"Καπετανάκης"

Σημερινό κείμενο επί του περιβοήτου πλέον καπετανάκειου άσματος από τον καλό παρακάτω ιστότοπο (και με κάποια παραπονάκια προς το Φόρουμ…):
http://rebetcafe.blogspot.gr/2015/04/2.html#more

Όλως τυχαίως, μόλις έπεσα πάνω σε ενδιαφέρον κομματάκι. Δεν θυμάμαι να έχει ξεκαθαριστεί ονοματολογικά το ζήτημα στην προηγηθείσα συζήτηση, αλλά εδώ αποδεικνύεται ότι ο Καπετανάκης της μικρασιατικής εκστρατείας και ο Καπετανάκης της Π. Στρατώνας είναι διαφορετικά πρόσωπα: Νικόλαος ο πρώτος, Ιωάννης ο δεύτερος. Άρα ο πρώτος φεύγει ανεπιστρεπτί από το πλάνο ως υποψήφιος ήρωας του άσματος.

ΑΙ ΦΥΛΑΚΑΙ Π. ΣΤΡΑΤΩΝΟΣ (ΣΦΑΙΡΑ 11/1/1920)
Όλοι οι εξερχόμενοι των επανορθωτικών φυλακών του Παλαιού Στρατώνος εκφράζονται ενθουσιωδώς διά τον διευθυντήν των κ. Ιωάν. Καπετανάκην, όστις μετά πολλής στοργης και επιβολής εν ταυτώ, φέρεται προς πάντας ανεξαιρέτως, ούτως ώστε πλήρης τάξις επικρατεί εν αυταίς. Επίσης ευφήμως εκφράζονται και διά τους υπαρχιφύλακας κ.κ. Κουτσογιανάκην, Μπούζαν, Τσιριγώτην και Καλογεράκον, διά την προσήνειαν και την ευσυνειδησίαν, ιδία δε την αμεροληψίαν προς το καθήκόν των.

Οπότε, μετά την ανεύρεση του δημοσιεύματος της ΣΦΑΙΡΑΣ, που ξεκαθάρισε το μικρό του όνομα, ο Καπετανάκης του Επταπυργίου ταυτίζεται με τον της Παλιάς Στρατώνας, εφόσον αναφέρεται ως Ι. Καπετανάκης στο ΣΚΡΙΠ.

Το διάβασα βιαστικά και διαγώνια, χωρίς ν’ ακούσω τις μουσικές.

Καλή δουλίτσα γίνεται κι εκεί. Και καλό που η δουλειά γίνεται ταυτόχρονα σε πολλές εστίες. Βέβαια είναι λιγάκι αστείο που κι εκεί μας διαβάζουν (και το δηλώνουν) κι εμείς εδώ τους διαβάζουμε (και το δηλώνουμε επίσης) αλλά μεταξύ μας δε μιλάμε! Αλλά δεν πειράζει.

Το σχόλιο ότι εδώ όποιος δεν τα πει σωστά τρώει λεκτικό μπούλινγκ δεν το καταλαβαίνω.

Το σχόλιο, πάλι, ότι εδώ έχουμε απορροφηθεί από το στίχο και θα μπορούσαμε να ασχοληθούμε περισότερο με τη μουσική, είναι χρήσιμο.

Kαι πού να δείς τί πλάκα έχει να τα διαβάζεις, να τα παραδέχεσαι μέσα σου, αλλά να παριστάνεις επιδεικτικά πως τάχα «δεν υπάρχουν»…

Μήπως του έχουν μείνει κακές αναμνήσεις από τότε που ήταν μέλος του Φόρουμ;

Δεν αναφέρεται το μικρό του όνομα στην Σκριπ, οπότε μόνο υπόθεση μπορούμε να κάνουμε για το δ/ντή της φυλακής Επταπυργίου, Καπετανάκη.

Μήπως ξεφύγαμε εντελώς από το θέμα μας, εδώ, που είναι ο Καπετανάκης;

Μόνο βεβαιότητα και όχι υπόθεση μας προκύπτει, καθόσον, όπως προείπα, όντως αναφέρεται στην εφημερίδα «Ι. Καπετανάκης»…

Γράφουν στην Ανακοίνωσή τους οι κρατούμενοι (ΣΚΡΙΠ 28/3/1930):
«Οι υποδικοκατάδικοι Νέων Φυλακών είναι υποχρεωμένοι να δηλώσωσι σοβαρώς ότι τα εις βάρος του κ. Διευθυντού των Φυλακών Ι. Καπετανάκη κλπ κλπ»

Από ποια πηγή έχει αντληθεί αυτή η πληροφορία;

Όλες οι πληροφορίες είναι από τον Τύπο της εποχής και από Χρονικά.

Τις περισσότεερες από τις συναυλίες του Πετρόπουλου στο “Κύτταρο” τις είχα παρακολουθήσει. Τότε όμως ήμουν μηχανικός, και μάλιστα της πιάτσας, πού καιρός για ακαδημαϊκές ευαισθησίες… Θυμάμαι πράγματι να τραγουδιέται και ο Καπετανάκης, με περίπου παρόμοιους στίχους. Για το “Ρουφιανιά Καπετανάκη” θα μπορούσα να πάρω όρκο, αν βέβαια με έκαιγε το θέμα…

Αργότερα, έτυχε να κάνω ένα φεγγάρι στη “Λύρα” του Πατσιφά. Ακριβώς εκείνη την εποχή η Ελένη Βιτάλη ηχογραφούσε το δίσκο της όπου περιλάμβανε και αυτό το τραγούδι, πάλι με περίπου αυτούς τους στίχους. Εδώ βέβαια, δεν έχει ο σημερινός ερευνητής παρά να ψάξει τη συγκεκριμένη εκτέλεση και να καταγράψει τους στίχους. Πάντως, με την Ελένη σχολιάζαμε και λέγαμε ότι “ε, μάλλον κάποιος συγκρατούμενος πρέπει να ήταν, αφού παίζει να ήταν και ρουφιάνος”. Για τα μελιτζανιά δεν είχαμε, τότε, ιδέα και η Ελένη έλεγε, μήπως ήταν το χρώμα της στολής των καταδίκων.

Μήπως είναι [b]αυτή[/b] η εκτέλεση;
Πρέπει να είναι του '79, αν δεν κάνω λάθος.

Δεν θυμάμαι Ελένη, αλλά αυτή πρέπει να ΄ναι, δεν νομίζω να υπήρξε και άλλη ηχογράφηση της Βιτάλη. Δεν λέει πάντως τη “ρουφιανιά”, ίσως να είπαν με τον παραγωγό “άσ’ το τώρα, μη μπλέξουμε…”.

Χρόνια πολλά σε όλους,ανεβασα την ανεκδοτη σπιτικη ηχογραφηση με τον Κερομυτη, πιστευω οτι εχει αξια για να δουμε πως το επαιζε .Οι στιχοι δεν νομιζω οτι είναι κατι το διαφορετικό.

Μπράβο ρε Σταύρο! Αλλά το βίντεο είναι ιδιωτικο και δεν μπορούμε να το δουμε…

για κοιτα τωρα.

Πολλά μπράβο κ’ ευχαριστίες για το ντοκουμέντο!

Γειά σου Σταύρο, κάναμε ανάσταση και φέτος…

Κάποια στοιχεία ακόμα για τον βίο και πολιτεία του πραγματικού Καπετανάκη.

Σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησε μέσω του ΕΜΠΡΟΣ στις 20/1/1924 μια πλειάδα κρατουμένων για χρέη, διεκτραγωδώντας το χάλι της φυλακής αυτής, διαβάζουμε ότι αυτή θα ήταν ακόμη πιο φρικαλέα «άνευ του αναμορφωτικού και εξανθρωπιστικού δαιμονίου του διευθύνοντος τας φυλακάς κ. Ιω. Καπετανάκη. Αυτός κατώρθωσε να καταργήση τον απαίσιον τύπον του νταραβεριτζή, τα θρυλικά οπλοστάσια της “Παληάς”, την χασισοποτίαν, την χαρτοπαιξίαν, τα ζάρια, την ηθικήν και πραγματικήν σαπίλαν, μούχλαν και δυσωδίαν, τα ψυχικά και σωματικά μολύσματα και παράσιτα του ποτέ Παλαιού Στρατώνος […] Όχι δε μόνον τούτο αλλά και επαγίωσε την τάξιν, την γαλήνην, την ευκοσμίαν κλπ κλπ […] Αλλά είνε άραγε τούτο αρκετόν; Και επιτρέπεται εις την Πολιτείαν να επαναπαύεται εις ένα Άτλαντα Καπετανάκην, αμεριμνούσα περί της ρίζης του κακού;»
Βέβαια, αντιλαμβάνομαι ότι το κείμενο είναι γραμμένο από μερίδα κρατουμένων φίλιων προς τον Καπετανάκη, αλλά πόση υπερβολή -μη ευεξέλεγκτη στην εποχή που γράφηκε- μπορεί να περιέχει; Όπως και νάχει, πληροφορούμαστε για υπαρκτότατα προβλήματα, για την διευθέτηση των οποίων όλο και με ορισμένα διόλου αμελητέα συμφέροντα έπρεπε να συγκρουστείς…

Σε ό,τι αφορά τη θητεία του Καπετανάκη στην Π. Στρατώνα, σε ρεπορτάζ του ΣΚΡΙΠ για την φυλακή αυτή στις 24/1/1926 βρίσκουμε να είναι διευθυντής ο Νίκου, οπότε Καπετανάκης τέλος, συνάγουμε, κατά τη χρονολογία αυτή. Το περίεργο όμως είναι ότι κάποια στιγμή ο Νίκου στο κείμενο αναφέρεται «στο διάστημα της διετίας που μένω εδώ ως διευθυντής»… Πώς συμβιβάζεται η πληροφορία αυτή με το ότι στο προαναφερθέν άρθρο του ΕΜΠΡΟΣ στις 30/6/1925 βρίσκουμε διευθυντή τον Καπετανάκη; Εκτός κι αν δεν θυμάται καλά ο Νίκου…

Τέλος, άλλο δημοσίευμα στις 5/9/1927 (ΣΚΡΙΠ) αναφέρεται επίσης στις επιτεύξεις του ανδρός: «[…]εις τας φυλακάς, κυρίως του Παλιού Στρατώνος, εις τας οποίας έθεσε κάπως εις την θέσιν των τα πράγματα ο άλλοτε διευθυντής αυτών κ. Καπετανάκης και επαγίωσεν την εν αυταίς τάξιν και ευκοσμίαν η νυν Διεύθυνσις αυτών»

Τα του Πετροπούλου τω Πετροπούλω…

Είχα καημό όλο αυτό τον καιρό, που γίνεται η συζήτηση, να δω τι λέει ο Πετρόπουλός μου (έκδοση 1979), αλλά έλα που τον είχα δανείσει. Τώρα που μου επεστράφη, είδα…

Λοιπόν, μπορεί να του σέρνουμε κάποιοι τα μύρια όσα, και δικαίως, αλλά πάντα πρέπει να «αλληθωρίζουμε» και προς τα εκεί μεριά, μήπως βρούμε κανέναν μίτο στο ξεσκούφωτο. Αλληθωρίζοντας λοιπόν στη σελίδα 148 και διαβάζοντας το υπό τον τίτλο «Δεν ξανακάνω φυλακή» τραγούδι (με πρώτη στροφή: Δεν ξανακάνω φυλακή/και στου Καπετανάκη, γιατί μου βγάλαν τόνομα/πως πίνω το μαυράκι, και μετά Έσπασες τα πιάτα, τάκανες κομμάτια κλπ κλπ), βλέπω από κάτω να σχολιάζει: «Παλιό μουρμούρικο. Τα αποσπάσματα αυτά περιέχονται σε δίσκους του Βιδάλη και του Νούρου φωνογραφημένους γύρω στο ʼ30 κλπ κλπ».

Τόμπολα! Από τότε μας είχε δώσει τον μίτο ο έρμος και σκότεινος Πετρόπουλος, και επειδή εδώ αφενός μαζεύουμε ό,τι ξέρουμε και δεν ξέρουμε για το εν λόγω τραγούδι και τον εν λόγω Καπετανάκη, και αφετέρου για λόγους δεοντολογίας, καλόν είναι -«απαθώς και ησύχως», καθώς λέει ο Βερναρδάκης- να μνημονεύσουμε τιμητικά το Πετροπούλειο αυτό παράθεμα στις πηγές που μας διαφώτισαν στην εν λόγω διερεύνηση για τον Καπετανάκη.