδιών του. Και στο συγκεκριμένο κλιπάκι λέει κλασσικά λαϊκά. Μήπως ξέρει κανείς ποια είναι η τραγουδίστρια;

Εύα

[b][b][SIZE=3]Στίχοι απο σκυλάδικα για να διευρύνουμε το ρεπερτόριο…

[SIZE=2]Χριστίνα Γαλάνη
'Από κορμί είμαι η best

Κι από προσόντα είμαι first
Μ’ αυτό στους άντρες κάνω test
Για να διαλέξω.
Μπες όπως όλοι στη γραμμή
Ασε τα μα, τα μου, τα μη
Πέρνα λοιπόν τη δοκιμή
Και ίσως σε επιλέξω’

Πέπη Τσεσμελή

‘Σκανδαλίζομαι, μονάχη μου αγγίζομαι
με μια γραβάτα σου ερεθίζομαι’

'Αν θέλεις να ανοίξουν της καρδούλας μου οι πόρτες,

βγάλε όλα τα ρούχα σου κι έλα με τις μπότες’

Λάκης Σκουτάρης

‘Είμαι ένας άνθρωπος τρελός,
σχιζοφρενής και μανιακός,
που μες την τρέλα μου ο φτωχός,
ψάχνω για να’ βρω λίγο φως’
'Σκοτάδι, πισσοσκόταδο, μαύρο σκοτάδι πίσσα,
σκοτάδι είσαι σκοτεινό, σκοτοσκοτεινιασμένο,

σκοτάδι κατασκότεινο, και βράδυ βραδιασμένο.’

Αντζελα Ρέμπη
‘Αν είχανε φωνή οι γκαρσονιέρες,
θα πέφταν σαν ξερόφυλλα οι βέρες’

ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1970 !!
Κώστας Καφάσης
‘Το βράδυ θα ‘ρθω να σε πάρω,
γι’ αυτό μη φας, θα φάμε γλάρο.’

Νίκος Δουλάμης
'Έρωτά μου τοκογλύφε

γλύφε το κορμί μου γλύφε’

Και τέλος μια συλλογή από τα καλύτερα των δύο Εθνικών Οδών και του συνολικού επαρχιακού και αγροτικού Οδικού Δικτύου:

‘Απόψε έχω περίοδο, μα έχω κι άλλη δίοδο.’

‘Θέλω στο σώμα σου σαν μπω, να με χτυπάς με το σαμπώ.’
‘Μείνε μαζί μου έγκυος, είμαι πολύ φερέγγυος.’
‘Σε βρίσκω πολύ κύριο, αλλά περνάω κλιμακτήριο.’
‘Μωρό μου είσαι όργιο, σαν τον Αγιο Γεώργιο’

Ακολουθεί το καλύτερο!!!

(η ιστορία γενικά περιγράφει έναν απατημένο σύζυγο όπου στην αρχή απειλεί):

«θα φέρω τη βενζίνη
κι αναλαμβάνω την ευθύνη.»

και καταλήγει στο ρεφρέν που μας άφησε άφωνους:

«την είχα άχτι, την είχα άχτι,
τώρα την έχω μόνο σε στάχτη,

μέσα στο τσίγκινο κουτί,
που φύλαγε τα μπικουτί…»

κάθε βράδυ κόβω φλέβες
ξενυχτάω με φραπέδες
και ξηλώνω καναπέδες!
[/SIZE][/b][/SIZE][/b]

“ΠΟΤΕ ΜΟΥ” δεν ακουσα αυτα τα τραγουδια , ουτε οταν εγραφα για σκυλαδικα
εννοουσα κατι τετοιο . Αλλα συγνωμη θα φταιει μαλλον η ηλικια και το χασμα
των γενεων … Καμμια σχεση , ειλικρινα… Νικο Πολιτη , ειμαι αλλου ειδους “σκυλου”
και διαχωριζω επισημα τη θεση μου , απο κατι τετοια τραγουδια !!!:026:

Αχ και παλι αχ , δεν ζησατε καποιοι την ατμοσφαιρα εκεινων των μαγαζιων ,
που εφυγε και παει … ανεπιστρεπτι …:106:

Οσο υπαρχω , σκυλαδικα για μενα θα ειναι τα “μπουζουκια” , << ετσι τα λεγαμε >> ,
των δεκαετιων , 50 - 60 - 70 και 70 φευγα … αυτα , τελεια και παυλα …:109:

Για πλάκα τά’βαλα Πελαγία… Ξέρω τί εννοείς!

Και βέβαια για πλάκα τα έβαλες, Γκόγκο και φυσικά ξέρουμε τι εννοείς και εσύ, αλίμονο αν το παρεξηγούσαμε!!!

Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν έχουν πέσει «μπράβο», ΟΥΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΛΑΓΙΑ!, που σημαίνει ότι καταλάβαμε το νόημα της καταχώρησής σου.:):slight_smile:

(μερικά από αυτά, τα έχω ξαναδιαβάσει πριν λίγα χρόνια).

Ηλίας Πετρόπουλος (Το Άγιο Χασισάκι, Νεφέλη): “Η λέξη σκυλάδικο βγαίνει από τη λέξη σκυλος. Η λέξη σκύλος υποδηλώνει τον σκληρό μάγκα, τον αμετανόητο, τον αδάμαστο, αυτόν που τη βγάνει σπαρτιάτικα”

Σαχλαμάρες του Πετρόπουλου. Κάτι θέλει να παραστήσει και τα γράφει αυτά. Ιδού τι έχω βρει εγώ:

Εφημερίς των Συζητήσεων
, 8/6/1894:

“… κόσμος ἄλλος, μὲ ἤθη διαφορετικά, μὲ σκέψεις καὶ καλλαισθησίαν (sic) ἀλλοίαν, διασκεδάζει καὶ εὐθυμεῖ … Ἐκεῖ ἄνθρωποι τοῦ λαοῦ, λοῦστροι καὶ μαραγκοί, ἐργάται καὶ στρατιῶται, μὲ ἐντεταμένας ὅλας τὰς αἰσθήσεις παρακολουθοῦν τὸ θέαμα. Ἔχει στηθῆ πρὸ τοῦ μικροῦ καφενείου ἓν ἰκρίον ξύλινον, τὸ ὁποῖον σκιάζει βρωμερὰ λινάτσα. Ἐπάνω εἰς τὸ ἰκρίον αὐτὸ δύο βιολιτζῆδες, ἓνας μὲ τὸ σαντοῦρι καὶ μία μεσόκοπος μελαχροινὴ (sic) μὲ ἕνα τσιτάκι κακοφορεμένο, μὲ πρόσωπον ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἀφῆκε καταφανῆ καὶ ἀνεξάλειπτα ἴχνη ἡ ἐπενέργεια τῶν χρόνων καὶ τοῦ σουλιμᾶ, ἀποτελοῦν τὴν ὀρχήστραν καὶ ψάλλουν μὲ σπαρακτικοὺς τόνους φωνῆς ἀμανέδες … Καὶ ὁ χαζὸς κόσμος μὲ ὀρθάνοικτα μάτια καὶ στόμα ψιθυρίζει:
– Ρὲ τὴ σκύλα τσακίσματα!”

Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι οι όροι “σκύλος” - “σκύλα” - “σκυλί” πρέπει να ήταν πολύ διαδεδομένοι σε λαϊκά στρώματα, από αμνημονεύτων ετών. Από τον 19ο αιώνα ακόμα! Και πρέπει να ήταν ευρείας χρήσης επαινετικοί όροι, παίζοντας με την απέχθεια που δημιουργούσαν οι λέξεις στα μορφωμένα κοινωνικά στρώματα (δηλαδή, “ρε τον σκύλο!” = “ρε τον κερατά!”, όπως θα λέγαμε σήμερα), χωρίς να εννοεί αναγκαστικά “τον σκληρό μάγκα, τον αμετανόητο, τον αδάμαστο”, όπως θέλει ο Πετρόπουλος.

Όσο για το “σκυλάδικο”, η πρώτη αναφορά που βρήκα στον Τύπο είναι από το ΕΜΠΡΟΣ της 14ης Αυγούστου 1965:

“Η καλλιτέχνις [κάποια που χρησιμοποιούσε στις εμφανίσεις της το όνομα της Σούλης Σαμπάχ] δούλευε – και δουλεύει – σε λαϊκά κέντρα μακρυά από την Αθήνα και ιδιαίτερα στα σκυλάδικα, όπως χαρακτηριστικά λέγονται τα κέντρα αγνώστου κατηγορίας”

Δεν έχω βρει προγενέστερη αναφορά. Σίγουρα ο όρος προϋπήρχε, όμως τότε (1965) ήταν που διαδόθηκε και καθιερώθηκε αρκετά, ώστε ο συντάκτης του άρθρου να τον χρησιμοποιήσει ξέροντας ότι οι αναγνώστες θα καταλάβουν τι εννοεί.

Αξίζει εδώ να παρατεθεί και η άποψη του Θάνου Βελλούδιου για την προέλευση της λέξης σκυλάδικο: «ονομασία διά μίαν μικρά ταβέρνα (κουτούκι, εκ του κιουτσούκ, ήτοι μικρόν), όπου συνεκεντρώνοντο οι παλαιότεροι μάνγκες με τα σκυλιά μπουλντώγκ τους –τους ταυροκύνας των αρχαίων- που τα είχαν αυτοί ωσάν εκτροφείς κυνών ράτσας, μιμούμενοι αυτήν την συνήθεια ενίων αρχοντικών ατόμων».

Διαβάζοντας αυτά τα Βελλούδια, μου ήρθε αμέσως φλασιά σχετικές φωτογραφίες από τον Πετρόπουλο με τα μπουλντόγκ να περιέχονται στο φωτογραφικό κάδρο με τους μάγκες…

Με την ευκαιρία, για όποιον ενδιαφέρεται για την περίπτωση Βελλούδιου (εγώ πάντως πολύ) «τρέχει» αυτό τον καιρό έκθεση αφιερωμένη σε αυτόν:

Μήπως ο Βελούδιος μπήκε, αυτή τη φορά τουλάχιστον, στον κόπο να αναφέρει τις πηγές του σχετικά με την προέλευση της λέξης; Ξέρω, δεν το συνήθιζε αλλά… μήπως.

(στην παρουσίαση της έκθεσης, παραλείφθηκε η αναφορά σε μίαν ακόμα ιδιότητα του τιμωμένου: εκτός από αεροπόρος, ελληνοδίφης, λαογράφος, συνθέτης και δημιουργός της φαντασιομετρικής τέχνης, υπήρξε και Ελληνευρέτης. Μην το ξεχνάμε…)

Χμ, μάλιστα…Ζητάμε από τον Βελούδιο να αναφέρει τις …πηγές του, παραθεωρώντας ότι οι πηγές του ήταν ο ίδιος, και οι διάφορες ετυμολογήσεις και ερμηνείες για κάποιες λέξεις που μας ενδιαφέρουν (ρεμπέτης, μάγκας, ζεϊμπέκικος, μόρτης κλπ κλπ) ήταν δικές του.

Εάν υπάρχει λοιπόν κάποια υποχρέωση παραπομπής, αυτή πέφτει βαριά στους ώμους των μεταγενεστέρων: αυτοί πρέπει να αναφέρουν τις πηγές τους (μεταξύ άλλων και τον Βελλούδιο). Ο Βελλούδιος πού να παραπέμψει; Στον εαυτό του;

Όσο για «παράλειψη» κάποιας ιδιότητας του ανδρός, δεν φαντάζομαι ούτε με σφαίρες ότι διέφυγε από τους διοργανωτές και η παραμικρή έστω ιδιότητά του. Άλλωστε, από το πρόγραμμα παρουσιάσεων, συζητήσεων, διαλέξεων κλπ, διαφαίνεται ότι οι ενδιαφερόμενοι δεν θα μείνουν παραπονεμένοι σε ό,τι αφορά την πλήρη κάλυψη της περίπτωσής του και του έργου του.

Ε, μα δεν θα φροντίσουν οι διοργανωτές ώστε να ενημερωθούν οι επισκέπτες, εκτός για όλα τα άλλα, και για της Ελληνευρέσεις του ανθρώπου; Τι ελληνηύρε, να ξέρουμε δηλαδή.

Όσο για τις πηγές, ακριβώς: Ότι κατέβαζε το κεφάλι του, το δημοσιοποιούσε, με τόση βεβαιότητα για το ορθόν της κατεβασιάς, που περίττευαν οι αναφορές πηγών. Σε μία περίπτωση (Ελληνευρέσεως) πάντως, ανεφέρθη και πηγή, έστω μόνο για το ήμισυ της λέξης: Στο σκεπτικό της τεκμηρίωσης, ότι ο Ζεϋμπέκικος χορός είναι αρχαιοελληνικός και οι Τούρκοι απλά, τον καπηλεύτηκαν (και αυτόν), και αφού αναλυθεί η σύνθεση της λέξης από τις λέξεις Ζεύς (ναι ντε, ο επικεφαλής του Δωδεκαθέου, ο Diaeus της αρχαίας Ινδίας, αλλά αυτή η αναφορά πηγής είναι δική μου, όχι του Βελούδιου) και μπέκος, όπου μπέκος = ο άρτος, κατ’ Ηρόδοτον*. Τώρα, για το πώς θεός και μπέκος συντηκόμενοι δίνουν ζεϋμπέκικο**, αυτο μπορεί να ανευρεθεί (ή, μήπως, ελληνευρεθεί;) στο “Θάνος Βελλούδιος, Από την Μουσική Ελληνική Σουΐτα: Κοντσέρτο Μεσογειακό, πέραν του Καλού και του Κακού”, μέρος 4, τμήμα (πνεύμα και σώμα), Ελληνοευρετικαί επιδόσεις υπό Θάνου Αλεξάνδρου Μουρραίη – Βελλουδίου, Αντισμηνάρχου ε. α.”, αναδημοσιευμένου στο Οδός Πανός, Μάϊος 198, Τεύχος 2.

*τη λέξη αυτή, κατά τον Βελούδιο, την εκαπηλεύθησαν και οι Γερμανοί, όταν επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν για το ψήσιμο του ψωμιού το ρήμα backen (= ψήνω). Μάλιστα, την επεξέτειναν σε όλα χωρίς εξαίρεση τα ψησίματα, δηλαδή κέϊκ, αρνιού, ψαριού και άλλων πολλών (αυτό, πάντως, εγώ το λέω), αλλά και οι Αλβανοί, που μπουκ ονομάζουν το ψωμί.

**η ορθογραφία, δική του

Μόνο οι μεταγενέστεροι λοιπον να αναφέρουν τις πηγές τους ε?

Ο Βελούδιος που ενω είχε τη δυνατότητα να αναφέρει τόσα χρόνια έστω και κάτι και δεν το έκανε, συγχωρείται ετσι?

Βρε, από τον προηγούμενο σχολιασμό μου ξέφυγε, αυτό. Και είμαι μεταγενέστερος, καραμπαμπάμ! Πληροφορώ λοιπόν την ομήγυριν ότι στην ερμηνεία “Ζεύς – μπέκος” αναφέρομαι συχνά, ποτέ όμως δεν ξεχνάω να παραπέμψω στον Βελλούδιο ως το πρώτον διαπιστώσαντα. Μερικές φορές, ε, προσθέτω και τον Τσαρούχη που “τσίμπησε” γερά.

Στην προέλευση της λέξης “σκυλάδικο” δεν αναφέρομαι σχεδόν ποτέ, αφού δεν έχω καταλήξει σε κάποιαν αποδεκτή ετυμολόγηση. Οπότε, δεν τίθεται θέμα μη αναφοράς πηγών.

*Γιάννη, επειδή μου είσαι παντελώς ακατάληπτος με αυτό που γράφεις, και μέχρι να μου το σαφηνίσεις, ξαναλέω: ο κ. Πολίτης παραπονέθηκε ότι ο Βελλούδιος δεν συνηθίζει να αναφέρει τις πηγές του. Εγώ του εξήγησα το αυτονόητο για όσους ρεμπετολογούν έστω και στοιχειωδώς (=έχουν διαβάσει ό,τι έχει γράψει σχετικά ο Βελλούδιος), ότι, ποιες πηγές, αφού οι ετυμολογήσεις και οι ερμηνεύσεις του Βελλούδιου είναι μόνο του Βελλούδιου.

Οι μετά τον Βελούδιο, ξαναλέω, όταν θα θέλουν να καταπιαστούν με όρους που καταπιάστηκε και εκείνος, όπως “ζεϊμπέκικος”, εκείνοι θα πρέπει, μεταξύ άλλων πηγών, να τον αναφέρουν. Τι να κάνουμε, είναι ζήτημα χρονικής προτερότητας, μην παρεξηγιέσαι…Εκτός κι αν μου δείξεις ότι αυτά που είπε ο Βελλούδιος τα είχε πει και άλλος και τον παρασιωπά…

Περί του ποια δυνατότητα είχε τόσα χρόνια να αναφέρει κάτι (τι;) και δεν το έκανε, ειλικρινά δεν το πιάνω. Ίσα ίσα, ό,τι ήθελε να πει το είπε, έδωσε τις ετυμολογήσεις και τις ερμηνείες του και εμείς τις σταθμίζουμε και τις κρίνουμε.

*κ. Πολίτη: ε, αυτά έχουν οι χρονικές προτερότητες: τώρα που μάθαμε την κατά Βελλούδιο προέλευση της λέξης “σκυλάδικο”, οφείλουμε να τον αναφέρουμε όταν και εάν και όποτε δημοσιοποιήσουμε κάποια εργασία μας σχετική.Ενώ εκείνος ποιον να αναφέρει, αφού πρώτος αυτός εισηγήθηκε τη συγκεκριμένη προέλευση του όρου;

Εντάξει. Αν όμως θέλουμε ουσία, εκεί εγώ θα παρατηρήσω ότι η άποψη για τον όρο “σκυλάδικο”, ότι δημιουργήθηκε επειδή παλαιότερα εκεί πήγαιναν οι μάγκες της εποχής με τα μπουλντόκ τους*, μιμούμενοι συνήθεια αρχοντικών ατόμων να εκτρέφουν κύνας ράτσης, είναι τόσο εξωπραγματική (εντελώς ανεξάρτητα από το ποιός την διατύπωσε) που όχι, δεν αξίζει να παρατεθεί σε ένα θέμα ρεμπέτικου φόρουμ (θα μου επιτρέψεις να προσθέσω: αξιόλογου) που ασχολείται με το ψάξιμο της προέλευσης αυτού του όρου ή, αν παρατεθεί, θα αντιμετωπιστεί με ακριβώς τον παρόντα σχολιασμό.

*δεν διευκρινίζεται όμως αν οι ιδιοκτήτες μάγκες οδηγούσαν τους ταυροκύνας τους στη μικρά ταβέρνα χρησιμοποιώντας δερμάτινο λαιμοδέτη και δερμάτινο λουρί περιπάτου, κατά μίμησιν συνηθείας αρχοντικών ατόμων, ή απλό παλιόσκοινο παρμένο από τα σκουπίδια.

Εγώ θυμάμαι οτι λέγαμε κάτι μαγαζιά σκυλάδικα γιά δύο καί μόνο λόγους.
Πρώτον οτι οι τραγουδιστές και τραγουδίστριες ήταν τού κιλού,καί είχαν μάπα φωνές,πού τίς παρομοίαζες σάν να ουρλιάζουν σκυλιά,καί δεύτερον ,επειδή οι μανταμίτσες πού δούλευαν εκεί μέσα ήταν εύκολες,καί τίς πή@@γες οπως πηδ@@νται οι σκύλες μέσα στόν δρόμο!!!
Συγνώμη γιά το λεξιλόγιο ,αλλά δέν μπορούσα να το γράψω αλλιώς!!!

Όλες?
Τόσα χρόνια δεν διαβασε κάτι ή καποιον παλιότερο ή συγχρονο του?

Είσαι σίγουρος?
Πολύ περίεργο!

Όλες. Γι αυτό, να ΄σαι σίγουρος.

#106: Εσείς που θέλετε ουσία, μπορείτε κατά την αξιολογική σας κρίση να θεωρείτε ότι δεν έπρεπε καν να καταγραφεί στο συγκεκριμένο νήμα του αξιόλογου (το κατηγόρησε κανείς;) αυτού ρεμπέτικου φόρουμ η άποψη που παρέθεσα. Και επιπλέον, άπαξ και έκανα την αποκοτιά να την παραθέσω, μπορεί και να νομίζετε ότι μόνο η δική σας «υποδοχή» τής αξίζει. Αλλά όλα αυτά δεσμεύουν εσάς και μόνο (κάτι που δεν πολυφαίνεται από την αξιωματικότητα των διατυπώσεών σας, καθώς μου φέρνει σα να μιλάτε εκ μέρους όλου του Φόρουμ)

Το τι αξίζει όμως να παρατεθεί στο νήμα και τι όχι, δεν θα το κρίνετε εσείς, αλλά η συλλογικότητα μέσα από επιχειρήματα. Και μη φανταστείτε τίποτα τριτοβάθμια επιχειρήματα, αλλά εάν π.χ. το συγκεκριμένο παράθεμα έχει ή όχι σχέση με το συγκεκριμένο θέμα που συζητάμε, αν βρίσκεται στο σωστό θεματολογικά σημείο, τέτοια πράγματα.

# 108: φοβάμαι πως είμαστε σε άλλο μήκος, οπότε ας το αφήσουμε…

Εύθικτε κύριε, αφού (απ’ ό,τι κατάλαβα από τα λεγομενα Ν. Πολίτη και τα δικά σας) ο Βελούδιος έλεγε ό,τι του ερχόταν στο μυαλό,χωρίς εστω να λαμβανει υπόψη του συγγραφέα, λήμμα, οτιδήποτε,
άρα λίγο πολυ είναι αναξιοπιστος,
γιατί το θεωρειτε απαραιτητο να καταγραφεί και η δική του κριση/ ετυμολογία;

Α, και δύο διευκρινήσεις για να μη δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις σε όσους δεν έχουν το κείμενο του Βελλούδιου: ο Βελλούδιος γράφει μεν ότι ο ζεϊμπέκικος είναι αρχαιοελληνικός, αλλά όχι ότι «οι Τούρκοι απλά τον καπηλεύτηκαν (και αυτόν)». Αυτό είναι προσθήκη του σχολιογράφου στο #102.

Δεύτερον, για τη λέξη μπέκος, ο Βελλούδιος γράφει ότι «η ρίζα της λέξεως ταύτης ευρίσκεται επίσης εις την γερμανικήν εις το Backen», ενώ ο σχολιογράφος στο #102 λέει: «τη λέξη αυτή, κατά τον Βελούδιο, την εκαπηλεύθησαν και οι Γερμανοί κλπ».