Μια τσαχπίνα στην Αθήνα-Καρσιλαμάς-Καρτσιγιάρ

A)

Όχι, απλώς ήθελα να αποκλείσω άλλα κριτήρια όπως αυτά που έχω υπογραμμίσει στο μήνυμα που παραθέτω παρακάτω (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θεωρώ δόκιμο αυτόν τον «ορισμό», ή έστω, την απόπειρα ορισμού) και κυρίως να αναδείξω το γεγονός ότι υπάρχουν κομμάτια της «Σμυρναίικης σχολής» που έχουν ένα ιδιαίτερο μουσικό ύφος («πιο ιδιαίτερο» από αυτό της «Σμυρναίικης σχολής») ανεξάρτητα με το ποιoί συνθέτες τα έγραψαν και σε πού ζούσαν όταν τα έγραφαν. Μάλιστα, αυτό το ύφος μάς φαίνεται «τουρκατζίδικο» (ή σε κάποιους ακόμη και «ξένο» σαν «μη ελληνικό») ακριβώς επειδή έχουμε βομβαρδιστεί με κομμάτια άλλου ύφους και κομμάτια σαν αυτά είτε μάς είναι άγνωστα είτε μάς ήταν άγνωστα μέχρι πρόσφατα, οπότε όταν τα ανακαλύπτουμε είτε μάς «ξενίζουν» είτε μας ενθουσιάζουν.

B)

Ακριβώς.

Γ)

Εντάξει, και με ένα ούτι ή με μπουζούκι μπορεί κάποιος να παίζει πολύ ωραία το «Μπέσαμε μούτσο» και την «Κομπαρσίτα», αλλά τα κομμάτια αυτά δεν ανήκουν στο χαρακτηριστικό ρεπερτόριο του κάθε οργάνου, όπως π.χ. τα «Θα σπάσω κούπες» και «Φραγκοσυριανή», αντίστοιχα. Οι μουσικοί του καφέ αμάν έπαιζαν τα πάντα, ναι, αλλά κάποια χαρακτηριστικά κομμάτια είτε με στίχο (ελληνικό ή τούρκικο) είτε χωρίς (ορχηστρικά) δίνουν μια αίσθηση για το «μουσικό ύφος του καφέ αμάν», αφού αυτά τα κομμάτια είναι γραμμένα για τέτοια και με τέτοια όργανα και είναι αδύνατον να αποδοθούν σωστά π.χ. από μια ορχήστρα με μπουζούκι, τζουρά, κιθάρα, μπαγλαμά. Πόσες φορές έχουμε ακούσει για παράδειγμα το «θα σπάσω κούπες» από τέτοια σχήματα; Πολλές. Ευτυχώς που συνήθως υπάρχει και βιολί κι έτσι σώνεται λίγο, αλλά και πάλι κάτι λείπει. Τι λείπει; Αυτή η αίσθηση, η γεύση, το άρωμα και η αρμονία (άλλου είδους από αυτή της δυτικής μουσικής) που αναδύεται από τη συνήχηση του ουτιού με το βιολί ή τη λύρα και ενδεχομένως με το κανονάκι και από το άκουσμα αυτών των διαστημάτων που χαρακτηρίζουν αυτή τη μουσική. Φαντάζεστε τη «Φραγκοσυριανή» με ούτι; Ενδεχομένως ενδιαφέρουσα διασκευή, αλλά με τελείως διαφορετικό ύφος. Όπως π.χ. και μια διασκευή με χάλκινα πνευστά. Πάντως όσο «τουρκατζίδικο» είναι το «Η Μαρίκα στην Αθήνα» τόσο τουρκατζίδικα» είναι και τα «Θα σπάσω κούπες», «Χανουμάκι (Μέσα στην Πόλη βρίσκομαι)», κλπ. Είναι κομμάτια του ίδιου μουσικού ύφους.