Φιλοι και φίλες για χαρά,
ψάχνω πληροφορίες για τον “Ντιρλαντα” πιό συγκεκριμένα:
- Καταγωγή τραγουδιού
- Δισκογραφία
Το έχω βρεί μόνο στο “Περιβόλλι του τρελλού”,Σαβοπουλος και σε μια εκτέλεση με τον Γ.Ξυλουρη
Ευχαριστώ Βασίλης Λακες
Ντιρλαντα
Απο τις ταπεινες μου γνωσεις;
Καλυμνιωτικός σκοπος ποy τραγουδαγανε στα σφουγγαραδικα, και ειδικοτερα στους δυτες οταν ανέβαιναν αpο τις καταδυσεις για να τους κρατήσουν ξύπνιους και να βεβαιωθούν ότι δεν του έχει χτυπησει η νόσος των δυτών.
Λεγεται ότι κατάγεται απο φελλαχικους σκοπους της Βορειας Αφρικης (Αίγυπτος, Λιβύη, Τυνησία)
Ελπίζω να βοήθησα
Καλο υπολοιπο καλοκαιριου σε όλους
1 «Μου αρέσει»
ΠΡΟΣΟΧΗ, ΠΡΟΣΟΧΗ!
Πριν από 6-7 χρόνια, κάναμε με τη Θ΄σια τη διαδρομή Ασουάν-Λούξορ, με φελλούκα. Φελουκιέρης μας ο Αμπντάλλα, “γραμματέας” τότε του Κωστή Μοσκώφ, και μουσικός όπως είναι όλοι οι Νούβιοι. Τα βράδυα αράζαμε στην όχθη, κι εκεί μαζεύονταν όλοι οι φελουκιέρηδες και στήνανε μουσικό πανηγύρι γύρω απ’ τη φωτιά. Μιά μέρα, σ’ αντάλλαγμα με τα τόσα Νούβικα τραγούδια που μας μάθανε, μάθαμε κι εμείς στον Αμπντάλλα το “Ντιρλαντά”. Το ίδιο βράδυ το δίδαξε σ’ όλους του φελουκιέρηδες, και του βάλαν και αράπικα λόγια. Όλη νύχτα το τραγουδούσαν, και κάποιοι Γερμανοί τουρίστες ρωτούσαν ποιό είναι αυτό το Νούβικο τραγούδι…
Ένα χρόνο αργότερα, ο Αμπντάλλα και οι μουσικοί του, ήρθαν και δώσαν συναυλίες στη Ρεματιά στο Χαλάνδρι, και στη Θεσαλονίκη. Η συναυλία “έκλεισε” με το Ντιρλαντά, όπου βάλανε και προσωπικές αναφορές (“Κυρ Κώστα δε μας ήρθες απόψε”, “δώσε φιλιά και στη Θέσια” κ.λ.) που μόνο… εγώ κι όσοι ξέρουν αράπικα καταλάβαμε…
Η συναυλία της Ρεματιάς μεταδόθηκε και στην τηλεόραση… Από τότε, διαδόθηκε πως το Ντιρλαντά είναι… Νούβικο τραγούδι.
Στην πραγματικότητα, το τραγουδούσαν παλιά ΚΑΙ στην Αλεξάνδρεια, οι Καλύμνιοι σφουγγαράδες.
1 «Μου αρέσει»
Είδες τί κάνεις ρε Κώστα; Εξ αιτίας σου πήγανε στράφι οι κόντρες Σαββόπουλου και Γκίνη και μας προέκυψε και… Νούβικο το “Ντιρλαντά”!
Tο “Ντιρλανταντα” είναι παραδοσιακό τραγούδι της Καλύμνου. Έγινε ευρέως γνωστό από εκτέλεση σε δίσκο με τον Νίκο(
Γκίνη, καλύμνιο ερασιτέχνη τραγουδιστή. Το τραγούδι διασκεύασε ο Σαββόπουλος και προκλήθηκε δικαστική διαμάχη με το Γκίνη, όστις το θεωρούσε (κακώς) δικό του. Φυσικά δικαιώθηκε ο Σαββόπουλος.
1 «Μου αρέσει»
Αν θυμάμαι καλά ήτανε Πέτρος Γκίνης.
Αν θυμάμαι καλά, δικαιώθηκε ο Γκίνης, γιατί ήτανε χούντα, κι επειδή το τραγούδι έγινε διεθνής επιτυχία (στη Γαλλία το τραγούδησε η Νταλιντά) θέλανε ναρθούν στην Ελλάδα τα “δικαιώματα”, κι αυτό δε μπορούσε να γίνει αν το τραγούδι αναγνωρίζονταν ως παραδοσιακό, δηλαδή όπως λένε οι ΑΕΠΙδες “Ανώνυμο”.
Το πως έγινε επιτυχία (στο Παρίσι κατ’ αρχήν) είναι άλλη μιά ξεκαρδιστική ιστορία. Το 67-68, ο Διονύσης (και η ʼσπα έγκυος) πήγαινε κάθε μέρα στο Ντράγκστορ του Σαιν Ζερμαίν, γιά να διαβάζει στη ζούλα Ελληνικές εφημερίδες. Γιά να ευκολύνει τη ζωή του, έπιασε φιλίες με τα 3 κορίτσια πωλήτριες, που τονε κάλυπταν και τον αγαπούσαν πολύ. “Α, μεσσιέ Ντιονυζίςςςς…” και έτσι. Ύστερα έφυγε γιά την Ελλάδα, και τα κορίτσια μας ρώταγαν κάθε μέρα γιά τον Ντιονυζίςςς. Έτσι, όταν βγήκε το 45άρι με τη μουστάκα του στο εξώφυλλο, μας έστειλε 3 κομμάτια να τα χαρίζουμε στα κορίτσια. Να δεις χαρά τα κορίτσια, που είδανε τον φίλο τους νάχει γίνει φίρμα! Και δώστου, βάζανε το δίσκο όλη μέρα στο πικάπ του Ντράγκστορ, και δώστου τα μεγάφωνα στο δρόμο να ουρλιάζουν “Ντιρλανταντά και τέζα όλοι!”, όλο το Σαιν Ζερμαίν στο πόδι… ʼχ, μεσσιέ Ντιονυζίςςς… Εσύ έτρωγες κι έπινες, κι εμάς μας έτρωγε η αρκούδα!
(Μπαγιόκος)
Όχι, δικαιώθηκε ο Σαββόπουλος γιατί ο Γκίνης προσπάθησε να το περάσει σαν δικό του τραγούδι κι όχι παραδοσιακό! Μάρτυρας στη δίκη πήγε κι ο Γιάννης Παπαϊωάννου που έχοντας δουλέψει για χρόνια στα καϊκια ήξερε ότι το τραγούδι “δεν ήτανε καμμιανού, δεν έχει αφεντικό και δεν πρέπει να μασάμε τα παραμύθια που λέει ο καθένας” (χρησιμοποιώ τη δική του έκφραση) για αυτό κα μαρτύρησε υπέρ του Σαββόπουλου. Αυτό δεν άρεσε στον Γκίνη και είπε στον μπάρμπα Γιάννη ότι “δεν ξηγήθηκε καλά”. Ο Παπαϊωάννου θύμωσε για τη στάση του Γκίνη και το αναφέρει και στη βιογραφία του.
1 «Μου αρέσει»
Δίκιο πρέπει νάχεις, Μπαγιόκο, ίσως εγώ θυμάμαι την πρωτόδικη απόφαση. Και όντως ο Γκίνης ήθελε να το περάσει γιά δικό του τραγούδι, πράγμα που συνέφερε όπως είπα τη χούντα, γιατί ο Σαββόπουλος αναφέροντάς το ως “παραδοσιακό” μόνο δικαιώματα διασκευής θα έφερνε, που είναι πολύ λιγότερα από της σύνθεσης.
Κώστα, κάτι δεν κατάλαβα εδώ: Γιατί ενδιέφερε τη χούντα το ύψος των δικαιωμάτων; Αυτή θα τα πλήρωνε;
ΥΓ: Θυμάσαι τί αμόκ μας είχε πιάσει τότε μ’ αυτό το τραγούδι; Όπου και να πήγαινες αυτό άκουγες. Όπως είχε γίνει τον ίδιο περίπου καιρό και με το “Να 'τανε το 21” το ρεκόρ του οποίου, απ’ ότι έμαθα τελευταία, μόλις πριν λίγους μήνες καταρρίφθηκε (αυτή τη στιγμή μου διαφεύγει από ποιο τραγούδι).
Αν το “Ντιρλαντά” αναγνωρίζονταν ως “παραδοσιακό”, οι ξένοι (που λίγο ακόμα και θα γινόταν επιτυχία σαν τα “Παιδιά του Πειραιά”) δε θάδιναν κανένα “πνευματικό δικαίωμα” σε καμμίαν ΑΕΠΙ. Κι ο Σαββόπουλος, επέμενε πως είναι παραδοσιακό. Αν όμως κατοχυρώνονταν στο όνομα του Γκίνη, θ’ αναγκάζονταν οι ξένοι να στέλλουν στην Ελλάδα τα ποσοστά, και “θα εισέρρεε εις την χώραν ξένον συνάλλαγμα”, νάναι καλά ο γύψος! Τελικά δεν έγινε τόσο μεγάλη επιτυχία (“Τα Παιδιά του Πειραιά” φέραν δισεκατομμύρια) κι έτσι δε χάσαμε και μεγάλα πράγματα.
Ε, ρε τους ψωμολίμηδες!
Ρε παιδιά, αν και καθυστερημένα. Η Σαμίου μας εξιστόρησε τα εξής. Σε μία καταγραφή της στην Κάλυμνο γνώρισε και τον καπετάν ΠΑΝΤΕΛΗ Γκίνη (έτσι νομίζω τον ελέγαν τον άνθρωπο). Κάποτε που ήρθε ο Γκίνης για δουλειές στην Αθήνα τον πήρε η Σαμίου και τον έβαλε να ηχογραφήσουνε το Ντιρλαντά. Αυτά για την ιστορία. Τώρα αν κατάγεται από την Αίγυπτο, ποιος ξέρει;
Το τραγούδι είναι παραδοσιακό. Έχω ιδίαν άποψη ως, κατά το ήμισυ, Καλύμνιος.
Παντελής Γκίνης θυμάμαι κι εγώ. Η περιγραφή της κατάθεσης του Παπαϊωάννου ως μάρτυρα στη δίκη έχει πολύ πλάκα (την είχα ακούσει στην τηλεόραση από τον Σαββόπουλο). Σε κάποιο σημείο λέει ο Παπαϊωάννου, κε Πρόεδρε, εμείς οι ψαράδες στις Τζιτζιφιές το τραγουδάγαμε αυτό το τραγούδι χρόνια πριν το βγάλει ο κ. Γκίνης σε δίσκο. Ο δικηγόρος, για να τον ταπώσει, τον ρωτάει “καλά, εσείς, συνθέτης, είχατε σχέσεις με αλιευτικά κ.λ.π., έχετε καμία απόδειξη ;”. Και ο κυρ Γιάννης του λέει “Βεβαίως”, και βγάζει από την τσέπη του σακακιού του ένα μάτσο χαρτιά, μέσα από το οποίο του δίνει φυσικότατα άδεια αλιέως της δεκαετίας του τριάντα.
Αν κέρδισε τη δίκη ο Σαββόπουλος τότε πώς σ’ ένα CD που κυκλοφόρησε η Λύρα με τίτλο The Greek Lounge (!!! για όνομα…) το τραγούδι αναφέρεται ως σύνθεση Γκίνη;
Να, δείτε εδώ --> http://www.lyra.gr/ViewShopProduct.aspx?Id=57792
Γεια σας,
Γράφει ο Κ. Φέρρης:
Αν θυμάμαι καλά, δικαιώθηκε ο Γκίνης, γιατί ήτανε χούντα, κι επειδή το τραγούδι έγινε διεθνής επιτυχία (στη Γαλλία το τραγούδησε η Νταλιντά)…
…και δε μπορώ να μη στείλω το ιταλικό version της Νταλιντά!
…και ιδού το γαλλικό:
Εύα
(5 χρόνια μετά…)
Το Ντιρλαντά είναι πολύ πιο κοσμογυρισμένο απ’ όσο γνωρίζουμε στην Ελλάδα. Κατά πάσα πιθανότητα είναι το πιο κοσμογυρισμένο ελληνικό τραγούδι, μετά τα Παιδιά του Πειραιά και τον Ζορμπά.
Η ιστορία του, εκτενώς αλλά και πάλι όχι εξαντλητικά, εδώ.
1 «Μου αρέσει»
Thank you very much for this. Niko Politis sent me another thread, very interesting! I like the story of the song from Παντελής Γκινής DIRLADA and i will write about this song and the work of the divers. And about all the other interpretations all over the world!
Thanks!