Ρυθμοί και μεμβρανόφωνα στην παραδοσιακή μουσική

Ενδιαφέρομαι γιά κάθε πληροφορία στο θέμα:
Ρυθμοί, μεμβρανόφωνα στη παραδοσιακή μας μουσική.

Κάνω λοιπόν μιά μικρή εισαγωγή.

ΠΕΡΙ ΡΥΘΜΩΝ
Απλοί, σύνθετοι
Δίσημος, τρίσημος,…,πεντάσημος, εξάσημος,…
2,3,…,5,6,…τέταρτα, όγδοα, δέκατα έκτα,…
Βραχύ και μακρό. Πόδες, μέτρα.
Ίαμβος (βραχύ, μακρό), τροχαίος (μακρό, βραχύ), σπονδείος (μακρό, μακρό)
Δίσημος: Χασάπικο, Συρτός στα δύο, Καραγκούνα, Θιακός, Μπάλος…
Τρίσημος: Συρτός στα τρία, Τσάμικος, Ομάλ Κερασούντας…
Τετράσημος: Νιζάμικος…
Πεντάσημος, Δεκάσημος: Μπεράτι, Χορός, Μπαιντούσκα, Τσακώνικος,…
Εξάσημος: Ζωναράδικος,…
Επτάσημος.Επίτριτος πρώτος, δεύτερος, τρίτος, τέταρτος: Καλαματιανός, Μαντηλάτος, Ράικος, Κόρη Ελένη, Ερηνάκι,…
Οκτάσημος: Αηδόνι,…
Εννιάσημος: Καρσιλαμάς, Αντικρυστός, Φυσούνι, Ζειμπέκικος (παλιός, αιβαλιώτικος, απτάλικος, καμηλιέρικος…),…
Δωδεκάσημος: Λεβέντικος,…
Δεκατριάσημος: Πουσνίτσα,…
κ.λ.π.

Ερώτηση: Ο πιο διαδεδομένος ρυθμός για το Λεβέντικο Μακεδονίας είναι τα 12/8?

Ο Λεβέντικος δεν είναι 12σημος αλλά 16σημος (2+2+2+3+2+2+3)
Από μια γρήγορη ματιά.
Πεντάσημα: ποιο Μπεράτι εννοείς; ποιας περιοχής; και λέγοντας Χορό, επίσης;
Εννιάσημα: ο Αντικρυστός δεν είναι κατηγορία ρυθμού αλλά τρόπος χορού. Όπως επίσης, δεν υπάρχει ρυθμός Αϊβαλιώτικος.
Η Πουσνίτσα δεν είναι 13σημος αλλά 15σημος ρυθμός (4+4+3+4). Βέβαια, λόγω της γρήγορης ρυθμικής του αγωγής μετριέται καλύτερα σε 4 κινήσεις.

Εγώ γιατί τον ξέρω 15/8???
Μήπως υπάρχουν δύο εκδοχές ανάλογα με την περιοχή?
Στο ιντερνετ πάντως κι εγώ 12/8 τον βρήκα αλλά δεν νομίζω να είναι σωστό…

Στο σύνδεσμο που δίνει η Σαμπάχ, όπου αναφέρεται ρυθμικό μέτρο έχουμε 12 (στους περισσότερους), 16 ή 17, σε μια κάπως βιαστική ανάγνωση. Τέτοια πολυσύνθετα μέτρα είναι συνήθως δύσκολο να μετρηθούν με σιγουριά, μόνο ένας καλός ρυθμολόγος σε συνδυασμό με περισσότερους από έναν καλούς ντόπιους χορευτές μπορεί να βγάλει ασφαλές συμπέρασμα αλλά και πάλι, πιθανόν να υπάρχουν μικροδιαφορές από περιοχή σε περιοχή.

Τα σλαβικής (ιδιαίτερα βουλγαρικής) προέλευσης 16σημα συνήθως είναι παράθεση ενός εννεάσημου ακολουθούμενου από ένα επτάσημο ή αντίστροφα, δεν θυμάμαι.

Σαμπάχ με μπέρδεψες. Τελικά 15αρι τον ξέρεις ή 12αρι.
Τέλος πάντων, για να μην μπερδευόμαστε άδικα. Δώσε λινκ από την μουσική που θες και εγώ θα σου πω τον ρυθμό.
Σε ότι αφορά τα γραπτά του λινκ που παρέθεσες πιο πάνω, δεν τα διάβασα αναλυτικά αλλά ο ένας αντιγράφει τον άλλον λίγο-πολύ. Όσο για τον ρυθμό, άλλ’ αντ’ άλλων. Μόνο στην τελευταία παράγραφο αναφέρεται το σωστό.
Πάντως δεν ξέρω τι λένε οι άλλοι, εγώ ξέρω τι ακούω. Και ακούω πολύ καλά. Το ίδιο σε συμβουλεύω να κάνεις. Να μην μένεις στα γραπτά των άλλων αλλά να τα ακούς μόνη σου. Και όπου κολλήσεις, εδώ είναι το φόρουμ. Άσε που έχω βρει ένα σωρό βλακείες στα βιβλία χορού που διδάσκονται στα πανεπιστήμια. Όπως ότι ο Μενούσης είναι 15σημο!!!

Κ.Νίκο δεν είναι δα και τόόόσο τρομερό. Αρκεί να είσαι …“ελαφρώς” μυημένος στα δημοτικά.

Ρυθμολόγος ε; χε!χε!χε!

υ.γ. Ο Λεβέντικος είναι αυτός και είναι 16σημος.

Στα βόρεια και δυτικά δημοτικά, γιατί ο καλαματιανός είναι, ε, κάπως ευκολότερος…

είναι από μία καταγραφή του σίμωνα καρρα. Όχι εγώ είπα 15αρι τον ξέρω αλλά δεν μου βγαίνει ακριβώς στο μέτρημα. 12άρι τον βρήκα στο internet.
Σας ευχαριστώ πολύ!

Κάποιες δυσκολίες στο να περιγραφούν οι ρυθμοί με λόγια και με νότες έχουν συζητηθεί σ’ αυτό το θέμα.

Σαμπάχ, τι ακριβώς ετοιμάζεις; Γράφεις κάποια εργασία; Θες να τα εξηγήσεις σε κάποιον; Να τα καταλάβεις καλύτερα η ίδια; Το θέμα είναι μουσικολογικό ή χορευτικό; Δε ρωτώ από αδιακρισία, αλλά για να καταλάβω σε τι θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε. (Για να είμαι πιο σαφής, ξεκίνησα να γράφω ένα μακρυνάρι με σκέψεις σχετικά με τα μεμβρανόφωνα, τις οποίες μάλιστα ήθελα κάποια στιγμή να ανεβάσω και σε ξεχωριστό ποστ, αλλά το έσβησα όταν συνειδητοποίησα ότι δεν απαντούσαν σε καμία ερώτησή σου!)

Διόρθωσις: Η παραπάνω ερώτησή μου έπρεπε να απευθύνεται στον Παραδοξολόγο κι όχι στη Σαμπάχ.

Μιας και ο Περικλής ξανάφερε στην επιφάνεια αυτό το θέμα, το πολύ ενδιαφέρον αλλά ατυχήσαν για πάρα πολλά χρόνια, να σημειώσω και εγώ ότι οι εννεάσημοι ρυθμοί αναλύονται στα επί μέρους τμήματά τους, από τα οποία συντίθενται (2 2 2 3, 2 2 3 2, 2 3 2 2, 3 2 2 2) καθώς και ανάλογα με τον τρόπο τονισμού (π. χ. στο παλαιό / νέο ζεϊμπέκικο, κοφτό ζεϊμπέκικο) ενώ οι όροι Καρσιλαμάς, αντικρυστός, φισούνι, Ζεϊμπέκικο με τις υποκατηγορίες του δεν είναι ρυθμοί αλλά χοροί. Και να ξαναθυμίσω ότι η απόδοση του τουρκικού όρου Καρσιλαμάς στα Ελληνικά ως Αντικρυστός (χορός) είναι χίλια τοις εκατό λανθασμένη και οδηγεί και σε παρετυμολογίες όπως ότι το τουρκικό καρσί, που σημαίνει αντίκρυ, απέναντι, προέρχεται από την ελληνική λέξη εγκαρσίως. Η σωστή ετυμολόγηση πρέπει να αναζητηθεί όχι από το επίθετο karsi αλλά από το ρήμα karsilamak = 1: συναντιέμαι, τρακάρομαι, 2: αντιμετωπίζω, και το παράγωγο ουσιαστικό karsilama = 1: συνάντηση, 2: αναμέτρηση, αγώνας. Και για τους Έλληνες της Μικρασίας είχε και την έννοια της προϋπάντησης, όπως είχα αναφέρει εδώ.