Ερώτηση σχετικα με τα κρητικά συρτά

Αυτό με τα κρητικά συρτά (τσακίζω τον χορευτή στον άσσο) το έχω διαβάσει - ακούσει κι εγώ αλλά δεν μπόρεσα να το κατανοήσω. Πρόσεξε τι λέει στο βίντεο ο Χανιώτης βιολάτορας, που είναι ειδικός σε αυτά,

//youtu.be/wkQefAPN6fE

όπως και εδώ κάποιος άλλος στην συνέντευξη, μήπως καταλάβουμε κάτι.

Λοιπον, καταρχην αυτο το κενο μετρο είναι οντως μεταβαση που την χρησιμοποιουν οι λυραρηδες ή οι βιολατορες για να αλλάξουν συρτο ( γιατι συνηθως παιζουν μια σειρα απο συρτα καθε φορα) ή οπως ειναι στην εκτελεση του αερακη και του ψαραντωνη για να πανε στο επομενο μερος. Αυτες οι μεταβάσεις δεν μπορουν να πεταξουν εξω τον χορευτή καθως κραταει τον ρυθμο το λαγουτο που ενω η λυρα κανει την μεταβαση, το λαγουτο κραταει το ρυθμο με μια συγχορδια…
Ως προς γενικα το θεμα το αν μπορει να πεταξει τον χορευτη εξω ο μουσικος , τα βιντεο με τον Μαρτσακη αλλα και το λινκ με τον εξαίρετο παλιο βιολάτορα Χαρχαλη ειναι πολυ κατατοπιστικά.

Υ.Γ Άσχετο αλλα υπάρχει ενας πολιτιστικος σύλλογος που λεγεται Χαρχαλης, εδω στα χανια ο οποιος κανει μια εκδηλωση σε λιγες μερες για να τιμησει τους παλιους κρητικους οργανοποιους…

  1. Ο Μαρτσάκης λέει «αυτό γίνεται μόνο στην Κίσαμο». Βέβαια αφού Κισαμίτης είναι ο ίδιος, δεν ξέρω μήπως απλώς δεν ξέρει τι κάνουν οι υπόλοιποι (δεν ξέρω πόσο έξω από τα μέρη του δουλεύει). Πάντως και ο Χάρχαλης στην Κίσαμο κυρίως αναφέρεται. Μήπως λοιπόν είναι κάτι που αφορά ειδικά τον τοπικό τρόπο που χορεύουν; Σημειωτέον ότι στην Κίσαμο από μια παρέα αντρών συρτό χορεύει μόνο ο πρώτος, μαζί με τον δεύτερο που τον συνοδεύει. Οι υπόλοιποι απλώς περπατάνε μέχρι να έρθει η σειρά τους να γίνουν πρώτοι.

  2. Λένε «να δεις πότε σηκώνει το πόδι του ο χορευτής». Υποψιάζομαι ότι αυτό δεν είναι ακριβώς κυριολεξία: πώς γίνεται να υπάρχουν διάσημοι οργανοπαίχτες που ήταν τυφλοί; Μήπως εννοεί «να ξέρεις πότε σηκώνει το πόδι του»; Άλλωστε ο Χάρχαλης τονίζει ότι κι ο χορευτής πρέπει να είναι κατεχάρης, -δε λέει καλός, λέει γνώστης, που έχει διαφορά- άρα δε θα το σηκώνει όποτε λάχει.

Στα ρεμπέτικα έχουμε πολλά αργά ζεϊμπέκικα που είναι δύσκολα να τα καταλάβεις ρυθμικά. Ο μουσικός δεν κάθεται να λέει μέσα του «1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9». Όταν μάθαινε όμως δεν αποκλείεται να το έκανε. Για ορισμένους αυτή η εκλογίκευση βοηθάει να καταλάβουν το σκοπό. Άπαξ και τον καταλάβουν, μετά δε χρειάζεται να μετράνε, δεν παύουν ωστόσο να ξέρουν ανά πάσα στιγμή αν είμαστε στο 5, στο 7 ή στο 9.
Μήπως λοιπόν και στα συρτά υπάρχει κάποιο αντίστοιχο «μέτρημα» (μετρώντας όχι χτύπους αλλά ολόκληρα μέτρα) που γίνεται ασυναίσθητα και που αν βγει λάθος μπερδεύει το σκοπό και το χορευτή;

Πρακτικά: Μάγκα (ή όποιος άλλος), σ’ έχει πετάξει έξω παίχτης όταν χόρευες; Αν ναι, μπορείς να μας περιγράψεις τι λάθος έκανε;

Προσωπικα δεν με εχει πετάξει κανεις εξω…

Το μπλογκ «Κίσαμος, μουσική και κουλτούρα» έχει θησαυρούς παιδιά! Πιθανόν κάπου εκειμέσα να υπάρχει και η απάντηση σ’ αυτό που ψάχνουμε εδώ, αλλά κι αυτό να μην υπάρχει, υπάρχουν πολλά άλλα όπως σπάνιες συνεντεύξεις με παλιούς σημαντικούς μουσικούς, φωτογραφικό υλικό κλπ. Ψάχτε το, αξίζει τον κόπο.

Κλικ στο «εδώ» στην παράθεση του Άταστου.

Αν και νομίζω ότι έχει γίνει αρκετά σαφές από τα παραπάνω, να προσθέσω ότι αυτό που ξέρω (μιλώντας με Χανιώτες) είναι ότι, όταν λέμε για ένα λυράρη/βιολάτορα ότι “κρατάει τα μέτρα”, εννοούμε κάτι που κανονικά…δε θα είχε ανάγκη να το κάνει, και που λίγοι, τη σήμερον, το καταλαβαίνουν - παρόλα αυτά, για το μερακλή χορευτή είναι πολύ σημαντικό. Πρακτικά έχει να κάνει με το “1” που λέει ο pepe και οι μουσικοί στα links.

Εξηγούμαι: στο παράδειγμα του “Μόνο Εκείνος Π’Αγαπά”, το πρώτο βήμα από τα 12 του συρτού θα πρέπει να συμπέσει με την νότα του “μο-”. Ακόμα κι αν στην επανάληψη της φράσης το 1ο βήμα πέσει σε ένα άχι/αμάν/άντες αμάν/γενί ντουνιά (μη γελάτε, το λέγανε παλιά :-), όταν κλείσει η μελωδία της επανάληψης, το “-πα” (από το “π’αγαπά”) θα πέσει στο 11ο “βήμα” και με ένα ακόμα κλείνει το 12άρι του χορού και πάμε εκ νέου, με την αλλαγή της μελωδίας σε πιο “ματζόρε”, όπου και πάλι με το που μπαίνει η μελωδία θα πρέπει να μπαίνει και το 1ο “βήμα” του χορευτή (τα εισαγωγικά επειδή τα βήματα δεν είναι ακριβώς 12 αλλά σε τόσα “σπάνε” το βηματισμό οι χοροδιδάσκαλοι).

Ο μουσικός δε θα είχε ανάγκη να το κάνει αν ο χορευτής δεν έμπαινε εξαρχής σε λάθος σημείο - μπορεί να αρχίσει να χορεύει δλδ στο 4ο ή το 7ο βήμα (και μάλλον αν κάποιος δεν ξέρει τα βήματα του χορού, δεν καταλαβαίνει τι εννοώ, δυστυχώς). Και σε πλείστες όσες περιπτώσεις που ο μουσικός δεν αντιλαμβάνεται τη δυσαρμονία ή δε χολοσκάει, συνεχίζει κανονικά και δεν τρέχει κάστανο. Ο μερακλής μουσικός ωστόσο δε θα καταδεχτεί να βλέπει τους χορευτές να χορεύουν σε “λάθος” χρόνο, οπότε θα τραβήξει τη μελωδία όσο χρειάζεται (ιδιαίτερα σε αλλαγή μελωδιών - ο συρτός μπορεί να κρατήσει πάρα πολλή ώρα και να εναλλάσσονται πολλές μελωδίες) ώστε να φέρει το “εκκλησίασμα” στα ίσα του. Για το δε μερακλή χορευτή δεν το συζητάμε - αυτός μπαίνει μόνος του στα μέτρα, και ο μουσικός πέρα από το ότι πρέπει να τα κρατά ευλαβικά όσες μελωδίες κι αν αλλάξει, θα πρέπει να έχει και “άντερα” για να τον ψυχολογήσει και να φέρει το παίξιμο στο χαρακτήρα και το ύφος του χορευτή.

Στην εκτέλεση του Ψαραντώνη (με το γίγαντα, σε μουσικό και προσωπικό επίπεδο, Μαρκογιάννη), τα “κενά μέτρα” εφόσον δεν έχουν μπροστά τους χορευτές εξυπηρετούν τη μετάβαση από τη μία μελωδία του συρτού στην άλλη. Θα μπορούσαν να’ναι κι άλλα τόσα, αν τους έκανε κέφι. Αν όμως είχαν χορό μπροστά, και αν ήθελαν να τους έχουν “στα μέτρα”, θα εξυπηρετούσαν το (και θα τα χειρίζονταν έτσι ώστε) να είναι στο “1” ο χορευτής ταυτόχρονα με τη μελωδία.

Ιδιάζουσα σχέση με το ρυθμό, ομολογουμένως! :slight_smile:

ΥΓ1. Πάντως η έννοια των “μέτρων”, εκτός του ότι δε συναντάται εκτός Χανίων, δε φαίνεται να αφορά π.χ. τον Καστρινό ή τον Πεντοζάλη. Όχι μόνο ως έννοια αλλά και ως “πρόβλημα”.
ΥΓ2. Το Kissamos blog έχει πολύ ενδιαφέρον υλικό αλλά με τέτοια άρθρα εγώ δε θα του δώσω και πολλή παραπάνω σημασία από ότι στα φληναφήματα του Ναύτη, τουλάχιστον από πλευράς άποψης και όχι απλής παράθεσης πληροφορίας. Είναι να μην την καταπιεί κανείς την προκήρυξη τελικά.
YΓ3. “Όταν χορεύουνε (αυτοί οι χορευτές) συρτό, απαγορεύεται να τραγουδήξεις”. Μπαξεβάνης δια στόματος Κλάδου. O tempora, o mores.

1 «Μου αρέσει»

Μάλιστα. Αυτή ήταν επιτέλους η απάντηση! Ευχαριστώ πολύ Βιδία.

Βέβαια μου κάνει κάποια εντύπωση που οι μουσικοί μεριμνούν τόσο πολύ για κάτι που …είναι δουλειά των χορευτών. Ιδίως οι παλιοί, από τις εποχές που ο κόσμος ήταν πιο μερακλήδες και πιο γνώστες. Δηλαδή υπήρχε σοβαρή πιθανότητα ο χορός να αρχίσει στραβά και να χρειαστεί μπαλωματική από τον λυράρη/βιολάτορα; Ή μήπως είναι κάτι που αφορά την κρίσιμη στιγμή αλλαγής πρωτοχορευτή (και σκοπού, υποθέτω) όπου ίσως κάποιος χρόνος χάνεται μέχρι να βρει ο καινούργιος το βήμα του;

Αυτά τα «12» βήματα πόσα μέτρα κρατάνε; Πάντως οι φράσεις του συρτού δεν έχουν πάντα την ίδια διάρκεια. Στη «Χαραυγή» λ.χ., όπως την έχω ακούσει σε πολλές παλιές και καινούργιες εκτελέσεις, η δεύτερη φράση μακραίνει και κονταίνει. Εκεί τι γίνεται;

Α, δηλαδή η διάκριση σωστού / λάθους παύει να ισχύει όταν δεν υπάρχει χορός. Σωστά;
Καταπληκτικό: υπάρχει μόνο όταν χρησιμεύει σε κάτι!

Μετά από αυτή τη λογική εξήγηση, δε μου φαίνεται και τόσο περίεργη. Πολύ πιο φυσιολογικά και μετρημένα πράγματα απ’ ό,τι ο τρόπος που τραγουδούν, με τις κόντρες, που είναι πραγματικά ιδιάζων.

Ε ναι, δεν έχεις κι άδικο… Αλλά μερικές συνεντεύξεις παλιών μουσικών αποζημιώνουν.

Άλλο πολύ ενδιαφέρον. Να το δούμε σε καμιά άλλη συζήτηση: εδώ είναι εκτός θέματος, αλλά του βάζω έναν αστερίσκο οπωσδήποτε. Σίγουρα θα έχει κι αυτό κάποια εξήγηση σχετική με ανάγκες και λειτουργικότητες του χορού.

Σε αυτό το μπουζουξίδικο σχήμα πώς και επέλεξαν συρτό χανιώτικο;

Άργησα να δω το θέμα εγκαίρως λόγω εργασίας, οπότε θα αποφύγω να επαναλάβω πράγματα που ήδη ειπώθηκαν.
Μου έχει συμβεί αρκετές φορές και στο χορό, αλλά και στο παίξιμο ή το τραγούδι να “με πετάξει έξω” ο λυράρης.
Πως γίνεται αυτό; Θα το εξηγήσω όσο πιο απλά μπορώ.
Τα κρητικά συρτά είναι κυρίως σε 4 ή 8 “μέτρα” . Λέγοντας “μέτρα” (προς αποφυγή συγχύσεων και παρεξηγήσεων), εννοώ 4 ή 8 κτυπήματα (μετρήματα) του μουσικού με το πόδι, από την αρχή μέχρι την επανάληψη της κάθε στροφής του κομματιού (όσες φορές κι αν επαναληφθεί αυτό).
Το λάθος λοιπόν μπορεί να γίνει όταν ο μη έμπειρος λυράρης στην προσπάθεια “εμπλουτισμού” του κομματιού με περισσότερες (συνήθως) νότες, αλλάξει π.χ. τα 8 “μέτρα”, σε 7 ή 9.
Σε αυτήν την περίπτωση ο λαουτιέρης και εφόσων είναι έμπειρος σταματάει να σολάρει και απλά “γεμίζει το κενό” με συνοδεία της κατάλληλης συγχορδίας (όπως προαναφέρθηκε), μέχρι να ολοκληρωθεί η επανάληψη της στροφής και να έρθουν στα ίσα τους. Το σύνολο των χορευτών συνήθως δεν αντιλαμβάνεται τίποτα.
Υπάρχει όμως και η άλλη περίπτωση,όπου το 8 γίνεται 7,5 ή 8,5 (π.χ. ξεκίνημα στην άρση του μετρήματος και όχι στο κτύπημα), οπότε η κατάσταση δεν σώζεται εύκολα, συνήθως αποσυντονίζεται και ο λαουτιέρης και μαζί και οι χορευτές.

Πολύ σωστές παρατηρήσεις.

Δυστυχώς σήμερα έχουμε μπερδέψει τους εντυπωσιακούς χορευτές με τους καλούς - μερακλήδες χορευτές (οι οποίοι για μένα είναι ελάχιστοι).
Και ναι. Είναι συχνό φαινόμενο οι μουσικοί να μεριμνούν για το αυτονόητο των χορευτών.

Τα “12” (για άλλους 11 στο μέτρημα, λόγω του τελευταίου) βήματα κρατάνε 8 μέτρα.

Είναι ωραίος σκοπός, πρόσφορος για τον τρόπο που παίζουν, με τις ερωταποκρίσεις, είναι και λίγο σαν άσκηση στις κλίμακες… ξέρω γω; Μάλλον γι’ αυτό. Πάντως για τα δεδομένα μπουζουξήδικης προσαρμογής βρίσκω ότι δεν τον προδίδουν το σκοπό. Στο δεύτερο κομμάτι που έρχεται συνεχόμενα έχουν βάλει κάτι πενιές που αν έπαιζαν μ’ αυτές το συρτό θα έφριττα, αλλά πολύ ορθώς τις κράτησαν μόνο για το χασαποσέρβικο. Καλή ομάδα είναι, μ’ αρέσει που το διασκεδάζουν όλοι τους τόσο!

Αυτό το «υπάρχει μόνο όταν χρησιμεύει» το έχω παρατηρήσει σε διάφορες περιπτώσεις.

Έχετε προσέξει ότι όταν ακούμε καταγραφές από τραγουδιστές (συνήθως ηλικιωμένους) που δε συνοδεύονται από όργανα, όπως συμβαίνει σε δίσκους καθαρά λαογραφικού-εθνομουσικολογικού χαρακτήρα, συνήθως λένε όλα τα τραγούδια σε ελεύθερο ρυθμό, ακόμη κι αν είναι χορευτικά;
Μπορεί κανείς να το αποδώσει στην ηλικία και στις πεσμένες δυνάμεις τους, αλλά νομίζω ότι ειδικά ο ηλικιωμένος, που έχει φάει μια ζωή να λέει τα τραγούδια του χωριού του, αποκλείεται να πέσει έξω στο ρυθμό. Στη νότα μπορεί, γιατί η φωνή κάποια στιγμή θα σε προδώσει. Μπορεί να φταίνε βέβαια και οι ιδιάζουσες συνθήκες της ηχογράφησης, με το τρακ κλπ. Ωστόσο, εγώ νομίζω ότι καταργούν το ρυθμό επειδή δεν εξυπηρετεί σε κάτι: χορός δε γίνεται αυτή τη στιγμή, όργανα δεν έχει που να πρέπει να συντονιστεί κανείς μαζί τους, οπότε ο ρυθμός παύει να έχει λειτουργική χρησιμότητα.
Βρίσκω συναρπαστικό το πώς η αισθητική της δημοτικής μουσικής διαμορφώνεται από τέτοιους παράγοντες, σχετικούς με το τι άλλο γίνεται στο ίδιο πλαίσιο πέρα από την ίδια τη μουσική, και όχι από την καθαρά υποκειμενική αντίληψη του καθενός περί ωραίου.

Μάλλον λόγω ηλικίας γίνεται. Δεν είναι σωστό. Και αυτό φαίνεται όταν βάλεις μια ομάδα γερόντων να τραγουδήσουν μαζί!!!
Μόνο ανάμεσα στα κουπλέ δικαιολογείται “σπάσιμο” του ρυθμού. Να πάρει τις ανάσες του.

Ωραίος για χασαποσέρβικο, όχι για συρτός!
Η “πλήρης έκδοση” του συρτού είναι αυτή

[Από άλλη συζήτηση]

Εκεί υπάρχει επιτέλους η εξήγηση του αρχικού ζητήματος. Ένας πραγματικά ικανός ερευνητής, που ξέρει από συνεντεύξεις, κι ένας μουσικός που πέρα από την αναμφισβήτητη αυθεντικότητα και πληρότητα της γνώσης του είναι επιπλέον υπομονετικός και συζητήσιμος, ξεδιαλύνουν (μέσα από ατελείωτες ερωταποκρίσεις) ότι: όταν η μουσική στροφή δεν έχει τόσα μέτρα όσα η χορευτική, θα πρέπει να επαναληφθεί μέχρι να βγει το ελάχιστο κοινό πολλαπλάσιο. Το μέτρημα ξεκινάει από το πρώτο βήμα του χορευτή, όποτε κι αν το κάνει, και όχι από την αρχή του σκοπού.

Δηλαδή: η δεύτερη, τρίτη, τέταρτη κλπ. επανάληψη της στροφής μπορεί και να μην αρχίζουν με πρώτο βήμα. Η πρώτη όμως φορά που ακούγεται η επόμενη στροφή, είναι υποχρεωτικά στο 1 του χορευτή. Και αν ο μουσικός υπολογίσει σωστά το ΕΚΠ αλλά παρά ταύτα γίνει λάθος από τον χορευτή, ο μουσικός μακραίνει ή κονταίνει τη φράση του έτσι ώστε να τον ξαναβρεί στο 1 της επόμενης στροφής.

1 «Μου αρέσει»

Αυτή η τελευταία ερμηνεία είναι και η σωστή.

Σε προηγούμενο ποστ είχε γίνει μια αναφορά στα λόγια του Μαρτσάκη που είπε πως αυτό ισχύει μόνο στην Κίσσαμο. Αυτό είναι αλήθεια. Τα συρτά με κισσαμίτικη προέλευση ούτως ή άλλως είναι στην συντριπτική πλειοψηφία τους άρτια ως προς τα βήματα του χορού και βοηθάνε τόσο τον χορευτή όσο και τον οργανοπαίκτη. Επίσης οι βιολάτορες/λυράριδες εκεί πάντα φροντίζουν να τονίζουν τον “άσσο” που λέμε.

Στην υπόλοιπη Κρήτη είναι απίθανο να βρεθεί χορευτής που να πει πως τον πέταξες έξω, εκτός φυσικά και αν το συγκρότημα παίζει άρρυθμα. Βέβαια οι εμπειρότεροι λυράρηδες φροντίζουν όσο μπορούν να κρατάν τα γυρίσματα τόσο ώστε να συμπέσουν με το πρώτο βήμα του συρτού γιατί αντικειμενικά αυτό βοηθάει τον χορευτή έστω και υποσυνείδητα.

Εδώ (38’00’’) ο Λεωνίδας Λαϊνάκης εξηγεί αυτό το ζήτημα στους μαθητές του: αρχικά με λόγια, αλλά μετά αφήνει κάτω το λαούτο και σηκώνεται να χορέψει ενώ παίζουν οι μαθητές, για να το καταλάβουν στ’ αλήθεια.

Εύγε. Αυτό θα πει διδασκαλία.

Η ερώτηση είναι αν οι μαθητές του χορεύουν,κατά πόσο μπορούν να καταλάβουν τι τους δείχνει!Επίσης κατά πόσο θέλει ένας μουσικός να κατανοήσει τον χορευτή!Υπάρχουν φορές που οι μουσικοί παίζουν για να ευχαριστήσουν μερακλήδες χορευτές και υπάρχουν και φορές που παίζουν για πάρτη τους,και καλά κάνουν φυσικά αλλά…

Φίλε Gilles οι απορίες σου είναι εύλογες, όμως βάλε μια παράμετρο σε όλο αυτό : Μιλάμε για την Κρήτη. Εκεί λίγο-πολύ όλοι ξέρουν να χορεύουν, γεννιούνται με αυτά τα ακούσματα, με αυτές τις μελωδίες και είναι για την πλειονότητα των Κρητικών σαν να έχουν τους ρυθμούς και τις μουσικές αυτές μέσα τους. Οι μαθητές κατά πολύ μεγάλη πιθανότητα ξέρουν να χορεύουν, αλλά και να μην ξέρουν επειδή όπως λέει και ο Λαϊνάκης στο βίντεο επειδή ο συρτός έχει πολλές παραλλαγές πρέπει να μάθει το λαούτο να παίζει πάνω στον σκοπό του χορού (αυτά όλα που έχουν ειπωθεί πιο πάνω).

Η σχέση μουσικού χορευτή (ιδιαίτερα στην Κρητική παράδοση αλλά και σε άλλα μέρη), όπως έχουν πει παραπάνω και άνθρωποι που κατάγονται από την Κρήτη και έχουν το βίωμα, είναι πολύ ιδιότυπη. Αλλιώς συμπεριφέρεται ένας μουσικός όταν έχει χορό μπροστά του και αλλιώς όταν παίζει μόνο με την “ορχήστρα”. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σε αυτό είναι τα παραπάνω μέτρα όπως τα περιγράφει ο Vidias. Επομένως ο διαχωρισμός ανάμεσα στο “παίζει για τον μερακλή χορευτή” και “παίζει για την πάρτη του” είναι λίγο λεπτός και ίσως θα έλεγα “αναλόγως τις συνθήκες παίζει όπως πρέπει”.

Μα ακόμη κι αν δε χορεύουν, το εκπαιδευτικό παράδειγμα του Λαϊνάκη είναι νομίζω σαφές. Αρκεί που τους λέει «αυτό είναι το πρώτο βήμα (το βλέπεις; το κατάλαβες;), στο πρώτο βήμα η μουσικη κάνει το τάδε, στις περιπτώσεις που δεν το κάνει τότε ο μουσικός κάνει το δείνα». Τώρα αν ο μαθητής δεν ξέρει να κάνει ο ίδιος αυτά τα βήματα, τι πειράζει;

Οι άλλες εναλλακτικές του Λεωνίδα ήταν:
α) να τους το πει με μαθηματικό τρόπο, με τα ελάχιστα κοινά πολλαπλάσια κι όλα τα άλλα που χρειαστήκαμε ορισμένοι από εμάς εδώ στην ίδια συζήτηση για να το καταλάβουμε
β) να μην τους το πει ολωσδιόλου, μόνο να μείνει σε πενιές και τέτοια.

Επέλεξε να προσανατολίσει το μάθημά του στην ίδια την ουσία του λαούτου: είναι για να παίζουμε κομμάτια, όχι πενιές, και τα κομμάτια είναι για να χορεύει ο κόσμος, και αυτό πρέπει να γίνεται σωστά. Άρα, παίζε να σου χορέψω να δούμε τι ακριβώς θα πρέπει να κάνεις. Το θεωρώ αξιέπαινο και αξιοπρόβλητο. (Με το λίγο βέβαια που μπορώ να κρίνω από το σύντομο απόσπασμα στην εκπομπή.) Δεν το κάνουν όλοι: για παράδειγμα, σίγουρα έχει δασκάλους κρουστών που δεν το κάνουν -το καταλαβαίνει κανείς αυτό από το παίξιμο των μαθητών, που είναι όλο πλούσια ηχοχρώματα κλπ. παρλαπίπες που δεν εξυπηρετούν το κομμάτι. Και αν δεν παίζει ο κρουστός για τον χορευτή, ποιος θα το κάνει;
Ο μουσικός δε χρειάζεται να είναι χορευτής, πρέπει όμως να καταλαβαίνει το χορευτή. Ούτε τραγουδιστής χρειάζεται να είναι, αλλά το σκοπό που θα παίξει πρέπει πρώτα να ξέρει να τον τραγουδάει. Αυτά επί γενεές γενεών τα ήξεραν μουσικοί που μπορεί να μην ήξεραν όλα τα υπόλοιπα που ξέρουμε εμείς σήμερα (νότες, δρόμους, θεωρία). Εμείς που ξέρουμε και τα υπόλοιπα δεν επιτρέπεται να τα περιφρονούμε.

Αυτός ο συρτος ειναι συνθεση του Μίκη , συμφωνικο έργο.εχω δει παρτιτουρα του εργου για πιανο .δεν υποχρεωτικο να παιχτει με λαουτο και λυρα …