Έφυγε ο Χαρίλαος Φλωράκης

Σήμερα Κυριακή 22/5/05 έφυγε για πάντα ο Χ.Φλωράκης.
Ενας μεγάλος επαναστάτης ,μια σταγόνα απο το αίμα της
Ελλάδας ,ένα κομμάτι απο την ιστορία αυτού του τόπου χάθηκε.
Καλό ταξίδι Καπεταν Γιώτη , χαιρετισμούς στον Αρη και στα παλληκάρια του και ραντεβού στα τομαράδικα…

Αραγε τι μουσικές προτιμήσεις είχε ο Χαρίλαος?

Τις σπάνιες φορές που ο Χαρίλαος έβγαινε για βραδυνή διασκέδαση πήγαινε ΜΟΝΟ στη Σωτηρία Μπέλλου. Αυτή γούσταρε.
Πριν από δυο-τρία χρόνια περνώντας απ’ το σταθμό μας είδε μαζεμένους στη δισκοθήκη και μας είπε:

  • “Γράψτε μου ρε σεις ένα cd ν’ ακούω στο αυτοκίνητο, να μην ακούω τις αηδίες που βάζουν τα ραδιόφωνα”.
  • “Τι τραγούδια θέλετε;” τον ρωτήσαμε.
  • “Μπέλλου θέλω, τα παλιά, τι άλλο να θέλω” είπε με βλοσυρό ύφος, θέλοντας να δείξει ότι τον ρωτούσαμε για τ’ αυτονόητα.

Οσο για τις γενικές μουσικές προτιμήσεις του Χαρίλαου… αρκεί να σας πω ότι ήταν φίλος με τον -επίσης πρόσφατα φευγάτο- Πάνο Γεραμάνη.

ΚΑΛΟ ΣΟΥ ΤΑΞΙΔΙ ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΙΩΤΗ

…Στην ορεινή ύπαιθρο της Ρούμελης κυριαρχούσε η μεραρχία του Διαμαντή, του δάσκαλου, έφεδρου αξιωματικού του στρατού κάποτε και τώρα μέραρχου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ).
Στη Θεσσαλία, μια άλλη μεραρχία με διοικητή τον καπετάν Γιώτη, τον Χαρίλαο Φλωράκη, αργότερα βουλευτή και Γενικό Γραμματέα του ΚΚΕ. Ο Διαμαντής είχε στρατηγικό μυαλό, οι ελιγμοί και η τακτική που ακολουθούσε δημιουργούσε προβλήματα στον εθνικό στρατό και οι στρατηγοί του δεν έκρυβαν το θαυμασμό τους γι’ αυτόν.
Σε μια σύσκεψη ο στρατηγός Βεντήρης ακούστηκε να λέει: “Μακάρι να είχαμε κι εμείς τέτοιους στρατιωτικούς ηγέτες”…

…Στις αρχές του χειμώνα του 1948 όλες οι πληροφορίες συγκλίνανε στη διαπίστωση πως οι αντάρτες είχαν συγκεντρώσει μεγάλες δυνάμεις στα Άγραφα και, συγκεκριμένα, και της 1ης και 2ης μεραρχίας τους, του Διαμαντή και του Γιώτη δηλαδή. Αυτό σήμαινε πως ετοιμάζονταν να χτυπήσουν κάποιο αστικό κέντρο είτε στη Θεσσαλία είτε στη Ρούμελη.
Ήταν φυσικό ο στρατός να σπεύσει να αναδιατάξει ανάλογα τις δυνάμεις του.
Επιθετική ενέργεια δεν ήταν νοητή, ο χειμώνας είχε φθάσει και το χιόνι κάλυπτε ήδη τα ελληνικά βουνά. Η πρωτοβουλία, συνεπώς, ανήκε στους πιο ευέλικτους αντάρτες αυτών των δύο ικανών στρατιωτικών ηγετών, οι οποίοι για μεγάλο διάστημα γνώριζαν από ίδια πείρα τη μορφολογία του εδάφους, αφού το είχαν κυριολεκτικά διασχίσει επανειλημμένα ή το κατείχαν υφιστάμενοι μόνο κάποιες βραχυχρόνιες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις από το μέρος του εθνικού στρατού. Το ατύχημα ήταν πως το Στρατηγείο Κεντρικής Ελλάδας (ΣΚΕ) δεν είχε διαθέσιμες μονάδες, δεν μπορούσε να υπολογίζει σε ενισχύσεις από τη Θεσσαλία ή από το νότο, έπρεπε να τα βγάλει πέρα με όσες δυνάμεις διέθετε το ίδιο για την κάλυψη ολόκληρης της Ρούμελης.
Η επίθεση αναμενόταν να γίνει ή κατά της Δομοκού ή κατά του Καρπενησίου. Κάποια ώρα αποκλείστηκε η Δομοκός και οι πληροφορίες όλες έφερναν την επίθεση κατά του Καρπενησίου ως βέβαιη. Μέσα σ’ αυτή την πόλη των 4.000 κατοίκων είχαν τώρα μαζευτεί περί τις 15.000, κυρίως από τα γύρω ορεινά χωριά, όταν ο στρατός ανάγκασε τους κατοίκους να τα εγκαταλείψουν…

…Η Λάρισα είχε στη δικαιοδοσία της και τη Θεσσαλία και τη Ρούμελη. Οι περιοχές αυτές ήταν μάλλον εκκαθαρισμένες, η ζωή ξαναγύριζε σε κάποια σχετική ομαλότητα, οι ανταρτόπληκτοι ξαναγύριζαν στα χωριά τους όπου, όμως, έβρισκαν τα σπίτια τους καμένα, βομβαρδισμένα και ερειπωμένα και το βιός τους να έχει εξαφανιστεί. Κι ενώ ο πληθυσμός των στρατοπέδων για τους ανταρτόπληκτους λιγόστευε και μερικά στρατόπεδα κλείνανε, τα στρατόπεδα των αιχμαλώτων ανταρτών παρέμειναν και αυξανόταν ο πληθυσμός τους. Χιλιάδες ήταν αυτοί που είχαν συλληφθεί, πολύ λίγοι -οι αυτόμολοι κυρίως- απολύονταν, οι φυλακές εξακολουθούσαν να είναι γεμάτες και τα στρατοδικεία συνέχιζαν τη δουλειά τους. Κάποιοι επωφελήθηκαν μιας αμνηστίας που είχε δώσει η κυβέρνηση και η διαρροή των ανταρτών στις δύο περιοχές που προανέφερα ήταν φανερή σε όλους. Μικροομάδες, όμως, εξακολουθούσαν να υπάρχουν εδώ κι εκεί, και ενώ οι δημόσιοι δρόμοι ήταν ήδη ασφαλείς δεν μπορούσε κανένας να πει το ίδιο για τα μονοπάτια των βουνών και κάποια μικρά δρομάκια που οδηγούσαν σε απομονωμένα χωριά.
Ο Διαμαντής -όπως είπαμε- είχε σκοτωθεί, αλλά ο καπετάν Γιώτης παρέμενε ασύλληπτος και τριγύριζε με συντρόφους του στα βουνά της Θεσσαλίας. Αυτός ήταν τώρα ο κύριος στόχος του νέου στρατηγείου της Λάρισας, που είχε στρατηγό τον Πεζόπουλο, ένα μπαρουτοκαπνισμένο και καλοζωισμένο στρατιωτικό που κρατούσε πάντοτε την ψυχραιμία του και του άρεζε το θεσσαλικό τσίπουρο.
Το στρατηγείο ετοίμαζε τους μεγάλους στρατιωτικούς χάρτες όχι μόνο της Θεσσαλίας και της Στερεάς, αλλά και των μετώπων στο Γράμμο και στο Βίτσι, τα δυό ανταρτοκρατούμενα βουνά που ακουμπούσαν στην Αλβανία…

…Ο στρατός μετά από τριήμερη πεζοπορία χτένισε την περιοχή πυροβολώντας σε μεμονωμένους αντάρτες και πολύ μικρές ομάδες. Μέσω των ασυρμάτων έγινε γνωστό πως με τη σύγκλιση των διμοιριών ο στρατός κατάφερε να συγκεντρώσει σε ορισμένα σημεία τον αντίπαλο και εκεί θα έπρεπε να υπάρχει ετοιμότητα για επίθεση. Έγινε, επίσης, γνωστό πως οι κατάσκοποι του στρατού έχουν αντιληφθεί ότι ο καπετάν Γιώτης βρίσκεται κι αυτός στα τμήματα των ανταρτών που είναι υπό καταδίωξη.
Το πρωΐ της τέταρτης μέρας έγινε αυτή η μάχη και η συμπλοκή κράτησε δύο ή τρεις ώρες. Οι απώλειες του στρατού ήταν μόνο δύο τραυματίες, ενώ των ανταρτών αρκετοί νεκροί. Οι αντάρτες που έμειναν ζωντανοί έτρεχαν κυνηγημένοι σαν αγρίμια, ήταν φανερή η υπεροχή του στρατού σε οπλισμό αλλά και στο ηθικό των φαντάρων.
Κατά το μεσημέρι ο στρατός είχε πιάσει αρκετούς αιχμαλώτους και ένα άλογο σελωμένο με ωραία σέλα, κιάλια, χάρτες, οδοντόβουρτσα και κάποια άλλα μικροαντικείμενα για να διαπιστωθεί τελικά πως ήταν το άλογο του καπετάν Γιώτη…

…Ο τέως Υπουργός Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, συντοπίτης μου, παλιός πολιτικός του νομού Κοζάνης και παιδικός φίλος του πατέρα μου, που συμμετείχε με τη διμοιρία του στην εκκαθαριστική αυτή επιχείρηση ως έφεδρος ανθυπολοχαγός του Εθνικού ή Κυβερνητικού Στρατού, πλημμυρισμένος από ζωντανές μνήμες και δυνατά αισθήματα, στο βιβλίο του “Το Χρονικό της μεγάλης Νύχτας” αφηγείται, με γλώσσα λιτή αλλά γλαφυρή, μεταξύ πολλών άλλων, και τα εξής: «Αυτός μας είχε ξεφύγει. Όταν -πολύ αργότερα- τον ρώτησα στη Βουλή πως κατάφερε να φύγει από τον κλοιό του στρατού, ο Χαρίλαος Φλωράκης, βουλευτής πια του ΚΚΕ, έδωσε την απάντηση που ανέμενα: “Αμ, μπορούσατε εσείς να ξέρετε τα μονοπάτια που ήξερα εγώ;”…».

* Ο ΥΜΝΟΣ ΤΟΥ ΕΛΑΣ [ΣΟΦΙΑΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗ-ΠΑΠΑΔΑΚΗ - Ν. ΤΣΑΚΩΝΑ] (1941;)

«Με το τουφέκι μου στον ώμο
σε πόλεις, κάμπους και χωριά,
της λευτεριάς ανοίγω δρόμο
της στρώνω βάγια και περνά.

Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα
το δίκιο και τη λευτεριά,
σ’ ακροβουνό και σε κοιλάδα,
πέτα, πολέμα, με καρδιά.

Ένα τραγούδι είν’ η πνοή σου
καθώς στη μάχη ροβολάς,
κι’ αντιλαλούν απ’ τη φωνή σου
πλαγιές και κάμποι ΕΛΑΣ - ΕΛΑΣ.

Με χίλια ονόματα μια χάρη
ακρίτας είτ’ αρματωλός,
αντάρτης, κλέφτης, παλικάρι,
πάντα είμ’ ο ίδιος ο λαός.

Παντού η πατρίδα μ’ έχει στείλει
φρουρό μαζί κι εκδικητή,
κι’ η πνοή μου θ’ ανατείλει
καινούργια, λεύτερη ζωή.

Αλλοί του που θα μ’ απειλήσει
με τη σκλαβιά και τη ντροπή,
το θάνατο έχω καταργήσει
δεν ξέρω φόβος τι θα πει.

Με το ντουφέκι μου στον ώμο
θα λάμψει η μέρα, δεν αργεί,
της λευτεριάς ν’ ανοίξω δρόμο
για να διαβώ σ’ όλη τη γη.»

* ΑΝΤΑΡΤΕΣ ΒΓΗΚΑΝ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ [ΑΓΝΩΣΤΟΥ] (Κατοχικό).

«Αντάρτες βγήκαν στα βουνά
για να μη ζούνε σκλάβοι
και κάθε μέρα που περνά
τ’ αντάρτικο ανάβει.

Είναι οι αντάρτες του ΕΛΑΣ
που σήκωσαν παντιέρα
και καρτερούνε και εμάς
να πάμε κάποια μέρα.

Ο πόθος για τη λευτεριά
ανάβει σα λαμπάδα
και μεταδίδει τη φωτιά
σε όλη την Ελλάδα.»

* ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΑΝΤΑΡΤΗ [ΑΓΝΩΣΤΟΥ] (Κατοχικό).

«Είμαι ο αντάρτης εγώ που ανεβαίνω
στων βουνών τις ψηλές κορυφές
και το χέρι μου τ’ αρματωμένο
λευτερώνει αδερφούς κι αδερφές.

Σύντροφό μου κρατώ το ντουφέκι,
που το τρέμει ο κακούργος εχτρός,
ένα όνειρο η σκέψη μου πλέκει
να νικήσω ή να πέσω νεκρός.

Κεραυνοί και βουνά χιονισμένα
τη δική μου δε σκιάζουν ψυχή,
των ηρώων μας του Εικοσιένα
στην καρδιά μου ο σκοπός αντηχεί.

Απ’ την Πίνδο, τη Γκιώνα, την Ίδη,
πρωτοπόρος καινούργιας ζωής,
στους προδότες χαρίζω λεπίδι,
στους εχθρούς είμαι 'γω εκδικητής.»

Υ.Γ.: Αποσπάσματα από το υπό έκδοση βιβλίο μου «ΠΟΛΕΜΟΣ 1940-1 - ΚΑΤΟΧΗ - ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ - ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ - ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ (ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ - ΛΑΪΚΟ - ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ - ΕΛΑΦΡΟ - ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΑΚΟ - ΕΝΤΕΧΝΟ)».

Καλό σου ταξίδι μεγάλε και αγνέ αγωνιστή Καπετάν Γιώτη, καλή αντάμωση με τα άλλα παλικάρια της Εθνικής Αντίστασης. Η δόξα θα σ’ ακολουθεί αιώνια.

Σ.Π.