Μελωδίες σίρμπας από τη Λέρο. Τις αναγνωρίζετε;

Καλημέρα σε όλους! Ανεβάζω ένα κομμάτι από παλιά ηχογράφηση στη Λέρο. Είναι χασαποσέρβικα. Το κομμάτι ξεκινάει με τον Μαζωμένο. Τις επόμενες δύο ενότητες τις αναγνωρίζετε εσείς που είστε έμπειροι με τα ρεμπέτικα;

Εδώ το κομμάτι: Stream 23 Σίρμπα by KEPEM | Listen online for free on SoundCloud

2 «Μου αρέσει»

H λέξη σίρμπα σημαίνει μία μελωδία που (υποτίθεται ότι) προέρχεται από τη Σερβία. Έτσι, sirba ονομάζουν στη Ρουμανία (αλλά και στη γειτονική Μολδαβία)κάποιες μελωδίες, όλες τονισμένες σε ρυθμό δίσημο και πολύ αλέγκρο, μελωδίες κατάλληλες για χορό. Στην Ελλάδα, το σίρμπα έγινε σερβικάκι αλλά και χασαποσέρβικο ή σκέτο σέρβικο. Ο μαζωμένος χορός της Μυτιλήνης είναι και αυτός δίσημο αλλέγκρο που σίγουρα έχει προέλευση τα βόρεια Βαλκάνια. Η ηχογράφηση απ’ τη Λέρο προήλθε κι αυτή, υποθέτω, από τον βορρά, είτε τον ελληνικό (π.χ. μαζωμένος) είτε τον βαλκανικό.

Τις πάρτες που ακολουθούν τον μαζωμένο, δεν τις αναγνωρίζω αλλά σίγουρα είναι και αυτές sirba.

(το όνομα της Σερβίας, όπως το προφέρουν οι ίδιοι οι Σέρβοι, ακούγεται ως σ΄ρμπα, χωρίς να ακούγεται το φωνήεν ι )

2 «Μου αρέσει»

Πιστεύω ότι είναι κομμάτια της δισκογραφίας. Το δεύτερο κομμάτι θυμίζει λίγο το “σμυρνέικο σέρβικο” του Παπαϊωάννου, αλλά δεν είναι το ίδιο.

Παντού βρίσκονται. Εδώ ένα από πολλά παραδείγματα.

Δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να τα ακούσω και να απαντήσω, αλλά ένα σχόλιο για την ορολογία:

Δεν είναι sirba, είναι σίρμπα. Πρόκειται για λέξη 100% του ελληνικού λεξιλογίου, αν και βέβαια όχι ελληνικής ρίζας. Και σημαίνει έναν ελληνικό χορό, πάλι όμως όχι ελληνικής προέλευσης.

Το όνομα της Σερβίας στα σέρβικα γράφεται Србија, σε λατινική μεταγραφή Srbija, και διαβάζεται Σ’ρμπιγια. Υπάρχει μια συλλαβή χωρίς φωνήεν, πράγμα κανονικό για ορισμένες σλάβικες γλώσσες, όπου στα ελληνικά και στις περισσότερες άλλες ξένες γλώσσες έχει προστεθεί ένα (περίπου ευφωνικό) -ε-. Στο όνομα του χορού σίρμπα έχει προστεθεί -ι- αντί -ε-. Δεν ξέρω από ποια γλώσσα δανειστήκαμε αυτη τη λέξη.

σωστά, ξέχασα το άτονο ι: Σ΄ρμπια. (το γ σχεδόν δεν ακούγεται)

Εδώ ενδιαφέρουσες πληροφορίες:
https://vmrebetiko.gr/item/?id=5122

1 «Μου αρέσει»

Πράγματι, όπως διαβάζουμε στο λινκ προς Κουνάδη, ο Κοκκώνης έχει αφιερώσει ειδικό μελέτημα στη σίρμπα. Αντιγράφω την παραπομπή:

Χόρα, σίρμπα και ντόϊνα στην ελληνική δισκογραφία. Στο Λαϊκές μουσικές παραδόσεις: Λόγιες αναγνώσεις – Λαϊκές πραγματώσεις (σσ. 133–156). Αθήνα: Fagottobooks.

Το διάβασα και πρέπει να πω ότι μου άφησε κάποιες απορίες, αλλά δεν τις έχω πολύ φρέσκιες, ούτε και έχω πρόσβαση στο βιβλίο αυτή τη στιγμή (διακοπές), οπότε δεν μπορώ να πω κάτι πιο συγκεκριμένο.

Δεν έχω αυτή τη στιγμή το χρόνο να βρώ μέσω Fagottobooks και να διαβάσω ολόκληρη την εργασία του κ. Κοκκώνη, αλλά αυτά που αναφέρονται στο Αρχείο Κουνάδη είναι, σε γενικές γραμμές, πράγματα που ξέρουμε και ήδη έχουμε αναφέρει σε πολλά νήματα εδώ στο φόρουμ, αλλά και αλλού ( * ).

Πολλές φορές έχουμε αναφερθεί στα Ρουμάνικα (αλλά και Μολδαβικά) μουσικά μοτίβα, τα λεγόμενα Μαυροθαλασσίτικα, που βεβαίως τα χαρακτηρίζει ο (παντελώς απουσιάζων από την ελληνική (“Δημοτική”) μουσικολογία δίσημος ρυθμός, είτε χόρα ονομάζονται είτε σίρμπα, και βεβαίως έχουμε αναφερθεί και στην προτίμηση του ισναφιού των μακελλάρηδων (κασάπηδες) στην Κων/λη σε χορούς που σήμερα προσδιορίζουμε ως χασάπικο, σέρβικο ή χασαποσέρβικο. Έχουμε επίσης εντοπίσει και την προτίμηση των λατερνατζήδων της Πόλης στα μαυροθαλασσίτικα, με αναφορά και στο εμπόριο από Μαύρη θάλασσα σε Κων/λη.

( * )
Βλέπε παρουσίασή μου στο 20ό παγκόσμιο συνέδριο χορού της CID, Οκτώβριος 2006: «Η εμμονή στους χορούς Ζεϊμπέκικο και Χασάπικο στο «πειραιώτικο» και μεταγενέστερο ρεμπέτικο τραγούδι».

1 «Μου αρέσει»

Μα οι λεξεις μιλανε απο μονες τους… σερβικο λεμε εμεις, σιρμπα λενε οι ρουμανοι. Δλδ τι; οτι θα παιξουμε το στυλ των σερβων. Παντως στα παλια χρονια εμεναν πολλοι ελληνες στη ρουμανια και ειχαμε πολλα παρε δωσε μαζι τους. Ακομα και τωρα μια φορα το χρονο μαζευονται ολοι οι συλλογοι των ελληνων στη ρουμανια και κανουν τριημερη γιορτη. Και μιλαν ακομα ελληνικα οι απογονοι. Οχι ανετα, αλλα μιλαν. Οι παλιοι οι μπουζουξηδες, αλλα και αλλοι πολλοι μουσικοι, ειχαν κολλησει με τις χορες. Για πολλα χρονια. Χορα σημαινει χορος. Οι ρουμανοι τα χορευουν σαν συρτα αυτα. Φυσικα εμεις τα παιζαμε με τον δικο μας τροπο, εξελληνισμενα, διοτι με τον δικο τους ουτε κατα διανοια…

1 «Μου αρέσει»

Σύμφωνοι, παιδιά! Πάντως εγώ δεν είχα απορία ως προς την καταγωγή της σίρμπας, αλλά ως προς το αν αναγνωρίζει κανένας από εσάς τις μελωδίες που παίζονται στην ηχογράφηση που ανέβασα… :slight_smile:

1 «Μου αρέσει»

Δεν είμαι τόσο σίγουρος. Ρουμανοελληνικό λεξικό δεν διαθέτω. Κατά γκούγκλ, hora σημαίνει ώρα και horă σημαίνει σπείρα. Την λέξη χορός τη μεταφράζει ως dans, όπως και στα Τουρκικά.

Και εδώ δεν είμαι σίγουρος, δες (π.χ.) εδώ.

Πολλή χορογραφία πέφτει πάντως, ακριβώς όπως με (ή και χειρότερα από) τη Βουλγαρία .Ό,τι τους κατέβει, χορεύουν.

Κατά τα ρουμανοελληνικά λεξικά:
horă : χορός

σε αυτό όμως, μου το βγάζει καρούλι, και το χορός dans, όπως και το γκουγκλ.

Αναφέρομαι σε χαρτώα λεξικά που τράβηξα από τα ράφια της βιβλιοθήκης μου.

Χωρίς να σημαίνει ότι και στο καημένο το διαδίκτυο δεν θα βρει κανείς άκρη: