Προσπαθούσα από καιρό να βρω στοιχεία γι’ αυτή την περιοχή του Παρλαμά που αναφέρεται στο τραγούδι και έπεσα πάνω σε μια έρευνα του συγγραφέα και δημοσιογράφου Νίκου Πηγαδά.
Έχει αρκετά στοιχεία που διαφωτίζουν το ναυάγιο αυτό και τα οποία αξίζει να αναφερθούν.
Τα παραθέτω κι εδώ :
[b]«Οι αδικοπνιγμένοι»
1η Αυγούστου 1937
Ένα ναυάγιο που έγινε τραγούδι[/b]
Το ατμόπλοιο «Ύδρα» εμβόλισε στη δεξιά μάσκα της πλώρης και βύθισε σε 3 λεπτά το μόλις 12 κόρων πετρελαιοκίνητο «Ανάστασις».
Η πολύνεκρη τραγωδία έγινε τραγούδι με τίτλο: «Οι αδικοπνιγμένοι» σε στίχους, μουσική και εκτέλεση του Κ. Ρούκουνα.
Το τραγούδι έγινε δίσκος που όμως αποσύρθηκε από τη δικτατορία Μεταξά…
Οι ευθύνες για το συγκλονιστικό περιστατικό όπου έχασαν τη ζωή τους 24 επιβάτες το βράδυ της 1ης Αυγούστου 1937 αποδόθηκαν κυρίως στους πλοιάρχους των δυο πλοίων,
γεγονός που πολύ σωστά επισημαίνει και ο Ρούκουνας στο τραγούδι του :
«…δυο καπετάνιοι κάνανε μεγάλη απροσεξία…»
Και είναι αυτονόητο…
Γιατί, για να συγκρουστούν δυο πλοία έξω από τον προλιμένα, με αντίθετες πορείες, καλές καιρικές συνθήκες, και χωρίς τη διέλευση άλλων σκαφών που τυχόν θα εμπόδιζαν τις κινήσεις τους… ε, ήθελε μεγάλη προσπάθεια…
Τη θαλάσσια τραγωδία της σύγκρουσης του ατμοκίνητου «Ύδρα» με το πετρελαιοκίνητο «Ανάστασις» σημάδεψαν, θετικά ή αρνητικά, τα εξής γεγονότα:
-
-
Η αυτοθυσία ενός ταβερνιάρη της περιοχής που με μια βαρκούλα διέσωσε 9 ναυαγούς και περισυνέλεξε 7 πτώματα.
Λίγα χρόνια αργότερα, στην Κατοχή, ο ίδιος άνθρωπος εκτελέστηκε για την αντιστασιακή του δράση από τους Ναζί…
[u]Ο άνθρωπος αυτός ήταν ο Μανώλης Παρλαμάς.[/u]
«… απέναντι στου Παρλαμά σκόρπισαν το φαρμάκι…»
-
- Τη μνήμη των θυμάτων του πολύνεκρου ναυάγιου βεβήλωσε ο δικτάτορας Μεταξάς.
Γιατί, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από την επιβολή της δικτατορίας του, οργάνωσε στην Αθήνα φιέστες και πανηγύρια, την ώρα που ο Πειραιάς αλλά και ολόκληρη η Ελλάδα θρηνούσαν τους αδικοχαμένους νεκρούς του ναυαγίου…
Ο ίδιος μάλιστα ανάγκασε τις εφημερίδες να αφιερώσουν τα πρωτοσέλιδά τους αποκλειστικά στις προπαγανδιστικού χαρακτήρα εκδηλώσεις του, με αποτέλεσμα η τραγωδία του Σαρωνικού να περάσει στον Τύπο στα ψιλά γράμματα…
Ο Ρούκουνας εκφράζοντας το κοινό περί δικαίου αίσθημα, έγραψε αυτή την ελεγεία, το τραγούδι αυτό, με τίτλο «Οι αδικοπνιγμένοι» με αφορμή το ναυάγιο του 1937.
Ο Μεταξάς έδειξε για μια ακόμα φορά το πρόσωπο της σκληρής, της ανάλγητης, δικτατορίας του, διατάζοντας την απόσυρση αυτού του δίσκου όταν μόλις είχε κυκλοφορήσει από την ODEON, με στοιχεία : GA 7048.
Αλλά, αυτός είναι ο δυναμισμός που κρύβει μέσα του το λαϊκό μας τραγούδι, να υψώνεται πάνω από αρχηγίσκους, να σπάει το φράγμα του χρόνου και να διασώζει στη μνήμη μας και τους αδικοχαμένους και τον Παρλαμά…