Λύρα

Άκουσα έναν αμανέ με τη Ρίτα Αμπατζή (δεν είμαι πολύ σίγουρος ότι ήταν αυτή γιατί πρόλαβα μόνο τα τελευταία λόγια) με λύρα (πολίτικη). Ξέρει κανείς αν υπάρχουν άλλες ηχογραφήσεις της ή άλλων τραγουδιστών του ρεμπέτικου με λύρα;
Υπάρχουν κάπου μαζεμένα τραγούδια της εποχής εκείνης παιγμένα με λύρα;

Φου, φου…
ένα δύο ένα δύο…
Ακούγομαι;

(για χαμήλωσε λίγο) Οχι, εγώ δεν ξέρω.

Παναγιώτη, για τη Ρίτα δεν καλοθυμάμαι (αν και πιστεύω ότι θα υπάρχουν τέτοιες ηχογραφήσεις). Αυτή που μου έρχεται στο μυαλό είναι η Αγγέλα Παπάζογλου σε δυο μανέδες του Παπάζογλου, που τους λέει με τη συνοδεία λύρας. Είμαι σίγουρος ότι θα υπάρχουν πολλές άλλες. Κάποιος απ’ την παρέα θα ξέρει να σου πει περισσότερα επ’ αυτού.

Πολίτικη λύρα ακούγεται σε αρκετά κομμάτια τόσο της Εσκενάζυ (Εσκενάζυ, Τομπούλης, Λεοντίδης) όσο και της Αμπατζή. Ο πιο γνωστός λυράρης ήταν ο Λεοντίδης από την Πόλη. Έχει παίξει και με τον Μπατζανό (ούτι).
Λόγω της πολύ ιδιαίτερης φωνής του οργάνου (μίμηση της ανθρώπινης φωνής) και του πολύ «ανατολικού» ηχοχρώματος, εγκαταλείφθηκε όταν η ελληνική μουσική «εξευρωπαΐστηκε». Συνεπώς άμα σου αρέσει το συγκεκριμένο όργανο, πρέπει να απευθυνθείς σε άλλες μουσικές. Ότι καλύτερο έχω ακούσει από πολίτικη λύρα, βρίσκεται σε δύο συλλογές που κυκλοφόρησαν από την Kalan Muzik, με ηχογραφήσεις του Tamburi Cemil Bey. Η ποιότητα του ήχου είναι πολύ κακή αν αναλογιστούμε ότι οι ηχογραφήσεις είναι όλες πριν από το 1914. Παρ’ όλ’ αυτά το εκπληκτικό παίξιμο του Cemil Bey, τόσο στη λύρα όσο και στο ταμπούρ δεν έχουν να φοβηθούν ούτε από το φύσημα ούτε από τη φθορά του δίσκου. Χαρακτηριστικό είναι εκείνο το σημείο όπου μέσα σε ένα ταξίμι ακούγεται το γάβγισμα ενός σκύλου. Και ‘κει που πας να πεις «καλά, στην ύπαιθρο ηχογραφούσαν οι κόπανοι» συνειδητοποιείς ότι το γάβγισμα προέρχεται από την λύρα!
Σήμερα, δύσκολα θα βρεις κόσμο να παίζει πολίτικη λύρα με τόσο γλυκό ήχο.
ʼμα σε ενδιαφέρει μπορώ να σου κάνω μια κόπια.
Γιάννης

Λευτέρη και Γιάννη ευχαριστώ. Μήπως όμως θυμάστε και κανέναν τίτλο τραγουδιού για να ψάχνω κάτι συγκεκριμένο;
Γιάννη αυτός ο Cemil Bey φαντάζομαι θα είναι τούρκος από την Πόλη. Πάντως ναι, ενδιαφέρομαι για την κόπια.

Να ακούσεις τραγούδια του Αντώνη Νταλγκά (ιδίως αμανέδες) όπου παίζει ο Λάμπρος Λεονταρίδης (γνωστός ως Λάμπρος με τη λύρα). Είναι μάλλον ο Λεοντίδης που αναφέρει ο Γιάννης.
ΑΝ

Είναι το ίδιο πρόσωπο. Απλά κάποιες φορές αναφέρεται ως Λεοντίδης και άλλοτε σα Λεονταρίδης. Πιθανόν να οφείλεται και σε τυπογραφικό λάθος.
Γιάννης

αναγιώτη, άμα ενδιαφέρεσαι για την κόπια, στείλε μου e- mail για να μου πείς που να στην στείλω.
Γιάννης

Έχω ένα δίσκο με τραγούδια του Νταλκά αλλά δεν έχει κανένα με λύρα. Μόνο κάποια με βιολί. Θα ψάξω να βρω κι άλλον.