Λύρα με συμπαθητικές χορδές

Μου την δινουν τα Γαλλίκα δίπλα όμως !..

Μια πρακτική σύνοψη της ιδέας της συμπαθητικής χορδής είναι το εξής απλό πείραμα:

Παίρνουμε ένα οποιοδήποτε έγχορδο, π.χ. ένα μπουζούκι. Ακούμε τον τόνο που δίνουν οι ανοιχτές, και μετά τραγουδάμε έναν από αυτούς, Λα ή Ρε, φωνάζοντας προς την τρύπα του ηχείου. Στο Λα θα ακούσουμε και τη Λα του μπουζουκιού να ηχεί, χαμηλόφωνα βέβαια, και στο Ρε και τις δύο Ρε.

Μπορούμε να δοκιμάσουμε και με άλλους τόνους. Απομονώνοντας μάλιστα τις χορδές (ακινητοποιώντας τις δύο με τα δάχτυλα και αφήνοντας τη μία ανοιχτή) παρατηρούμε λεπτομερέστερα πώς δουλεύει το πράγμα: και στη νότα Σολ θα ακουστεί λίγο Ρε, χαμηλότερα όμως, γιατί το Ρε, η 5η του Σολ, είναι μια από τις πρώτες αρμονικές του Σολ, οπότε όταν τραγουδάμε Σολ ακούγεται και λίγο Ρε και η χορδή το αρπάζει και συντονίζεται. Στο Ρε δονούνται και οι τρεις, αλλά η Λα πολύ λιγότερο από τις δύο Ρε, για τον ίδιο λόγο.

Για όσους έχουν πρόσβαση σε πιάνο, υπάρχει κι ένα άλλο πείραμα: πατάω πάρα πολύ απαλά ένα μπάσο πλήκτρο, ώστε να μην ακουστεί τίποτα. Το κρατάω πατημένο. Τώρα η χορδή του είναι ελεύθερη, ενώ όλες οι υπόλοιπες είναι ακινητοποιημένες. Με το άλλο χέρι παίζω διάφορες ψηλότερες νότες: την ίδια σε άλλες οκτάβες, την 5η της, την 3η της κλπ. Η ανοιχτή μπάσα θα συντονιστεί παράγοντας έναν χαμηλόφωνο βόμβο.

Στην Ευρώπη υπήρξαν στο παρελθόν τοξωτά με συμπαθητικές. Ακόμη και λαϊκές ελληνικές λύρες (συγκεκριμένα κρητικές, όπως έχω ακούσει) είχαν καμιά φορά συμπαθητικές χορδές. Λίγες όμως. Ωστόσο, αν εξαιρέσουμε τη βουλγάρικη γκαντούλκα, η περιοχή όπου κατεξοχήν χρησιμοποιούνται συμπαθητικές σε πολλά όργανα, όχι μόνο τοξωτά, είναι Ινδίες, Πακιστάν, Αφγανιστάν.

Νομίζω δε ότι αυτή η λύρα έχει ενσωματωώσει κι ένα άλλο στοιχείο από όργανα εκείνων των περιοχών, το τζαβάρι (jawari): ένας πλακέ καβαλάρης χωρίς αυλακιές, όπου η χορδή σέρνεται πέρα-δώθε καθώς πάλλεται, δημιουργώντας ένα χαρακτηριστικό τρίξιμο (ακούγεται πολύ έντονα π.χ. στο σιτάρ).

3 «Μου αρέσει»

Τώρα που το ξαναδοκίμασα, δουλεύει και αντίστροφα: πατάω χωρίς ήχο κάτι στα ψηλά, και παίζω νότες στα μπάσα. Πολύ ενδιαφέρον αποτέλεσμα, περισσότερο και από τον άλλο τρόπο. Μάλιστα παρατήρησα ότι μια από τις πιο καθαρές νότες που ακούγονται συμπαθητικά είναι η μεγάλη τρίτη (π.χ. ένα ψιλό Μι, όταν το έχω πατημένο και παίζω μπάσο Ντο), παρόλο που η αρμονική αυτή είναι αρκετά πιο χαμηλή από τη νότα του πιάνου. Συνεπώς,

ναι, και στο περίπου πάλι ηχεί.

Παιδες καλησπέρα!
Ερώτηση για συμπαθητικές!
Μολις τελειωσε μια κρητικη λυρα με συμπαθητικες χορδες 6 φοραει στο σύνολό!
3 στην Σολ και 3 στην Ρε η Λα ειναι σκέτη!
Που κουρδιζω τις συμπαθητικες???

Ψηλολέλεκα, τι εννοείς «μόλις τελείωσε»; Ποιος την τελείωσε; Υποθέτω ο μάστορας: άρα αυτός θα πρέπει να σου πει.

Το 6 δεν είναι στάνταρ νούμερο. Φαντάζομαι ότι σίγουρα τρεις θα πάνε στις νότες των τριών ανοιχτών χορδών (δεν έχει σημασία κάτω από ποια χορδή τοποθετούνται, αυτό είναι καθαρά χωροταξικό ζήτημα), και οι άλλες τρεις, ξέρω γω; σε τρεις από τις πιο συνηθισμένες νότες μάλλον. Όμως, επειδή εννέα χορδές συνολικά επιβαρύνουν πολύ τις τάσεις που υφίσταται το όργανο, δε θα πρέπει να του κάνεις ζημιά: η κατασκευή του θα έχει προδιαγραφές να αντέχει κάποιο μάξιμουμ τάσεων, άρα να δέχεται ορισμένα κουρδίσματα, που καλό θα ειναι να τα μάθεις από πρώτο χέρι. Φυσικά στην εξίσωση συμμετέχει και το είδος των χορδών (πάχος - υλικό), και βέβαια και σε ποια οκτάβα κουρδίζεις.

Αν πάλι την έφτιαξες ο ίδιος και δεν ξέρεις τις προδιαγραφές αντοχής, βρες κάποιον που φτιάχνει τέτοιες λύρες να το συζητήσετε με το όργανο μπροστά σας.

(Έχω ακούσει περίπτωση λύρας με τις πολλές συμπαθητικές όπου, λόγω λάθος κουρδίσματος ή λάθος χορδών, οι χορδές με την τάση τους τράβηξαν τον χορδοστάτη, ο χορδοστάτης τράβηξε με τη σειρά του το ποδαράκι της λύρας στο οποίο ήταν στερεωμένος, το ποδαράκι έσπασε, η λύρα φυσικά ήταν μονοκόμματη, και τελικά αυτό που έμεινε αλώβητο ήταν… το καπάκι.)

Ευχαριστώ pepe για την αμεση απάντησή!!!
Ο οργανοποιος ναι απλα ειναι η πρωτη του με συμπαθητικές εγω θα ειμαι ο κάτοχός και ψαχνόμαστε. Και αυτος μου ειπε επισης για το παχος και το υλικο οτι παιζουν ρολο.
Για οποιαδηποτε εξέλιξη θα ενημερωσω με λεπτομέρειες του αποτελέσματος την συζήτηση για να βοηθησω σε πιθανη αναζητηση πληροφοριών και αλλους συμπαθητικους συνοδοιπορους !!

Όπου θέλεις τις κουρδίζεις αλλα σκέψου μήπως δεν τις χρειάζεσαι όλες ή μήπως να είχες κάποιες στην ιδια νότα.
Γενικά σε βάσεις και δεσπόζοντες.

Πιστεύω ότι θα κούρδιζα λα-ρε-σολ (=οι νότες των κύριων χορδών) και ντο-φα-μι (νότες που αρκετά συχνά έχουν σημαντικό ρόλο, τονικές ή δεσπόζουσες κλιμάκων). Μένω χωρίς Σι (που όμως θα δονεί συμπαθητικά τη Μι, την 5η του) και χωρίς υφεσοδιέσεις (που κάποιες και πάλι θα καλυφθούν με δευτερεύοντες συντονισμούς, και κάποιες άλλες είναι σπάνιες ή διαβατικές). Σε ποια οκτάβα όμως θα είναι η καθεμια, θέλει μελέτη…

εγω θα εβαζα Σολ Λα Σι Ντο Ρε Μι
για να εχω Ραστ/Ντουγκιαχ στα 4 βασικα κουρδίσματα και κάποιες χρησιμες αλλες νότες