Διανύουμε αισίως το 2002 και μας χωρίζουν ήδη πάνω απο 45 χρόνια απο το τέλος της κλασσικής(κατά του περισσότερους αυθεντικής)εποχής του ρεμπέτικου τραγουδιού,το οποίο τοποθετείται γύρω στα μέσα της δεκ.του '50. Μοιραία ,οι συντριπτικά περισσότεροι απο τους ανθρώπους που διακόνισαν το ρεμπέτικο εκείνα τα χρόνια,δεν υπάρχουν πλέον.
Το γεγονός ότι οι μεγάλοι ρεμπέτες που δεν βρίσκονται πια στη ζωή αγνοήθηκαν απο την πολιτεία αλλά και την κοινωνία μετά το τέλος της ακμής τους,είναι κάτι αναμφισβήτητο ,το οποίο ως θέμα σηκώνει αρκετή συζήτηση.Νομίζω,όμως ότι πρόκειται για κάτι που δεν επανορθώνεται πλέον. Γι’αυτό ,θα προτιμούσα να σταθώ στους λίγους παλιούς ρεμπέτες που βρίσκονται ακόμα ανάμεσά μας. Οι περισσότεροι εξ αυτών δεν εχουν λάβει την παραμικρή αναγνώριση απο το κράτος. Καμία αναγνώριση της προσωπικότητας,της προσφοράς και του έργου τους,όχι μόνο με τη μορφή βραβείων,λαμπερών τιμητικών εορτών,συντάξεων κτλ ,αλλά ούτε καν ως μια επίσημη πρόσκληση για την τελευταία,έστω,σειρά καθισμάτων κάποιας δημόσιας εκδήλωσης.
Σε αυτή την κρατική ολιγωρία έχουμε "συμβάλλει"και εμείς,οι φίλοι του ρεμπέτικου,ισχυριζόμενοι ότι οι ίδιοι δεν θα το ήθελαν,ότι το ρεμπέτικο είναι μουσικό κίνημα που ποτέ δεν συμβιβάστηκε και δεν προσεταιρίσθηκε την κρατική και κάθε άλλη εξουσία ,ότι δεν είναι για τα σαλόνια κτλ. Ένας φίλος μου έλεγε : “Αλλοίμονο αν οι μεγάλοι ή έστω οι γνήσιοι ρεμπέτες έμπαιναν στο Ηρώδειο ή στο Μέγαρο.Θα χαλούσε η πιάτσα”.Πιστεύω ,όμως, ότι έτσι τίθεται ένα πολύ σημαντικό θέμα: Θα πρέπει ,επιτέλους ,στα πλαίσια της ,υποτίθεται δημοκρατικής και ανοικτών οριζόντων ,πολιτείας που υφίσταται σήμερα και απαρτίζεται απο όλους μας ,να αναγνωρισθεί το ρεμπέτικο ως η σημαντικότερη συνεισφορά στον μουσικό πολιτισμό της σύγχρονης Ελλάδας ,ναι ή όχι;
Κάθε μουσικό είδος ή κίνημα,αποτελείται και χαρακτηρίζεται κυρίως απο τους ανθρώπους του. Και κάθε δημοκρατική πολιτεία απο τους πολίτες που την απαρτίζουν.Επιλογή αυτης της πολιτείας ,διαμέσου των επίσημων φορέων της ,είναι να δίνει το μέγαρο και το Ηρώδειο στον Νταλάρα και στον κάθε Νταλάρα ,κάθε λίγο και λιγάκι.Δεν τρέφω κάποια εμπάθεια για το συγκεκριμένο πρόσωπο ,όπως ίσως αρκετοί σε αυτό το φόρουμ ,αλλά και ο ίδιος έχει “πατήσει” στο ρεμπέτικο για να ανελιχθεί καλλιτεχνικά και ,φυσικά,εμπορικά(το έχει άλλωστε παραδεχθεί και ο ίδιος). Γιατί λοιπόν να ερμηνεύουν το ρεμπέτικο σε αυτούς τους χώρους,οι οποίοι ανήκουν σε όλους μας ,οι διάφοροι Νταλάρες και όχι οι ίδιοι οι αυθεντικοί εκφραστές του ρεμπέτικού;
Απο τους ρεμπέτες της κλασσικής εποχής έχουν μείνει λίγοι. Ο Σπύρος Καλφόπουλος,ο Μιχάλης Γενίτσαρης, ο Τάκης Μπίνης είναι ,ίσως ,κάποιοι απο αυτούς(παρακαλώ να επισημάνετε αυτούς που γνωρίζετε).Παράλληλα ,ο γιος του Μάρκου,ο Στέλιος(αν και κινείται και σε διαφορετικούς δρόμους), ο γιος του Τσαουσάκη, ο Μπάμπης Γκολές και άλλοι προσπαθούν να αναβιώσουν κάτι απο την παλιά ,αυθεντική εποχή.Γιατί να τους αγνοήσουμε εμείς και το κράτος,με καθησυχαστική πρόφαση την αντιεξουσιαστική στάση του ρεμπέτικου τραγουδιού;
Παράλληλα ,υπενθυμίζω το βιοποριστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν κάποιοι απο τους ζώντες παλιούς ρεμπέτες που έχουν αποσυρθεί απο την ενεργό δράση και το οποίο χρήζει αντιμετώπισης.
Αυτά για την ώρα, ελπίζω να διατυπωθούν αντιρρήσεις,παρατηρήσεις και απόψεις επ’αυτών.
Θα υπενθυμίσω κάτι που ανέφερα παλαιότερα, και ίσως μπορεί να μας δώσει λεπτομέρειες ο Στάθης Gauntlet αν κάποιος έχει επαφή μαζί του.
Η κυβέρνηση της Αυστραλίας, πριν από μερικά χρόνια, θέσπισε έναν νόμο “Γιά τη Διάσωση και Προστασία του Ιθαγενούς Αυστραλιανού Πολιτισμού”. Στον τομέα “μουσική”, αναφέρονται δύο είδη προς προστασίαν:
- Τα παραδοσιακά τραγούδια των Αβορίγενων.
- Rembetika. Songs of the Greek Underworld, of the Greek-Australian minority.
1.Ο δήμος θεσσαλονίκης πρόσφατα αποφάσισε να αγοράσει και να αξιοποιήσει το κτίριο στο οποίο διέμενε ο Τσιτσάνης στα τέλη της δεκαετίας του 30 και κατά τη διάρκεια της κατοχής ,στην οδό Παύλου Μελά 21. Απέναντι (στο νούμερο 22) ήταν και το ουζερί στο οποίο εμφανιζόταν(και στο οποίο αναφέρεται ο Γ.Σκαμπαρδώνης στο μυθιστόρημά του :“Ουζερί Τσιτσάνης”).Ελπίζω η απόφαση αυτή να υλοποιηθεί και να έχει την προσδοκώμενη συνέχεια.
Νομίζω ,όμως ,ότι ο Τσιτσάνης ήταν απο τις εξαιρέσεις ρεμπετών,οι οποίοι τιμήθηκαν και αναγνωρίστηκαν απο την πολιτεία εν ζωή. Υπάρχουν και άλλοι ρεμπέτες ,μικρότερου,ίσως, βεληνεκούς ,που χρήζουν τιμής και αναγνώρισης.
2.Κάποιοι φίλοι μου ,μετανάστες στην Στοχόλμη(Σουηδία) μου είπαν ότι αντίστοιχος νόμος με αυτόν που αναφέρει ο κ.Φέρρης ότι θεσπίστηκε στην Αυστραλία, έχει ψηφιστεί και απο το εκεί κοινοβούλιο για τις διάφορες εκφάνσεις τοπικής παραδοσιακής μουσικής , οι οποίες όμως τείνουν να καταστούν περισσότερο μουσειακό και φορκλορικό ,παρά ζωντανο μουσικό είδος.
Μπορεί ο δήμος Θεσσαλονίκης να μην έκανε καμία κίνηση για την αξιοποίηση του συγκεκριμένου κτιρίου, παρ όλ αυτά αυτή τη στιγμή στεγάζει ανθρώπους που δουλεύουν για την μουσική του τόπου μας (μαζί και γώ!).
Στην Π. Μελά 21 στο χώρο που έμεινε ο Β. Τσιτσάνης στεγάζονται τα γραφεία και η σχολή Παραδοσιακής και Βυζαντινής Μουσικής «Εν Χορδαίς» αποδίδοντας κατ αυτόν τον τρόπο την πρέπουσα σημασία στον μεγάλο μας μουσικό.
http://www.rembetiko.gr/forum/messages/53/165.html?TuesdayJune420020456pm#POST5381
Γιάννης
Παιδιά η πολιτεία μην ξεχνάμε ότι δεν έχει λόγο να αποκαταστήσει κάτι που πάντα θεώρησε ΄χθρό,Το ρεμπετικο δημιουργήθηκε ,διαδόθηκε καιμ διασώθηκε απο συγκεκριμένους πρωτεργάτες και χιλιάδες αανώνυμους.Αυτή την προσπάθεια και συμβολή που μπορούμε να έχουμε ο καθένας ξεχωριστά και συλλογικά για την διάδοση και διάσωση του είναι ο μεγαλύτερος ουσιαστικό φόρος τιμής .