Τη γκραβούρα την είχα δει στην πρώτη έκθεση του συλλόγου φίλων καλλιτεχνικής οργανοποιίας (πρόεδρος του ο Φρονιμόπουλος τότε ,δεν ξέρω αν υπάρχει ακόμα.)Δεν ξέρω ωστόσο αν πράγματι υπήρχαν κιθάρες ,(βιολιά το βρίσκω πιθανότερο να υπήρχαν)ή αν η απεικόνιση τους έχει γίνει καλλιτεχνική αδεία από τον Δανό δημιουργό της. Εκτός βέβαια αν ο Γάϊλας είχε πελάτες τις βαυαρικές αρχές του τόπου.
Ανυπομονώ για το βιβλίο του Φρονιμόπουλου. Σε γενικές γραμμές όσοι δεν γράφουν την ιστορία του Νταβέλη και της Δούκισσας της Πλακεντίας συναντούν αρκετές δυσκολίες στην ανεύρεση εκδοτικού οίκου.
Υ.Γ.Με τιμά το γεγονός ότι ο Παναγιώτης Καγιάφας με έβαλε στη λίστα των οργανοποιών. Είμαι πολύ, μα πολύ ερασιτέχνης!
Καλημέρα!
Ευχαριστώ τον κ. Κ.Φέρρη για τις πολύτιμες πληροφορίες του. Είχα διαβάσει και τα παλαιότερα μηνύματά του πάνω στο θέμα. Ούτως ή άλλως είχα σκοπό να προσπαθήσω να συναντήσω τον κ. Φρονιμόπουλο και θα το κάνω αμέσως μετά τις γιορτές.
Όσο για τους αδελφούς Κουκουρίγκου, πράγματι το site τους (παρόλο ότι δεν έχει μια εύκολη δομή) περιέχει κάποιες ενδιαφέρουσες και σημαντικές πληροφορίες.
Όσο για το άλλο θέμα που έθεσε ο Γιώργος, το γεγονός δηλαδή ότι κάποιοι οργανοποιοί, δεν αναφέρονται συχνά στο συνάφι, μπορεί πιθανά να έχει σχέση και με τις συνήθεις αντιθέσεις και τους μικροεγωϊσμούς των συντεχνιών. Για παράδειγμα, φαίνεται ότι οι επαγγελματίες οργανοποιοί, που είναι γραμμένοι σε επιμελητήρια, πληρώνουν ΦΠΑ κτλ, θεωρούν ότι αυτοί που φτιάχνουν όργανα σε προσωπικό επίπεδο σε γνωστούς και φίλους “στο γκαραζ του σπιτιού τους”, τους δημιουργούν προβλήματα “αθέμιτου” ανταγωνισμού. Δεν μπορώ να κρίνω πόσο έχει βάση μια τέτοια άποψη αλλά μου έχει δημιουργηθεί μια τέτοια εντύπωση από την ελάχιστη ενασχόλισή μου με το θέμα.
Τώρα είδα και το μήνυμα του ipt.
Και εγώ είμαι ερασιτέχνης (μα πολύ ερασιτέχνης) “ερευνητής”. Κατά συνέπεια οι τα όποια σταβοπατήματα παρακαλώ να μου συγχωρεθούν. Για να τα διορθώσουμε εγκαίρως άλλωστε τη δημοσίευσα και για τα σχόλιά σας.
Μάλλον όμως καλύτερα είναι να συμπεριλάβουμε κάποιους που είναι έστω και ερασιτέχνες οργανοποιοί, παρά να παραλήψουμε κάποιους.
Πάντως μακάρι και εγώ να μπορούσα να κατασκευάζω όργανα έστω και πολύ, μα πολύ ερασιτεχνικά.
Ευχαριστω κι εγω τον Κωστα Φερρη για τις πληροφοριες !!
Τον Ν.Φρονιμοπουλο αν και εχω ακουσει πολλα καλα απο φιλους δεν εχω συναντησει ακομα, πιστευω να αξιωθω φετος καποια στιγμη …
Οσο για τις φοβερες ιστοριες του Κωστα οπως αυτη με την Πρωτοψαλτη θα επρεπε να γραψεις ενα βιβλιο
πιστευω με ολα που ξερεις κι εχεις ζησει, για επωνυμους και μη, σοβαρολογω !!
Τωρα για τον Γάϊλα δεν θελω να το παιξω εξυπνος αλλα λογικο ειναι οτι σε καθε τοπο θα υπηρχαν 2-3 οργανοποιοι, δεν πρεπει να μας φαινεται παραξενο και ασφαλως αυτο συμβαινει απο τους αρχαιους χρονους
-φανταζομαι- εως σημερα ειτε σε επαγγελματικο ειτε σε “σπιτικο” επιπεδο.
Τωρα το να καταγραφεται αυτο απο Δανο περιηγητη και να αποτυπωθει σε γκραβουρες αλλα και να
“ξετρυπωθει” απο Ελληνα “μυστη” της οργανοποιιας αυτο ειναι αλλη μαγκια βεβαια !!!
Οσο για τους περιηγητες, μιλαω εξ ιδιας πειρας μια και ο πατερας μου σαν “βιβλιοφαγος” και προσφατα και δοκιμος συγγραφεας εχει πανω απο 100 βιβλια περιηγητων, ιδιως σχετικα με την Κρητη οποτε ξερω απο πρωτο χερι ποσο σπουδαια πηγη ειναι !!
Η ερευνα τελικα ειναι κατι που δεν τελειωνει και εμεις γραμμη-γραμμη εδω
αυτο κανουμε οταν δε “φαγωνομαστε” και δε χαβαλεδιαζουμε …
Προσφατα μαλιστα φιλος του φορουμ μου εστειλε φωτο με διπλη-κιθαρα ντοκουμεντο και αλλα οργανα καθως εξαμελης γυναικεια κομπανια παιζει (!!) απο τη δεκαετια του '30 αναφεροντας μου την πολυ σπουδαια πληροφορια οτι οι θειοι του ειχαν οργανοποιειο στην ΑΘηνα τη δεκατεια του '30 μαλιστα δουλευε εκει η μητερα του !!
Αν θελει ο ιδιος μπορει να συνεισφερει στην ερευνα του Παναγιωτη ή του Φρονιμοπουλου μια και μαθαμε οτι ο τελευταιος ειναι προεδρος και επισημως έξπερτ !!
Παναγιωτη τα τετραγωνακια με τα τηλεφωνα και τα ονοματα μπορεις να τα
μεγαλωσεις γιατι ειναι στριμωχτα και να μειωσεις τις παρατηρησεις ;;
Ααα ξεχασα … αυτη η κυρια με τον ταμπουρα του Μακρυγιαννη ποια ηταν ;;
Απο το μουσειο οπου φυλασσεται ;; Δεν του ειπε περι τινος προκειται ;;
Κι ακομα οταν λες 3χ4 εννοεις τρεις τετραπλες χορδες ;;
Αγαπητέ μου Γιώργο Βαβουλέ,Παναγιώτη και λοιποί που μετέχετε σε αυτήν την κουβέντα
καλημέρα σας πέρα για πέρα,
Η συζήτηση για το θέμα είναι πράγματι πολύ ενδιαφέρουσα και έπίσης είναι σπουδαία πρωτοβουλία να φτιαχτεί ένα ηλεκτρονικό μητρώο Οργανοποιών, εφόσον προσέξουμε τις κακοτοποιές που ήδη έχουμε εντοπίσει και άλλες που δεν είναι της ώρας να αναφέρω.Μια πρώτη μορφή του Μητρώου θα ήταν μία καταγραφή ανά περιφέρεια (13 περιφέρειες) και ανά μεγάλη κατηγορία οργάνων όπως, έγχορδα,πνευστά, κρουστά και ιδιώφωνα (κατά Sachs)των εππαγγελματιών τεχνιτών.Η εσωτερική οργάνωση του Μητρώου μπορεί να γίνει πολύ καλύτερη σε δεύτερη φάση αφού δούμε τι θα αποδώσει η πρώτη.
Ένα θέμα που υπάρχει και είναι σοβαρό είναι η ανάγκη να συμπεριλάβουμε στην λίστα τεχνίτες επαγγελματίες. Η αναφορά απο κοινού σε επαγγελματίες και ερασιτέχνες δεν οφελεί και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα και στους μέν και στους δε.
Εμένα για παράδειγμα δεν με ενδιαφέρει καθόλου να μπώ σε μία τέτοια λίστα γιατί αυτήν την περίοδο είμαι προσανατολισμένος αλλού. Δεν με ενδιαφέρει η αγορά. Οι δεξιότητες και η τεχνογνωσία που έχω είναι σιγουρα ένα μεγάλο κεφάλαιο για μένα ως άνθρωπο αλλά δεν το επενδύω στην αγορά. Ιδιωτεύω δηλαδή ως τεχνίτης. Με τα φιλαράκια μου όπως εσύ ρε Βαβουλέ μπορώ να κάνω ότι γουστάρω. Μετά απο αυτήν την τοποθέτηση μου σε παρακαλώ Παναγιώτη να μην με συμπεριλάβεις στην λίστα και το Μητρώο.
Πραγματικά έχω στοιχεία για πολλούς άλλους οργανοποιούς που βρίσκονται εγκατεστημένοι σε πολλά σημεία της χώρας και κυρίως στην Κρήτη. Θα τα συστηματοποιήσω και θα σας τα διαβιβάσω σύντομα.
Δέν μπορώ να μην κάνω, έτσι που ήρθαν τα πράγματα, αναφορά σε ένα παληό, πολύ αγαπητό ,καρδικό φίλο τον Θανάση τον Βαλαβάνη που εκτός των άλλων πιστεύω πως είναι απο τους καλύτερους μαστόρους σε έγχορδα παραδοσιακά όργανα και έχει προσφέρει πολλά στην αναζοωγόνηση της τέχνης της οργανοποιίας στην πρόσφατη περίοδο.Αρκεί εδώ να αναφέρω ότι ο Θανάσης ξεκίνησε στις Σέρρες,στην αρχή της δεκαετίας του 80 την Σχολή Οργανοποϊίας της ΝΕΛΕ Σερρών, η οποία υπάρχει μέχρι σήμερα,και έχει βγάλει αρκέτούς πολύαξιόλογους επαγγελματίες τεχνίτες, οι οποίοι είναι μάχιμοι.Έκανε δηλαδή , με πρωτοβουλία δικιά του και ενός πολύ μικρού αριθμού φίλων, ότι δεν μπορεί να κάνει το Δημόσιο και επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα τα τελευταία 25 χρόνια, ή μάλλον ότι πήγε να κάνει με την Σχολή ΤΕΙ του Ληξουρίου αλλά τελικά το πήρε πίσω.
Ο Θανάσης είναι και αυτός εκτός αγοράς. Μένει στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης και διδάσκει στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση.Είναι αρχηγός σε ένα μουσικό σχήμα,στο οποίο συμμετέχω και εγώ, με το όνομα ¨΄Οτι μπορούμε κάνουμε¨.
Μετα από ένα αφιέρωμα που είχα δει στην ΕΤ 3 για τον Βαλαβάνη και το σχήμα σας, Αγαπιε, μου δημιουργήθηκε η εντύπωση πως πρόκειται για ξεχωριστό ανθρωπο και κατασκευαστή.Γράψε αν θέλεις περισσότερα για αυτόν.Απ΄ότι έχω διαβάσει ήταν και δάσκαλος του Κουκουρίγκου.
Αγαπητέ Αγάπιε,
Κατανοώ απολύτως τις θέσεις σου και τους προβληματισμούς σου, πολύ περισσότερο σέβομαι το γεγονός ότι τα προβλήματα της ελληνικής οργανοποιίας τα έχεις ζήσει «από μέσα» ως επαγγελματίας και άρα δεν μιλάς ως νεόκοπος όπως πιθανόν εγώ.
Η βασική μου σκέψη όταν ξεκίνησα πριν λίγο καιρό (όπως προσπάθησα να εξηγήσω και με τα προηγούμενα μηνύματά μου) ήταν η αναζήτηση της ουσιαστικής συμμετοχής των οργανοποιών στα μουσικά πράγματα του τόπου μας μέσα από τη δική τους πορεία και εξέλιξη της τέχνης τους. Προσωπικά ούτε ρόλο ληξίαρχου θέλω να παίξω, ούτε του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου, ούτε οτιδήποτε άλλο σχετικό. Απλώς έφτιαξα τον κατάλογο κυρίως για βοήθεια δική μου ως αφετηρίας για την αναζήτηση των επιπλέον στοιχείων για κάθε οργανοποιό. Επειδή δε θεώρησα ότι θα ήταν χρήσιμος και σε άλλους τον δημοσιοποίησα χωρίς να διεκδικώ τίποτε άλλο παρά την όποια βοήθεια από τα μέλη του φόρουμ για να μην παραλείψω κανένα από τους σημαντικούς. Και ήδη αποδίδει καρπούς.
Έτσι λοιπόν για παράδειγμα, αν ο Θανάσης Βαλαβάνης έχει παίξει τόσο σημαντικό ρόλο στην οργανοποιία όσο καταλαβαίνω από τα γραφόμενά σου και από τα υπόλοιπα που έχω διαβάσει, εμένα προσωπικά δεν με ενδιαφέρει αν αυτή τη στιγμή είναι επαγγελματίας οργανοποιός ή καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση. Με φτάνει ότι υπάρχουν άνθρωποι σαν εσένα που γράφουν «πως είναι απο τους καλύτερους μαστόρους σε έγχορδα παραδοσιακά όργανα και έχει προσφέρει πολλά στην αναζοωγόνηση της τέχνης της οργανοποιίας στην πρόσφατη περίοδο» για να με κάνουν να θέλω να τον γνωρίσω και να αντλήσω πιθανώς και κάποια στοιχεία αν θα ήθελε να βοηθήσει. Άρα η θέση τέτοιων ανθρώπων στη δική μου λίστα είναι δεδομένη και ελπίζω τα πράγματα να είναι πιο ξεκάθαρα τώρα.
Και για του λόγου το αληθές, θα ήθελα να σε παρακαλέσω αν θέλεις και μπορείς, να με φέρεις σε επαφή με τον Θανάση Βαλαβάνη. Ανεβαίνω πολύ συχνά στη Θεσσαλονίκη και θα σου ήμουν ευγνώμων αν θα μπορούσα να τον συναντήσω με την βοήθειά σου.
Όσο για τα δημοσιεύματα για τον Λ. Γάϊλα και τους Σταθόπουλους, πήρα το πρωΐ τηλέφωνο στο ΔΙΦΩΝΟ και μίλησα με διάφορους, αλλά δεν μπόρεσαν να θυμηθούν τίποτε σχετικό. Μήπως δεν ήταν στο Δίφωνο αλλά σε άλλο περιοδικό;
Αχ ρε Παναή, με βλεπω να κατεβαινω στο υπογειο …
Αυτοι εκει οι γιαπηδες στο “Διφωνο” δεν ξερουνε που πανε τα 4 …
Ο Κουναδης ειχε τελευταια -τροπος του λεγειν, εννοω προτου τα δυο μεγαλα του βιβλια- δημοσιευσει 2 σπουδαια αρθρα κατα τη γνωμη μου.
Ενα, το συγκεκριμενο στο Διφωνο με τις δυο γκραβουρες (ο Κωστας που τις βρηκε 
και μαλιστα ηταν αρκουντως μικρο, νομιζω δισελιδο και στην “Ελευθεροτυπια” αυτο με την πρωτη ηχογραφηση με μπουζουκι στην Πρωσσια με τους Καλαμαρα και Παπαδιαμαντη ιστορια που ξεδιαλυνε αυτο το φορουμ πριν 2 χρονια με πρωτοστατουντα τον Κωστα τον Ανδρικοπουλο - Παραδοξολογο !!
Μυαλο ειναι αυτο μπορει και να κανω λαθος και
στο φιναλε καποιος φιλος μου εχει ολα τα Διφωνα περισσοτερο σε ταξη απο μενα και ισως το βρω πιο ευκολα !!
Μετά από αρκετό ψάξιμο όλο το απόγευμα, ανακάλυψα τα εξής:
Ο M. Rorbye (το πλήρες όνομα είναι Martinus Christian Wesseltopf Rorbye) που σχεδίασε το εργαστήρι του Λ. Γάϊλα to 1935, ήταν Δανός ζωγράφος και έζησε μια σχετικά σύντομη ζωή (1803 - 1848). Όμως φαίνεται ότι δεν την άφησε να πάει χαμένη. Πρέπει να ήταν σπουδαίος τύπος. Ταξίδεψε σχεδόν σε όλη την Ευρώπη Νορβηγία, Ιταλία, Σικελία, Ελλάδα, Τουρκία (και καταλαβαίνουμε τι σήμαινε να ταξιδέψεις από την Δανία μέχρι την Τουρκία εκείνη την εποχή)ζωγραφίζοντας καθημερινές σκηνές από την ζωή των τόπων που επισκέφθηκε. Στην Ελλάδα πρέπει να ήταν το 1935 και πιθανώς και το 1936, μετά πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Βρήκα λοιπόν δυό πίνακές του που απεικονίζουν καθημερινές σκηνές στους Αέρηδες στην Πλάκα. Φαίνεται ότι εκεί υπήρχε κάποια βρύση που οι Αθηναίοι έπαιρναν νερό. Στην πρώτη ένας φουστανελάς (αριστερά κάτω) κρατά ένα ταμπουρά. Η κοπέλα από πάνω του στην μάνδρα δεν καταλαβαίνω αν παίζει κάποιο όργανο ή άν πλέκει ή αν κρατά κάτι άλλο. Θαυμάστε τις λεπτομέρειες στους δύο πίνακες, αφού πρόκειται για το ίδιο “σκηνικό” με διαφορετική δράση. Έχει ζωγραφίσει την παραμικρή λεπτομέρεια (τα αγκωνάρια στους τοίχους και τις πέτρες στο μονοπάτι) με φωτογραφικό τρόπο.
Αντί για τις φωτογραφίες σας βάζω τα links για να να μην κάνω resizing και χαθούν λεπτομέρειες.
http://www.europeanpaintings.com/index_af_aut.asp?numcol=33 Κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα για να την μεγαλώσετε.
Αν ο τύπος λοιπόν ζωγράφιζε τόσο φωτογραφικά, θα πρέπει και το σκίτσο του από το εργαστήρι του Λ. Γάϊλα να απεικονίζει τα ακριβή κατάσταση σε σχέση με τα όργανα που έφτιαχνε ή επισκεύαζε. Το ζήτημα είναι αν κατασκεύαζε ο ίδιος τις κιθάρες ή απλώς τις είχε για επισκευή.
Γεια σου Παναγιωτη με τα ωραια σου !!
Αξιζε ο κοπος σου !! Ακυκλοφορητες ελαιογραφιες εξαιρετικα σχεδιασμενες ρεαλιστικοτατα και οπως λες και συ με φωτογραφικη πιστοτητα απο τα 1835-'36 (φτιαγμενες το 1839 ;).
Και οταν λεμε ακυκλοφορητες δεν πρεπει να εχουν ξαναδημοσιευτει ουτε στον Πετροπουλο ή αλλου !!!
Ειναι φοβερος ο Wedseltoft μια και ζωγραφιζει το ιδιο μοτιβο σε δυο διαφορετικες χρονικες στιγμες.
Πιο αξιολογη για μας η ελαιογραφια με το φουστανελά που κραταει τον ταμπουρα !!
Με απασχολησε η ωρα που μπορει να ειναι. Συμφωνα με τη σκια του γαιδαρακου πρεπει να ειναι ή πρωι γυρω στις 9.30-10.00 ή απογευμα 5.00-6.00. Δεν ειμαι εξοικειωμενος με την περιοχη για να συσχετισω το καμπαναριο με τους Αερηδες και να βγαλω τον προσανατολισμο ουτε αν το βουνο πισω ειναι ο Υμηττος ή η Παρνηθα (;
Πιστευω οτι ειναι πρωι μια και οι γυνακες εχουν παει στη βρυση για να πλυνουν. Οποτε οι φουστανελαδες εχουν πιασει κουβεντουλα και οι κοπελλιες απο πανω μαλλον συμμετεχουν και αξιοσημειωτο επισης η χατζαρα του φουστανελλα με τα μπλε !!
Το πιο αξιοσημειωτο ειναι το να εχει μαζι του πρωινη ωρα (ή και απογευματινη) τον ταμπουρα ο μαγκας δικην απαραιτητου εξαρτηματος πραγμα που εχουμε παρατηρησει και σε αλλες γκραβουρες και σχεδια στη συλλογη του Πετροπουλου, με τη διαφορά οτι δε θυμαμαι να υπαρχει ταμπουρας καπου αλλου σε τετοια καθημερινη σκηνη.
ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΜΠΡΑΒΟ ΠΑΝΑΗ !!
Η κοπέλα μάλλον γνέθει μαλλί με την ρόκα της μέχρι να στεγνώσει η μπουγάδα της που την έχει απλωμένη επάνω στον τοίχο.
Αν δεν κάνω λάθος στο βάθος φαίνονται οι μιναρέδες από το τζαμί στην πλατεία Μοναστηρακίου και άρα η ανατολή είναι δεξιά από την Πεντέλη. Άρα μάλλον είναι πρωϊ, την ίδια ώρα και στους δύο πίνακες. Στο βάθος είναι το Αιγάλεω (??)
Μπραβο και μενα ροκα μου φαινεται.
Ναι εχεις δικιο απο κει πρεπει να φαινονται οι μιναρεδες, τοτε δεν ειχε κι αλλα κτιρια προφανως … οποτε αν ειναι δεξια η ανατολη ειναι οντως πρωι και το μεγαλο βουνο ειναι η Παρνηθα και το μικρο το κοβω για Τουρκοβουνια
προτου τα κανουνε νταμαρι, παρολο που φαινεται πολυ κοντα …
Τώρα, μάλιστα. Αυτή είναι σοβαρή συζήτηση.
Μπράβο λοιπόν παίδες, έτσι είναι τα πράγματα, και συμπληρώνω στις απορίες και πιθανές “διαφωνίες”.
Πράγματι, Άρη, έχεις απόλυτο δίκιο, τόσο γιά τους Κατσαρό-Κορακάκη, όσο και γιά τους Περιστέρη-Κουνάδη. Εγώ είμαι από χαρακτήρα εύπιστος, γιατί δε βλέπω το λόγο να λένε οι άλλοι ψέμματα… Και μιά καλή είδηση: Η συναυλία του Κατσαρού το 1997, ΣΩΖΕΤΑΙ, την τράβηξε όλη από κοντά με μιά κάμερα, ο Γιώργης Χριστοφιλάκης.
Τώρα, γιά τον Γάϊλα:
Πράγματι αυτός ο Δανός Rorbye ήταν άγνωστος, ίσαμε να τον ανακαλύψει σε ξένο βιβλίο ο Φρονιμόπουλος. Οι γκαρβούρες αυτές τυπώθηκαν γιά πρώτη φορά πρόσφατα σ’ ένα λεύκωμα του Δήμου Αθηναίων, με Δανούς περιηγητές. Εγώ από κει τις έχω.
Γιά την ακρίβεια στην καταγραφή των οργάνων, ο Φρονιμόπουλος ύστερα από σημαντικές διασταυρώσεις, βεβαιώνει πως είναι απόλυτη. Όσο γιά την κιθάρα, που απλά και μόνο την κουρδίζει, ο Νίκος δεν πιστεύει πως είναι κατασκευής του Γάϊλα. Πιθανότατα ν’ ανήκε σε κάποιον Βαυαρό, αν θυμηθούμε τον Μακρυγιάννη (“Γεμίσαμε πιανοφόρτια και κιθάρες”). Επιπλέον, ο Νίκος διατηρεί μιά τεράστια απορία γιά τη λεζάντα του Δανού (κατασκευαστής μπουζουκιών), γιατί πιστεύει κι εκείνος πως το μπουζούκι στην Ελληνική μορφή του, δεν υπήρχε ακόμα. Όσο γιά ταμπουράδες, ήταν το ένα από τα δύο επικρατέστερα όργανα των Κλεφτών. Το άλλο ήταν το δίχορδο ικιτελλί (ή τσιφτελί) που κρατούσαν οι Αρβανίτες Αγωνιστές.
Ο Νίκος πιστεύει ακόμα πως πρώτος έγινε ο Ελληνικός μπαγλαμάς (όχι ο μπαγλαμά-σαζ, που είναι το αντίστοιχο του Ελληνικού τζουρά, ενώ το τζουρά-σαζ, όπως λέει κι η λέξη τζούρα, ήταν το αντίστοιχο του μπαγλαμά) που φτιάχτηκε στις φυλακές του Μεντρεσέ και του Ναυπλίου, κι όταν έγινε η εξαγωγή του στου Ψυρρή και περιχώρων, τότε φτιάχτηκαν κατ’ αντιστοιχίαν και οι τζουράδες πρώτα (γιατί έχουν τις διαστάσεις του τσιφτελί) και τα μπουζούκια ύστερα.
Ακόμα, ο Νίκος λέει πως τα όργανα τα έφτιαχναν οι ίδιοι οι οργανοπαίκτες, κι ο Γάϊλας είναι ο οργανοποιός που τα “στανταρντοποίησε” γιά μαζική παραγωγή. Όσο γιά τον Μακρυγιάννη που του παρήγγειλε τον ταμπουρά του, ο ίδιος… δεν έπαιζε, αλλά τον κράταγε μαζί του γιά να τον δώσει σε κάποιον μουσικό να παίξει, όταν ήθελε να τραγουδήσει.
Η “κυρία με τον ταμπουρά” είναι της οικογενείας του Μαζαράκη-Αινιάν, που είναι ο διευθυντής του Μουσείου της Βουλής. Στην ίδια οικογένεια ανήκει και η Αριέτα Παλιατσάρα, αδελφή του τενόρου Κωνσταντίνου, που δουλεύει στην ΕΡΑ ως παραγωγός, ειδικευμένη στη Βυζαντινή μουσική. Ο Φρονιμόπουλος είναι γόνος ξεπεσμένης Μεγαλοαστικής και… Αναρχικής οικογένειας, και κράτησε γιά πάρτη του την Αναρχία, ενώ όταν χρειάζεται ν’ ανοίξει καμιά πόρτα, χρησιμοποιεί τους μεγαλοαστικούς δεσμούς…
Ασήμαντο μα σημαδιακό, γιά τελευταία φορά μίλησα με τον Ιορδάνη λίγες μέρες πριν μπει στο νοσοκομείο, με πήρε τηλέφωνο από το σπίτι του Φρονιμόπουλου, απ’ όπου έκανε συχνά πέρασμα.
Παναγιώτη, όρμα, και μη σε συγκρατεί ο περφεξιονισμός, οι δουλειές αυτές έχουν τεράστια πολιτιστική αξία, και στο κάτω κάτω εσύ θα κάνεις αργότερα τις απαραίτητες αναθεωρήσεις και διορθώσεις.
Έτσι μούρχεται να βάλομε μπρος το “Σωματείο” μας, και να κάνομε μόνοι μας τις εκδόσεις. Γιά επαφή με Φρονιμόπουλο, πείτε μου όποτε θέλετε.
Φιλάκια.
Γνώρισα κι εγώ έναν καλό μοναχικό οργανοποιό, τον Θανάση στην Καλλιθέα, που ήταν και συμπέθερός μου (η κόρη μου παντρεύτηκε “εις πρώτον” τον γιό του Λουκά. Από τους επώνυμους, βρισκόμουνα σπίτι του με τον Χρήστο Κωνσταντίνου, που του παρήγγειλε μπουζούκι. Εμένα μου χάρισε έναν υπέροχο τζουρά. Δεν παίζω, αλλά… θα τον δίνω σε κάποιον μουσικό να μου παίζει κι εγώ να τραγουδάω!
Όσο γιά την κόρη μου, τώρα είναι “εις τρίτον”, και περιμένει να γεννήσει, αμέσως μετά το Πάσχα! Έτσι λοιπόν, θα γίνω και πραγματικά ΠΑΠΠΟΥΣ!!!
Εκπληκτικές γκραβούρες.Ισως ο Γάιλας πραγματι να συστηματοποίησε την παραγωγή του ταμπουρα αφού τα όργανα που φαινονται στην γκραβούρα έχουν κοινα μορφολογικα χαρακτηριστικά.
Παρατηρώντας την γκραβούρα με το εργαστήρι του Γάϊλα βλέπουμε ότι στο χώρο υπάρχουν τα εξής όργανα: 2 βιολιά κρεμασμένα στον τοίχο, 4 κιθάρες (η μία στα αριστερά του και φαίνεται μόνο το μπράτσο της), 4-5 ταμπουράδες και 1-2 σάζια(ή κάτι τέτοιο).
- Για να έχει τέσσερις κιθάρες στο εργαστήρι του, ίσως και να τις κατασκεύαζε ο ίδιος. Τι να είναι άραγε αυτό ανάμεσα στις χορδές στην κιθάρα που κρέμεται στον τοίχο. Μήπως καμιά πένα της εποχής?
2)Πιστεύω ότι ο Γάϊλας δεν μπορεί να κουρδίζει την κιθάρα με αυτό τον τρόπο. Φαίνεται να ασχολείται με το σώμα της κιθάρας και τα χέρια του είναι μακρυά από τα κουρδιστήρια (Η κλειδιέρα είναι μεταλλική?). Επίσης θα ήταν παράξενο να του πηγαίνουν τις κιθάρες μόνο για κούρδισμα. Αν δεν κάνει επισκευή ή κατασκευή, μια πιθανότητα είναι να αλλάζει χορδές. - Υπάρχει κάτι περίεργο στην εικόνα. Στα δεξιά του Γάϊλα υπάρχει ένας ταμπουράς ακουμπισμένος ανάποδα στον τοίχο ανάμεσα σε ξύλα και άλλα όργανα. Πιστεύω ότι κανένας μουσικός αλλά και κανένας οργανοποιός δεν θα στηρίζε έτσι το όργανό του. Καμιά ιδέα? Κατεστραμένο όργανο ή αυθαιρεσία του ζωγράφου?
Ενδιαφέρομαι να μάθω πότε κατά τη γνώμη σας ήθρε η κιθάρα στην Ελλάδα, δηλαδή στην Αθήνα? Ρωτάω γιατί τελευταία διάβασα σ’ ένα ελληνικό βιβλίο (μετάφραση μιας γερμανικής) ότι το 1836 υπήρχε εκεί κιθάρα…, αλλά ο γερμανικός συγγραφέας δεν το είχε πει αυτό, μόνο έγραψε ότι έχει αλλάξει η μουσική σκηνή. Τι λέει η “επήσημη” θεωρεία?
(ΒΑΣΙΛΙΚΗ Μ)
Φίλε Παναγιώτη καλημέρα. Θεωρώ πολύ σημαντική τη δουλειά που κάνεις σχετικά με τον χάρτη κατασκευαστών, γι αυτό θα ήθελα κι εγώ από τη μεριά μου να βοηθήσω ώστε να γίνει όσο το δυνατό πληρέστερος. Κατ΄ αρχή θα ξεκινήσω με μερικές διορθώσεις. Στη θέση 27 “Αθήνα”, ο κατασκευαστής που αναφέρεις ως Μπερκέτης, λέγεται Βεργέτης και η διεύθυνση του είναι Αριστονίκου 34 στο Α΄ Νεκροταφείο. Ο κύριος Καρελάς δεν υπήρξε ποτέ πρόεδρος του συλλόγου φίλων καλλιτεχνικής οργανοποιίας. Ο πρόεδρος του παραπάνω συλλόγου ήταν ο Νίκος Φρονιμόπουλος, τον οποίο και αναφέρεις μέσα στον χάρτη. Τηλ. Φρονιμόπουλου: 2292051013. Τώρα για την καλύτερη ενημέρωση του χάρτη έχω να αναφέρω τα εξής ονόματα: Θεοχάρης Γιώργος: Ζει και εργάζεται στο Λαύριο. Ασχολείται κυρίως με την κατασκευή του βιολιού και τα υπόλοιπα όργανα αυτής της οικογένειας. Τηλ.2292025603. Λαζαρίδης Βασίλης: Καταπληκτικός οργανοποιός από το Περιστέρι. Ασχολείται με την κατασκευή των περισσότερων παραδοσιακών εγχόρδων. Τα τελευταία χρόνια έχει δώσει μεγαλύτερη βάση στην κατασκευή της κλασικής κιθάρας με μεγάλη επιτυχία. Το τηλέφωνό του είναι: 2105759801. Ευθυμιάδης Άλκης: Ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές κλασικής κιθάρας. Έχει το εργαστήριό του στο Χαϊδάρι. Το τηλέφωνό του είναι: 2105815695.